Αρκετοί από αυτούς δεν είχαν στη διάθεσή τους ούτε τη στοιχειώδη προφύλαξη που προσφέρουν οι σκηνές, οι οποίες εγκαταστάθηκαν πρόσφατα από την ύπατη αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες έξω από τον κυρίως καταυλισμό. Η κατάσταση που επικράτησε στην περιοχή την Τρίτη, όταν και ξέσπασε η κακοκαιρία, ήταν απογοητευτική, με ανθρώπους να μην έχουν ούτε την παραμικρή προφύλαξη που προσφέρουν οι σκηνές ή οι τέντες και να προσπαθούν να προστατευτούν χρησιμοποιώντας υπνόσακους, κουβέρτες και αυτοσχέδιες κατασκευές. Ακόμα και αν εξασφαλισθούν οι σκηνές που χρειάζονται, η κατάσταση θα εξακολουθεί να είναι δύσκολη για τους ανθρώπους που είναι εκτός του ΚΥΤ, αφού δεν έχουν ληφθεί στοιχειώδη μέτρα για τον καταυλισμό αυτό, όπως ηλεκτροφωτισμός, αποχέτευση, χώροι υγιεινής.
Οι πρόσφατες μεγάλες αφίξεις έχουν αυξήσει την πίεση στα ήδη υπερπλήρη κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης. Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στη Σάμο και τη Λέσβο, όπου οι συνολικά 9.000 και πλέον αιτούντες άσυλο και μετανάστες ζουν σε εγκαταστάσεις των «hot spots», χωρητικότητας μόλις 3.000 ατόμων. Με το χειμώνα να πλησιάζει, φαίνεται ότι οι Αρχές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες και να προστατέψουν τους αιτούντες άσυλο όσο αυτοί παραμένουν στα νησιά. Ηδη, απροετοίμαστος καταλήφθηκε ο μηχανισμός διαχείρισης των προσφύγων και μεταναστών στην περιοχή Χαλκειός της Χίου, όπως φάνηκε, από τα καιρικά φαινόμενα που έπληξαν το νησί. Στο ΚΥΤ της Χίου, τα κοντέινερ είναι γεμάτα σαν κονσέρβες, ενώ δεν διατίθενται άλλες σκηνές από τον ΟΗΕ, μιας και οι υπάρχουσες έχουν γεμίσει και σε μια δομή με χωρητικότητα 894 άτομα, εγκαταβιούν 1947!
Στο ΚΥΤ της Σάμου, με χωρητικότητα 700 ατόμων μέσα, αλλά κυρίως γύρω από αυτό έχουν εγκατασταθεί 2.413 άνθρωποι. Οι συνθήκες είναι άθλιες. Πολλοί μένουν κάτω από τέντες, σε σκηνές ή σε πρόχειρες κατασκευές, ή απλά τυλίγονται σε κουβέρτες κάτω από τα δέντρα. Η υδροδότηση του καταυλισμού είναι ελλιπής, αφού τρεχούμενο νερό υπάρχει για λίγες ώρες τη μέρα. Λόγω των συνθηκών, πολλά παιδιά κρυολογούν και δεν μπορούν να αναρρώσουν. Το φαγητό είναι κακής ποιότητας και σε μικρές μερίδες.
Το τελευταίο διάστημα καταγράφεται μεγάλη αύξηση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στα νησιά του βορείου Αιγαίου. Μόνο μέσα στην τελευταία βδομάδα έφτασαν σχεδόν 1.200 άτομα, από τα οποία τα 480 ανήλικοι και οι 240 γυναίκες. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας, από τις αρχές Σεπτέμβρη έχουν φτάσει σε Λέσβο, Χίο και Σάμο περίπου 6.700 πρόσφυγες και μετανάστες, ενώ συνολικά στις δομές των νησιών μένουν περίπου 12.500 άνθρωποι. Ηδη, παρατηρείται άνθρωποι να έχουν αρχίσει και πάλι να κοιμούνται στους δρόμους, ενώ με τις πρώτες βροχές και τα κρύα θα προκληθούν σοβαρά προβλήματα. Την ίδια ώρα, αρκετές υποδομές στα νησιωτικά κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης έχουν ζημιές λόγω του υπερπληθυσμού. Αρκετοί πρόσφυγες και μετανάστες φεύγουν από τα «hot spots», προτιμώντας να στήσουν μόνοι τους σκηνές σε άλλα σημεία. Τα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης έχουν φθορές και οι συνθήκες διαβίωσης μέσα στους καταυλισμούς είναι απαράδεκτες. Πολλοί είναι αυτοί που χάνουν την υπομονή τους από τον πολύμηνο εγκλωβισμό, με αποτέλεσμα να πραγματοποιούνται συχνές διαμαρτυρίες και συγκεντρώσεις, όπως 150 Αφγανών από τη Μόρια, που παρέμειναν για μέρες στην πλατεία Σαπφούς, στο κέντρο της Μυτιλήνης.
Παράλληλα, την ώρα που χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες παραμένουν εγκλωβισμένοι στα νησιά, αλλά και στην υπόλοιπη χώρα, τις τελευταίες μέρες αναχώρησαν 234 πρόσφυγες με προορισμό τη Γαλλία. Η αναχώρηση εντασσόταν στο πλαίσιο των προγραμμάτων μετεγκατάστασης της ΕΕ, τα οποία έχουν λήξει και με τα οποία με το «σταγονόμετρο» μεταφέρθηκαν πρόσφυγες σε άλλες χώρες της ΕΕ. Παράλληλα, έως το τέλος του μήνα αρχίζουν οι επιστροφές προσφύγων στην Ελλάδα βάσει της συμφωνίας Σένγκεν.