Οι αναφορές στη «διασφάλιση» και το «σεβασμό» του «δημόσιου χαρακτήρα» των πανεπιστημίων δε λείπουν ποτέ απ' τις ανακοινώσεις της πλειοψηφίας της ΠΟΣΔΕΠ και των συνόδων πρυτάνεων. Είναι κάτι σαν «γενικές αρχές» απ' το παρελθόν που «πρέπει» να μπαίνουν για «ιστορικούς λόγους». Τις «γενικές αρχές» αυτές, όμως, τις έχουν καταπατήσει, εδώ και χρόνια, με τις πράξεις και τις αποφάσεις τους. Εχουν συναινέσει στις αναδιαρθρώσεις που έχουν γίνει μέχρι τώρα στην Ανώτατη Εκπαίδευση (ιδιωτικοοικονομική λειτουργία των ιδρυμάτων, παρουσία των επιχειρήσεων στις σχολές, μέσω προγραμμάτων κλπ.) και έχουν στρώσει το έδαφος για το νέο νόμο - πλαίσιο που προωθεί η κυβέρνηση, με στόχο να γκρεμίσει ό,τι έχει απομείνει απ' το δημόσιο χαρακτήρα της Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Τώρα, εμφανίζονται ως τάχα «διαφωνούντες» με τα κυβερνητικά σχέδια, ενώ οι προτάσεις που καταθέτουν έχουν τον ίδιο πυρήνα και την ίδια κατεύθυνση: Παραπέρα σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά, η οποία θα επιτευχθεί με τη λεγόμενη «αυτοτέλεια» των ιδρυμάτων.

Με την προώθηση της «αυτοτέλειας» και του «αυτοδιοίκητου» του Πανεπιστημίου όλα τα άλλα θα έρθουν ...μόνα τους. Τι εννοούν, όμως, «αυτοδιοίκητο» πανεπιστήμιο; Οταν θέλουν να μην εκτεθούν πολύ, τότε μεταφράζουν την αυτοτέλεια του Πανεπιστημίου μόνο σε ακαδημαϊκό επίπεδο. Προσπαθούν να μας πείσουν ότι υπερασπίζονται την ελευθερία διακίνησης των ιδεών μέσα στα ιδρύματα. Αυτό, βέβαια εξασφαλίζεται - όσο είναι δυνατόν να εξασφαλιστεί - απ' το άσυλο, το οποίο, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, οι ίδιες δυνάμεις επιδιώκουν να το «διαχειριστούν» και να το καταργήσουν στην πράξη. Το «παιχνίδι», όμως, βρίσκεται αλλού. Στόχος είναι το οικονομικό «αυτοδιοίκητο» και η δυνατότητα του Πανεπιστημίου να έχει άμεση επικοινωνία με τις επιχειρήσεις σε επίπεδο χρηματοδοτήσεων, αλλά και λειτουργίας του ως επιχείρησης. Μια επιχείρηση που θα μπορεί να κάνει «μπίζνες» χωρίς περιορισμούς.

Μια σύγκριση των προτάσεων του υπουργείου Παιδείας, των πρυτάνεων (από την τελευταία σύνοδό τους στο Λαύριο) και της πλειοψηφίας της ΠΟΣΔΕΠ (από τη σχετική απόφαση της πλειοψηφίας της Διοικούσας Επιτροπής) για τα παραπάνω θέματα είναι αποκαλυπτική:

Υπουργείο Παιδείας: Τα ιδρύματα θα έχουν την ευθύνη για τη διαχείριση των οικονομικών τους, με τη δυνατότητα απευθείας σύνδεσης και χρηματοδότησης από τις επιχειρήσεις. Η κρατική χρηματοδότηση θα γίνεται με βάση προγραμματικές συμφωνίες με κριτήρια ανταγωνιστικότητας (προσέλκυση εξωτερικών πόρων και χορηγιών, βαθμός αξιοποίησης πόρων του Ιδρύματος, αποδοτικότητα διαχείρισης επιπλέον εσόδων, αριθμός απλών συμμετοχών σε διεθνή ανταγωνιστικά προγράμματα έρευνας της ΕΕ κ.ά.).

Πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ: Υπερασπίζεται την οικονομική «αυτοδιοίκηση» του Πανεπιστημίου και συμφωνεί απόλυτα με τα κριτήρια ανταγωνιστικότητας στη χρηματοδότηση, υποστηρίζοντας: «Η χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό λαμβάνει υπόψη τις διαφορετικές πραγματικότητες των ΑΕΙ (ως προς τις κτιριακές εγκαταστάσεις, τις ανάγκες σε εξοπλισμό, το ανθρώπινο δυναμικό, την ύπαρξη περιουσίας κ.ά.) και την αξιολόγηση, και διακρίνεται σε δύο τμήματα». Θεωρεί ότι η χρηματοδότηση πρέπει να γίνεται και «κατά ένα μέρος με βάση την αξιολόγηση του ιδρύματος (είτε ως επιβράβευση αριστείας, είτε ως ενίσχυση για την κάλυψη αδυναμιών που δεν οφείλονται στο Ιδρυμα)».

Πρυτάνεις: «Η ενίσχυση της οικονομικής αυτοτέλειας των Πανεπιστημίων απαιτεί τη διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού πλαισίου διαχείρισης και αξιοποίησης της περιουσίας του, καθώς και τη δημιουργία νέου νομικού πλαισίου για την ευέλικτη λειτουργία των διοικητικών και οικονομικών μηχανισμών του». Με λίγα λόγια, και οι πρυτάνεις ζητάνε οικονομική αυτοτέλεια και ευελιξία για να μπορούν τα Πανεπιστήμια ελεύθερα να γίνουν ένα «κομμάτι» της αγοράς. Μάλιστα, στη συνέντευξη Τύπου, που παρουσίασαν τις προτάσεις τους, άρχισαν σιγά - σιγά να παίρνουν πίσω και τα περί «απόσυρσης» των προτάσεων του υπουργείου. Χαρακτηριστική είναι η απάντηση που δόθηκε όταν ρωτήθηκαν για το τι θα κάνουν αν «επιμείνει» το υπουργείο στις προτάσεις του, αν θα προχωρήσουν σε κινητοποιήσεις κλπ.: Η σύνοδος πρυτάνεων, είπε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, δεν είναι συνδικαλιστικό όργανο για να καλέσει σε κινητοποιήσεις...

Υπουργείο Παιδείας: Τα Πανεπιστήμια θα διοικούνται από Συμβούλια, τα μέλη των οποίων μπορεί να μην ανήκουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Η έγκριση του προϋπολογισμού και της προγραμματικής συμφωνίας με το κράτος, η ευθύνη για τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας, η επιλογή και η παύση του πρύτανη και του προέδρου, που θα επιλέγεται μετά από διεθνή πρόσκληση, θα είναι ευθύνη των Συμβουλίων.

Πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ: Η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ, ενώ ...διαφωνεί με τις προτάσεις του υπουργείου, προτείνει το ίδιο μοντέλο, σε άλλη έκδοση, με την ίδια λογική και τα ίδια αποτελέσματα, δηλαδή τη σύνδεση με την αγορά και τη διοίκηση από μάνατζερ. Συγκεκριμένα, προτείνει «η Σύγκλητος πρέπει να παραμείνει το ανώτατο ακαδημαϊκό όργανο και όργανο διοίκησης», αλλά «οι διαχειριστικές αρμοδιότητες της Συγκλήτου πρέπει να μεταφερθούν σε αναβαθμισμένες υπηρεσίες του ιδρύματος, υπό την εποπτεία του πρυτανικού συμβουλίου». Θα υπάρχουν δηλαδή παράλληλα όργανα για τη διαχείριση των οικονομικών. Επίσης, προτείνει «Συμβούλιο στρατηγικού σχεδιασμού και κοινωνικής λογοδοσίας του ιδρύματος» με «συμβουλευτικές αρμοδιότητες» και «εξωτερικά μέλη».

Πρυτάνεις: Στη σύνοδο έγινε συγκερασμός απόψεων (πάντα στην κατεύθυνση του οικονομικά «αυτοδιοίκητου» πανεπιστημίου) και στο σχετικό κείμενο αναφέρεται ότι «η διοίκηση των ιδρυμάτων πρέπει να ασκείται αποκλειστικά από αιρετά πανεπιστημιακά όργανα», με ανώτατο όργανο τη Σύγκλητο κ.ά. Οι πρυτάνεις, όμως, σκόπιμα δε δήλωσαν την αντίθεσή τους στην παρουσία των μάνατζερ μέσα στα Πανεπιστήμια. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι υπάρχουν, ήδη, σε πολλά πανεπιστήμια της χώρας, αφού το επιτρέπει, ήδη, ο τελευταίος νόμος - πλαίσιο που ισχύει σήμερα! Αν οι μάνατζερ της αγοράς θα έχουν θεσμοθετημένη ή ...συμβουλευτική θέση, λίγο ενδιαφέρει τις επιχειρήσεις. Οι πρυτάνεις έχουν αναδείξει έντονα το θέμα της διοίκησης όχι για να υπερασπίσουν το δημόσιο πανεπιστήμιο, αλλά γιατί θέλουν τις αναδιαρθρώσεις με «ακαδημαϊκό» προσωπείο.