Με «κάλπικες» υποσχέσεις απέναντι στο λαό ότι τελείωσαν οι θυσίες, ότι δε θα έρθουν νέα μέτρα και με το βλέμμα στραμμένο στην ενίσχυση των επιχειρηματικών ομίλων, η συγκυβέρνηση (ΝΔ - ΠΑΣΟΚ), τους μήνες μετά τις εκλογές, έχτιζε τις αναβαθμισμένες θέσεις εμπροσθοφυλακής του κεφαλαίου. Στόχος να παζαρέψει, από καλύτερες θέσεις, με τους ιμπεριαλιστικούς Οργανισμούς (ΕΕ - ΔΝΤ - Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα), τα συμφέροντα του ντόπιου κεφαλαίου στο πλαίσιο και της γενικότερης προσπάθειας για την ολοένα και μεγαλύτερη άνοδο της ανταγωνιστικότητας. Με φράσεις η «κοινωνία έχει εξαντλήσει τα όριά της στη φορολογική απόδοση», ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς, όπως και οι κυβερνητικοί παράγοντες, διαλαλούσαν, σε κάθε ευκαιρία, τα «επιτεύγματα» της αντιλαϊκής κλιμάκωσης και των διαδοχικών μέτρων, βάζοντας στην πρώτη γραμμή της επιχειρηματολογίας τους την εξασφάλιση, αρχικά, και στη συνέχεια απογείωση των αιματοβαμμένων «πρωτογενών πλεονασμάτων» του κρατικού προϋπολογισμού, ως το μέγα επίτευγμα της κυβέρνησης και μοχλό για παραπέρα διεκδικήσεις από την τρόικα και τους δανειστές μείγματος πολιτικής γοργής ενίσχυσης του κεφαλαίου για την ανάκαμψή του.

Μετά και τις διπλές εκλογές του περασμένου Μάη, ακολούθησε νέο μπαράζ με μια σειρά από αντιλαϊκά νομοσχέδια και άλλες ρυθμίσεις, είτε με τη μορφή των «προαπαιτούμενων μέτρων» για τις εκταμιεύσεις των δόσεων από τα δάνεια της τρόικας, είτε και με την μορφή των «πρωτοβουλιών» που αναλάμβανε η ίδια η συγκυβέρνηση, μέτρα που στόχευσαν βασικά στη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης, αλλά και σε απελευθερώσεις αγορών για την ενίσχυση του κεφαλαίου. Και στη μια στην άλλη περίπτωση, ανεξάρτητα και από μανδύες, η αντιλαϊκή πολιτική προσέδιδε και προσδίδει «βαθμούς ελευθερίας», όπως τονίζει το οικονομικό επιτελείο, σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των υποθέσεων του ντόπιου κεφαλαίου. Για τη συνέχεια, το επίδικο λάφυρο είναι η παραπέρα ελάφρυνση του κρατικού χρέους, η μείωση του κόστους εξυπηρέτησής του, που με τη σειρά του θα προσδώσει νέους «βαθμούς ελευθερίας», αφού θα εξασφαλιστεί χρήμα για καπιταλιστικές επενδύσεις είτε άμεσα δημόσιες, είτε με κρατικές χρηματοδοτήσεις επιχειρηματικών ομίλων, οι οποίες πλέον ανεβαίνουν ψηλά στη «σκακιέρα» του μείγματος της αντιλαϊκής πολιτικής που διαδραματίζεται στη λυκοσυμμαχία της Ευρωζώνης. Την ίδια ώρα, προωθούν κι άλλα μέτρα ενίσχυσης των μεγαλοεπιχειρηματιών, μέτρα όπως η παραπέρα ελάφρυνση στις ασφαλιστικές εισφορές της εργοδοσίας, νέες μειώσεις στη φορολογία των επιχειρηματικών κερδών, μείωση ενεργειακού κόστους, και άλλα προνόμια για κερδοφόρες επενδύσεις.

Η ενίσχυση του κεφαλαίου ενισχύεται και από το μπαράζ των νομοθετικών παρεμβάσεων το τελευταίο διάστημα.

Σταχυολογούμε:

-- Η κατάτμηση και η παραπέρα ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, που βρίσκεται σε ρότα εξέλιξης.

-- Η «Περιβαλλοντική αναβάθμιση και ιδιωτική πολεοδόμηση - Βιώσιμη ανάπτυξη οικισμών - Ρυθμίσεις δασικής νομοθεσίας», με το οποίο ανοίγονται διάπλατα και νέες δυνατότητες σε επιχειρηματίες, οι οποίοι παίρνουν το δικαίωμα να προχωρούν σε διάφορες κερδοφόρες επενδύσεις σε δάση και δασικές εκτάσεις με την εύκολη πλέον αλλαγή χρήσης γης.

-- Η «απλοποίηση των διαδικασιών και η μείωση των διοικητικών βαρών στο Δημόσιο». Πρόκειται για νομοσχέδιο «διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων», διευκόλυνσης του κεφαλαίου για γοργές επενδύσεις, (αντιμετώπιση γραφειοκρατίας το λένε οι αστοί).

-- Κατάργηση από 1η Γενάρη 2015 των «εισφορών υπέρ τρίτων», που χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις Ταμείων αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας.

-- Νόμος για τη χρηματοδότηση των κομμάτων και νομοθεσία για τη «δήλωση και την παρακολούθηση των περιουσιακών στοιχείων».

-- Ορισμένες εφαρμοστικές διατάξεις για τη συγχώνευση στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) όλων των Επικουρικών Ταμείων και εφαρμογή της ρήτρας «μηδενικού ελλείμματος» από 1/1/2015 για όσα Ταμεία δεν ανήκουν αυτήν τη στιγμή στο ΕΤΕΑ, που μεταφράζεται σε νέο τσεκούρωμα των επικουρικών συντάξεων.

-- Ηδη, είχε προηγηθεί η (δεύτερη στη σειρά) μείωση των ασφαλιστικών εισφορών της εργοδοσίας. Στα σκαριά είναι και παραπέρα μείωση (τρίτη στη σειρά) των εργοδοτικών εισφορών, στο πλαίσιο της τρέχουσας «αξιολόγησης» με την τρόικα.

-- Ενα ακόμη αποφασιστικό βήμα, με κατεύθυνση την πλήρη άρση της παρεχόμενης προστασίας στην πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών, αποτελεί ο «Κώδικας Δεοντολογίας» των τραπεζών. Με το νέο πλαίσιο, δίνονται οι κατευθυντήριες επιλογές σε ό,τι αφορά τους τρόπους διαχείρισης στα «κόκκινα» και άλλα προβληματικά δάνεια, για διευκόλυνση των επιχειρηματικών ομίλων, ενώ ταυτόχρονα κλιμακώνονται οι εκβιασμοί και οι απειλές απέναντι στα λαϊκά νοικοκυριά τα οποία γίνονται «όμηροι» στις διαθέσεις των τραπεζών.

-- Προ των πυλών είναι και το ζήτημα της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών για την πρώτη κατοικία των λαϊκών νοικοκυριών. Να σημειωθεί ότι ο ισχύων νόμος σχετικά με την προστασία της κύριας κατοικίας (ψηφίστηκε στα τέλη του 2013) έχει καταληκτική ημερομηνία στις 31/12/2014, αφορά δηλαδή στη μεταβατική περίοδο του 2014, καθώς από την 1η Γενάρη του 2015 οι τράπεζες θα έχουν το ελεύθερο να προχωρούν σε πλειστηριασμούς και να διαχειρίζονται τα «κόκκινα» δάνεια με τα κριτήρια του «Κώδικα Δεοντολογίας» που εξαναγκάζουν την με κάθε μέσο πληρωμή των δανείων ακόμη και αν αυτό οδηγεί σε πείνα προκειμένου να σωθεί το σπίτι.

-- Παραπέρα «απελευθερώσεις» σε κλάδους και τομείς της οικονομίας δρομολογούνται μέσα από την εφαρμογή των μέτρων που έχει προτείνει ο ΟΟΣΑ, τα οποία οδηγούν σε συγκέντρωση της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών, σε μια διαδικασία που δείχνει την πόρτα της εξόδου για τους αυτοαπασχολούμενους και άλλους «αδύναμους κρίκους».

-- Από το 2015, προβλέπεται η διαμόρφωση «νέου μισθολογίου» στο δημόσιο τομέα, συνδεδεμένου με τις διαδικασίες «αξιολόγησης» των εργαζομένων.

Τα «Εργασιακά και το Ασφαλιστικό είναι διαχρονικά ζητήματα», όπως ομολογούν, ενόψει της διαβούλευσης με την τρόικα, οι παράγοντες του υπουργείου Εργασίας. Το θέμα των ομαδικών απολύσεων, σύμφωνα με τις κυβερνητικές πηγές, αποτελεί «ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση» και θα αξιολογηθεί, στο πλαίσιο της επικείμενης διαβούλευσης με τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Στο επίκεντρο βρίσκεται η κατάργηση των τριετιών στις ιδιωτικές επιχειρήσεις, με έμφαση στους εργαζομένους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, δηλαδή με 586 ευρώ μεικτά ή 511 ευρώ για τους νέους κάτω από 25 χρόνων. Με την κατάργηση των τριετιών θα προκύψουν νέες τρανταχτές μειώσεις των μισθών μέχρι και 30%, ανάλογα με τις τριετίες του κάθε εργαζόμενου. Στις αντιλαϊκές προτεραιότητες βρίσκονται οι αντεργατικοί σχεδιασμοί για τις αλλαγές στη λειτουργία των συνδικάτων, με στόχο να μπουν επιπλέον εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση, όπως, π.χ., για την προκήρυξη απεργίας, ενώ παρέχεται και το δικαίωμα στην εργοδοσία να προχωρεί σε ανταπεργία (λοκ άουτ).

Από την άλλη πλευρά, προετοιμάζονται οι παρεμβάσεις για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας του κεφαλαίου όπως:

-- Φορολογικές περικοπές στον τομέα Ενέργειας, ζήτημα που θέτουν επίμονα οι ντόπιοι βιομήχανοι.

-- Σταδιακή μείωση του φορολογικού συντελεστή στα εταιρικά κέρδη στο 15%, τόσο για τα διανεμόμενα όσο και για τα αδιανέμητα κέρδη του κεφαλαίου κ.ά.

Ταυτόχρονα, οι κυβερνητικοί παράγοντες αναφέρονται στο «κλίμα αξιοπιστίας», που σημαίνει ετοιμότητα για κλιμάκωση των αντιλαϊκών «μεταρρυθμίσεων» στη λεγόμενη «μετά τρόικα» εποχή. Αλλωστε, τα μνημόνια της ΕΕ και μέσω της «ενισχυμένης δημοσιονομικής εποπτείας» έχουν επιβληθεί στους λαούς όλων των κρατών - μελών της ΕΕ.

Σε Αθήνα, Παρίσι και Βερολίνο, συνεχίστηκαν, στο πρόσφατο διάστημα, τα παζάρια της συγκυβέρνησης, τόσο στο πλαίσιο της τρόικας όσο και ευρύτερα με τις κυβερνήσεις των κρατών της Ευρωζώνης και την ηγεσία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Τα πάντα, στην κυριολεξία, υποτάσσονται στη στρατηγική για την ανάκαμψη του κεφαλαίου και των επιχειρηματικών κερδών, στο κυοφορούμενο μείγμα της αντιλαϊκής πολιτικής στην Ευρωζώνη, από το οποίο η κυβέρνηση επιχειρεί να αποσπάσει το μερτικό που αναλογεί για τους ντόπιους επιχειρηματικούς ομίλους. Δεσπόζουσα θέση καταλαμβάνει η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζικών ομίλων από την ΕΚΤ, η οποία το επόμενο διάστημα, στο πλαίσιο της «νομισματικής χαλάρωσης», αναμένεται να ανοίξει τους κρουνούς, προκειμένου να στηριχτεί η παραπαίουσα οικονομική ανάκαμψη στην Ευρωζώνη. Η σχετική «αναβάθμιση» στην πιστοληπτική αξιολόγηση του ελληνικού κρατικού χρέους συνεπάγεται την ευκολότερη πρόσβαση, με όρους ανταγωνιστικότητας, και των ελληνικών τραπεζών στα λιμνάζοντα και υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, τα οποία, για την ώρα, δυσκολεύονται να βρουν κερδοφόρα διέξοδο στη σφαίρα της παραγωγής. Αρχικό ζητούμενο είναι η διασφάλιση φτηνής ρευστότητας και κεφαλαίων, ως προϋπόθεση για τις νέες επενδύσεις και την οικονομική «ανάπτυξη», που πλέον γίνονται και οι όροι του συρμού στο πλαίσιο της εναλλαγής του μείγματος πολιτικής. Παράλληλα, στα εναλλακτικά εργαλεία φτηνής χρηματοδότησης των ντόπιων επιχειρηματιών συγκαταλέγονται μηχανισμοί όπως του λεγόμενου «αναπτυξιακού ταμείου» (KFW) με τη συμμετοχή γερμανικών, γαλλικών και άλλων κεφαλαίων, με τους οποίους συνεχίζονται τα παζάρια. Οι κύριες μεταρρυθμίσεις, σε αυτήν τη φάση, εστιάζουν στο να καταστήσουν την Ελλάδα «βασικό διαμετακομιστικό κέντρο στη Νοτιοανατολική Ευρώπη», στην «εκμετάλλευση της Εταιρικής Συμφωνίας 2014-2020» (του νέου ΕΣΠΑ), με στόχο τη «βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων» κ.ά.

Βεβαίως, το στρατηγικό ζήτημα του κεφαλαίου δεν είναι η φτηνή χρηματοδότηση, αλλά η διαρκής ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας για την απόσπαση αγορών και για νέες κερδοφόρες επενδύσεις. Αυτό με τη σειρά του θα απαιτεί διαδοχικά αντιλαϊκά μέτρα, γιατί μόνον έτσι θα εξυπηρετείται η ανταγωνιστικότητα των μονοπωλίων.