Το ετήσιο αφιέρωμα της «New Star» με θέμα «100 χρόνια Οκτωβριανή Επανάσταση και κινηματογράφος, επιστροφή στο μέλλον» συνεχίζεται, στους κινηματογράφους «Αλκυονίδα» και «Στούντιο», όπου από αύριο Πέμπτη θα προβάλλεται το ιστορικό σοβιετικό ντοκιμαντέρ «Η πτώση της δυναστείας των Ρομανόφ» (1927), η καλύτερη ταινία της «μάγισσας του μοντάζ» - όπως αποκαλείται - Εσθήρ Σουμπ.

Η σκηνοθέτιδα «αφήνει» να ξεχυθεί εξαρχής και σε όλη της την κλίμακα η προεπαναστατική «Μόσχα του παπαδαριού», των λιτανειών έξω από τα τείχη του Κρεμλίνου, αλλά και η συνεδρίαση της «υπάκουης στον τσάρο Δούμας» (Βουλής), στην Αγία Πετρούπολη. Με ένα ευφυές σαρκαστικό μοντάζ παρεμβάλλει στη φιλμική ροή στοιχεία για τη σύσταση της τσαρικής Δούμας, η οποία αποτελείται από βουλευτές - τσιφλικάδες, αστούς, παπάδες. Καλοζωισμένες φιγούρες καλοντυμένων εκπροσώπων της άγριας ταξικής σκλαβιάς «παρελαύνουν» σε μορφή κινηματογραφικών «πορτρέτων», με γοργό, «παιχνιδιάρικο» λες, ρυθμό.

Εικόνες των ράθυμων, κοινωνικά βαλτωμένων επαρχιακών πόλεων, αλλά και των μοναστηριών μεταδίδουν αβίαστα στον θεατή το αίσθημα του «φτάνει, δεν πάει άλλο»! Για την Σουμπ, το μπολσεβίκικο κάλεσμα προς την εργατική τάξη και την εξαθλιωμένη αγροτιά ενάντια στο σφαγείο του πολέμου, σε αυτούς που τον προκαλούν, το κάλεσμα για την ταξική απελευθέρωση ήταν νομοτελειακό και αυτό το συμπέρασμα το τεκμηριώνει κατηγορηματικά. Από αυτήν την άποψη, «Η πτώση της δυναστείας των Ρομανόφ» διευρύνει τον ιστορικό τόπο και χρόνο και αποδεικνύει τη γενική νομοτέλεια που διέπει τη βασική αντίθεση μεταξύ του κοινωνικά παραγόμενου πλούτου και της αρπαγής του από μια ελάχιστη μειοψηφία κεφαλαιοκρατικών παρασίτων.

Η ταινία δημιουργήθηκε για τα δεκάχρονα της επανάστασης του Φλεβάρη και η αρχική της ονομασία ήταν «Φλεβάρης». Ηταν μια συμπαραγωγή της «Σοβκινό» και του Μουσείου της Επανάστασης, που αυτοσυστήνεται ως «μοντάζ ιστορικών κινηματογραφικών ντοκουμέντων».

Η Εσθήρ Σουμπ ήταν από τους ιδρυτές του σοβιετικού κινηματογραφικού χρονικού και του ντοκιμαντέρ, δημιουργώντας ταινίες οι οποίες καθρέφτισαν τα σημαντικότερα γεγονότα της πατρίδας της και του κόσμου.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος στην Οκτωβριανή Επανάσταση, η «New Star» προβάλλει επίσης σήμερα στην «Αλκυονίδα», στις 8 μ.μ., την ταινία «Ο πρώτος δάσκαλος» (1965) του Αντρέι Κοντσαλόφσκι.

Η ταινία βασίζεται στην ομώνυμη νουβέλα του Τζινγκίζ Αϊτμάτοφ. Η δράση ξετυλίγεται τα πρώτα χρόνια της σοβιετικής εξουσίας στην Κιργιζία, λίγο μετά το τέλος του εμφυλίου πολέμου. Σε ένα χωριό, παρουσιάζεται ο δάσκαλος Ντιουσέν πρώην στρατιώτης του Κόκκινου Στρατού. Προσπαθώντας να μάθε τα παιδιά κάτι παραπάνω από το να βόσκουν πρόβατα, έρχεται αντικειμενικά σε σύγκρουση με τις βαθιά ριζωμένες παραδόσεις. Την υπόθεση κινεί η μοίρα της 16χρονης Αλτινάι, την οποία ο δάσκαλος προσπαθεί να την προστατεύσει από έναν αναγκαστικό γάμο, που θα καταστρέψει τα νιάτα της και τα όνειρά της για μια καλύτερη ζωή, για γνώση και ελευθερία. Ταυτόχρονα, ο δάσκαλος πολεμάει και για το σχολείο του, τους μαθητές του. Ωστόσο, καταφέρνοντας να σώσει την Αλτινάι και να την φυγαδεύσει στην Τασκένδη, με την επιστροφή στο χωριό βλέπει το καμένο σχολείο του και μαθαίνει ότι στη μάχη για να το σώσει, σκοτώθηκε ένας από τους καλύτερους μαθητές του, ο Σουβάν. Αλλά ο Ντιουσέν, αρπάζει το τσεκούρι και αρχίζει να κόβει το μοναδικό δέντρο του χωριού για να χτίσει το σχολείο. Μια σκηνή που συμβολίζει την πάλη για το ξερίζωμα του παλιού. Στην ουσία, η ταινία, όπως και το βιβλίο του Αϊτμάτοφ, είναι ένα ιδεολογικό, πολιτικό και κοινωνικό σχόλιο πάνω στη σχέση και τη σύγκρουση της προόδου με την καθυστέρηση, ενώ παρουσιάζει και τα τεράστια προβλήματα που είχε να αντιμετωπίσει η νέα εργατική εξουσία στο χτίσιμο του κράτους της.

Παίζουν: Νατάλια Αρινμπασάροβα (Αλτινάι), Μπολότ Μπεϊσεναλίεφ (δάσκαλος Ντιουσέν), Νταρκούλ Κουγιούκοβα, Ιντρίς Νογκαϊμπάγιεφ κ.ά.

Της ταινίας θα προηγηθεί παρουσίαση του βιβλίου του Αϊτμάτοφ.