«Αμερικάνικος βούβαλος»

Ολα για το χρήμα. Οι ζωές των ανθρώπων. Οι σχέσεις τους. Οι δουλειές και συναλλαγές τους - συνεργατικές ή ανταγωνιστικές, κανονικές ή παρασιτικές, νόμιμες ή παραβατικές, ακίνδυνες ή επικίνδυνες. Ολα στο «βωμό» του δολαρίου. Κυκλοφορούντος ή παλιού και συλλεκτικού. Ολα, ακόμα και η ανθρώπινη ζωή, «παίζονται» για την απόκτηση του «θεού» στη «μητρόπολη» του καπιταλισμού. Εκεί που ο πακτωλός του πλούτου ανήκει σε ολοένα λιγότερους. Εκεί που το φρούδο «αμερικάνικο όνειρο» δεν είναι τίποτε άλλο παρά η φρεναπάτη που - επί ενάμιση αιώνα - «κοίμιζε» και εξακολουθεί να «κοιμίζει» την πλειοψηφία του λαού, πολλά εκατομμύρια ανθρώπων. Εκεί που οι ασυνειδητοποίητες κοινωνικά λαϊκές μάζες ή οδηγούνται στην εγκληματικότητα, ή γίνονται ανεκτικά υποζύγια, περιθωριοποιούνται και πετιούνται στο «σκουπιδοτενεκέ» της κοινωνίας. Εκεί που η οικονομικο-κοινωνική «αφρόκρεμα» ζει, απροσπέλαστη, σε επαύλεις και ουρανοξύστες, ενώ τα μιλιούνια του λαού, η «πλέμπα», σε λογής λογής «παλιατζίδικα» ανθρώπινων υπάρξεων και άχρηστων αντικειμένων. Εκεί, όπου βασιλεύει η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, ακόμα και μεταξύ ομοίων φουκαράδων (τρεις «φτωχοδιάβολοι» είναι τα πρόσωπα στο έργο του Ντέιβιντ Μάμετ), εκτρέφοντας και τη βία του πιο δυνατού επί του πιο αδύναμου. Αυτό το έργο- «σταθμό» της δραματουργίας του Μάμετ και ευρύτερα του σύγχρονου αμερικανικού θεάτρου, μετέφρασε (σε νοηματικά καίρια και άμεση γλώσσα) και σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Τάρλοου, τιμώντας εμμέσως την πρώτη παρουσίασή του, με αλησμόνητη σκηνοθεσία του πρόωρα και άδικα χαμένου Τάσου Μπαντή, στην οποία υποδυόταν τον Μπομπ. Χώρος δράσης ένα μαγαζί, με σωρούς άχρηστης παλιατζούρας. Εκεί ο ιδιοκτήτης του, ο Ντον, με τους «φίλους» και «συνεργάτες» του - τον «δάσκαλο» στη χαρτοπαιξία Ουόλτερ και το πιο φουκαραδάκι, τον εντελώς άφραγκο, συνεχώς υποσιτιζόμενο Μπομπ - μην ξέροντας καν την αξία ενός παλιού μεταλλικού νομίσματος, με ανάγλυφη απεικόνιση του αμερικάνικου βούβαλου (ένα από τα σύμβολα της οικονομίας των ΗΠΑ), το οποίο πούλησε ο Ντον, για πέντε ψωροδολάρια, σε έναν άγνωστο συλλέκτη νομισμάτων, «μηχανεύεται» πώς και ποιος από τους δύο «φίλους» θα καταφέρει - με το αζημίωτο βέβαια - να εντοπίσει τον αγοραστή και το σπίτι του και να εισβάλει σ' αυτό για να επανακτήσει ο Ντον το νόμισμα και να το ξαναπουλήσει κερδίζοντας μπόλικο χρήμα. Η «διαπραγμάτευση» για το ποιος θα αναλάβει το «κόλπο» καταλήγει στη βία κατά του πιο αδύνατου, στο βάναυσο ξυλοδαρμό του Μπομπ. Σκληρή, αλλά πραγματική η κοινωνική αλήθεια του έργου, υπηρετείται, απολύτως, με τη λιτής ρεαλιστικής ακρίβειας σκηνοθεσία, αλλά και με τη φυσικότητα και αμεσότητα των ερμηνειών. Τρεις δυνατές ερμηνείες, η μία καλύτερη από την άλλη, σε μια υποκριτική άμιλλα των Αλέξανδρου Μυλωνά (Ντον), Γιώργου Γάλλου (Ουόλτερ) και Παναγιώτη Καλαντζή (Μπομπ). Ρεαλιστικά καλαίσθητο το σκηνικό της Ελένης Μανωλοπούλου, αλλά καταλαμβάνοντας όλο το πλάτος και βάθος της σκηνής μειώνει την «πνιγηρότητα» που αποζητά το έργο (η ίδια υπογράφει και τα κοστούμια). Στην ποιοτική παράσταση δημιουργικά συμβάλλουν οι φωτισμοί (Felice Ross), η μουσική και οι ήχοι (Blaine Reinenger).

«Η κατάρα της Ιρμα Βεμπ»

Οργιώδους φαντασίας, φαρσικών καταστάσεων, σπιρτόζικης σάτιρας για τα ήθη, τις συμπεριφορές, τον τρόπο ζωής, τα αισθητικά γούστα της «μεγαλομανούς» αστικής τάξης, αλλά και των «υπηρετών» της, τις θριλερικές φαντασιοκοπίες της για «δράκουλες», «λυκανθρώπους» και «μούμιες» που ζωντανεύουν, κατάρες νεκρών συζύγων που «πιάνουν» όταν οι ζωντανοί σύζυγοι ξαναερωτεύονται και ξαναπαντρεύονται, μια εκπληκτικά παιγνιώδους πλοκής - πλοκή που απαιτεί αλλεπάλληλες και αδιάκοπες μεταμορφώσεις από τους ερμηνευτές της - και από τα πιο επιτυχημένα, διεθνώς, έργα «θεάτρου μέσα στο θέατρο», το οποίο - επιπλέον και εντελώς απρόσμενα - αποκαλύπτει και την «κουζίνα» που κρύβεται πίσω από τη σκηνή, τους έμψυχους και άψυχους τεχνικούς «μηχανισμούς» του θεάτρου, είναι η κωμωδία, παρωδία του είδους του θρίλερ του ιδρυτή του «Ridiculous Theatre Company» («Θέατρο της γελοιότητας»), Τσαρλς Λάντλαμ «Η κατάρα της Ιρμα Βεμπ». Κωμωδία που χρησιμοποιεί τα υπερβατικής φαντασίωσης «τεχνάσματα» του θριλερικού είδους, αλλά ειρωνικότατα παρωδώντας τα. Ενα έργο - μεγάλος «πειρασμός» για κάθε κωμικό ηθοποιό, «πρόκληση» για ερμηνευτική ακροβασία στην «κόψη του ξυραφιού» δύο μόνον κωμικών, σε ένα συνεχές, αλληλοτροφοδοτικό «πάρε - δώσε» μεταμορφωτικής υποκριτικής άμιλλας. Το να «διηγηθεί» η στήλη την πλοκή, την «ιστορία» που έπλασε ο συγγραφέας, είναι σα να παίρνει από το στόμα του υποψήφιου θεατή της παράστασης την «μπουκιά» της απόλαυσης, του χορταστικού γέλιου, την έκπληξη που προσφέρουν η γεμάτη σασπένς «ανατρεπτική» πλοκή και τα σαιξπηρικά λογοπαίγνια του ευφυέστατα περιπαικτικού έργου, οι ερμηνευτές και οι συντελεστές της ευφρόσυνης παράστασης. Η μετάφραση (Λάκης Λαζόπουλος, Ακης Σακελλαρίου, Κωνσταντίνος Αρβανιτάκης, Μαριλένα Παναγιωτοπούλου), η ευφάνταστη σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη, τα γελοιογραφικά κοστούμια της Κλαιρ Μπρέϊσγουελ, το μακιγιάζ του Αγγελου Μέντη και οι περούκες του Χρόνη Τζίμα, στοιχεία που στηρίζουν τις υποκριτικές μεταμορφώσεις, το ευρηματικά δραστικό για την εξέλιξη της πλοκής και την έκπληξη του φινάλε σκηνικό της Λίλης Πεζανού, η εύστοχη μουσική επιμέλεια του Κώστα Σουρβάνου, στηρίζουν δημιουργικά την «οργιαστική» μυθοπλοκή, συνεργούν στην κλιμάκωση και κορύφωση των συνεχών υποκριτικών μεταμορφώσεων, σε αρκετούς ανδρικούς και γυναικείους ρόλους, το συνεχές κωμικό «πάρε - δώσε» μεταξύ των δύο, πολύ ταλαντούχων, ειδικά στην κωμωδία, ηθοποιών. Του λαϊκά άμεσου, εκφραστικότατα και πληθωρικότατα μεταμορφώσιμου Αντώνη Λουδάρου και του κλοουνίστικα κωμικού Γεράσιμου Γεννατά. Και οι δύο, με τις αλλεπάλληλες ερμηνευτικές μεταμορφώσεις τους, προσφέρουν ευφρόσυνο, χορταστικό, «θεραπευτικό» γέλιο.