Στο προηγούμενο διάγραμμα (δ' μέρος 5.1.14) τα τετράγωνα γ4, δ3, ζ3 και, κατά δεύτερο λόγο, α4 και θ3 αποτελούν ισχυρά σημεία για τα μαύρα, κυρίως επειδή τα λευκά πιόνια είναι αδύνατα: Δεν μπορούν να συνεργαστούν και να οργανώσουν ικανοποιητική άμυνα αυτών των τετραγώνων. Συνεπώς, αυτή η αποστολή χρειάζεται να ανατεθεί σε κομμάτια, τα οποία προτιμότερο θα ήταν να έχουν ενεργητικούς ρόλους. Στη διαμάχη που υπήρχε για το ποιο κομμάτι (μεταξύ Ι και Α) ήταν καλύτερο, ο Στάινιτς είπε ότι η σχέση των δύο κομματιών εξαρτάται καθοριστικά από την τοποθέτηση των πιονιών και έδειξε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις είναι προτιμότερο να διαθέτει κανείς δύο Α, παρά οποιοδήποτε άλλο ζευγάρι ελαφρών κομματιών.

Πόσοι, όμως, σκακιστές - ακόμα και ισχυροί - γνωρίζουν τέτοια και άλλα χαρακτηριστικά μιας θέσης; Πολύ πιο σημαντικοί είναι οι γενικότεροι κανόνες του Στάινιτς για την εκμετάλλευση των πλεονεκτημάτων και μειονεκτημάτων και αυτοί είναι: 1. Στο σκάκι μπορεί κανείς να κερδίσει μόνο με επίθεση.

Οσο προφανές και αν ακούγεται αυτό το αξίωμα, αποτελεί το θεμέλιο της θεωρίας του Στάινιτς. Ακόμα και όταν προσωρινά αμύνεται κανείς, η τελική νίκη μπορεί να επιτευχθεί μόνο περνώντας στην αντεπίθεση την κατάλληλη στιγμή (αυτό μπορεί να σημαίνει την προαγωγή του τελευταίου πιονιού στο φινάλε). Το νόημα αυτού του κανόνα είναι ότι υπάρχουν πολλών ειδών επιθέσεις, γι' αυτό πρέπει να βρισκόμαστε σε ετοιμότητα να εφαρμόσουμε επιθέσεις διαφορετικού είδους.

Ο Στάινιτς αρνείται την παλιότερη έννοια του όρου επίθεση (εναντίον του αντίπαλου Ρ με μοναδικό στόχο το ματ) και διευρύνει το πεδίο εφαρμογής του, ώστε να συμπεριλαμβάνει κάθε θέση. 2. Το δικαίωμα για επίθεση έχει μόνο η παράταξη που υπερέχει. Εδώ ο Στάινιτς απορρίπτει την εφαρμογή του πρακτικού κανόνα της εποχής «όποιος προλάβει επιτίθεται». Με αυτό τον τρόπο αναδεικνύει σε πρωτεύουσα παράμετρο τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά της θέσης. Στη θέση του σημερινού διαγράμματος ο μαύρος έχει παίξει 14... α6. Πώς συνέχισε ο Στάινιτς;

(Συνεχίζεται)