Υποτίθεται πως όταν το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο θα κατέληγε στους τελικούς όρους παραχώρησης αρχαίων θεάτρων θα το έκανε προκειμένου να προστατεύσει τα μνημεία, από την ίδια τους τη φύση, το χρόνο και τη σύγχρονη μανία Δήμων, Κοινοτήτων και πολλών ακόμα που προσπαθούν αν κατοχυρώσουν το κύρος τους στο φόντο των μνημείων και να ετεροφωτιστούν από την αυτόφωτη ιστορία και τη μνήμη.

Κάποιοι σίγουρα είχαν αυτοί την πρόθεση και την ελπίδα. Οχι όμως και η πολιτική ηγεσία, η οποία προστατεύει τα μνημεία μόνο όταν δεν υπόκειται σε πιέσεις. Δηλαδή, αναλόγως της περίπτωσης υπάρχει ή όχι προστασία. Ετσι λοιπόν ήταν αυτονόητο ότι το αρχαίο θέατρο του Διόνυσου θα υπήρχε στη λίστα των μη παραχωρούμενων από τη Διεύθυνση Αρχαιοτήτων. Κανείς δε ζήτησε να δώσει εκεί παράσταση... Στην ίδια λίστα υπήρχε και το Μικρό Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, γιατί από τους αρχαιολόγους θεωρήθηκε αυτονόητη η μη παραχώρησή του, αφού είναι ελλιπώς αναστηλωμένο, ελλιπώς ανασκαμμένο, ελλιπώς προστατευμένο και μη δημοσιευμένο. Κι όμως σε κλάσματα δευτερολέπτου και δίχως να δοθεί η ευκαιρία στα μέλη του Συμβουλίου να μιλήσουν, το μικρό θέατρο εξαφανίστηκε από αυτή τη λίστα. Στη δεύτερη, καταληκτική ανάγνωση της λίστας, δεν υπήρχε. Απλώς απαλείφτηκε, αλλά κανείς από τα μέλη του ΚΑΣ δε ρώτησε το λόγο. Στην προκειμένη περίπτωση, προφανώς, θεωρήθηκε αυτονόητη η παραχώρηση του θεάτρου αυτού στο Δήμο Αρχαίας Επιδαύρου για την πραγματοποίηση και το 2000, όπως και τα προηγούμενα τρία χρόνια, των εκδηλώσεων του «Μουσικού Ιουλίου» από τον ΟργανισμόΜεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Αυτό το γεγονός, συν η επισήμανση της γενικής γραμματέως του ΥΠΠΟ, «ότι το ΚΑΣ γνωμοδοτεί, αλλά η υπουργός αποφασίζει», αρκούν για να φανεί πώς παίρνονται οι αποφάσεις «προστασίας» των μνημείων. Εξάλλου, κανείς δεν ξέρει πόσες ακόμα λίστες παραχώρησης μνημείων θα «γεννηθούν» από πολιτικές πιέσεις και προεκλογικές σκοπιμότητες.

Τα αρχαία θέατρα που δεν παραχωρούνται... μέχρι νεοτέρων εξελίξεων, είναι: Δελφών, Θορικού, Ωδείο και Θέατρο Νικόπολης, Ωρωπού, Καβειρίου Βοιωτίας, Διονύσου, Αρχαίας Ηλιδας, Δημητριάδος, Αγχιάλου, Δωδώνης, Μεγαλόπολης, Μήλου, Σικυώνας, Ορχομενού Βοιωτίας, Αργους, Πειραιά, Προπύλαια Ελευσίνας, Ερέτριας, Μεσσήνης, Μυτιλήνης, Οινιάδων. Τα υπόλοιπα παραχωρούνται ύστερα από έγκριση του ΚΑΣ.

Στο μεταξύ προχθές, στους όρους παραχώρησης προστέθηκαν και κάποιοι νέοι: οι φορείς που κάνουν χρήση των μνημείων θα δίνουν εγγυητική επιστολή για τυχόν φθορές πριν από κάθε παράσταση και πριν από κάθε παραχώρηση θα κατατίθεται από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων πλήρης έκθεση της κατάστασης διατήρησης. Επίσης τα αρχαία θέατρα παραχωρούνται μόνο όταν υπάρχουν επαρκή στοιχεία τεκμηρίωσης. Η αρχική - και σωστότερη - διατύπωση του τελευταίου όρου πρόβλεπε να έχει γίνει πλήρης ανασκαφή, τεκμηρίωση και δημοσίευση. Αλλά στο ερώτημα πόσα θέατρα είναι δημοσιευμένα, η απάντηση ήταν απογοητευτική: μόνο το μεγάλο θέατρο της Επιδαύρου...

Ποιος, λοιπόν, θα αναλάβει τη μεγάλη ευθύνη να «παγώσει» κάθε χρήση των άλλων θεάτρων έως ότου ολοκληρωθεί η ανασκαφή, μελέτη, δημοσίευσή τους;