Τα βλέμματα πολλών αστικών επιτελείων είναι σήμερα στραμμένα στην Τουρκία, καθώς το αποτέλεσμα των επαναληπτικών βουλευτικών εκλογών θα δώσει σίγουρα νέα ώθηση σε σύνθετες διεργασίες, που μαίνονται τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό. Καθόλου τυχαία, το ζήτημα που ειδικά τις τελευταίες βδομάδες κυριαρχούσε σε μεγάλο βαθμό στις πολιτικές αναλύσεις αλλά και στις δηλώσεις εκπροσώπων των κομμάτων ήταν οι επιλογές που η χώρα καλείται να αλλάξει ή να διατηρήσει ως προς την εξωτερική της πολιτική. Δηλαδή, ως προς τις συμμαχίες και τις προτεραιότητες με τις οποίες η ντόπια πλουτοκρατία θα διασφαλίσει τη σημαντική θέση που κατέχει στην περιοχή και γενικότερα, αλλά και ικανοποιητικό μερίδιο από τη μοιρασιά για την οποία έχουν βγει ομολογουμένως πολλά «μαχαίρια»: Οι εξελίξεις σε όλη τη Μέση Ανατολή είναι ήδη «πυκνές» τους τελευταίους μήνες, με ξεχωριστές «στιγμές» την υπογραφή της συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, αλλά και τις εντατικές διαπραγματεύσεις που φαίνεται ότι ξεκίνησαν για την επίλυση της «συριακής κρίσης».

Η ισχυροποίηση παλιότερων και νεότερων «παικτών», οι ανακατατάξεις τόσο σε γεωπολιτικές συνεργασίες όσο και στα ίδια τα σύνορα της περιοχής, προκαλούν τον προβληματισμό και της τουρκικής αστικής τάξης. Σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προσπάθειά της να επιλέξει το πλέον κατάλληλο πολιτικό προσωπικό για την υπεράσπιση των σχεδιασμών της, βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων, με ορατά διάφορα σημάδια αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού. Ανάμεσά τους φαίνεται να ξεχωρίζει και ο ρόλος που καλείται να αναλάβει το φιλοκουρδικό, πολυτασικό, προβαλλόμενο ως «αριστερό» από πολλούς (όπως και ο ΣΥΡΙΖΑ) HDP (Halklarin Demokratik Partisi - Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών). Το κόμμα του οποίου τις σημαντικές εκλογικές επιδόσεις στις εκλογές της 7ης Ιούνη (με 13% και 82 βουλευτές) πολλοί χαρακτήρισαν σημάδι σημαντικών «αλλαγών». Θυμίζουμε, για παράδειγμα, ότι μετά τις εκλογές του Ιούνη, εκπρόσωποι βιομηχάνων είχαν δηλώσει πως «μια συνεργασία μεταξύ του AKP και του HDP δε θα πρέπει να παραβλεφθεί κατά τη συζήτηση των πιθανών σεναρίων». Επιπλέον, επιτελεία, όπως το γνωστό «Open Democracy» του Αμερικανού μεγαλοεπιχειρηματία Σόρος, επισήμαιναν σε αναλύσεις τους ότι «ουσιαστικά το HDP είναι το υλικό που συγκρατεί ενωμένο τον ξεφτισμένο κοινωνικό ιστό της Τουρκίας, χωρίς το οποίο το κοινωνικό συμβόλαιο που συνδέει το κράτος και την κοινωνία, τον κυβερνήτη και τον κυβερνώμενο θα μπορούσε να αποσυνδεθεί».

Στο ίδιο πλαίσιο της αναμόρφωσης του αστικού πολιτικού σκηνικού πρέπει να εξεταστούν η κριτική που εξακολουθούν να ασκούν δυτικές δυνάμεις, όπως η ΕΕ και οι ΗΠΑ, π.χ. για το μη σεβασμό της «ελευθερίας της ενημέρωσης» (καταδικάζοντας έντονα τις πρόσφατες αστυνομικές επιχειρήσεις σε ΜΜΕ της αντιπολίτευσης σε Κωνσταντινούπολη και Αγκυρα), καθώς και οι τόνοι που διεθνή ΜΜΕ, της εμβέλειας του BBC και του «Ρόιτερς», συνέχισαν να υψώνουν στοχοποιώντας προσωπικά τον Ερντογάν, παρουσιάζοντάς τον ως «αυταρχικό σουλτάνο» και συνδέοντας την αντιλαϊκή πολιτική με μεμονωμένα άτομα. Την ίδια στιγμή, το παζάρι που «άνοιξαν» Βρυξέλλες - Αγκυρα με αφορμή το μεταναστευτικό, αλλά και η ίδια η συμμετοχή της Τουρκίας στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας» φανερώνουν ότι ο ρόλος του τουρκικού κεφαλαίου εξακολουθεί να έχει μεγάλο βάρος.

Η επιλογή του πρωθυπουργού (και σημερινού επικεφαλής του ΑΚΡ), Αχμέτ Νταβούτογλου, να δηλώσει ανοιχτά πριν από μερικές μέρες πως ο στρατός έχει στρέψει τα πυρά του και κατά των Κούρδων της Συρίας (εννοώντας το PYD και το ένοπλο τμήμα του, τους YPG) δεν ήταν καθόλου τυχαία. Ηταν ουσιαστικά ένα μήνυμα προς όλους όσοι συμμετέχουν στις διεργασίες αλλαγής των συνόρων στην περιοχή.

«Είπαμε, "το PYD δε θα περάσει τον Ευφράτη προς τη Δύση. Θα τους χτυπήσουμε αν το κάνουν". Και τους χτυπήσαμε δύο φορές», εξήγησε ο Νταβούτογλου στη συνέντευξη που έδωσε στο τηλεοπτικό δίκτυο «Α Χαμπέρ», ξεκαθαρίζοντας ότι «η Τουρκία ποτέ δε θα μπορέσει να αφήσει την οποιαδήποτε χώρα να αποφασίσει για τη μοίρα συνόρων μήκους 911 χιλιομέτρων. Αυτό το ξεκαθαρίσαμε στις ΗΠΑ και τη Ρωσία». Και συνέχισε: «Σε αυτήν την περιοχή, εκείνοι που θα βρεθούν με την πλευρά της Τουρκίας θα κερδίσουν ενώ αυτοί που θα βρεθούν εναντίον της θα χάσουν. Ολοι πρέπει να κάνουν τους σχετικούς υπολογισμούς τους... Η Τουρκία δεν έχει ανοίξει όλα της τα χαρτιά. Η εικόνα θα είναι διαφορετική όταν το κάνει. Ολοι θα έπρεπε να παρακολουθούν τις κινήσεις της». Ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι κανένα σχέδιο για τη Συρία δε θα μπορέσει να προχωρήσει χωρίς «η Τουρκία να είναι παρούσα» και ότι «αν ένα τέτοιο σχέδιο λειτουργούσε, ο Αλ Ασαντ θα είχε ακόμα τον πλήρη έλεγχο της χώρας σήμερα».

Δύο μέρες μετά, το λόγο πήρε και ο Ρ. Τ. Ερντογάν, επισημαίνοντας πως η Τουρκία θα κάνει «ό,τι είναι απαραίτητο» για να εμποδίσει την ανακήρυξη κουρδικών περιοχών σε αυτόνομα καντόνια, όπως έγινε πρόσφατα στη συριακή πόλη Τελ Αμπιάντ, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία. «Ηταν μια προειδοποίηση (σ.σ. τα πυρά εναντίον PYD και YPG). Αν προσπαθήσετε να το κάνετε και αλλού - η Τουρκία δε χρειάζεται την άδεια κανενός - θα κάνει ό,τι είναι απαραίτητο... Είμαστε αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε απειλή προέρχεται από τη μεθόριο με τη Συρία, εντός ή εκτός των εδαφών της». Μάλιστα, επέλεξε να επικρίνει και την άρνηση της Δύσης να αναγνωρίσει το PYD ως τρομοκρατική οργάνωση, σημειώνοντας ότι «η Δύση ακόμα έχει τη νοοτροπία "η δική μου τρομοκρατία είναι καλή, η δική σου άσχημη"».

Οι προειδοποιήσεις Ερντογάν - Νταβούτογλου διατυπώθηκαν ενώ ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της κεμαλικής αντιπολίτευσης, του σοσιαλδημοκρατικού CHP, Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, επισήμαινε πως οι φωτογραφίες από την πρόσφατη συνάντηση Αλ Ασαντ - Πούτιν στη Μόσχα «αποτελούν ανακοίνωση της αποτυχίας της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης του AKP... Σήμερα, εν έτει 2015, η Τουρκία έχει κολλήσει στο βάλτο της Μέσης Ανατολής και δεν μπορεί να βγει. Υποτίθεται ότι θα γινόμασταν ο ρυθμιστής του παιχνιδιού στη Μέση Ανατολή. Οχι μόνο δεν έγινε αυτό αλλά γίναμε οι απαρηγόρητοι της Μέσης Ανατολής». Μεταξύ άλλων πρόσθεσε ότι αν η Τουρκία είχε εφαρμόσει τις προτάσεις του CHP (μεταξύ άλλων να πρωτοστατήσει για παζάρια, που σήμερα φιλοξενεί η Βιέννη, προφανώς αναπροσαρμόζοντας τις θέσεις της), «η Τουρκία θα μπορούσε να αντιπαρατεθεί με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και το Ιράν και θα μπορούσε να είναι η χώρα που θα συνέβαλλε περισσότερο στην επίλυση της κρίσης στη Συρία... Για να διορθωθεί αυτή η κατάσταση, η εξωτερική μας πολιτική πρέπει να κάνει στροφή 180 μοιρών, αλλά όχι 360...».

Σε όσα πρέπει να «κρατηθούν» από όλη την προεκλογική περίοδο είναι σίγουρα οι συχνές επαφές που είχαν CHP και HDΡ. Μία βδομάδα μετά το μακελειό που σημειώθηκε στην Αγκυρα στις 10/10 παρασύροντας στο θάνατο πάνω από 100 αθώους ανθρώπους και ενώ «φούντωνε» η συζήτηση για την ικανότητα του AKP να συμβάλει στην «ασφάλεια» στη χώρα αλλά και σε όλη την περιοχή, Κιλιντσάρογλου και Ντεμιρτάς συναντήθηκαν εντοπίζοντας το «κενό εξουσίας» που υπάρχει στη χώρα. Ο μεν Κιλιντσάρογλου τόνισε ότι «όλος ο κόσμος έχει αρχίσει να ανησυχεί για την Τουρκία», και συμπλήρωσε: «Στηρίζουμε μια ενωμένη κοινωνία, όχι μια πολωμένη. Γι' αυτό και αυτή η επίσκεψη ήταν τόσο σημαντική». Ενώ ο Ντεμιρτάς ανέφερε ότι «η συνάντηση είναι σημαντική για να μειωθεί η ένταση. Ελπίζω όλοι οι πολιτικοί να διαδραματίσουν ένα θαρραλέο ρόλο διατηρώντας ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας».

Επιπλέον, πριν από μερικές μέρες οι οργανώσεις νεολαίας των δύο κομμάτων οργάνωσαν κοινή συγκέντρωση στο σημείο όπου έγινε η διπλή βομβιστική επίθεση και σε κοινή τους ανακοίνωση υπογράμμιζαν ότι «δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να ενωθούμε ενάντια σε αυτό το σκότος (σ.σ. τις μέχρι σήμερα κυβερνήσεις του ΑΚΡ) ως νέοι που αναζητούμε μια βιώσιμη χώρα».

Γενικότερα, το ποιος μπορεί να εγγυηθεί την «ασφάλεια» και τη «σταθερότητα» στη χώρα έχει γίνει βασικό πεδίο ενδοαστικής αντιπαράθεσης, ειδικά μετά τις στρατιωτικές επιχειρήσεις σε βάρος του ΡΚΚ και το στρατιωτικό κλοιό που δημιουργήθηκε σε πολλές νοτιοανατολικές επαρχίες, δεδομένα που κάθε αστικό «στρατόπεδο» έσπευσε να αξιοποιήσει από τη δική του σκοπιά. Μάλιστα, στα τέλη Σεπτέμβρη, μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση στη Γερμανία, ο Ντεμιρτάς είχε πει ότι «το CHP, το HDP και δυνάμεις, κοινότητες που πλαισιώνουν την ειρήνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία, θα πρέπει να μπορούν να προσφέρουν μια εναλλακτική δύναμη στην κοινωνία της Τουρκίας», ζητώντας μάλιστα από τη «διεθνή κοινότητα» να κάνει «περισσότερες προσπάθειες για τη σταθερότητα στην Τουρκία» και επισημαίνοντας ειδικότερα ότι «η Τουρκία χρειάζεται ενθάρρυνση και στήριξη για το κουρδικό πρόβλημα» και ότι «η Γερμανία θα μπορούσε να παίξει ενεργό ρόλο».

Τέλος, πρέπει να σημειώσουμε ως ενδεικτικές των διεργασιών τις δηλώσεις που έκανε ο πρώην Πρόεδρος της χώρας (και συνιδρυτής του AKP) Αμπντουλάχ Γκιουλ κρίνοντας «θετική για την Τουρκία» τη συμμετοχή του HDP στη Βουλή και σχολιάζοντας μεταξύ άλλων ότι «μένει πολλή δουλειά να γίνει» προκειμένου να «αναβαθμιστούν κι άλλο όσα έχουμε (καταφέρει) στην Τουρκία».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, το ΚΚ στην Τουρκία (KP) συμμετέχει στις εκλογές καλώντας τον εργαζόμενο λαό να μην μπει κάτω από τις σημαίες κανενός τμήματος της αστικής τάξης, να οργανωθεί για ταξικά προσανατολισμένους αγώνες, με προοπτική τη νέα σοσιαλιστική κοινωνία, όπου ο ίδιος ο λαός θα απαλλαγεί οριστικά από τους εκμεταλλευτές του.