Μπορεί να πει κάποιος ότι από την Οκτωβριανή Επανάσταση, πριν έναν αιώνα, έχουν αλλάξει πολλά στη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, στην οικογένεια. Συμμετέχει σε όλους τους τομείς και κλάδους της οικονομίας, έχει κερδίσει την οικονομική της ανεξαρτησία. Δεν υπάρχουν όλοι αυτοί οι αναχρονιστικοί φραγμοί στην εκπαίδευση, στο οικογενειακό δίκαιο και στο γάμο για τη γυναίκα, έχουν βελτιωθεί οι σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων.

Αρα, πού βρίσκεται η γυναικεία ανισοτιμία στις σύγχρονες συνθήκες;

Η τυπική αναγνώριση των δικαιωμάτων της γυναίκας στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία δεν την απαλλάσσει στην πραγματικότητα από μια ζωή - λάστιχο.

Σε συνθήκες που η μητρότητα βαραίνει κυρίως τους ώμους της γυναίκας, με κίνδυνο να λυγίζει κάτω από τη διπλή καταπόνηση στο χώρο εργασίας και στο νοικοκυριό.

Δεν της εξασφαλίζει καμιά προστασία από την έκθεση σε όλους τους κινδύνους για το γυναικείο οργανισμό στο χώρο εργασίας. Επιδεινώνονται συνεχώς οι όροι κρατικής στήριξης της μητρότητας, φροντίδας της οικογένειας, μέσω της εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης της Υγείας, Πρόνοιας, Παιδείας.

Πάνω σε αυτό το έδαφος των υλικών όρων ζωής και εργασίας, είναι εκτεθειμένη σε διαστρεβλωμένες ιδέες περί γυναικείας χειραφέτησης και ισότητας, ενώ αναπαράγονται με νέες μορφές αναχρονιστικές ιδέες και συμπεριφορές, οι οικονομικοί, κοινωνικοί, πολιτιστικοί καταναγκασμοί και στο θεσμό της οικογένειας.

Πολύ περισσότερο δεν την απαλλάσσει - και αυτό είναι το καθοριστικό - από την καπιταλιστική εκμετάλλευση.

Η συγκεκριμένη έκδοση, μαζί με άλλες εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής», φωτίζει τη «μήτρα» που γέννησε την ανισότιμη θέση των γυναικών, που βρίσκεται στην πρώτη ταξική εκμεταλλευτική κοινωνία.

Αλλά και τις οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές προϋποθέσεις για τη λύση του «γόρδιου δεσμού» του γυναικείου ζητήματος, μέσα από την πείρα του πρώτου εργατικού κράτους, που έθεσε τις βάσεις για την ισοτιμία και τη χειραφέτηση της γυναίκας.

Μετά την πρώτη έφοδο της εργατικής τάξης, για τη δική της εξουσία στην Κομμούνα του Παρισιού (1871), η Επανάσταση του Οκτώβρη 1917 ήταν ο επόμενος ιστορικός σταθμός της επαναστατημένης δράσης των γυναικών.

Τις έβγαλε στο προσκήνιο της Ιστορίας και της κοινωνικής δράσης, καταρρίπτοντας κοινωνικές, πολιτικές, πολιτιστικές διακρίσεις και προκαταλήψεις, που επιβίωναν επί αιώνες σε βάρος τους.

Το νεαρό σοβιετικό κράτος, μαζί με το τσάκισμα του κρατικού μηχανισμού του τσαρισμού και της αστικής τάξης, κατάργησε και όλους εκείνους τους νόμους που διατηρούσαν και ενίσχυαν την ανισότητα των δύο φύλων, στο πλαίσιο των εκμεταλλευτικών κοινωνιών.

Δεν άφησε κυριολεκτικά «πέτρα πάνω στην πέτρα». Το εργατικό κράτος έδωσε στην εργαζόμενη γυναίκα το δικαίωμα να εκλέγει και να εκλέγεται, της πολιτικής ψήφου, το δικαίωμα του διαζυγίου, την κοινωνική αναγνώριση και εξασφάλιση των παιδιών εκτός γάμου.

Η κατάργηση της καπιταλιστικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής και η πορεία οικοδόμησης των σοσιαλιστικών - πρώιμων κομμουνιστικών - σχέσεων παραγωγής έδωσαν τη δυνατότητα καθολικής αξιοποίησης της γυναικείας εργασίας με τρόπο παραγωγικό και ωφέλιμο για την κοινωνία.

Οπως θα δείτε και στις σελίδες της έκδοσης, η συμμετοχή της γυναίκας στην κοινωνική παραγωγή γινόταν σε συνδυασμό με γενικευμένα μέτρα προστασίας της μητρότητας και του γυναικείου οργανισμού.

Η σοβιετική εξουσία, πριν έναν αιώνα, παρά τη σημαντική προκαπιταλιστική καθυστέρηση που κληρονόμησε, πρωτοπόρησε σε κοινωνικές εγκαταστάσεις και υπηρεσίες για την απαλλαγή της γυναίκας από τις βαριές και άχαρες δουλειές του ατομικού νοικοκυριού.

Από τα πρώτα βήματά της, η σοβιετική εξουσία δημιούργησε όλες εκείνες τις προϋποθέσεις ώστε να απελευθερώνεται χρόνος για τις γυναίκες ώστε να συμμετέχουν στην οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής κοινωνίας, στην κοινωνική και οικονομική δραστηριότητα ισότιμα με τους άντρες.

Μπορεί στις σύγχρονες συνθήκες να μην επιβιώνουν απόψεις για τη βιολογική κατωτερότητα των γυναικών, απόψεις που καλούνταν να αντιμετωπίσει η νεαρή σοβιετική εξουσία με διαλέξεις του Μπολσεβίκικου Κόμματος και των γυναικείων τμημάτων του, ιδιαίτερα στις γυναίκες στην ύπαιθρο. Ομως, στο έδαφος της ταξικής εκμεταλλευτικής κοινωνίας αναπαράγονται αντιδραστικές απόψεις για τη θέση της γυναίκας στην κοινωνική ζωή και δράση.

Πρόκειται για τα αντικειμενικά, πρόσθετα εμπόδια στην ανάπτυξη της ταξικής, πολιτικής συνείδησης, που αντιμετωπίζει μια μισθωτή, αυτοαπασχολούμενη, άνεργη γυναίκα, που έχει περιορισμένο ελεύθερο χρόνο για μελέτη, για συμμετοχή στον ταξικό πολιτικό αγώνα.

Για παράδειγμα, αποτελεί κυρίαρχη άποψη ότι η ολόπλευρη ανάπτυξη, διαπαιδαγώγηση του παιδιού είναι κυρίως ατομική υπόθεση της μητέρας ή οικογενειακή υπόθεση του νέου ζευγαριού.

Βαραίνει στη σκέψη και τη δράση ακόμα και πρωτοπόρων γυναικών, που συγκρούονται καθημερινά με το δίλημμα αν η κομμουνιστική, αγωνιστική στάση ζωής έρχεται σε αντιπαράθεση με τη σχέση τους με το παιδί.

Παρά τις αδυναμίες και τα λάθη κατά τη διάρκεια της σοσιαλιστικής οικοδόμησης στον 20ό αιώνα, κυρίως την υποτίμηση των νέων μορφών συνέχισης της ταξικής πάλης μέχρι την οριστική επικράτηση των κομμουνιστικών σχέσεων, η θέση της γυναίκας υπήρξε ασύγκριτα ανώτερη και από την πιο ανεπτυγμένη καπιταλιστική κοινωνία σήμερα.

Φωτίζει τις σύγχρονες δυνατότητες για να μπορεί η γυναίκα να συνδυάσει αρμονικά την εργασία με τη μητρότητα και να απελευθερώνεται ελεύθερος χρόνος, που να μπορεί να τον αξιοποιήσει δημιουργικά με την οικογένειά της, αλλά και για τη συμμετοχή στην κοινωνική δράση.

Από τη στιγμή που έχει φύγει από τη μέση η οργάνωση της κοινωνίας και της οικονομίας με βάση το μέγιστο καπιταλιστικό κέρδος, απελευθερώνονται τεράστιες δυνατότητες σε όφελος των γυναικών και των ανδρών της εργατικής τάξης, του λαού.