Το «Μπολσόι», στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, παρουσίασε στο Μέγαρο Αθηνών την όπερα του Τσαϊκόφσκι «Ευγένιος Ονιέγκιν», σε μια σπουδαία παράσταση (σκηνοθεσία και υπέροχα σκηνικά του Ντιμίτρι Τσερνιακώφ), που τιμά το αριστούργημα του Πούσκιν. Παράσταση υποδειγματικά καθάριου, απέριττου, αλλά και ατμοσφαιρικού ρεαλισμού, που καταυγάζει το κάλλος, το ήθος, την αλήθεια, την κριτική αντίληψη του έργου. Παράσταση, που απορρίπτει την πομπώδη, επιτηδευμένη «μεγαλοπρέπεια» της φεουδαρχικής και αστικής αισθητικής, αλλά και τις «νεοτερικές» κακογουστιές και υπογραμμίζει ότι και η όπερα είναι θέατρο, και σε αυτήν εν αρχή ην ο λόγος. Λόγος που «μιλέται» μεν τραγουδιστά, αλλά πρέπει να «μιλιέται» και να σωματοποιείται απολύτως ανθρώπινα, φυσικά και αληθινά. Η σκηνοθεσία δίνοντας αυτή την υποκριτική κατεύθυνση στους ερμηνευτές απέσπασε πολύ καλές ερμηνείες από όλους, με ιδανικότερη την έξοχης αλήθειας, φυσικότητας και αισθαντικότητας ερμηνεία της Εκατερίνα Σερμπατσένκο. Ο «θεμελιωτής» της ρωσικής κλασικής λογοτεχνίας Πούσκιν (ο Γκόρκι έλεγε «Για τους Ρώσους ο Πούσκιν είναι η αρχή κάθε αρχής»), θρεμμένος με τη μυθολογική και γλωσσική λαϊκή ρωσική παράδοση, υπερασπιστής του καταπιεσμένου λαού και των επαναστατών Δεκεμβριστών, επηρεασμένος από τον Μπάιρον και τον Σαίξπηρ, «ποιητής της πραγματικότητας», όπως αυτοπροσδιοριζόταν, διαμόρφωσε το δικό του «ρομαντικό ρεαλισμό», εξηγώντας τον ως εξής: «Ρεαλισμός είναι η ικανότητα να λες με απλό τρόπο τα πράγματα» και «ρομαντικός ρεαλισμός είναι η σύνθεση της ρωσικής λαϊκής παράδοσης με την ανάγκη να εκφραστεί ολόπλευρα ένας καινούριος κόσμος στοχασμών και συναισθημάτων». Το τρίπρακτο έμμετρο αριστούργημά του «Ευγένιος Ονιέγκιν», γραμμένο στα χρόνια 1823-1831, (μετά από δύο ανεκπλήρωτους νεανικούς έρωτες και το γάμο του με μια κοσμοπολίτισσα καλλονή που οι ερωτοτροπίες της του κόστισαν τη ζωή σε μονομαχία), υμνεί τον έρωτα, την ευαισθησία, τη σεμνότητα, την ευγένεια, την ηθική, την πίστη και κατακρίνει τον κοσμοπολιτισμό, την έπαρση, τον κυνισμό και εγωισμό. Πρωταγωνιστές του έργου είναι η συνεσταλμένη και αισθαντική εύπορη επαρχιωτοπούλα Τατιάνα και ο κοσμοπολίτης πρωτευσιάνος, «φέρελπις» ποιητής, επισκέπτης στην επαρχία, Ονιέγκιν. Ο Ονιέγκιν προκαλεί το ενδιαφέρον στην Τατιάνα. Εκείνη τον ερωτεύεται, αλλά εκείνος ερωτοτροπεί με την αδελφή της, Ολγα, προδίδοντας και τον φίλο του Λένσκι, που αγαπά την Ολγα. Χρόνια αργότερα, ο Ονιέγκιν, άγνωστος και ακάλεστος πάει στη δεξίωση ενός αρχοντόσπιτου. Οικοδεσπότης είναι ο σύζυγος της Τατιάνας. Ο Ονιέγκιν εντυπωσιασμένος από την ομορφιά και αρχοντιά της Τατιάνας, της μιλά για τον «μετανιωμένο» έρωτά του και της ζητά να τον ακολουθήσει. Παρά τη βαθιά, αγιάτρευτη «πληγή» της, η Τατιάνα, επιλέγει την ηθική της συζυγικής πίστης.

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, τολμηρότατη αισθητικά, ουσιώδους και διαχρονικής ερμηνευτικής «ανάγνωσης», αλλά και σεβόμενη το πρωτότυπο, παράσταση του σαιξπηρικού «Αμλετ», του άγνωστου ρωσικού θιάσου «Κολυάντα», περιέλαβε το Φεστιβάλ Αθηνών. Ο δημιουργός του θιάσου, ηθοποιός, σκηνοθέτης και δραματουργός Νικολάι Κολυάντα, επιλέγοντας, σοφότατα, ως «πυρήνα» της σκηνοθετικής και υποκριτικής «ανάγνωσης» του έργου τις φράσεις «κλειδιά» που βάζει ο μέγιστος - μετά τους αρχαίους - ελισαβετιανός ποιητής στο στόμα του Αμλετ, «κάτι σάπιο υπάρχει στη Δανιμαρκία» και «να ζει κανείς ή να μη ζει;» (την οποία η σκηνοθεσία μετέθεσε στη σκηνή της ταφής της πνιγμένης, από απελπισία, Οφηλίας), συμβολοποίησε και «ανατόμησε» τον παραλογισμό, τον εκτραχυλισμό, τη διαφθορά, τη δολιότητα, τη δολοφονική βία, την κτηνωδία, αλλά και το αναπόφευκτο τέλος κάθε σάπιας, μολυσματικής και για την κοινωνία, εξουσίας . Μακράν κάθε μελοδραματισμού και ρομαντισμού, η σκηνοθεσία αντιμετώπισε όλα τα πρόσωπα του έργου ως βαρύτατα νοσούντες και θνησιγενείς. Ο δολοφονημένος από τον εραστή της γυναίκας του και άρπαγα της εξουσίας του - βασιλιάς - ως φάντασμα - ζητά από τον γιο του Αμλετ να διεκδικήσει το εξουσιαστικό και πολιτισμικό «σκουπιδαριό» του πατέρα του, από τα ανθρωπόμορφα κτήνη- αγριογούρουνα: τον εραστή της σεξομανούς μητέρας του, τον αρχισύμβουλό τους, τους υπηρέτες και χαφιέδες τους. Ζώντας μέσα σ'αυτό το γουρουνόκοσμο, η κληρονομική τραυματική ψυχοδιάνοια του Αμλετ, διαπιστώνοντας το ανεπίστρεπτο και για εκείνον της σήψης, προτιμά τον «ακρωτηριασμό» - το θάνατο όλων των «φορέων» της - και του ίδιου, παρά να συνεχίσει να ζει σε κοινωνία που μάταια προσπαθεί να κρύψει τη θανάσιμη σαπίλα της πίσω από κακέκτυπα πολιτιστικών αξιών του παρελθόντος. Η συμβολική σκηνοθεσία παραπέμπει εμμέσως στη σύγχρονη κοινωνία (και σαφέστατα στη ρωσική), με τα σκοπίμως γελοιοποιητικά κιτς κοστούμια, τα ευτελή κακέκτυπα ζωγραφικών αριστουργημάτων, το σκουπιδαριό του σύγχρονου τρόπου ζωής (πεταμένα στη σκηνή μεταλλικά,πλαστικά, γυάλινα δοχεία αλκοόλ κλπ.), τα φρικιαστικά τατουάζ, την κινησιολογία της σύγχρονης παράνοιας και κτηνωδίας, και με τις εξπρεσιονιστικές ερμηνείες των ικανών ηθοποιών, με κυρίαρχους ερμηνευτικά τους Ολεγκ Γιαγκόντιν (Αμλετ) και Αντον Μακούσιν (Κλαύδιος).

Ο πολύ αξιόλογος Λιβανοκαναδός δραματουργός και σκηνοθέτης Ουαζντί Μουαουάντ, φιλοδοξώντας, μέσω ενός επτάχρονου παραστασιακού προγράμματος, να προσεγγίσει το αρχαίο δράμα, παρουσίασε στο Ηρώδειο, την τρίπτυχη, επτάωρη παράσταση «Γυναίκες», που περιλάμβανε - ατόφιες και αδιασκεύαστες - τις σοφόκλειες τραγωδίες «Τραχίνιες», «Αντιγόνη», «Ηλέκτρα», σε μετάφραση του Γάλλου ποιητή Μισέλ Νταβρέ, με ποιητικά αισθαντικούς ελληνικούς υπέρτιτλους του Γιώργου Δεπάστα. Τα τρία πρωταγωνιστικά γυναικεία πρόσωπα και στις τρεις τραγωδίες αντιμετωπίστηκαν από τη σκηνοθεσία ως «πηγή» διερεύνησης των χαρακτηριστικών πτυχών και αντιδράσεων της γυναικείας φύσης σε οξείες και κρίσιμες για την περαιτέρω ζωή της, συναισθηματικές, υπαρξιακές, αξιακές και ηθικές καταστάσεις. Ριψοκίνδυνο το σκηνοθετικό εγχείρημα του Μουαουάντ, χρησιμοποιώντας ένα λιτό, αλλά μεταμορφώσιμο σκηνικό, με σοβαρότητα και μέτρο στα ευρήματα και στα εκσυγχρονιστικά στοιχεία του. Λ.χ., το νερό είναι το συμβολικό στοιχείο στις «Τραχίνιες», το χώμα στην «Αντιγόνη», το αίμα στην «Ηλέκτρα», ενώ τα χορικά σηματοδοτούνται με πικέτες που εικονίζουν πρόσωπα και με την εξαιρετική, δραματικής χροιάς, ζωντανά εκτελεσμένη, μεσογειακών και ροκ ηχοχρωμάτων μουσική σύνθεση και το σπαρακτικό τραγούδι του Μπερτράν Καντά - η μουσική και το τραγούδι του Καντά ήταν το καλύτερο και καθοριστικότερο ερμηνευτικό στοιχείο της παράστασης - ανέδειξε καθαρά αλλά και αισθαντικά την - δι' ελέου και φόβου - διαχρονική και πανανθρώπινη διδαχή της τραγικής ποίησης για τα πάθη του ανθρώπου. Και στην προκειμένη περίπτωση τα πάθη τριών γυναικών. Της Δηιάνειρας, μιας «ξένης», που από έρωτα για τον μακρόχρονα απόντα άντρα της, Ηρακλή, άθελά της τον δηλητηριάζει με το ποτισμένο με «μάγια» χιτώνα που του στέλνει και απελπισμένη αυτοκτονεί. Της Αντιγόνης, που συνειδητά παραβαίνει την κατηγορηματική εντολή του Κρέοντα, θάβει τον αδελφό της και πεθαίνει αμετανόητη και περήφανη. Της Ηλέκτρας, που πονά αβάσταχτα με την πατροκτονία της μάνας της Κλυταιμνήστρας, και της οποίας μόνος πόθος είναι να ζει και να επιστρέψει ο αδελφός της Ορέστης, ως θανάσιμος τιμωρός της μάνας και του εραστή της Αιγίσθου, πόθος και σφαγή που πραγματοποιείται, ως συνέχεια της αλλεπάλληλα αιματοβαμμένης γενιάς των Ατρειδών. Το σκηνοθετικό εγχείρημα στηρίχθηκε και με πολύ καλές ερμηνείες των δώδεκα ηθοποιών του θιάσου.