Ιδιαίτερη σημασία - αν και δεν προβλήθηκε από τα ΜΜΕ, ιδιαίτερα της χώρας μας - είχε η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, από τις 31 Οκτώβρη ως τις 4 Νοέμβρη, σε 5 χώρες της Κεντρικής Ασίας, κυριολεκτικά στην «ποδιά» της Ρωσίας και της Κίνας, στη γειτονιά με το Ιράν και το Αφγανιστάν. Πρόκειται για τις χώρες Κιργιστάν, Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Τατζικιστάν και Τουρκμενιστάν, πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, όπου μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού στη ΕΣΣΔ και την καπιταλιστική παλινόρθωση, οι αστικές τάξεις που πήραν την εξουσία εκμεταλλεύονται τους σημαντικούς φυσικούς πόρους και τον πλούτο που δημιούργησαν οι λαοί.

Οι ΗΠΑ, από την πρώτη στιγμή, προσέγγισαν τις ηγεσίες αυτών των χωρών για τα δικά τους γεωστρατηγικά σχέδια στην «καρδιά» της Ασίας, δίπλα στην Κασπία Θάλασσα, που αποτελεί εκτός των άλλων και μια σημαντική «ρεζέρβα» υδρογονανθράκων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) και όχι μόνο. Η παρέμβαση που έκαναν και κάνουν, στοχεύει στο να δυσκολέψει τις συμμαχίες στην περιοχή - πρωτίστως της Ρωσίας και της Κίνας - και γίνεται με μια πολύ επεξεργασμένη ιδεολογικοπολιτική τακτική. Πρωτεύοντα ρόλο σε αυτή παίζει η δήθεν ανωτερότητα της «οικονομίας της αγοράς», του καπιταλισμού ως ...«κοινωνίας ευκαιριών», των «ελευθεριών του ατόμου», όπου δήθεν ο καθένας μπορεί να πραγματώσει τα όνειρα και τα σχέδιά του.

Σε αυτό το πνεύμα, όπως ήταν αναμενόμενο, κινήθηκε και η παρέμβαση του σημερινού Αμερικανού ΥΠΕΞ, εμπλουτισμένη βεβαίως με τις «ανάγκες» - «προσχήματα» της εποχής: την «περιφερειακή ασφάλεια», την «αντιμετώπιση των τρομοκρατικών απειλών», τη «συνδεσιμότητα των οικονομιών σε ένα διεθνοποιημένο κόσμο» και επίσης τη «διαθρησκευτική συνεργασία», την «αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».

Το ταξίδι του Κέρι, αν και δεν έγιναν γνωστές περαιτέρω διμερείς συμφωνίες, «επιστεγάστηκε» από μια κοινή πολιτική διακήρυξη που υπογράφουν οι έξι χώρες «C5 + 1», δηλαδή οι πέντε κεντροασιατικές χώρες και οι ΗΠΑ, μέσω των υπουργών Εξωτερικών. Σε αυτό το ντοκουμέντο, που χαρακτηρίζουν κοινή δήλωση της «εταιρικής σχέσης και συνεργασίας», σημειώνεται ότι θα συνεχιστούν οι τακτικές συναντήσεις, όπως αυτή που πραγματοποιήθηκε την 1η Νοέμβρη στην πόλη Σαμαρκάντ, που θεωρείται η πόλη στον εμπορικό «δρόμο του μεταξιού».

Αναφέρει χαρακτηριστικά η δήλωση: «Με αμοιβαίο σεβασμό στην ανεξαρτησία, κυριαρχία και εδαφική ακεραιότητα, οι υπουργοί Εξωτερικών διακηρύσσουμε τη δέσμευσή μας:

-- να διευρυνθεί η αμοιβαία επωφελής συνεργασία στο περιφερειακό εμπόριο, τις μεταφορές, επικοινωνίες, ενεργειακές συνδέσεις, σε ευκαιρίες για αναβάθμιση των σημερινών υποδομών και επίσης την προώθηση κοινών κανόνων και κανονισμών, που θα αναδείξουν το μεγάλο οικονομικό δυναμικό της περιοχής,

-- για την ενίσχυση ενός ευνοϊκού επιχειρηματικού κλίματος στην περιοχή, για την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων και τη διευκόλυνση της τοπικής επιχειρηματικότητας και τη διεύρυνση και ενίσχυση των επιχειρηματικών και επενδυτικών επαφών μεταξύ των χωρών της Κεντρικής Ασίας και των Ηνωμένων Πολιτειών,

-- για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της αειφόρου ανάπτυξης με σεβασμό στο περιβάλλον, μεταξύ άλλων, μέσω μιας νέας συμφωνίας στο Παρίσι, που θα συμβάλλει στη δημιουργία ενός καθεστώτος για το κλίμα που ισχύει για όλες τις χώρες,

-- για να ενώσουμε τις προσπάθειές για την αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος, με την προώθηση της καθαρής ενέργειας και της πράσινης τεχνολογίας στην περιοχή,

-- για την ενίσχυση της συνεργασίας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των διασυνοριακών απειλών και προκλήσεων, όπως η τρομοκρατία, το εμπόριο όπλων μαζικής καταστροφής, ναρκωτικών και ανθρώπων,

-- να υποστηρίξουμε το Αφγανιστάν και την ανάπτυξή του ως ανεξάρτητη, ειρηνική, ευημερούσα πολιτεία, αναγνωρίζοντας ότι η κατάσταση στο Αφγανιστάν εξακολουθεί να αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε όλη την περιοχή,

- να συμβάλουμε στην παγκόσμια και περιφερειακή προσπάθεια για είναι η Κεντρική Ασία ζώνη χωρίς πυρηνικά όπλα,

-- να αναπτύξουμε στενότερη συνεργασία στην ανθρωπιστική σφαίρα και να επεκτείνουμε τους δεσμούς των λαών μας, να ενθαρρύνουμε την ευρύτερη πολιτιστική, εκπαιδευτική και επιχειρηματική συνεργασία,

-- να προστατεύσουμε τα ανθρώπινα δικαιώματα, να αναπτύξουμε τους δημοκρατικούς θεσμούς και τις πρακτικές, να δυναμώσουμε τις ανοιχτές κοινωνίες, με σεβασμό των κανόνων και αρχών του διεθνούς δικαίου, της Τελικής Πράξης του Ελσίνκι για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη».

Πίσω βεβαίως από αυτή την ...ωραία «έκθεση ιδεών», κρύβεται ο σφοδρότατος ανταγωνισμός των μονοπωλιακών ομίλων, του μεγάλου κεφαλαίου που έχει την εξουσία και οργανώνει τόσο την εκμετάλλευση των εργατών και των λαών, όσο και αυτή του φυσικού πλούτου. Αυτό είναι και το ενδιαφέρον των αμερικανικών μονοπωλίων που εκπροσώπησε επάξια και ο Κέρι στην περιοδεία του. Παρότι τόνιζε σε ομιλίες σε πανεπιστήμια και γκαλά ότι οι ΗΠΑ θέλουν συνεργασία με όλους και με τη Ρωσία και με την Κίνα και ...«δε θέλουν να μπουν εμπόδιο στους νέους εμπορικούς δρόμους του μεταξιού», αυτά είναι ...παραμύθια που ούτε τα παιδιά πιστεύουν. Η «σφήνα» των ΗΠΑ στην περιοχή είναι μέρος του ενδοϊμπεριαλιστικού ανταγωνισμού. Οι χώρες που επισκέφτηκε ο Κέρι (αν και όχι όλες σε όλα) συμμετέχουν σε διάφορες διακρατικές ενώσεις που πρωταγωνιστούν η Ρωσία και η Κίνα, όπως η Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών, η Ευρασιατική Οικονομική Ενωση και Οργάνωση για τη Συνεργασία της Σανγκάης.

Μόνο και μόνο να σκεφτεί κανείς το ενεργειακό δυναμικό της περιοχής που οι ίδιες οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ (CIA) έχουν «μυριστεί», γίνονται κατανοητά τα παραμύθια. Ενδεικτικά αναφέρουμε: το Κιργιστάν υπολογίζεται ότι έχει ανεκμετάλλευτα αποθέματα φυσικού αερίου 5,6 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων, το Ουζμπεκιστάν 1,8 τρισεκατομμύρια κ.μ. φυσικό αέριο και επίσης αρκετό πετρέλαιο, το Καζακστάν 2,4 τρισεκατομμύρια κ.μ. φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ουράνιο και άλλα, το Τατζικιστάν 5,6 δισεκατομμύρια κ.μ. φυσικό αέριο και το Τουρκμενιστάν 17,5 τρισεκατομμύρια κ.μ. φυσικό αέριο, ενώ η χώρα αυτή έχει αγωγούς φυσικού αερίου που συνδέονται με το Ιράν και υπάρχουν δύο μεγάλα ενεργειακά σχέδια για ένα αγωγό σύνδεσης με την Ευρώπη μέσω της Κασπίας και το λεγόμενο αγωγό TAPI της σύνδεσης Τουρκμενιστάν - Αφγανιστάν - Πακιστάν - Ινδίας. Επίσης, όλες μαζί οι χώρες είναι μια μεγάλη εν δυνάμει αγορά 67 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Αμερικάνος ΥΠΕΞ στην ομιλία του στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Κεντρικής Ασίας (AUCA) στο Μπισκέκ του Κιργιστάν, που ιδρύθηκε το 2002 από το ...φίλο του, όπως είπε, Τζορτζ Σόρος, το γνωστό μεγαλοκαπιταλιστή υποστηριχτή των διαφόρων «εγχρώμων επαναστάσεων», εκθείασε το ρόλο των επιχειρηματικών ομίλων στην Εκπαίδευση και σημείωσε ότι κάθε χρόνο δίνονται 1.000 υποτροφίες σε νέους. Είναι φανερό ότι και σε αυτή τη χώρα και στις άλλες, οι ΗΠΑ ετοιμάζουν και το επιστημονικό δυναμικό που θα στηρίξει τα σχέδιά τους. Κατά τ' άλλα, ο Κέρι επισκέφτηκε στο Ουζμπεκιστάν εργοστάσιο κατασκευής τρένων, όπου συμμετέχει ως στρατηγικός επενδυτής η αμερικανική «Τζένεραλ Ελέκτρικ» μαζί με την τοπική «Τεμίρ Ζόλι» και «πούλησε» τη χώρα που «ξέρει να κάνει μπίζνες υψηλού επίπεδου». Φυσικά, σε όλες τις συναντήσεις με τους προέδρους, το ζήτημα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας» και της «ασφάλειας» ήταν στην πρώτη γραμμή, με έμφαση στην κατάσταση στο Αφγανιστάν και τους τζιχαντιστές που πηγαίνουν από διάφορα μέρη του κόσμου στη Συρία. Ειδικά για το ζήτημα της Συρίας έδωσε ...ρεσιτάλ, εμφανίζοντας την επέμβαση στην οποία προχώρησαν οι ΗΠΑ, η ΕΕ, το ΝΑΤΟ, η Τουρκία, οι πετρελαιομοναρχίες του Κόλπου, οι οποίοι φούντωσαν τους εγκληματίες του «Ισλαμικού Κράτους», κάτι σαν ...ηθικό ζήτημα, της «μάχης του καλού με το κακό». Δεν έλειψαν και ύμνοι περί δημοκρατίας και κράτους δικαίου, από τον εκπρόσωπο αυτών που αιματοκυλούν λαούς, σπέρνουν τη φτώχεια, τη δυστυχία και τα καραβάνια των ξεριζωμένων προσφύγων και μεταναστών.