Η βιομηχανία Τροφίμων - Ποτών καταγράφει ανοδική πορεία τα τελευταία χρόνια, όπως φαίνεται από τα στοιχεία που παρουσιάζονται σε σχετικές έρευνες, καθώς και τις δηλώσεις των βασικών εκπροσώπων των μονοπωλίων του κλάδου.

Χαρακτηριστική είναι η τοποθέτηση του προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων (ΣΕΒΤ), Ευάγγελου Καλούση, στη φετινή γενική συνέλευση του ΣΕΒΤ. Μεταξύ άλλων, ανέφερε τα εξής: «Μέσα σε ένα εξαιρετικά ασταθές επιχειρηματικό περιβάλλον, η ελληνική βιομηχανία τροφίμων και ποτών, εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς, ανταγωνιστικούς και εξωστρεφείς κλάδους, με κύριο ρόλο στην οικονομία της χώρας μας, κατέχοντας το 25% της βιομηχανικής παραγωγής και σημειώνοντας κύκλο εργασιών που φτάνει τα 14,2 δισ. ευρώ. Παράλληλα, παρουσιάζει ισχυρή εμπορική δραστηριότητα στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ, με τις εξαγωγές να ανέρχονται στα 4,5 δισ. ευρώ. Σημειώνοντας θετική ανάπτυξη όλα τα χρόνια της κρίσης, γεγονός που μας κάνει να πιστεύουμε ότι η βιομηχανία τροφίμων και ποτών, μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για τη βιομηχανική ανάκαμψη της Ελλάδας».

Σε σχετική φετινή έρευνα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) - με βάση στοιχεία του 2015 - σημειώνει πως στο σύνολο της μεταποίησης η βιομηχανία τροφίμων - ποτών κατέχει την 1η θέση ως προς τον αριθμό των επιχειρήσεων, την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία και τον αριθμό εργατών, τη 2η θέση ως προς τον κύκλο εργασιών και την αξία παραγωγής. Αναφέρεται, μάλιστα, ότι σε σύγκριση με τον μέσο όρο των 28 κρατών - μελών της ΕΕ, ο συγκεκριμένος κλάδος στην Ελλάδα έχει μεγαλύτερη συμβολή στον τομέα της μεταποίησης «παρά το γεγονός ότι είναι ο πρώτος τομέας και στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά τη μεταποίηση, ο κλάδος Τροφίμων - Ποτών:

-- Απασχολεί το 28,2% των εργαζομένων (80.174).

-- Κατέχει το 25% του αριθμού των επιχειρήσεων (14.500).

-- Αντιστοιχεί στο 21,7% του κύκλου εργασιών (11.660 εκατομμύρια εκατ. ευρώ)

Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό του κλάδου Τροφίμων - ποτών, τα μεγαλύτερα μερίδια έχουν:

• στον αριθμό εργαζομένων η αρτοποιία και τα αλευρώδη (35%), τα φρούτα (12%), τα γαλακτοκομικά και τα «άλλα είδη διατροφής» (από 11% το καθένα)
• στον αριθμό επιχειρήσεων η αρτοποιία και τα αλευρώδη (61%), τα έλαια και τα λίπη (10%), τα «άλλα είδη διατροφής» (7%) και τα γαλακτοκομικά (6%)
• στον κύκλο εργασιών τα γαλακτοκομικά (17%), η αρτοποιία και τα αλευρώδη (16%), τα ποτά (13%)
• στην παραγωγικότητα της εργασίας - όπως την εννοεί η αστική μεθοδολογία - οι ζωοτροφές (62,9 ευρώ ανά εργάτη), τα ποτά (49,3 ευρώ ανά εργάτη), τα γαλακτκοομικά (43 ευρώ ανά εργάτη) και τα «άλλα είδη διατροφής» με 41,5 ευρώ. Τις μεγαλύτερες ποσοστιαίες αυξήσεις στην παραγωγικότητα της εργασίας μεταξύ των ετών 2014 και 2013 παρουσιάζουν οι υποκλάδοι ψάρια (47%), γαλακτοκομικά (20,4%) και ζωοτροφές (17,4%).

Η ίδια έρευνα παρουσιάζει στοιχεία (ξεχωριστά για τα τρόφιμα και για τα ποτά) που δείχνουν τη συγκέντρωση του κλάδου.

Στα Τρόφιμα υπάρχουν:

• 44 πολύ μεγάλες επιχειρήσεις (όσες απασχολούν πάνω από 250 εργαζόμενους) που αποτελούν το 0,3% του κλάδου, αλλά απασχολούν το 28,6% των εργαζομένων και κατέχουν το 36,2% του κύκλου εργασιών.
• 192 μεγάλες επιχειρήσεις (απασχολούν 50 έως 249 εργαζόμενους) αποτελούν το 1,4% του κλάδου αλλά απασχολούν το 27% των εργαζομένων και κατέχουν το 33,3% του κύκλου εργασιών.
• 13.023 πολύ μικρές επιχειρήσεις (έως 9 εργαζόμενοι) που αποτελούν το 95,2% του κλάδου, απασχολούν το 31,8% των εργαζομένων και έχουν μόλις το 18,2% του κύκλου εργασιών.

Συνολικά, δηλαδή, υπάρχουν 236 πολύ μεγάλες και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες αποτελούν το 1,7% των επιχειρήσεων του κλάδου, ωστόσο απασχολούν το 55,6% των εργαζομένων και κατέχουν το 69,5% του κύκλου εργασιών.

Υπογραμμίζοντας τα παραπάνω στοιχεία, σε φετινή εκδήλωση Ελληνικού Συνδέσμου Επωνύμων Βιομηχανικών Προϊόντων (ΕΣΒΕΠ) ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γ. Στουρνάρας, είχε επισημάνει: «Στην Ελλάδα, η βιομηχανία τροφίμων απαρτίζεται από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Υπάρχουν ωστόσο ορισμένες μεγάλες εταιρείες που έχουν επεκταθεί με την ίδρυση θυγατρικών σε άλλες χώρες, κυρίως στα Βαλκάνια και την νοτιοανατολική Ευρώπη. Ενα βασικό χαρακτηριστικό του τομέα της ελληνικής βιομηχανίας τροφίμων είναι η δομή του, καθώς περίπου 230 μεγάλες επιχειρήσεις παράγουν το 70% της συνολικής παραγωγής ενώ 14.000 μικρές επιχειρήσεις παράγουν το υπόλοιπο 30% της παραγωγής».

Ακόμα περισσότερο, στα Ποτά υπάρχουν:

• 6 πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που αποτελούν το 0,8% του κλάδου, αλλά απασχολούν το 40,5% των εργαζομένων και κατέχουν το 56,5% του κύκλου εργασιών.
• 26 μεγάλες επιχειρήσεις που αποτελούν το 3,4% του κλάδου, απασχολούν το 27,5% των εργαζομένων και κατέχουν το 23,7% του κύκλου εργασιών.
• 661 πολύ μικρές επιχειρήσεις που αποτελούν το 87,3% του κλάδου, όμως απασχολούν μόλις το 15,6% των εργαζομένων και κατέχουν μόλις το 7,8% του κύκλου εργασιών.

Συνολικά υπάρχουν 32 πολύ μεγάλες και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες ενώ αποτελούν το 4,2% των επιχειρήσεων του κλάδου, απασχολούν το 68% των εργαζομένων και κατέχουν το 80,2% του κύκλου εργασιών.