Κυριακή 5 Οχτώβρη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 22
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΣΤΕΦΟΣ
Από τους σημαντικότερους Ελληνες γλύπτες

Ο Νίκος Στέφος γεννήθηκε στη Δεσφίνα Παρνασσίδας, κοντά στους Δελφούς, πέντε μέρες αφότου έφυγαν οι Γερμανοί το 1944. Πριν την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ), δάσκαλός του ήταν ο ζωγράφος Θανάσης Στεφόπουλος. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του στην ΑΣΚΤ (1967 - 1972), παρακολούθησε προπαρασκευαστικό έτος στον Νίκο Νικολάου και Γλυπτική στον Γιάννη Παππά. Επί 26 χρόνια προετοίμαζε υποψηφίους για την ΑΣΚΤ.

Ο Νίκος Στέφος συγκαταλέγεται στους σημαντικότερους Ελληνες γλύπτες του καιρού μας και όχι μόνο στον τόπο μας... Δυστυχώς, στη χώρα της γλυπτικής, την Ελλάδα, κάτω από την επιρροή της εμπορευματοποίησης της Τέχνης, της καπιταλιστικής πολιτιστικής βιομηχανίας, η έννοια της γλυπτικής έχει χάσει εν πολλοίς το νόημά της, πράγμα για το οποίο ευθύνονται, εκτός από τους διάφορους παρατρεχάμενους του διεθνούς χρηματιστηρίου της Τέχνης και των ΜΜΕ, και οι σχολές. Ετσι, υπάρχει μια μεγάλη σύγχυση ακόμα και σε πολύ προικισμένους καλλιτέχνες, που πέφτουν θύματα στην αναζήτηση της «πρωτοτυπίας»: Τι είναι τελικά η γλυπτική;... Μια χειροτεχνία, μια επιδεξιότητα, όπως, λ.χ., το κέντημα; Ενα διακοσμητικό αντικείμενο για το σπίτι; Μια επίδειξη ευρεσιτεχνίας; Η οτιδήποτε τρισδιάστατο;

Η δουλειά του Νίκου Στέφου απαντά ακριβώς σε αυτό το καίριο ερώτημα. Και απαντά με μοναδικό συνδυασμό των πιο βαθιών αιτίων της δημιουργίας του έργου τέχνης:

  • Τη συμπυκνωμένη οπτική εμπειρία και νοητική επεξεργασία όπως αυτή εκφράζεται με ένα πολύ ουσιαστικό σχέδιο που υπάρχει πάντα, μετά από ατελείωτα χρόνια μελέτης και παρατήρησης, καταγράφοντας με αυθεντικότητα την αλήθεια του ανθρώπου ως κέντρου της σκέψης και της δημιουργίας.
  • Τη γνώση της ιστορίας και της μυθολογίας που συνοδεύουν το ανθρώπινο γένος.
  • Την οικουμενικότητα και τη διαχρονικότητα των εννοιών που αιτιολογούν κάθε πράξη δημιουργίας.
  • Τη φιλοσοφική διάσταση, ιδωμένη πάντα μέσα από τον αγώνα του ανθρώπου για την επιβίωση και το δίκιο, μέσα από τον αγώνα των αδυνάτων.
  • Την αμφισβήτηση της φόρμας που κάνει - όταν και όπου το θεωρεί χρήσιμο - την ανατροπή, επικεντρώνοντας στο κυρίαρχο, που καταργεί όρια και κοινές παραδοχές και που υιοθετεί το απρόβλεπτο, δίνοντας περιεχόμενο στο κενό. Φέροντας τελικά μια φόρμα ανατρεπτική και προωθημένη.


Στο έργο του, το ιστορικό παρελθόν και η μυθολογία, οι Αμαζόνες, η μονόπτερος Νίκη, ο Κένταυρος, ο Αριστοφάνης ως ο φέρων το βάρος και την ευθύνη του δημιουργού, ο τραγοπόδαρος θεός, κεφαλές περήφανων αλόγων και γυναικεία ανθρώπινα κορμιά δυναμικά και ταυτόχρονα ευαίσθητα (βασικός φορέας της γλυπτικής του αφήγησης η γυναίκα), συνομιλούν μέσα στο εργαστήριό του με την παλιά και πρόσφατη ιστορία του τόπου και τα διαχρονικά ιδανικά. Τον αγώνα για τη δικαιοσύνη και την αρετή όπως εκφράζεται από την αρχαιότητα ως το σκοτωμένο αντάρτη, κομμουνιστή μαχητή της Ρούμελης, τον καπετάν Διαμαντή και τους συντρόφους του. Ολα μαζί, με την ιστορία και το συμβολισμό τους, εξιστορούν διδακτικά τα πάθη των ανθρώπων και τον αγώνα για το δίκιο και την ειρήνη. Επίκεντρο της αναφοράς ο ελλαδικός τόπος.

Ο Στέφος έχει το χάρισμα να μπορεί να πλάθει πολύτιμη ζωή από το τίποτε: Με υλικά παλιά ξύλα και πεταμένες λαμαρίνες υλοποιεί το «φιλοκαλούμεν μετ' ευτελείας», κάνοντας καθετί να φαίνεται απαραίτητο και το αποτέλεσμα πολύτιμο. Γιατί δίνει αυτό που μόνο ένας πραγματικός δημιουργός μπορεί να εμφυσήσει στην ύλη: Περιεχόμενο και μορφή τόσο πολύ δουλεμένα μαζί ζωτικά, που τελικά στο έργο το υλικό δαμάζεται απόλυτα κι εκφράζει ακριβώς τη βαθύτερη ουσία της σκέψης του, της φιλοσοφίας του, χωρίς κανένα φτιασίδι. Το υλικό ενσωματώνεται απόλυτα και υπηρετεί την υπόσταση του έργου και την ουσία της γέννησής του. Δεν την καθορίζει, αλλά καθορίζεται από αυτή.


Σχέδιο αυστηρό και ταυτόχρονα ελεύθερο, μορφές που ιστορούν, σκέπτονται κι αισθάνονται, φόρμα στέρεη και απρόβλεπτη, φιλοσοφική επεξεργασία. Είναι τα στοιχεία που κάνουν τη γλυπτική του Νίκου Στέφου να έχει τη δύναμη να μιλάει κατευθείαν στην καρδιά.



Εύα ΜΕΛΑ
Ζωγράφος - χαράκτρια


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ