Χρονιά υλοποίησης των δεσμεύσεων ενίσχυσης του κεφαλαίου, με δημιουργία συνθηκών για επενδύσεις σε κερδοφόρους τομείς της οικονομίας που έχει αναλάβει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ μέσω του τρίτου μνημονίου, είναι το 2016 και αυτό υλοποιεί και στον τομέα Ενέργειας, στην κατεύθυνση πλήρους απελευθέρωσης της εγχώριας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Ηδη το πρώτο βήμα έγινε με τη συμφωνία κυβέρνησης - «εταίρων» αναφορικά με τον «ιδιοκτησιακό διαχωρισμό» του ΑΔΜΗΕ από τη ΔΕΗ, εξέλιξη που η κυβερνητική προπαγάνδα προσπαθεί να παρουσιάσει ως «σημαντική επιτυχία», η οποία, όπως λέει η κυβέρνηση, «διαφυλάσσει» το δημόσιο χαρακτήρα του στρατηγικού κλάδου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. «Δημόσιος χαρακτήρας», όμως, ακόμη και με 100% κρατική ιδιοκτησία, σημαίνει επιχείρηση που υπηρετεί τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Η συμφωνία, μάλιστα, προβλέπει την ιδιωτικοποίηση του 49% του δικτύου για αρχή, δίχως να αποκλείει την ιδιωτικοποίηση ακόμη μεγαλύτερου ποσοστού αργότερα.

Η εξέλιξη αυτή θα επιτείνει τη διαδικασία που έχει ξεκινήσει η διοίκηση της ΔΕΗ για την είσπραξη των ανεξόφλητων οφειλών, οι οποίες πλέον ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ. Η εντολή της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο συγκεκριμένο ζήτημα είναι ρητή: Θα κόβεται το ρεύμα εάν υπάρχουν δύο ανεξόφλητοι λογαριασμοί και χρέος προς την επιχείρηση άνω των 1.000 ευρώ. Και εδώ θα χτυπηθούν λαϊκά νοικοκυριά, που αδυνατούν να ανταπεξέλθουν στο πανάκριβο ηλεκτρικό ρεύμα και είτε χρωστούν, είτε ακόμη δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν ούτε στους διακανονισμούς που έχουν κάνει.

Η ολοκλήρωση της συμφωνίας για τον ΑΔΜΗΕ δεν αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη... θέρμη απ' όλα τα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου, με πλέον χαρακτηριστική την τοποθέτηση του προέδρου του ΣΕΒ, Θ. Φέσσα, ο οποίος ευθύς εξαρχής έσπευσε να εκφράσει τις αμφιβολίες του σχετικά με το θετικό αντίκτυπο που θα έχει για την οικονομία η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ τη συγκεκριμένη περίοδο. Ο πρόεδρος του ΣΕΒ, αντί αυτής της επιλογής, πρότεινε πως η πλέον καλύτερη λύση δε θα ήταν η πώληση περιουσιακών στοιχείων της ΔΕΗ, ιδιαίτερα στον κλάδο μεταφοράς, κάτι που δε συνηθίζεται ούτε στην υπόλοιπη ΕΕ, αλλά η διατήρησή τους από το Δημόσιο, με την ταυτόχρονη παράδοση της διαχείρισης του ΑΔΜΗΕ σε ιδιώτες. Αυτό που προέχει για τον ΣΕΒ είναι η μείωση των φόρων στην ηλεκτρική ενέργεια και γενικότερα η μείωση του ενεργειακού κόστους για τις μεγάλες επιχειρήσεις, κάτι που δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να διασφαλίζεται εάν στην παραγωγή και τη μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας το κράτος χάσει τον κυρίαρχο ρόλο του.

Η πλέον αποκαλυπτική για το τι επιθυμούν ορισμένα τμήματα του εγχώριου κεφαλαίου - και ειδικότερα εκείνα που δραστηριοποιούνται στον τομέα της Ενέργειας - είναι η τοποθέτηση του προέδρου του ΕΣΗΑΠΕ (Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτροπαραγωγών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας), Γ. Περιστέρη, κατά τη διάρκεια συζήτησης στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής του νομοσχεδίου που είχε καταθέσει η προηγούμενη κυβέρνηση για την ιδιωτικοποίηση του 66% του ΑΔΜΗΕ. Εκεί, ο Γ. Περιστέρης είχε πει εντελώς ξεκάθαρα ότι σε κάθε περίπτωση είναι «είναι καλύτερος ένας ΑΔΜΗΕ δημοσίου ελέγχου που θα κάνει επενδύσεις, παρά ένας ΑΔΜΗΕ ιδιωτικός που δε θα κάνει επενδύσεις». Η μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος ενδιαφέρει και απασχολεί άμεσα τους αμιγώς ιδιωτικούς ομίλους παραγωγής, γιατί διασφαλίζονται καλύτερα και πιο σίγουρα τα συμφέροντά τους με ένα δημόσιο ΑΔΜΗΕ.

Οι συνεχείς τοποθετήσεις του αρμόδιου υπουργού, Π. Σκουρλέτη, περί «κρατικοδίαιτων συμφερόντων στην αγορά ενέργειας» τα οποία αντιτίθενται στη συμφωνία για τον ΑΔΜΗΕ, γίνεται άλλοθι, ώστε τα λαϊκά στρώματα να στηρίξουν την κυβερνητική πολιτική απελευθέρωσης της ηλεκτρικής ενέργειας. Φτηνότερο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας, πάντως, τα λαϊκά στρώματα δεν πρόκειται να απολαύσουν, αφού επιδίωξη είναι η κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων στην ηλεκτρική ενέργεια, με ταυτόχρονη δραστική μείωση τιμολογίων των ενεργοβόρων βιομηχανιών. Αρα θα «πληρώσουν τη νύφη» της κερδοφορίας οι εργαζόμενοι με αυξανόμενα τιμολόγια ρεύματος.

Μία ακόμη πολύ σημαντική εξέλιξη αποτελεί η «ενίσχυση του ανταγωνισμού» στη λιανική αγορά ηλεκτρικού ρεύματος με την εφαρμογή του γαλλικού μοντέλου δημοπρασιών, μέσω των οποίων επιδιώκεται το περαιτέρω «άνοιγμα» της αγοράς ηλεκτρισμού. Το μοντέλο αυτό προβλέπει την πώληση σε ιδιώτες προμηθευτές ρεύματος που έχει παραχθεί από τα λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια της ΔΕΗ. Στην πραγματικότητα, το σχέδιο αυτό αποτελεί επί της ουσίας εφαρμογή του μοντέλου ιδιωτικοποίησης που είχε παρουσιάσει η προηγούμενη κυβέρνηση με το νομοσχέδιο για τη «μικρή ΔΕΗ», το οποίο προέβλεπε την απευθείας παραχώρηση λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων σε ιδιώτες. Οι οριστικές πτυχές του ζητήματος δεν έχουν μέχρι τώρα διασαφηνιστεί, καθώς βρίσκονται ακόμη στη διαδικασία διαπραγμάτευσης μεταξύ κυβέρνησης και «θεσμών», κυρίως σε ό,τι αφορά την τιμή έναρξης των δημοπρασιών.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι, όπως προβλέπει το τρίτο μνημόνιο, μέχρι το 2018 η ΔΕΗ θα πρέπει να έχει παραχωρήσει υποχρεωτικά το 25% του πελατολογίου της σε ιδιώτες προμηθευτές και το 50% μέχρι το 2020, από το 97% περίπου που κατέχει σήμερα. Σε αντίστοιχα ποσοστά πρέπει να κινηθεί το μερίδιο της ΔΕΗ και στη χονδρική αγορά, με στόχο επίσης μέχρι το 2020 να μην παράγει, αλλά ούτε και να εισάγει περισσότερο από το 50% της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται ετησίως.

Σύμφωνα με τους εμπνευστές του μνημονίου και όλα τα κόμματα που το υπερψήφισαν στη Βουλή, με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει να λειτουργήσει ο «υγιής ανταγωνισμός», που με απλά λόγια σημαίνει και παχυλή κερδοφορία να εξασφαλίζεται στους ιδιώτες που θα εμπλακούν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά και η ΔΕΗ να εξακολουθεί να διατηρεί ένα σημαντικό τμήμα της παραγωγής και προμήθειας ρεύματος, ώστε να συνεχίζει να «στηρίζει την εθνική οικονομία». Που σημαίνει να συνεχίσει με δημόσιο χρήμα να επιδοτεί το ενεργειακό κόστος βιομηχανιών και άλλων μεγάλων επιχειρήσεων, αλλά και να προχωρά στις απαιτούμενες επενδύσεις σε δίκτυα και μονάδες παραγωγής.

Τώρα, ως προς το πρακτικό μέρος της υπόθεσης, μεταξύ των σεναρίων που μελετούνται αυτή τη στιγμή είναι η προώθηση συνεργασιών της ΔΕΗ με ιδιωτικούς ομίλους για την από κοινού εκμετάλλευση κοιτασμάτων λιγνίτη και υδροηλεκτρικών σταθμών.

Για όλες τις παραπάνω ευοίωνες εξελίξεις για το κεφάλαιο αλλά δυσμενείς για τα λαϊκά στρώματα, έχει προειδοποιήσει εδώ και καιρό το ΚΚΕ, από την πρώτη στιγμή κιόλας έναρξης της διαδικασίας απελευθέρωσης του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας, πολιτική που συναποφάσισαν όλες οι κυβερνήσεις των κρατών - μελών της ΕΕ.

Για την ακρίβεια, μόνο το ΚΚΕ στέκεται σταθερά και αταλάντευτα ενάντια όχι μόνο στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ - είτε αυτή γίνει με τη συνταγή ΣΥΡΙΖΑ είτε με την προηγούμενη της ΝΔ ή και με οποιαδήποτε άλλη - αλλά συνολικά ενάντια στην απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Από κάθε δημόσιο βήμα προσπαθεί να αποκαλύψει και σήμερα στα εργατικά - λαϊκά στρώματα πως οι μόνοι κερδισμένοι από αυτήν τη διαδικασία θα είναι οι μονοπωλιακοί όμιλοι της Ενέργειας, που θα εξασφαλίζουν κέρδη δισεκατομμυρίων από τον ιδρώτα των εργαζομένων και το υστέρημα των λαϊκών καταναλωτών.

Ταυτόχρονα, διακηρύσσει ότι η πάλη για ρεύμα φτηνό για το λαό συνδέεται με τον αγώνα για πραγματική λύση υπέρ των λαϊκών συμφερόντων, που είναι να γίνει ο τομέας της Ενέργειας κοινωνική ιδιοκτησία, δηλαδή ιδιοκτησία του λαού, στα πλαίσια της οποίας θα είναι ενταγμένη και η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και τα δίκτυα μεταφοράς. Λύση που απαιτεί πάλη για την εργατική - λαϊκή εξουσία και οικονομία. Γι' αυτό χρειάζεται συμπόρευση με το ΚΚΕ, για ρήξη με τη συγκεκριμένη στρατηγική της εγχώριας άρχουσας τάξης και της ΕΕ και την εξουσία τους.