Τρίτη 4 Φλεβάρη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 21
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
«Εφυγε» από τη ζωή η αγωνίστρια χαράκτρια Ζιζή Μακρή

Ανακοίνωση για το θάνατό της εξέδωσε το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ

«

Εφυγε» από τη ζωή σε ηλικία 90 χρόνων η αγωνίστρια χαράκτρια Ζιζή Μακρή. Η σπουδαία χαράκτρια γεννήθηκε το 1924 στο Βελιγράδι. Το 1946, σπουδάζει χαρακτική στη Σχολή Καλών Τεχνών, στο Παρίσι, με τον Δ. Γαλάνη. Το 1951 η γαλλική κυβέρνηση την απελαύνει μαζί με το σύζυγό της, τον σπουδαίο γλύπτη Μέμο Μακρή, λόγω της πολιτικής τους δράσης. Εγκαθίστανται στη Σοσιαλιστική Ουγγαρία, όπου συμμετέχει ενεργά στην εικαστική ζωή με ατομικές εκθέσεις και συμμετοχές σε πολλές ομαδικές. Την περίοδο αυτή, εικονογραφεί πολλά βιβλία, μεταξύ των οποίων του Μπέρτολτ Μπρεχτ και του Γιάννη Ρίτσου. Μαζί με τον σύζυγό της υπερασπίζουν στην προσφυγιά το σοσιαλισμό στην Ουγγαρία. Ανθρωπος δημιουργικός και ανήσυχος, πάντα ενδιαφέρεται για τους απλούς ανθρώπους, για την κοινωνική πρόοδο και αντλεί τη θεματογραφία της από τα πολλά ταξίδια που πραγματοποίησε.

Το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση για το θάνατό της:

«Η σπουδαία χαράκτρια και αγωνίστρια Ζιζή Μακρή "έφυγε" χτες από κοντά μας, οι πολύτιμες όμως παρακαταθήκες της στην Ιστορία της Τέχνης και των αγώνων του λαού μας για την κοινωνική του απελευθέρωση μένουν αθάνατες.

Στο πλούσιο καλλιτεχνικό έργο της - που εκτός από χαρακτικά περιλαμβάνει ψηφιδωτά και ταπισερί - πρωταγωνιστούν ο μόχθος και οι αγώνες των λαϊκών ανθρώπων για δίκιο και ευτυχία, η ενότητα του ανθρώπου με τη φύση, αλλά και οι πάμπολλες εμπειρίες από τα ταξίδια της κυρίως στην Ελλάδα και τις διάφορες σοσιαλιστικές χώρες. Τιμήθηκε δύο φορές με το βραβείο Μούνκατσι (1959, 1963), καθώς και με το βραβείο του εξαίρετου καλλιτέχνη (1984), την ανώτατη διάκριση για τις εικαστικές τέχνες της Ουγγαρίας. Βραβεύτηκε σε παγκόσμιους διαγωνισμούς, στο Βερολίνο το 1953, στη Βαρσοβία το 1955, στη Μόσχα το 1957, στη Γενεύη το 1963. Χαρακτικά της κόσμησαν εκδόσεις ποιημάτων του Γ. Ρίτσου, του Π. Ελυάρ και του Μπ. Μπρεχτ. Ανάμεσα στα έργα της ξεχωρίζουν αυτά που εμπνεύστηκε στη διάρκεια της κράτησής της στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ (1960 - '61) με την κατηγορία της κατασκοπείας, όταν είχε μπει με κομματική εντολή παράνομα στην Ελλάδα για να βοηθήσει στη διαφυγή στο εξωτερικό στελέχους του ΚΚΕ.

Εργο της Ζιζής Μακρή από τις φυλακές Αβέρωφ
Εργο της Ζιζής Μακρή από τις φυλακές Αβέρωφ
Για τις κομμουνιστικές πεποιθήσεις της, η Ζιζή Μακρή απελάθηκε το 1951 από τη Γαλλία όπου είχε σπουδάσει χαρακτική και ζούσε με το σύζυγο της - τον επίσης σημαντικό γλύπτη Μέμο Μακρή - και κατέφυγε στην Ουγγαρία, όπου παρέμεινε μέχρι τον επαναπατρισμό της στην Ελλάδα το 1990. Ως το τέλος της ζωής της στάθηκε ακλόνητη στο πλευρό του ΚΚΕ.

Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας εκφράζει τα βαθιά συλλυπητήριά του στην οικογένειά της. Η μνήμη της θα μείνει για πάντα ζωντανή στις καρδιές μας».

Η σύλληψη της Ζ. Μακρή

Η υπόθεση σχετικά με τη σύλληψη της Ζ. Μακρή στην Ελλάδα έχει ως εξής: Μια γυναίκα ξένη επισκέπτεται την Ελλάδα στις αρχές του 1960. Είναι σε μυστική αποστολή μαζί με ένα ζευγάρι Γάλλων και το δεκατριάχρονο παιδί τους κι έναν ακόμα Γάλλο άντρα, που υποτίθεται πως είναι ο σύζυγός της. Η Ζιζή Μακρή έρχεται στην Ελλάδα σταλμένη από το παράνομο ΚΚΕ, με σκοπό να βοηθήσει στη φυγή στο εξωτερικό καταζητούμενου στελέχους του. Πριν καλά καλά έρθουν σ' επαφή με τον υποψήφιο δραπέτη, όλη η ομάδα συλλαμβάνεται. Το παιδί επιστρέφει στη Γαλλία μετά από ενέργειες του γαλλικού προξενείου. Οι ενήλικες οδηγούνται στις ελληνικές φυλακές. Μετά από τρεις βδομάδες στο Μεταγωγών, η «κόκκινη γόησσα», όπως την αποκαλούσαν, μεταφέρεται στις Φυλακές Αβέρωφ, όπου θα μείνει περίπου ένα χρόνο, μέχρι τη δίκη της το Μάη του 1961 για «κατασκοπεία». Προκειμένου η κατηγορία ν' αποδειχθεί αβάσιμη, η εντολή είναι ρητή: Δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση ν' αποκαλυφθεί ότι γνωρίζει Ελληνικά. Ετσι, για λόγους δικής της προστασίας, η νεαρή γυναίκα υφίσταται έναν ακόμα εγκλεισμό: Πέραν του φυσικού περιορισμού της σ' ένα θάλαμο των φυλακών μαζί με άλλες πολιτικές κρατούμενες, βρίσκεται «έγκλειστη» στη μητρική της γλώσσα, τη γλώσσα των σκέψεων, των ονείρων και των αναμνήσεών της, που όμως δεν μιλιέται από τις συγκρατούμενές της.

Το Μάη του 1961 γίνεται η δίκη της Ζιζής Μακρή. Η κατηγορία περί κατασκοπείας δεν μπορεί να στηριχθεί. Ωστόσο, αποφασίζεται δεύτερη δίκη για τον Οκτώβρη της ίδιας χρονιάς. Στο μεταξύ, η Ζιζή Μακρή θα είναι για τους επόμενους τέσσερις μήνες ελεύθερη υπό επιτήρηση, με αυστηρή απαγόρευση να έρθει σε επικοινωνία με οποιονδήποτε. Μένει στο ξενοδοχείο «Αλίκη» και κάθε μέρα εξαναγκάζει τον χαφιέ που την ακολουθεί να επισκεφθεί μαζί της κάποιο από τα Μουσεία των Αθηνών, όπου περνά το χρόνο της φτιάχνοντας σχέδια των ελληνικών αρχαιοτήτων, ιδιαίτερα των βυζαντινών. Τον Οκτώβρη, στη δεύτερη δίκη, απαλλάσσεται οριστικά λόγω μη επαρκών ενοχοποιητικών στοιχείων.


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ