Πέμπτη 5 Μάη 2016
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 22
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΝΙΚΙΤΑ ΜΙΧΑΛΚΟΦ
Ψεύτης ήλιος 3: Το Οχυρό

Πρόκειται για το τρίτο και τελευταίο μέρος της αντικομμουνιστικής τριλογίας του Νικίτα Μιχάλκοφ και ενός δίπτυχου τόσο άθλια κακού που αρχίζει κανείς να αναρωτιέται εάν το προγενέστερο έργο του σκηνοθέτη ήταν όντως αξιόλογο ή ήταν απλά «Trompe-l' oeil», δημιουργία δηλαδή οπτικών ψευδαισθήσεων. Στο άκουσμα του τίτλου της ταινίας Οχυρό (Citadelle), πού, αλήθεια, πηγαίνει πρώτιστα το μυαλό ενός συνομήλικου - ίσως και νεότερου - του Μιχάλκοφ; Στην πλησιέστερη συνεκδοχή. Στην κωδικοποιημένη ονομασία της μεγάλης μάχης του Κουρσκ το 1943 «Operation Citadelle». Και αυτό όμως είναι παραπλανητικό... Ο Μιχάλκοφ, εξυπηρετώντας έναν απύθμενο αντικομμουνισμό, που οι ξένες αγορές «πληρώνουν αδρά», στήνει σε πλαίσιο ιστορικών συμφραζομένων, μια ευτελέστατη, αυθαίρετη μυθοπλασία και ένα άθλιο σενάριο με γελοίες ανατροπές και πάνω της «αλωνίζει». Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει! Κάνει ό,τι θέλει, απευθυνόμενος στις καημένες, ανιστόρητες κι αμόρφωτες γενιές που βγάζουν με τη σέσουλα τα σχολειά της αστικής τάξης όπου Γης, κηρύσσοντας το τέλος της Ιστορίας και τη βρώμικη ταύτιση φασισμού - κομμουνισμού. Το φιλόδοξο, δίπτυχο, πεντάωρο πρότζεκτ, με δομή τηλεοπτικής σειράς κόστισε πάνω από 100 εκατ. δολάρια και μάλλον έγινε κύρια για τις ξένες αγορές, άρα δεν αποκλείεται το «διαμάντι» να προβληθεί και σε κάποιο κρατικό κανάλι...

Η ταινία μιλά κύρια για τον Στάλιν, ο οποίος, σύμφωνα με τον Μιχάλκοφ, σε δύσκολη καμπή του μεγάλου πολέμου, την ώρα που οι ναζί εισχωρούσαν όλο και βαθύτερα στη χώρα και ακόμη και πρώην εχθροί ενώνονται εναντίον του κατακτητή, εκείνος και οι διεστραμμένοι μεθύστακες στρατηγοί του ενδιαφερόταν μόνο να εξολοθρεύουν τους αντιφρονούντες των γκούλαγκ, καίτοι ο Στάλιν γνωρίζει καλά ότι «μόνο οι αντιφρονούντες μπορούν να νικήσουν τους ναζί»! Γι' αυτό, εξάλλου, απελευθέρωσε και αποκατέστησε τον Κότοφ, θέτοντάς τον επικεφαλής των βρώμικων και τρομαγμένων ορδών αυτοκτονίας που σύμφωνα με την διαταγή του 227: «Ούτε βήμα πίσω» πρέπει να μάχονται άοπλοι στους πρόποδες του μπαρουτόφρακτου κάστρου, για να τους εξολοθρεύσει ο εχθρός. Πραγματικά για γέλια. Την ίδια στιγμή, που οι ναζιστές αξιωματικοί, αντίθετα, αποδεικνύονται άνθρωποι που... σέβονται τους κανόνες του πολέμου! «Εγώ είμαι επαγγελματίας στρατιωτικός - λέει ένας από δαύτους - δεν είμαι χασάπης...», όπως οι Σοβιετικοί, εννοεί ξεκάθαρα ο Μιχάλκοφ, που πάει ένα βήμα παραπέρα την ανιστόρητη και βρώμικη ταύτιση φασισμού - κομμουνισμού, στο... ξέπλυμα του ναζισμού. Ομως οι ξυπόλητοι αντιφρονούντες χάρη στην ηγετική αυτοθυσία του Κότοφ, χάρη στην Παναγιά και την Αγιά Βαρβάρα, χάρη στο κισμέτ, κατάφεραν το ακατόρθωτο. Να καταλάβουν το Οχυρό που έπεσε τυχαία... Με παράλογο χιούμορ και μελοδραματικό συναισθηματισμό, η ταινία εστιάζει σε χαρακτήρες. Στο προσωπικό και όχι το συλλογικό. Ο Μιχάλκοφ προσπαθεί να δώσει στην κάθε σκηνή διάσταση «κλασική» μέσα από πομπώδικα κενή γραφή, πασπαλισμένη με ποιητική ασάφεια, με επανερχόμενα ειδυλλιακά φλασμπάκ, με τα μπρος και τα πίσω στο χρόνο. Αυτό είναι αδιανόητο, γιατί τόσο τα σούπα συστατικά του όσο και η ποιότητά τους δεν το επιτρέπουν. Οι χαρακτήρες είναι χτισμένοι πάνω σε τόσο σαθρά θεμέλια που δεν μπορεί παρά η δραματουργία τους να είναι κακή. Ιδιαίτερα οι γυναικείοι ρόλοι είναι για γέλια. Μάνα και κόρη κάκιστες, ερμηνείες εκνευριστικές. Ας μη μιλήσουμε για το ρόλο της κόρης - είναι η κόρη του Μιχάλκοφ που ο μπαμπάς της προσπαθεί να πλασάρει ως ηθοποιό. Πρώτα νοσοκόμα αλτρουίστρια, ρισκάρει για τους άλλους, μετά χάνει τη φωνή της από κάποιο τραύμα - αυτό ήταν αποτέλεσμα του φριχτού σεναρίου του προηγούμενου φιλμ και τέλος πατέρας και κόρη επιτέλους συναντιούνται μετά τη μάχη, πατώντας και οι δυο την ίδια νάρκη... Αρκετά ασχοληθήκαμε με τον Μιχάλκοφ και δεν αξίζει τον κόπο! Ειλικρινά, όμως, διερωτάται κανείς, αν ποτέ τον άξιζε...

Με τους: Νικίτα Μιχάλκοφ, Νάντια Μιχάλκοβα, Αννα Μιχάλκοβα.

Παραγωγή: «Burnt by the sun 3 Citadelle», Ρωσία (2011).


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ