...«45. ε6. Μετά από 45. Ρη2 Ιε5, ο μαύρος κερδίζει πιόνι αποφεύγοντας την αλλαγή του Ιππου κι αν οι ευκαιρίες του λευκού για ισοπαλία φαίνονται ορατές, καμία δεν του εξασφαλίζει τη σιγουριά. 45... Πη3+ 46. Ρθ1; Ενας δύσκολος δρόμος για ισοπαλία. Ο λευκός κινδυνεύει να υποστεί ματ. Πιο καλό ήταν 46. Ρζ1! ζ5 47. ε7 Πε3 48. Ιγ6 Ιζ6 49. Πα8 Πε6 50. Πζ8! ζ4 51. Ρζ2 και επειδή ο μαύρος δεν μπορεί να καλυτερεύσει τη θέση του η ισοπαλία είναι αναπόφευκτη.

46... ζ5 47. ε7 Πε3 48. Ιγ6 ζ4! Τώρα ο λευκός πρέπει να υπερασπίσει τον εαυτό του από μια σοβαρή απειλή. Παράδειγμα: 49. Πα8 Πε1+ 50. Ρη2 Πε2+ 51. Ρζ1 ζ3! 52. ε8=Β Ιθ2+ 53. Ρη1 ζ2+. Η ιδέα που θα μπορούσε να παρθεί από ένα σκακιστικό πρόβλημα όπως 49. ε5 Πε5 50. Πα5! - δεν απαλλάσσει το λευκό από τις δυσκολίες του εξαιτίας της κίνησης 50... Πα5 51. ε8=Β Πζ5. Ο λευκός περπατά σε λεπτό πάγο και η μόνη σωτηρία του ήταν η παράδοξη κίνηση 49. Ιδ4!! Ο έλεγχος στο ζ3 είναι το "κλειδί" σε αυτή τη θέση, π.χ. 49... Πε7 50. Ιζ3+ Ρζ5 51. Ιθ4+, ή 49... Ρθ4 50. Ρη2! Και τα δύο στρατόπεδα θα είχαν εξαντληθεί μετά από 49... Ιζ6! 50. Πα6! Πε7 51. Ιε6+ Ρη4 52. Ιζ4. Αλλά όμως είναι σχεδόν αδύνατο να βρεις τέτοιες σωστές κινήσεις, όπως 49. Ιδ4!! επάνω στη σκακιέρα. 49. Πα5+; Ρθ4 50. Πα8. Θεαματική ήταν η συνέχεια, αλλά οδηγούσε πάλι σε ήττα τα λευκά, το 50. Ιε5! Ιε5 51. ε8=Β Πε1+ 52. Ρη2 ζ3+ 53. Ρζ2 Ιδ3+! και χάνεται η βασίλισσα. 50... *Ιζ6! Ο μαύρος προς το παρόν μετατοπίζει τον κίνδυνο. Μετά από 51. Πζ8 Ρη3! Ο βασιλιάς παίζει αποφασιστικό ρόλο στην επίθεση* (βλέπε διάγραμμα).

51. Ρη2 ζ3+ 52. Ρζ1 Ρη3 53. Ιδ4 Ιη4! Τώρα αν 54. ε8=Β, ο λευκός θα γίνει ματ με 54... Ιθ2+ 55. Ρη1 ζ2+ 56. Ρθ1 η1=Β+ ματ. Ετσι, αναγκάζεται να δώσει τον ίππο του. 54. Ιζ3 Πζ3+ 55. Ρη1 Ιθ2! 56. Πζ8 Πγ3 και ο λευκός εγκατέλειψε γιατί μετά από 57. Πζ1 Πε3 δεν υπήρχε ελπίδα διάσωσης.

Στο προηγούμενο μάθημα - καταλήγει ο Παγκόσμιος Πρωταθλητής - ασχοληθήκαμε με την ανάγκη της μελέτης των αρχών του φινάλε και με την τελειοποίηση αυτών των επιδέξιων τεχνικών και πρακτικών των φινάλε. Με τα παραδείγματα που σας έδωσα από τις παρτίδες που έπαιξα, προσπάθησα να σας πείσω να ψάχνετε για ευκαιρίες με οποιοδήποτε φινάλε.

Αναλύοντας το συγκεκριμένο παράδειγμά μου, ένας σκακιστής θα μπορούσε να εξακριβώσει ότι έστω και σε περίπτωση υλικής ισότητας και με πολύ λίγα κομμάτια πάνω στη σκακιέρα, είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια ακαταμάχητη επίθεση.

Μελετήστε το φινάλε και δεν θα φοβόσαστε τίποτα. Γίνετε φίλοι με αυτό και θα σας γίνει ο καλύτερος σύμμαχος».

(Στο επόμενο φύλλο: Το α' μέρος του 22ου. Συνολικά είναι 23 μαθήματα και ολοκληρώνονται στις 4 Μάρτη 2012. Για τους φίλους που ζητάνε προηγούμενα μαθήματα - τα μαθήματα επαναδημοσιεύθηκαν από 7 Νοέμβρη 2010 - να απευθύνονται στα γραφεία του «Ρ», Σόλωνος 130 και Θεμιστοκλέους, Αθήνα - ΤΚ 10681, τηλ. 210.3320.800.)