Από την τελευταία συνάντηση Θάτσι, Αστον και Ντάσιτς στις Βρυξέλλες

Η συμφωνία που προέκυψε από τις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις του Σέρβου πρωθυπουργού Ιβιτσα Ντάσιτς και του πρωθυπουργού των Κοσσοβάρων Αλβανών Χασίμ Θάτσι αναφέρει - σύμφωνα με δηλώσεις κυρίως της σερβικής πλευράς - τα παρακάτω βασικά σημεία:

• Από κοινού διαχείριση των περασμάτων στα διοικητικά όρια Σερβίας - Κοσσυφοπεδίου υπό «ουδέτερο» καθεστώς, γι' αυτό και από τα φυλάκια θα απουσιάζουν εθνικά σύμβολα όπως σημαίες ή θυρεοί ή άλλα διακριτικά...
• Ως το τέλος τρέχοντος μηνός θα ξεκινήσει η από κοινού διαχείριση και έλεγχος των πρώτων τεσσάρων φυλακίων, εκ των οποίων τα δύο πρώτα θα γίνει προσπάθεια να λειτουργήσουν από αύριο (Δευτέρα 10/12/12).
• Στις εγκαταστάσεις των αποστολών της ΕΕ σε Βελιγράδι και Πρίστινα θα διοριστούν αντίστοιχα «αξιωματικοί σύνδεσμοι» από τη Σερβία και το Κοσσυφοπέδιο. Υποτίθεται ότι αυτοί οι «αξιωματικοί σύνδεσμοι» δεν θα είναι διπλωματικοί εκπρόσωποι των Σέρβων και των Κοσσοβάρων Αλβανών στην πρωτεύουσα εκάστου, αλλά επί της ουσίας η εξέλιξη βάζει νερό στο αυλάκι για τη μεσοπρόθεσμη σύναψη επίσημων - ενδεχομένως και διπλωματικών(!) - σχέσεων μεταξύ αμφοτέρων πλευρών, εάν βεβαίως καταστεί εφικτή μέσα στο 2013 (όπως προέβλεψε ο Σέρβος πρωθυπουργός Ιβιτσα Ντάσιτς) μία «πολιτική τελική λύση» για το προτεκτοράτο. Ωστόσο, ο Σέρβος ηγέτης παραβλέπει ότι για τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις το στάτους κβο του υποτίθεται «ανεξάρτητου» Κοσσυφοπεδίου είναι «λυμένο»...
• Οι Σέρβοι του Κοσσυφοπεδίου δεν θα πληρώνουν δασμούς, ούτε θα είναι υποχρεωμένοι να παίρνουν διαβατήρια και πινακίδες κυκλοφορίας αυτοκινήτου από τις αρχές των Κοσσοβάρων Αλβανών.

Σε ό,τι αφορά, το ζήτημα της διάθεσης των πόρων από τη λειτουργία των διαβάσεων αυτών, ο Σέρβος πρωθυπουργός εξήγησε ότι θα αποφασιστεί σε επόμενο γύρο διαπραγματεύσεων. (Ας σημειωθεί πάντως ότι οι Σέρβοι του προτεκτοράτου έχουν ζητήσει να διατίθενται οι πόροι αυτοί στους σερβικούς δήμους του βορρά...). Στη συνάντηση συζητήθηκε ακόμη πως η προστασία της σερβικής πολιτιστικής και θρησκευτικής κληρονομιάς στο Κοσσυφοπέδιο θα μπορούσε να γίνει από μεικτές αστυνομικές δυνάμεις Σέρβων και Κοσσοβάρων Αλβανών, ενώ αποφασίστηκε ότι η επόμενη συνάντηση των ομάδων εργασίας αμφοτέρων πλευρών θα γίνει στις 10 Γενάρη για να ακολουθήσει ως το τέλος του ίδιου μήνα η νέα συνάντηση Ντάσιτς - Θάτσι.

Η συμφωνία Ντάσιτς - Θάτσι που έγινε στην τρίτη (μέσα σε έξι βδομάδες) συνάντηση των δύο ανδρών στις Βρυξέλλες, φάνηκε -σε πρώτη φάση- να ικανοποιεί τα περισσότερα από τα αιτήματα των Σέρβων του βορείου Κοσσυφοπεδίου που τις τελευταίες μέρες ξανάρχισαν τα μπλόκα και τις διαμαρτυρίες κοντά στο πέρασμα Γιάρινιε.

Σε έκτακτη συνάντηση δημάρχων της περιοχής με την ανώτατη σερβική ηγεσία το απόγευμα της Πέμπτης καταγράφηκε η συμφωνία των δύο πλευρών για τα θετικά αποτελέσματα της συνάντησης Ντάσιτς - Θάτσι στις Βρυξέλλες. Δήμαρχοι δήμων του βορείου Κοσσυφοπεδίου είχαν βέβαια νωρίτερα ζητήσει «γραπτές εγγυήσεις» από την κυβέρνηση Ντάσιτς για τα συμφωνηθέντα, ενώ ο Σέρβος πρωθυπουργός τους διαβεβαίωσε αρκετές φορές πως εάν κάτι πάει στραβά ή δεν τηρηθεί έστω και ένας όρος από τη συμφωνία τότε αυτή αυτόματα θα ανασταλεί.

Αρθρο του βρετανικού «Εconomist» αναφερόμενο στη συνάντηση της 4ης Δεκέμβρη στις Βρυξέλλες εκτίμησε το κλίμα στις διαπραγματεύσεις Ντάσιτς - Θάτσι σχεδόν απρόσμενα «θετικό» και προέβλεψε πως οι δύο ηγέτες θα μπορούσαν να κάνουν περαιτέρω βήματα για μία πλήρη εξομάλυνση των μεταξύ τους σχέσεων.

Βέβαια η στάση των δύο ηγετών δεν προκαλεί εντύπωση, αφού η αστική τάξη σε Βελιγράδι και Πρίστινα παραμένει σταθερά προσανατολισμένη σε μία προοπτική ένταξης στην ΕΕ (ενδεχομένως και στο ΝΑΤΟ που αιματοκύλισε την περιοχή με την επέμβαση του 1999). Μάλιστα, ο αρθρογράφος του «Economist» εκτιμά ότι οι ηγέτες των δύο πλευρών καθορίζουν τη στάση τους από το «μέλλον» που επιδιώκουν να έχουν στην ΕΕ. Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά, το Βελιγράδι προσδοκά να πάρει το επόμενο διάστημα μία ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ και η Πρίστινα να απαλλαχθεί από τη χορήγηση βίζας στις χώρες της ζώνης Σένγκεν.

Η θετική (για τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις) έκβαση των διαπραγματεύσεων στις Βρυξέλλες θα είναι καταπέλτης για τους λαούς της περιοχής, και όλα τα Βαλκάνια που ταλανίζονται από πολιτικές λιτότητας, υψηλή ανεργία και αβεβαιότητα για το μέλλον. Από την άλλη, το σημερινό «καλό» κλίμα θα μπορούσε να ανατραπεί ανά πάσα στιγμή και να τιναχθούν όλα στον αέρα εφόσον αλλάξει ο ισχύον συσχετισμός δυνάμεων μεταξύ των ιμπεριαλιστικών συνασπισμών που εδώ και πολλά χρόνια διαγκωνίζονται να ελέγξουν μία στρατηγικά πολύτιμη (για τον έλεγχο των ενεργειακών οδών και όχι μόνο) περιοχή.