Μπορεί η «Ευρώπη» να «πανηγυρίζει» «ανακουφισμένη» για την «ήττα του λαϊκισμού, του εθνικισμού και του απομονωτισμού» μετά τις ολλανδικές εκλογές την περασμένη Τετάρτη, όμως οι λαοί της Ευρώπης και τα λαϊκά στρώματα της Ολλανδίας δεν έχουν κανένα λόγο να χαίρονται και να εφησυχάζουν. Και οι συγκεκριμένες εκλογές για τις 150 έδρες του ολλανδικού κοινοβουλίου, εντάσσονται σε μια προσπάθεια να παγιδευτεί ο ολλανδικός λαός μέσα στην οξυμένη ενδοαστική αντιπαράθεση για το καλύτερο «μείγμα» διαχείρισης της καπιταλιστικής οικονομίας, για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την ένταση της εκμετάλλευσης. Να διαλέξει, δηλαδή, ανάμεσα στις διάφορες εκδοχές του αντιπάλου του. Και αυτές οι εκδοχές ήταν πολλές, αφού στις εκλογές συμμετείχαν 28 κόμματα - 13 από αυτά μπήκαν στη Βουλή - τα οποία εξυπηρετούν το καθένα με τον τρόπο του την ίδια βασική στρατηγική.

Πρώτο στις εκλογές, που είχαν ρεκόρ συμμετοχής (80,4%), αναδείχθηκε το φιλελεύθερο «Κόμμα του Λαού για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία» (VVD) του σημερινού πρωθυπουργού, Μαρκ Ρούτε, με 21,3% και 33 έδρες (από 26,5% και 41 έδρες το 2012). Το ακροδεξιό λαϊκιστικό «Κόμμα για την Ελευθερία» (PVV) με αρχηγό τον Γκερτ Βίλντερς - που προέρχεται από το κόμμα του Ρούτε - ήρθε δεύτερο με 13,1% και 20 έδρες (από 10,1% και 15 έδρες) και ακολουθούν η Χριστιανοδημοκρατική Εκκληση (CDA), το φιλελεύθερο «κεντρώο» κόμμα «Δημοκράτες 66» (D66), το σοσιαλδημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κόμμα (SP) κ.ά. Στο πλαίσιο της αναδιάταξης του πολιτικού σκηνικού στην Ολλανδία καταποντίστηκε (από 24,9% σε 5,7%) το Εργατικό Κόμμα (το κόμμα του Γερούν Ντάισελμπλουμ και κυβερνητικός εταίρος της απερχόμενης κυβέρνησης Ρούτε), ενώ η «Πράσινη Αριστερά» (GL) - για τους οποίους πανηγυρίζει ο ΣΥΡΙΖΑ - είχε σημαντική άνοδο. Ολα αυτά τα κόμματα, ανεξάρτητα από τις επιμέρους διαφορές τους, πρόγραμμά τους έχουν την προσπάθεια να μπει η καπιταλιστική οικονομία σε φάση ανάκαμψης και κατά συνέπεια την επίθεση στα λαϊκά δικαιώματα.

Οι ολλανδικές εκλογές έγιναν σε μια περίοδο που σημειώνεται άνοδος του ρεύματος του αστικού «ευρωσκεπτικισμού» και του εθνικισμού σε μια σειρά χώρες (Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ιταλία, Γερμανία και άλλες) και μετά την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ. Θεωρούνται τα «προημιτελικά» στην ενδοαστική κόντρα για το μέλλον της ΕΕ (ακολουθούν οι εκλογές σε Γαλλία και Γερμανία) και για την καπιταλιστική ανάκαμψη που παρουσιάζει δυσκολίες. Τμήματα της αστικής τάξης θεωρούν ότι τα προβλήματα στην καπιταλιστική οικονομία δεν μπορούν να ξεπεραστούν, ούτε και οι γεωστρατηγικοί τους στόχοι να επιτευχθούν με την ΕΕ, όπως έχει σήμερα. Αναζητούν είτε μέτρα χαλάρωσης της Ενωσης ή ακόμα και την αποχώρηση των κρατών τους από αυτήν.

Επιπλέον, δυναμώνει η κόντρα τμημάτων του κεφαλαίου ανάμεσα στον «προστατευτισμό στην οικονομία», από τη μια, και στις «ανοιχτές αγορές και το διασυνοριακό εμπόριο», από την άλλη. Το ρεύμα του εθνοκρατικού προστατευτισμού αναπτύσσεται ως επιλογή σε ΗΠΑ και κράτη της ΕΕ για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του βιομηχανικού κεφαλαίου τους. Από την άλλη, η ενίσχυση της πολιτικής του προστατευτισμού εκτιμάται ότι θα επιδράσει αρνητικά στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου. Αντιπαραθέσεις που δεν αφορούν τους λαούς, αφού η επίθεση σε αυτούς είναι αναμφισβήτητη από όλες τις πλευρές.

Ο απόηχος των ολλανδικών εκλογών αξιοποιήθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες για να χειραγωγήσουν και τους υπόλοιπους λαούς της ΕΕ. Οι ηγέτες της Ευρώπης μίλησαν για «νίκη της δημοκρατίας» και των «ελεύθερων κοινωνιών», ήττα του «απομονωτισμού» και του «λαϊκισμού», λόγια που αποτυπώνουν ακριβώς αυτές τις οξυμένες ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις.

Ετσι, το κόμμα του Βίλντερς όχι μόνο δεν πάει «κόντρα στο κατεστημένο», όχι μόνο δεν απειλεί την εξουσία των μονοπωλίων, αλλά είναι ακριβώς αυτό: Μια ακόμη αστική εναλλακτική. Η ρατσιστική, αντιμεταναστευτική και αντιισλαμική ρητορική του, οι «σπόντες» περί «Nexit» και το σύνθημά του «Η Ολλανδία και πάλι στα χέρια μας», «άνθισε» στο έδαφος της λαϊκής δυσαρέσκειας από την πολιτική της κυβέρνησης Ρούτε και της ΕΕ. Βρήκε υποστηρικτές ανάμεσα στα λαϊκά στρώματα που πλήττονται, σε μια χώρα που οι επιχειρηματικοί όμιλοι ευημερούν και παράλληλα βαθαίνει η φτώχεια, αυξάνεται η «φορολεηλασία», η μερική απασχόληση και η εργασία μέσω «δουλεμπορικών γραφείων» οργιάζουν και ήδη συζητιέται η μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά εργασίας. Επιπλέον, αξιοποιήθηκε το μεταναστευτικό ζήτημα με τις προσφυγικές ροές να αυξάνουν, ένα ζήτημα που η διαχείρισή του απασχολεί συνολικά την ΕΕ και σημειώνονται διαφοροποιήσεις ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη.

Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι η «ρητορική Βίλντερς» διαπερνούσε στον έναν ή στον άλλο βαθμό και άλλα κόμματα. Ενδεικτικά το συντηρητικό - φιλελεύθερο κόμμα του Ρούτε αξιοποίησε στο έπακρο τη διπλωματική διένεξη με την Τουρκία, προτρέπει τους μετανάστες «Συμπεριφέρσου κανονικά ή φύγε», τους καλεί να «αποκηρύξουν τον εξτρεμισμό» και εμφανίζεται ενάντια στη διεύρυνση της ΕΕ με νέα μέλη και ζητά περιορισμό των εξουσιών της. Από σοσιαλδημοκράτες διαφόρων αποχρώσεων γίνεται λόγος περί «προοδευτικού πατριωτισμού». Ενδεικτικά η «Πράσινη Αριστερά» θέλει μια ΕΕ πιο δυνατή αλλά πιο ...«δημοκρατική», έναν πιο «ανθρώπινο καπιταλισμό». Επίσης, αρκετοί υποψήφιοι μιλούσαν για «ριζικές αλλαγές στην προσέγγιση της μετανάστευσης».

Η συζήτηση πριν και μετά τις εκλογές δεν άγγιζε τα πραγματικά προβλήματα του ολλανδικού λαού, ούτε φυσικά τη διέξοδο από αυτά. Τα παζάρια για το σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού στην Ολλανδία έχουν ήδη ξεκινήσει. Οποια κυβέρνηση κι αν προκύψει, το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν θα παρεκκλίνει καθόλου από τη συνέχιση της αντιλαϊκής πολιτικής, που δυναμώνει σ' όλη την ΕΕ, από τις κυβερνήσεις όλων των αποχρώσεων. «Οι λαοί της Ευρώπης μπορούν να ξεφύγουν απ' τη μέγγενη των κάλπικων διλημμάτων, επιλέγοντας το δρόμο της δικής τους εξουσίας, με αποδέσμευση από την ΕΕ και κοινωνικοποίηση των μονοπωλίων», όπως σημείωσε το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ, σχολιάζοντας το αποτέλεσμα των εκλογών.