Πέμπτη 24 Μάρτη 2011
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 24
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΣΟΥΣΑΝΕ ΜΠΙΕΡ
Ισως, αύριο

Οφθαλμός αντί οφθαλμού ή μήπως στρέφουμε και το άλλο μάγουλο; Με ποιο τρόπο ο μικρός κι ο αδύναμος θα βρει το δίκιο του; Στην Αφρική μαίνονται εμφύλιοι πόλεμοι, αλλά και στη Δανία μαίνονται οι καθημερινές, «βίαιες» αντιθέσεις. Συγκριτικά, βέβαια, οι τελευταίες αποτελούν συγκρούσεις τύπου κι επιπέδου παιδικής χαράς. Ο πρωτότυπος τίτλος της ταινίας είναι «Εκδίκηση». Λέξη που συνιστά την έννοια κλειδί τόσο στο θεματικό «περιορισμό» και την ανάγνωση της ταινίας, όσο και στη «συζήτηση» (discours) που πηγάζει από το θέμα του φαύλου σπιράλ της βίας. Το φιλμ ξεκινά με έναν προσφυγικό καταυλισμό στην Αφρική που πλήττεται από τη βία του πολέμου, από τις τραγικές συνθήκες του υπαίθριου χειρουργείου που έστησε ο Σουηδός εθελοντής γιατρός. Την επόμενη στιγμή, η ταινία μεταφέρεται στη Δανία και χαράσσει παράλληλες για τη βία που ασκείται σε σχολικό περιβάλλον, σε μια ειδυλλιακή πόλη. Ετσι ξεκινά το σύνθετο αυτό δράμα με στοιχεία, που η δραματουργία της Μπίερ κλιμακώνει σταδιακά.

Κύριοι πρωταγωνιστές δύο συνομήλικα αγόρια από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις, συμμαθητές και φίλοι. Ο Κρίστιαν μετακόμισε στην πόλη από το Λονδίνο μετά τον πρόσφατο, από καρκίνο, θάνατο της μητέρας του γεμάτος πόνο. Αλλά και μίσος για τον επιχειρηματία, απόντα συνήθως, πατέρα στον οποίο καταλογίζει ότι επιθυμούσε το θάνατο της γυναίκας του. Ο συνομήλικός του Ελίας, υπομένει σιωπηλά τη βία και την κακοποίηση από συμμορία συμμαθητών, ανίκανος να αντιδράσει, παραλυμένος από το δικό του πόνο, γιατί οι γονείς του χωρίζουν. Ο πατέρας του ήδη έφυγε εθελοντής γιατρός στην Αφρική μετά την αποκάλυψη ότι είχε και άλλη σχέση. Η μητέρα του, κι αυτή γιατρός, ζει μέσα σε συμπτώματα κατάθλιψης και στρες, μια κατάσταση που η Μπίερ περιγράφει με μαεστρία. Ο παγερά απόκοσμος Κρίστιαν με συμπεριφορά ψυχοπαθούς είναι ο δραματουργικός πυρήνας, η κομβική αφετηρία από όπου ξεκινούν οι φυγόκεντρες δυνάμεις του μύθου. Ρόλος και αιτίαση τελούν σε σχέση διαλεκτική χωρίς όμως το αποτέλεσμα να κατορθώνει να φαίνεται αξιόπιστο.

Κάτι σάπιο υπάρχει στο βασίλειο της Δανιμαρκίας ισχυρίζεται η Μπίερ που επέλεξε να βουτήξει σε βαθιά νερά μέσα από προσέγγιση καθημερινότητας με πληθώρα κλισέ και βέβαια χάπι εντ. Μέσα από έναν αφηγηματικό τρόπο που συνιστά την απλούστερη και αναγνωρίσιμη οδό. Ο τρόπος που δείχνει τα «φορεία» να φθάνουν στο αφρικάνικο χειρουργείο παραπέμπει ευθέως στα αντίστοιχα πλάνα της τηλεοπτικής αμερικανικής σειράς «Στην εντατική». Η Μπίερ προσπαθεί να κρατά στην «τσίτα» τα συναισθήματα του θεατή σε αυτό συνδράμει και ο τρόπος που η πλοκή, τα τεκταινόμενα, ακολουθούν ένα παιχνίδι που εναλλάσσεται σε δύο μέτωπα. Η τακτική όμως αυτή οδηγεί στο να γλιστρά προς ήδη γνωστές διαπιστώσεις και συμπεράσματα αντί να ψάχνει για νέα. Δειγματοληπτικά αναφέρεται το αξιακό σύστημα που προβάλλουν οι δάσκαλοι του σχολείου, οι αστυνομικοί που διεξάγουν ανάκριση για τον ξυλοδαρμό μαθητή ή ο ευέξαπτος μηχανικός του συνεργείου αυτοκινήτων, ο άκρατος ατομικισμός και ο κατατεμαχισμένος άνθρωπος. Ο Σουηδός γιατρός έχει αδυναμία να συνθέσει την εικόνα μιας ενιαίας συμπεριφοράς ενός ακέραιου ανθρώπου: Συμπεριφέρεται ή ως γιατρός και μόνο, ή ως πατέρας και μόνο, ή ως πολίτης και μόνο. Η ουδετερότητά του διαπιστώνεται ότι είναι στοιχείο αρνητικό και πολύ μάλιστα. Η βίαια πράξη εκδίκησης που συνταράσσει τις οικογένειες και των δύο αγοριών γίνεται και η αιτία να επιλυθούν - μάλλον να κουκουλωθούν ακόμα μια φορά τα εσωτερικά τους προβλήματα. Παρά τις καλές ερμηνείες, την τεχνική αρτιότητα και τα πολλά κοντινά α λα Μπέργκμαν πλάνα όπου η Μπίερ φυλακίζει την ψυχή των ηθοποιών της, η ταινία είναι μια επιφανειακή και ρηχή αντιμετώπιση ενός τεράστιου θέματος.

Παίζουν: Μίκαελ Πέρσμπραντ, Ούλρικ Τόμσεν, Τρίνε Ντίρχολμ, Καμίλα Γκότλιμπ, Σάτου Χελένα Μίκελίνεν, κ.ά.

Παραγωγή: Δανία, Σουηδία (2010)


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ