Στην εποχή μας - εποχή που το πραγματικά ποιοτικό, κοινωνικά αφυπνιστικό, γνωσιακά και ψυχαγωγικά ωφέλιμο για το λαό ελληνικό βιβλίο βάλλεται από την αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης και το εξουθενωτικό για τις μικρές εκδοτικές επιχειρήσεις φορολογικό της νομοσχέδιο, από την πολιτική της ΕΕ που ενισχύει τα μεγάλα ευρωπαϊκά τραστ, «πνίγοντας» τους μικρούς εθνικούς εκδοτικούς οίκους και από την «παγκοσμιοποίηση» των αμερικάνικων τραστ - ένα μόνο «δρόμο» αντίστασης έχει ο άνθρωπος του μόχθου. Ο άνθρωπος, που δε θέλει να χάσει τις πολύτιμες ιδιότητες του μυαλού και της ψυχής του, που διψά για γνώση, για πρόοδο του λαού και του τόπου - ανάγκη πάσα είναι - να διαβάζει. Να διαβάζει - και πολύ και κόντρα στο άχθος της καθημερινότητας, στο «ρεύμα» των καιρών, στα πολυδιαφημιζόμενα βιβλία διαφόρων «συρμών» - ό,τι του ξανοίγει και του πλουτίζει το νου και την καρδιά.

Γιορτές έρχονται και, όπως κάθε χρόνο, ο «Ρ» επιλέγει από την πληθώρα των διαχρονικής και επικαιρικής αξίας εκδόσεων της «Σύγχρονης Εποχής», βιβλία ποικίλης θεματικής, που αξίζουν να διαβαστούν και να δωρηθούν σε μεγάλους και μικρούς.

ΠΟΛΙΤΙΚΗ - ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ

• Τις πολύπλευρες και μακρόχρονες ολέθριες συνέπειες της ιμπεριαλιστικής εισβολής στη Γιουγκοσλαβία, καταγγέλλει το βιβλίο του Νίκου Μπογιόπουλου «ΒΑΛΚΑΝΙΑ 78 μέρες "στόχος" του ΝΑΤΟ» (έκδοση: «Ριζοσπάστης» - «Σύγχρονη Εποχή»). Το βιβλίο, με πρόλογο των Νίκου Καραντηνού - Γιώργου Λεονταρίτη, ιστορεί τις σαράντα πέντε ημέρες του βρώμικου νεοταξικού πολέμου, «ξύνοντας» τη συνείδηση όσων δεν εφησυχάζουν, αφού αυτή η «φωτιά» χτυπά και τη δική μας «πόρτα».
• Υπουλη «φωτιά», επικίνδυνη για κάθε αντιστεκόμενο στο σύγχρονο «μεσαίωνα» λαό και άνθρωπο, είναι και ο «χαλκάς», η νομοθετημένη παρακολούθηση όλων των πολιτών από τους νεοταξικούς «μηχανισμούς». Αναφερόμαστε στη «Σύμβαση Σένγκεν», όπως τιτλοφορείται το βιβλίο του Κώστα Τουμασάτου, που ιστορεί τη σύναψη της συμφωνίας και αποκαλύπτει τους «συντάκτες» και τους στόχους της.
• Στις 29/11/1999, η ΚΕ του ΚΚΕ οργάνωσε ημερίδα με θέμα «Εξελίξεις, Τάσεις, Προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας». Οι εργασίες περιλάμβαναν ομιλία της ΓΓ του ΠΓ της ΚΕ, Αλέκας Παπαρήγα, εισήγηση της ΚΕ, παρεμβάσεις εκπροσώπων του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΔΗΚΚΙ, και κλείσιμο από την ΚΕ. Τα υλικά της ημερίδας, η επεξεργασία τους και τα συμπεράσματα, βάσει των μετέπειτα εξελίξεων, κυκλοφόρησαν με τίτλο το θέμα της ημερίδας.
• Το έργο του Μαρξ «Οι ταξικοί αγώνες στη Γαλλία από το 1848 ως το 1850», είναι ένα επίκαιρο ιστορικό έργο. Ο Μαρξ, γνωρίζοντας την οικονομική και πολιτική κατάσταση της Γαλλίας πριν και μετά την επανάσταση του Φλεβάρη, απέδειξε ότι «μητέρα» και αυτής της επανάστασης ήταν η παγκόσμια εμπορική κρίση του 1847, και ότι «μια νέα επανάσταση είναι δυνατή, σα συνέπεια μιας νέας κρίσης».
• Στις αρχές της δεκαετίας του '50, ο Ι. Β. Στάλιν, γράφοντας το έργο του «Οικονομικά προβλήματα του σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ», διατύπωνε: Παρατηρήσεις σχετικά με τα οικονομικά ζητήματα που συζητήθηκαν τον Νοέμβρη του 1951. Απάντηση στον σ. Αλεξάντερ Ιλιτς Νότιν. Κριτική στα λάθη του σ. Δ. Λ. Γιαρασένκο. Απάντηση στους σ. Α. Β. Σάνινα και Β. Γ. Βένζερ. Το έργο αυτό πρωτοεκδόθηκε από την ΚΕ του ΚΚΕ το 1952. Η παρούσα έκδοση, με νέα μετάφραση, περιλαμβάνει εκτενή πρόλογο της Ελένης Μπέλλου,μέλους της Γραμματείας της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνης του Οικονομικού Τμήματος της ΚΕ του Κόμματος.
• Στην περίοδο, που ΓΓ του ΚΚΣΕ ήταν ο Ι. Β. Στάλιν, αναφέρεται το βιβλίο του Λούντο Μάρτενς «Μια άλλη ματιά στον Στάλιν». Το βιβλίο, μέσα από γνωστά, αλλά κυρίως άγνωστα ιστορικά στοιχεία και υπό το πρίσμα των ανατροπών, ανοίγει «ένα πολύτιμο δρόμο στην έρευνα μιας εποχής, που έχει άγρια κακοποιηθεί», όπως επισημαίνεται στον πρόλογο.
• Το καυτό - για τα παιδιά του λαού και το μέλλον του τόπου μας - πρόβλημα της ελληνικής παιδείας και τις ταξικές επιλογές της, εξετάζει η μελέτη του παλαίμαχου εκπαιδευτικού Γιώργου Κ. Μωραΐτη «Ιδεολογικές και μεθοδολογικές αρχές της εργασίας στο σχολείο της πολυτεχνικής εκπαίδευσης». Η μελέτη αποδείχνει τι είδους σχολείο επιβάλλει η ΕΕ και τι σχολείο ωφελεί το λαό.
• Ο ήρωας - σύμβολο του λαού μας Νίκος Μπελογιάννης υπήρξε και πρωτοπόρος στην έρευνα και μελέτη της ολέθριας δράσης του ξένου κεφαλαίου, από γεννήσεως του ελληνικού κράτους. Μετά την απελευθέρωση, ο Μπελογιάννης έγραψε τη μελέτη «Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα», την οποία κατέλιπε στο Αρχείο του ΚΚΕ. Η σημαντική αυτή μελέτη, προλογισμένη από την Αλέκα Παπαρήγα, κυκλοφόρησε στα 80χρονα του ΚΚΕ, ως φόρος τιμής στον Μπελογιάννη.

ΙΣΤΟΡΙΑ

• Βιωματική μαρτυρία, πολύτιμη ιστορικά, είναι το βιβλίο του Βασίλη Αποστολόπουλου «Το Χρονικό μιας εποποιίας - Ο ΔΣΕ στη Ρούμελη», το οποίο περιλαμβάνει χάρτες με τα μέρη των τρίχρονων μαχών 70.000 στρατιωτών εναντίον 1.000 ανταρτών. Στον πρόλογό του, ο επίτιμος Πρόεδρος του ΚΚΕ, Χαρίλαος Φλωράκης, χαρακτηρίζει το βιβλίο «αυθεντικό, απλό και απέριττο μνημείο του εμφυλίου πολέμου».
• Μια ακόμα - πολύτιμη για τη μελλοντική ιστοριογραφία - μαρτυρία μαχητή του ΔΣΕ, είναι το βιβλίο του Αρίστου Καμαρινού «Ο εμφύλιος πόλεμος στην Πελοπόννησο (1946 -1949)». Το βιβλίο αποκαθιστά την ιστορική αλήθεια, «απαντώντας» με στοιχεία στον υποκειμενισμό συγγραφέων της νικήτριας παράταξης, που θα ηττούνταν χωρίς την ωμή επέμβαση των Αγγλοαμερικάνων.
• Βιωματικό είναι και το βιβλίο του Τριαντάφυλλου Αθ. Γεροζήση «Ανταρτόπουλο στο ΔΣΕ (Το χαμένο ημερολόγιο)», το οποίο προλογίζει ο Χαρίλαος Φλωράκης. Ο ΕΠΟΝίτης τότε συγγραφέας αναμοχλεύει με τη μνήμη του όσα κατέγραφε στο χαμένο σε μάχη ημερολόγιό του για τη ζωή, τις μορφωτικές και πολιτιστικές δραστηριότητες και τους ηρωικούς αγώνες των μαχητών και μαχητριών της 123ης Ταξιαρχίας του ΔΣΕ.
• Αφιερωμένο στα 80χρονα του ΚΚΕ, είναι το συλλογικό ιστορικό έργο «Η τρίχρονη εποποιία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (1946-1949)». Για τη συγγραφή του βιβλίου μελετήθηκε και αξιοποιήθηκε μεγάλο μέρος του σχετικού αρχειακού υλικού του Κόμματος και άλλες πηγές (έγγραφες μαρτυρίες, δημοσιεύσεις, δοκίμια κλπ.). Το βιβλίο, το οποίο περιλαμβάνει άγνωστα, πρωτοδημοσιευόμενα ντοκουμέντα, συμβάλλει τα μέγιστα στην αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας.
• Σημαντικά, άγνωστα στοιχεία καταθέτει, μελετά και αναλύει ο Κώστας Αυγητίδης στο βιβλίο του «Η στρατιωτική επέμβαση των καπιταλιστικών χωρών ενάντια στη Σοβιετική Ενωση και η Ελλάδα (1918-1920)». Τα στοιχεία (από κρατικά και κομματικά αρχεία της Οδησσού, πολύπλευρες πληροφορίες, πλούσια βιβλιογραφία), πλαισιώνονται και με φωτογραφικό υλικό, χάρτες της ελληνικής εκστρατείας και προκηρύξεις Ελλήνων εναντίον της.
• Σημαντική συμβολή στην ιστορική έρευνα αποτελεί το βιβλίο του διευθυντή ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Τηλέμαχου Λουγγή «Επισκόπηση Βυζαντινής Ιστορίας», το οποίο απευθύνεται σε ειδικούς μελετητές, καθηγητές, φοιτητές, μαθητές και το ευρύτερο κοινό, καθώς διαλεκτικά αντιμετωπίζει την ιστορία ως κοινωνική διαδικασία.
• Ιστορικά και κοινωνιολογικά βιβλία, λογοτεχνικής όμως γραφής, είναι και τα δύο - τεκμηριωμένα με στοιχεία και με αποδεικτικούς στίχους - βιβλία του μελετητή του ρεμπέτικου τραγουδιού Νέαρχου Γεωργιάδη «Ο ακρίτας που έγινε ρεμπέτης» και «Ρεμπέτικο και πολιτική».

ΕΛΛΗΝΙΚΗ - ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

• «Δάκρυ και ελπίδα», τιτλοφορείται το κοινωνικό μυθιστόρημα του Σταμάτη Βαλσάμου για τη Σάμο στις αρχές του αιώνα μας, και λίγο μετά την ένωσή της με την Ελλάδα. Με λόγο πυκνό, αδρό, ρεαλιστικό, μυθ-ιστορείται ο αγρότης, που από το ζυγό του τουρκόδουλου ηγεμόνα, πέρασε στο ζυγό του τοκογλύφου και στον πόνο της μετανάστευσης.
• Εμφύλιος πόλεμος στις μεγαλουπόλεις και μετά τη λήξη του. Οι ασύλληπτοι αγωνιστές και αγωνίστριες, που συνέχιζαν τον ωραίο αγώνα τους, περνούσαν τα δεινά και τους κινδύνους της παρανομίας, ιδιαίτερα στην Αθήνα, «χαμένοι» μέσα στο ανώνυμο πλήθος. Αυτό είναι το θέμα του συνταρακτικού μυθιστορήματος του Μανόλη Κορνήλιου «Ο άλλος δραπέτης».
• Ιδιότυπης λυρικής διάθεσης, ψυχογραφικής εμβέλειας και βιωματικής αλήθειας είναι το μυθιστόρημα της Σοφίας Φιλιππίδου - Δαράκου «νήλιος», που διηγείται τη ζωή των παιδιών και εφήβων μιας ελληνικής επαρχίας, στη μετεμφυλιακού κλίματος δεκαετία του '50 και του '60.
• Βιωματικό από τα χρόνια του στη Σοβιετική Ενωση, είναι το μυθιστόρημα του Κώστα Μπόση «...και το τρένο τραβούσε για τα ξεχερσώματα». Μυθιστόρημα, εμπνευσμένο από τη μεταπολεμική τιτάνια προσπάθεια του σοβιετικού λαού, αλλά και τη συμβολή των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων για την ανοικοδόμηση της ΕΣΣΔ.
• Η καθημερινότητα, με τα προβλήματά της, τις μικροχαρές της, τα ευτράπελα, τους έρωτες και τις συγκρούσεις της, σε μια αθηναϊκή γειτονιά, αναδύεται με χιούμορ και συγκίνηση από το μυθιστόρημα του Βασίλη Λιόγκαρη «Αναζητώντας το χαμένο γάτο».
• Τα διαπλεκόμενα συμφέροντα, οι ίντριγκες, οι ψυχολογικές και επαγγελματικές πιέσεις σε διδάσκοντες σε ΑΕΙ, λ.χ. στο ΕΜΠ, για συμμετοχή ή ανοχή τους σε «παιχνίδια» με κοινοτικά κονδύλια, η άλωση συνειδήσεων και οραμάτων, οι έρωτες διδασκόντων - φοιτητριών, «πλέκουν» το μυθιστόρημα του Αστέριου Λάμπρου «Χρωματιστοί κύκλοι».
• Ενας κωμικοτραγικός, παραμορφωμένος, δυστυχισμένος «κλόουν», που μοιάζει να γελά, είναι ο κεντρικός ήρωας του πανανθρώπινου, διαχρονικού κοινωνικού μυθιστορήματος του Β. Ουγκώ «Ο άνθρωπος που γελά» (1869), που κραυγάζει κατά της κοινωνικής αδικίας, τότε και σήμερα.
• Με αστυνομικό μυθιστόρημα, μοιάζει η έρευνα - ντοκουμέντο του Κουβανού Χουάν Κάρλος Ροδρίγες Κρουζ «Η τελευταία επιστροφή» (Α` βραβείο αστυνομικού μυθιστορήματος του υπουργείου Εξωτερικών της Κούβας, 1988), το οποίο αποκαλύπτει μια από τις πολλές απόπειρες της ΣΙΑ ενάντια στην κουβανική επανάσταση.
• Σπαρακτικό, συγκινητικά τρυφερό, είναι το μυθιστόρημα του Λουί Γκιγιού «Αντζελίνα», για την πικρή ζωή και το μόχθο μιας φτωχής γαλλικής εργατικής οικογένειας για επιβίωση, αλλά και τον αγώνα των προλεταρίων ενάντια στους αφεντάδες τους.

ΠΑΙΔΙΚΗ - ΕΦΗΒΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

• Οπως οι άνθρωποι υποφέρουν από τη σκλαβιά, έτσι και τα πουλιά στα κλουβιά. Λαχταρούν κι αυτά να πετούν ελεύθερα στις φυλλωσιές του δάσους, όπως διηγείται το βιβλίο της Γεωργίας Ανεζίνη - Λεράκη «Η περιπέτεια της καρδερίνας», σε εικονογράφηση - καλλιτεχνική επιμέλεια Εύας Μελά (Κρατικό Βραβείο Εικονογράφησης 2000).
• Η πορεία του ανθρώπου από τα σπήλαια μέχρι σήμερα, είναι τα θέματα των γνωσιακά πολύ χρήσιμων βιβλίων της Αυγής Παπάκου - Λαγού «Το λυκαυγές του πολιτισμού» και «Η τροχιά του πολιτισμού», όμορφα και παραστατικά εικονογραφημένων από την Δώρα Κεπερτή, ενώ οικολογικό είναι το παραμύθι της «Το φιλί της ζωής».
• Οικολογικού περιεχομένου είναι το βιβλίο του Νίκου Μολυβιάτη «Το κάστρο που πέταξε», το οποίο καταγγέλλει τα ολέθρια για το περιβάλλον και τα μνημεία μας «παιχνίδια» κυβερνητικών και τοπικών παραγόντων στο όνομα της «ανάπτυξης».
• Ιστορικού περιεχομένου, μεταπλασμένο λογοτεχνικά, είναι το βιβλίο του Χάρη Σακελλαρίου «Ψηλά το κεφάλι, δούλε!», με ήρωα τον επαναστάτη Αριστόνικο και μυθολογικού για τον Τρωικό Πόλεμο, το βιβλίο του «Το παιδί και η αρκούδα».

Χρόνια πολλά, λοιπόν, δημιουργικό το 2001 και η κάθε μέρα του να αρχίζει με το «Ημερολόγιο» της «Σύγχρονης Εποχής», που προσφέρει ένα καθημερινό αισιόδοξο χαμόγελο, με ήρωα τον ανυπότακτο Καραγκιόζη.