Ενόσω κλιμακώνεται η σύγκρουση του ευρωατλαντικού άξονα με τη Ρωσία με επίκεντρο κυρίως την Ουκρανία αλλά και άλλες πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες και εκφράζονται έντονοι φόβοι για διακοπή του εφοδιασμού με ρωσικό φυσικό αέριο το χειμώνα, ανάλογα και με τις εξελίξεις στην Ουκρανία, τα επιτελεία της ΕΕ ετοιμάζονται να ανοίξουν νέα χρυσοφόρα πεδία κερδοφορίας στα μονοπώλια του κλάδου, στον τομέα μεταφορών, ενώ τους απασχολούν τυχόν αρνητικές επιπτώσεις στην καπιταλιστική οικονομία, αλλά ό,τι και αν γίνει, τα λαϊκά νοικοκυριά θα «πληρώσουν τη νύφη» τόσο για το μεγάλο κόστος Ενέργειας συνολικά, όσο και για την αδυναμία τους να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες σε καύσιμο για θέρμανση. Σε αυτό το πλαίσιο, καλούν ανοιχτά τις κυβερνήσεις να αφήσουν τις «αγορές» να ...λειτουργήσουν. Ενδεικτικά είναι όσα αναφέρονται σε έκθεση της Κομισιόν «σχετικά με την ανθεκτικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος φυσικού αερίου», που ήρθε ως αποτέλεσμα «ασκήσεων προσομοίωσης» («stress test») σε 38 ευρωπαϊκές χώρες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Κομισιόν, η ΕΕ εισάγει το 53% της Ενέργειας που καταναλώνει. Η ενεργειακή εξάρτηση αφορά το αργό πετρέλαιο (σχεδόν 90% της ποσότητας που καταναλώνεται), το φυσικό αέριο (66%) και, σε μικρότερο βαθμό, τα στερεά καύσιμα (42%) καθώς και το πυρηνικό καύσιμο (40%). Περίπου το ήμισυ της πρωτογενούς Ενέργειας στην ΕΕ (48%) χρησιμοποιείται για θέρμανση χώρου και νερού.

Η έκθεση που δημοσιεύτηκε περιλαμβάνει μια συνολική ανάλυση των αποτελεσμάτων ασκήσεων προσομοίωσης που διενέργησαν τα κράτη - μέλη της ΕΕ και οι χώρες της λεγόμενης Ενεργειακής Κοινότητας (Αλβανία, Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ, Σερβία, Μολδαβία, Ουκρανία και Κοσσυφοπέδιο), καθώς και οι Γεωργία, Τουρκία, Νορβηγία, Ελβετία. Αναλύει διάφορα σενάρια, ιδίως μια πλήρη διακοπή των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου στην ΕΕ για περίοδο έξι μηνών. Περιλαμβάνει ανάλυση επιπτώσεων που διεξήχθη από το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Διαχειριστών των Συστημάτων Μεταφοράς (ENTSOG) σε συνεργασία με τον Διεθνή Οργανισμό Ενέργειας (ΔΟΕ) και χώρες εταίρους του G-7 (ΗΠΑ, Καναδάς, Ιαπωνία).

Ακολουθεί την έγκριση από την Κομισιόν της ευρωπαϊκής στρατηγικής ενεργειακής ασφάλειας, στις 28 Μάη. Οι συγκεκριμένες συστάσεις της έκθεσης θα συνοδεύσουν τα μέτρα που προβλέπονται στη στρατηγική για να βελτιωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού της ΕΕ: Ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς Ενέργειας, αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, διαφοροποίηση των εξωτερικών πηγών εφοδιασμού και εκμετάλλευση των εγχώριων πηγών, ορυκτών και μη ορυκτών, από μονοπώλια βεβαίως.

Σε αυτό το πλαίσιο, η έκθεση της Κομισιόν διαπιστώνει ότι:

-- Μια παρατεταμένη διακοπή εφοδιασμού θα είχε σημαντικό αντίκτυπο στην ΕΕ και θα έπληττε περισσότερο τα κράτη - μέλη της Ανατολικής Ευρώπης και τις χώρες της Ενεργειακής Κοινότητας.

-- Από Φινλανδία, Εσθονία, ΠΓΔΜ, Βοσνία - Ερζεγοβίνη και Σερβία θα λείψει τουλάχιστον το 60% του αερίου που χρειάζονται. «Αυτό σημαίνει ότι θα μπορούσαν να παγώσουν ακόμη και μεμονωμένα νοικοκυριά».

Παραπέρα σημειώνει ότι τα κράτη - μέλη της ΕΕ και οι γειτονικές χώρες προβλέπουν ευρύ φάσμα μέτρων για το μετριασμό των επιπτώσεων μιας διαταραχής του εφοδιασμού, από τη διαφοροποίηση των προμηθειών τους μέχρι τη χρήση στρατηγικών και άλλων αποθεμάτων για τον περιορισμό της ζήτησης και την αλλαγή καυσίμων, όπου αυτό είναι δυνατόν.

«Ωστόσο», σχολιάζει η Κομισιόν, «σε γενικές γραμμές, τα εν λόγω σχέδια περιορίζονται υπερβολικά στην εθνική αγορά και προσφεύγουν πολύ γρήγορα και σε ορισμένα μέτρα παρέμβασης». Αντιτείνει ότι «ως κατευθυντήρια αρχή θα πρέπει να υιοθετηθεί μια προσέγγιση που να βασίζεται στην αγορά, με την ενεργοποίηση μέτρων που δεν στηρίζονται στην αγορά (δηλαδή την αποδέσμευση στρατηγικών αποθεμάτων καυσίμων, την αναγκαστική αλλαγή καυσίμου και την περικοπή της ζήτησης) μόνο σε περίπτωση αποτυχίας της αγοράς. Σε μια αγορά που λειτουργεί, τα μηνύματα που δίνονται μέσω των τιμών θα προκαλούν νέες παραδόσεις φυσικού αερίου, κυρίως Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου, και περιορισμό της ζήτησης. Η εμπορική χρήση των αποθεμάτων θα συμβάλει στη διασφάλιση του ισοζυγίου ζήτησης - προσφοράς», υποστηρίζει.

Σε άλλο σημείο της έκθεσης διαβάζουμε, επίσης: «Οι κατοικίες και οι επιχειρήσεις θα συνεχίσουν να τροφοδοτούνται με περισσότερο φυσικό αέριο, εφόσον τα κράτη - μέλη συνεργαστούν και επιτρέψουν στις δυνάμεις της αγοράς να λειτουργήσουν όσο το δυνατόν περισσότερο. Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις θα πρέπει να προετοιμαστούν προσεκτικά σε περιφερειακή βάση και να ενεργοποιηθούν, εάν χρειαστεί»...