Αυτοί είναι οι λόγοι που οδήγησαν στην πραγματοποίηση του δεύτερου σινογερμανικού διαλόγου σε διάστημα μόλις ολίγων μηνών και μάλιστα τώρα με μία επίσκεψη γερμανικής αντιπροσωπείας στην Κίνα, υπό την καγκελάριο, Αγκελα Μέρκελ, που φανερώνει μεγάλη σημασία: Εκτός των επτά υπουργών συμμετείχαν και διευθυντικά στελέχη μεγάλων επιχειρήσεων, μεταξύ αυτών «ΤhyssenKrupp», SAP AG, «Volkswagen AG», «Siemens AG» και BASF SE, ο διευθύνων σύμβουλος της EADS, της μητρικής της «Airbus», Τιμ Εντερς, και ακόμη περίπου 100 Γερμανοί επιχειρηματίες. Ηταν η μεγαλύτερη γερμανική αντιπροσωπεία που επισκέφτηκε ποτέ την Κίνα, κάτι που καταδεικνύει και την «ειδική σχέση των δύο χωρών», όπως σημείωσαν με νόημα Γερμανοί αξιωματούχοι.

Η ειδική σχέση ενισχύεται.

Αφενός γιατί η κρίση στο νότο της Ευρωζώνης επηρεάζει αρνητικά τη γερμανική οικονομία, καθώς σύμφωνα με την ανακοίνωση της στατιστικής υπηρεσίας της χώρας οι εξαγωγές από τη Γερμανία προς τους σημαντικούς εμπορικούς εταίρους της στην Ευρωζώνη μειώθηκαν κατά 1,2% το πρώτο εξάμηνο του 2012, αν και η «συνολική αύξηση των εξαγωγών της (σε όλο τον κόσμο) κατά 4,8% βοήθησε τη Γερμανία να αποφύγει την ύφεση στο διάστημα αυτό».

Αφετέρου γιατί η Κίνα έχει δει τις εξαγωγές της στην Ευρώπη, λόγω της κρίσης, να μειώνονται και φοβάται περαιτέρω μείωση, ενώ ακόμη περισσότερο φοβάται ότι μια έξοδος της Ελλάδας θα πυροδοτούσε ένα ντόμινο εξόδων στην Ευρωζώνη. Εξάλλου, το 1/4 των συναλλαγματικών αποθεμάτων της Κίνας - το συνολικό ύψος των οποίων ξεπερνά τα τρία τρισ. δολάρια - είναι σε ευρώ. Εκτός αυτών μία ειδική σχέση με την Ευρώπη και ειδικά με τη Γερμανία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως αντίβαρο στην «ειδική σχέση», τη συμβιωτική σχέση που έχει η Κίνα με τις ΗΠΑ εδώ και πολλά χρόνια, αλλά, τελευταία, η ένταση περισσεύει και τα προβλήματα πολλαπλασιάζονται.

Υπ' αυτό το πρίσμα οι αβρότητες και το πνεύμα καλής θέλησης και αγαστής συνεργασίας δεν έλειψαν...

Η ανάκτηση της «εμπιστοσύνης της Κίνας» στην Ευρωζώνη, που διανύει τον τρίτο χρόνο της κρίσης, ήταν ζητούμενο ώστε να συνεχίσουν να ρέουν οι επενδύσεις προς την ΕΕ. Σύμφωνα δε με τα αστικά ΜΜΕ «ενισχύθηκε κάπως», αφού η Μέρκελ εξήγησε στον Κινέζο πρωθυπουργό, Γουέν Τζιαμπάο, λεπτομερειακώς όλα τα επόμενα βήματα «των μέτρων διάσωσης» και τον διαβεβαίωσε για την πολιτική βούληση των κρατών - μελών για την αποκατάσταση της ισχύος του ευρώ. Ο Γουέν Τζιαμπάο εμφανίστηκε θετικός, πλην όμως είπε πως «τα βήματα που γίνονται δεν είναι αρκετά γρήγορα», γι' αυτό και παραμένει «προσωπικά ανήσυχος». Ο Γουέν κάλεσε κυρίως τους Γερμανούς και τους Γάλλους «να στηρίξουν τις κλυδωνιζόμενες χώρες, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Ελλάδα», καθώς δύο είναι οι κύριες ανησυχίες του: «Πρώτον, εάν η Ελλάδα θα εγκαταλείψει την Ευρωζώνη. Και, δεύτερον, αν η Ιταλία και η Ισπανία θα λάβουν ολοκληρωμένα μέτρα ανάκαμψης».

Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις του Κινέζου Προέδρου, Χου Ζιντάο, με τον οποίο συναντήθηκε επίσης η καγκελάριος Μέρκελ, ο οποίος τόνισε ότι είναι προς όφελος της Κίνας και όλων των χωρών η αντιμετώπιση της κρίσης χρέους στην Ευρωζώνη το ταχύτερο δυνατό αλλά απέφυγε συγκεκριμένες δεσμεύσεις. Η καγκελάριος Μέρκελ ζήτησε για μία ακόμα φορά από τους Κινέζους να τοποθετηθούν σε ομόλογα των κρατών της Ευρωπεριφέρειας - κυρίως της Ισπανίας και της Ιταλίας - τα οποία παρουσίασε ως σπουδαίες επενδυτικές ευκαιρίες, χάρη στα υψηλά επιτόκια που προσφέρουν. Ωστόσο, για άλλη μία φορά οι Κινέζοι αξιωματούχοι έδειξαν την «προτίμησή τους»: Να μην τοποθετηθούν σε ομόλογα συγκεκριμένων κρατών αλλά σε εκείνα που εκδίδουν ο EFSF και ο ESM. Ακόμα προτιμότερη θεωρούν την εμπλοκή τους στη χρηματοδότηση των ευρωπαϊκών σχεδίων μέσω του ΔΝΤ.

Οι αβρότητες δεν ήταν το κύριο χαρακτηριστικό των συναντήσεων της δεύτερης μέρας, που ήταν αμιγώς προσανατολισμένη στην ενίσχυση των διμερών εμπορικών και οικονομικών σχέσεων. Μία δεύτερη μέρα όπου ο διάλογος μεταφέρθηκε, όχι τυχαία, στο Τιαντζίν, λιμάνι νευραλγικής σημασίας, γενέτειρα του πρωθυπουργού, Γ. Τζιαμπάο, αλλά και έδρα της μοναδικής παραγωγικής μονάδας της «Airbus» εκτός Ευρώπης.

Η Γερμανίδα καγκελάριος έθεσε επί τάπητος τα «αγκάθια» καλώντας την κινεζική ηγεσία να δώσει ένα τέλος στους περιορισμούς που αφορούν στο εμπόριο αλλά και να σταματήσει την πολιτική ντάμπινγκ των τιμών από τους κατασκευαστές, δηλαδή την εξαγωγή και πώληση προϊόντων σε τιμή χαμηλότερη (ή ακόμη και κάτω του κόστους) απ' ό,τι στην εγχώρια αγορά ή σε διεθνές επίπεδα με σκοπό την εκμηδένιση των ανταγωνιστών. Εξέφρασε δε την «ειδική» της ανησυχία όσον αφορά στη θέση που έχει υιοθετήσει η Κίνα έναντι των ευρωπαϊκών εταιρειών παραγωγής ηλιακής ενέργειας.

Η Γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται να αποδέχεται το «κινεζικό όρο» για «το θεμέλιο λίθο των σχέσεων της Κίνας με την Ευρώπη», όπως το έθεσε ο Γουέν Τζιαμπάο, για να μην υπάρξουν έρευνες ή νομικές ενέργειες ενάντια σε κινεζικές εταιρείες στις ΑΠΕ και άλλους τομείς, με την καγκελάριο Μέρκελ να δεσμεύεται ότι δε θα στηρίξει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να υιοθετηθούν αντίμετρα κατά του Πεκίνου για την επιδότηση των εξαγωγών στον κλάδο παραγωγής ηλιακής ενέργειας.

Ηταν το αντάλλαγμα της Γερμανίδας καγκελαρίου στο πακέτο συμφωνιών ύψους άνω των έξι δισεκατομμυρίων δολαρίων που υπέγραψαν οι δύο πλευρές στους τομείς των επικοινωνιών, της ενέργειας, της Υγείας, της παράκτιας συνεργασίας. Συνολικά υπογράφτηκαν 10 συμφωνίες, ενώ δεσπόζει αυτή της αγοράς 50 αεροσκαφών «Airbus» εκ μέρους της Κίνας, αξίας 3,5 δισ. δολαρίων.

Η συμφωνία είναι πολύ σημαντική όχι τόσο λόγω του ύψους της, αλλά λόγω του ότι σηματοδοτεί την υπέρβαση της «κρίσης» που ταλαιπώρησε τις σχέσεις της Ευρώπης με την Κίνα για αρκετό καιρό, εξαιτίας του προβλήματος με τις εκπομπές ρύπων (άνθρακα) των αεροσκαφών (ETS: Emissions Trading Scheme).

Στις συμφωνίες αποτυπώνεται και η πεμπτουσία του «σινογερμανικού διαλόγου» καθώς αυτές πρωτίστως και κατά κύριο λόγο εξυπηρετούν τα συμφέροντα του γερμανικού κεφαλαίου. Συμφωνίες που θα ενισχύσουν ακόμη περισσότερο το διμερές εμπόριο ανάμεσα στη Γερμανία και την Κίνα που αυξήθηκε κατά 206%, ανερχόμενο το 2011 σε 180 δισεκατομμύρια δολάρια σε σχέση με το 2005, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της γερμανικής κυβέρνησης. Ως σύγκριση αξίζει να αναφερθεί ότι κατά το ίδιο χρονικό διάστημα το διμερές εμπόριο της Γερμανίας με την υπόλοιπη Ευρώπη αυξήθηκε κατά 24% και μόλις κατά 6,3% με τις ΗΠΑ.

Το βάθος δε της «ειδικής σχέσης», που υποδηλώνει και τη σημασία της Κίνας για την οικονομία της Γερμανίας, αποτυπώνεται και στα εξής στοιχεία:

• Περίπου 5.000 γερμανικές εταιρείες λειτουργούν στην Κίνα και απασχολούν 220.000 υπαλλήλους και οι γερμανικές επενδύσεις συνολικά στην Κίνα είναι πολύ υψηλότερες των κινεζικών στη Γερμανία. Το Πεκίνο, σύμφωνα με τους αναλυτές, δίνει μάχη με τις ΗΠΑ για τη θέση της πιο σημαντικής αγοράς για τα γερμανικά προϊόντα εκτός της ΕΕ.
• Η Γερμανία αντιπροσωπεύει το ήμισυ των ευρωπαϊκών εξαγωγών προς την Κίνα, ενώ το ένα τέταρτο περίπου των κινεζικών εξαγωγών προορίζεται για τη Γερμανία.
• Η Κίνα ξεπερνώντας τις ΗΠΑ αναδείχθηκε το 2011 στον μεγαλύτερο ξένο άμεσο επενδυτή της Γερμανίας, βάσει του αριθμού των συμφωνιών που συνήφθησαν. Μέχρι στιγμής φέτος, 9 γερμανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, γνωστές ως «Mittelstand» - συνήθως οικογενειακές, με λιγότερους από 500 εργαζόμενους - έχουν αποτελέσει αντικείμενο εξαγοράς από Κινέζους επιχειρηματίες, ανεβάζοντας το σύνολο των αντίστοιχων συμφωνιών εξαγοράς από τις αρχές του 2011 στις 21. Οι Κινέζοι αγοραστές έχουν εστιάσει σε προβληματικές εταιρείες. Το Γενάρη, η LDK Solar, η δεύτερη μεγαλύτερη κατασκευάστρια ηλιακών πάνελ, συμφώνησε να εξαγοράσει τη γερμανική «Sunways», μια κατασκευάστρια πάνελ που αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό από την Ασία. Σε λιγότερο από τρεις μήνες μετά τη συναλλαγή της «Sany», ο κινεζικός όμιλος XCMG, που φτιάχνει κατασκευαστικό εξοπλισμό, συμφώνησε να αγοράσει τη βασική ανταγωνίστρια της «Putzmeister» στη Γερμανία, τη «Schwing».
• Η μεγαλύτερη άμεση επένδυση της Κίνας στη Γερμανία επικυρώθηκε στο περιθώριο του σινογερμανικού διαλόγου με την εξαγορά του 25%, έναντι 738 εκατομμυρίων ευρώ, της βιομηχανίας περονοφόρων ανυψωτικών μηχανημάτων «Kion Group» από την κινεζική «Shandong Group». Μία «άμεση επένδυση» που θα ανοίξει τις πύλες της ευρωπαϊκής αγοράς για την κινεζική εταιρεία και συνάμα της γερμανικής για την κινεζική αγορά αλλά και τις αγορές της Ασίας.