ΣΚΟΠΙΑ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.-

Οι φωτιές των συγκρούσεων στα δύο μεγάλα μέτωπα των συγκρούσεων, σε Τέτοβο και Κουμάνοβο, εξακολουθούν να μαίνονται. Στην πόλη Μοναστήρι σημειώνονταν, έως τα μεσάνυχτα, ταραχές με λεηλασίες και εμπρησμούς δεκάδων κτιρίων αλβανικής ιδιοκτησίας αλλά και 14 τραυματίες. Στο κέντρο του Τέτοβο, χιλιάδες κάτοικοι πραγματοποιούσαν χτες το απόγευμα πορεία για την ειρήνη, κρατώντας στα χέρια αναμμένα κεριά στη μνήμη των πέντε στρατιωτών που σκοτώθηκαν προχτές σε ενέδρα αυτονομιστών στο χωριό Γκάιρε.

Την ίδια ώρα, οι συναντήσεις και οι συσκέψεις μεταξύ αξιωματούχων της κυβέρνησης του πρωθυπουργού, Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι, αλλά και μεταξύ στελεχών όλων των πολιτικών κομμάτων έδιναν και έπαιρναν, εν αναμονή της σημερινής κρίσιμης ψηφοφορίας στη Βουλή με σημείο αιχμής την πρόταση για κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολέμου.

Στο φόντο τέτοιων εξελίξεων, ο Χαβιέ Σολάνα αναλαμβάνει και σήμερα να παίξει στα Σκόπια το ρόλο του «πυροσβέστη», ενώ οι Αλβανοί αυτονομιστές απειλούν με κλιμάκωση των επιθέσεών τους, ξεκαθαρίζοντας από τις... Βρυξέλλες πως «αν και ντε φάκτο η ΠΓΔΜ είναι σε κατάσταση πολέμου» εντούτοις η λήψη της σχετικής απόφασης από τη Βουλή θα «ισοδυναμούσε με πράξη πολέμου κατά της αλβανικής μειονότητας»...

Εν αναμονή της σημερινής κρίσιμης συνεδρίασης της Βουλής των Σκοπίων σχετικά με την πρόταση του πρωθυπουργού Γκεοργκιέφσκι για κήρυξη της ΠΓΔΜ σε κατάσταση πολέμου, οι Αλβανοί αυτονομιστές «έλυσαν τη σιωπή τους» μιλώντας χτες... από τις Βρυξέλλες. Ο Μούσα Τζαφέρι, μιλώντας ως εκπρόσωπος του λεγόμενου Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού που δρα στην ΠΓΔΜ, ξεκαθάρισε πως αν και «ντε φάκτο τα Σκόπια είναι σε κατάσταση πολέμου», εντούτοις σε περίπτωση που η Βουλή υπερψηφίσει αυτή την απόφαση, αυτό «θα ισοδυναμεί με πράξη πολέμου» κατά της αλβανικής μειονότητας. «Μπροστά σε μια τέτοια εξέλιξη δε θα έχουμε άλλη λύση από το να υπερασπίσουμε τους εαυτούς μας», είπε ο Μούσα Τζαφέρι, «προειδοποιώντας» με κλιμάκωση των επιθέσεων των Αλβανών αυτονομιστών κατά του στρατού και της αστυνομίας. Ο ίδιος είχε επιχειρήσει νωρίτερα να πείσει για το «δίκαιο» της δράσης των Αλβανών αυτονομιστών στην ΠΓΔΜ, παρουσιάζοντας στοιχεία για παραβιάσεις των «ανθρωπίνων δικαιωμάτων», όπως συλλήψεις, ξυλοδαρμοί και παράνομες εισβολές της αστυνομίας στα σπίτια. Αντίθετα, δεν απάντησε με την ίδια ζέση στο ερώτημα δημοσιογράφων πόσοι είναι οι Αλβανοί αυτονομιστές που δρουν στην ΠΓΔΜ και ποιοι είναι οι πόροι χρηματοδότησής τους, αρκούμενος να δηλώσει πως «ο ΟΥΤΣΕΚΑ μπορεί να βρει όπλα οπουδήποτε στην πρώην Γιουγκοσλαβία»...

Ο Μούσα Τζαφέρι, διαισθανόμενος - ή γνωρίζοντας εκ των «έσω»; - τις προθέσεις και τις πιέσεις που θα ασκήσουν το ΝΑΤΟ, οι ΗΠΑ και η ΕΕ στην κυβέρνηση των Σκοπίων προκειμένου να αποτραπεί το ενδεχόμενο ψήφισης της πρότασης Γκεοργκιέφσκι για κήρυξη της χώρας σε κατάσταση πολέμου (χρειάζονται τα δύο τρίτα της Βουλής...) έκανε και την ακόλουθη πρόβλεψη: Το Κοινοβούλιο των Σκοπίων θα λυγίσει έναντι των πιέσεων από ΝΑΤΟ, ΕΕ και ΗΠΑ και δε θα ψηφίσει υπέρ της κήρυξης κατάστασης πολέμου για να μη «ριχτεί» επιπλέον λάδι στη φωτιά...

Δεν αποκλείεται, πάντως, ο Μούσα Τζαφέρι να δικαιωθεί από τις σημερινές εξελίξεις, μιας που οι στάσεις και οι πιέσεις των ΕΕ, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ έναντι της κυβέρνησης Γκεοργκιέφσκι είναι δεδομένες. Πέρα από τις γνωστές προχτεσινές δηλώσεις του Χαβιέ Σολάνα και του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ρίτσαρντ Μπάουτσερ (αποθάρρυναν, εάν δεν αντέδρασαν έντονα στην κήρυξη κατάστασης πολέμου στα Σκόπια...), χτες ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιόσκα Φίσερ, δήλωσε: «Η κλιμάκωση των συγκρούσεων και η αύξηση της καχυποψίας πρέπει να αποτραπούν με κάθε τρόπο στα Σκόπια».

Πάντως, τέτοιου είδους πιέσεις δεν αποκλείεται να βρουν και πάλι «γόνιμο» έδαφος στα Σκόπια, καθώς τα περισσότερα κόμματα της ΠΓΔΜ (πλην των δύο κοινοβουλευτικών αλβανικών κομμάτων που έχουν ξεκάθαρες θέσεις) δε φαίνεται να έχουν καθαρή και ενιαία στάση απέναντι στις τελευταίες εξελίξεις. Εμφανίζεται πως έχουν εμπλακεί σε αλληλοκατηγορίες με το κέντρο βάρος να εστιάζεται στο εάν θα πρέπει να απομακρυνθεί ο Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι από τον πρωθυπουργικό θώκο ή εάν, αντί της επιβολής κατάστασης πολέμου, θα ήταν προτιμότερη η συγκρότηση μίας νέας υπηρεσιακής κυβέρνησης που θα χειριστεί την κρίση...

Σε δύο κύρια μέτωπα μαίνονταν και χτες οι συγκρούσεις ανάμεσα σε αυτονομιστές και στρατό. Το πρώτο μέτωπο εστιάζεται στα χωριά πέριξ του Τέτοβο και το δεύτερο μέτωπο στην περιφέρεια του Κουμάνοβο-Λίπκοβο. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του στρατού, Μπλάγκοζα Μαρκόφσκι, οι χτεσινές συγκρούσεις ήταν σποραδικές, πλην σφοδρές. Ο ίδιος πάντως κατηγόρησε εμμέσως πλην σαφώς την ΚΦΟΡ για ελλιπείς ελέγχους στα σύνορα Κοσσυφοπεδίου-ΠΓΔΜ λέγοντας: «Υπάρχει συνεχής ροή αυτονομιστών από το Κοσσυφοπέδιο, οι οποίοι ενισχύουν τις δυνάμεις τους και ανασυγκροτούνται»...

Νωρίτερα, ο υπουργός Εσωτερικών, Λιούμπε Μποσκόφσκι, επιβεβαίωσε τις πληροφορίες που ανέφεραν πως τα Σκόπια ζήτησαν από την ΙΝΤΕΡΠΟΛ να εκδώσει ένταλμα σύλληψης κατά του αρχηγού των Αλβανών αυτονομιστών που δρουν στην ΠΓΔΜ, Αλί Αχμέτι, και άλλων «διοικητών» της οργάνωσης. Ο Μποσκόφσκι δήλωσε πως απηύθυνε έκκληση σε Γερμανία και Ελβετία να λάβουν κάθε μέτρο για την αποτροπή της χρηματοδότησης των αυτονομιστών από τις εκεί αλβανικές παροικίες...

Σε εκτεταμένες λεηλασίες, εμπρησμούς δεκάδων (περίπου 100) κτιρίων (μεταξύ τους και ένα τζαμί) και επιθέσεις σε Αλβανούς προέβησαν αργά το βράδυ της Τετάρτης έως χτες τα ξημερώματα στην πόλη Μοναστήρι περίπου 3.000 άτομα, χωρισμένα σε πέντε με έξι ομάδες. Κατά τα φαινόμενα, το πλήθος είχε οργιστεί από το θάνατο πέντε στρατιωτών (οι τρεις κατάγονταν από την πόλη τους) μετά την επίθεση των αυτονομιστών στο χωριό Γκάιρε του Τέτοβο. Τουλάχιστον 100 σπίτια, μαγαζιά και επιχειρήσεις Αλβανών κατοίκων της πόλης λεηλατήθηκαν ή έγιναν παρανάλωμα του πυρός. Από τις συμπλοκές, επιθέσεις και ξυλοδαρμούς τραυματίστηκαν - ευτυχώς ελαφρά... - 14 άτομα και μόλις πέντε συνελήφθησαν από τις τοπικές αρχές. Είναι, πάντως, ενδεικτικό πως οι λεηλασίες, που καταδικάστηκαν χτες από όλα τα κόμματα της ΠΓΔΜ, εκδηλώθηκαν παρά την επιβολή απαγόρευσης κυκλοφορίας κατά τις νυχτερινές ώρες... Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εσωτερικών, Στέβο Πεντάροφσκι, μικρότερης έκτασης ταραχές εκδηλώθηκαν προχτές και στην πόλη Ρέσεν, όπου πυρπολήθηκαν πέντε μαγαζιά Αλβανών ιδιοκτητών, ενώ στο Στιπ έγινε απόπειρα εμπρησμού ενός τζαμιού.

Αντίθετα, στο Τέτοβο είχε προγραμματιστεί χτες στις έξι το απόγευμα διαδήλωση με αναμμένα κεριά. Η κινητοποίηση, που θα ξεκινούσε από την κεντρική πλατεία του Τέτοβο, επρόκειτο να πραγματοποιηθεί με σκοπό την ειρήνη και στη μνήμη των πέντε στρατιωτών που σκοτώθηκαν στις 5 του μήνα σε ενέδρα αυτονομιστών στο χωριό Γκάιρε. Διοργανωτές της διαδήλωσης, η οποία προβλεπόταν να προκαλέσει τις συμμετοχές χιλιάδων ατόμων, φέρονταν όλα τα σλαβομακεδονικά κόμματα και μη κυβερνητικές οργανώσεις.