«Κόκκινο» χτυπάνε πλέον οι παρεμβάσεις Ευρωενωσιακών και Αμερικανών υψηλόβαθμων με στόχο να εγκριθεί η συμφωνία των Πρεσπών από το λαό της ΠΓΔΜ, σε δυο βδομάδες στο δημοψήφισμα. Οι εξελίξεις επιβεβαιώνουν ότι η συμφωνία, με πρωταγωνιστικό το ρόλο της ελληνικής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, κύριο στόχο έχει την ένταξη της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και προοπτικά στην ΕΕ, και αποτελεί μέρος ενός συνολικότερου σχεδιασμού διεύρυνσης του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στην περιοχή και ανάσχεσης της επιρροής της Ρωσίας.

Ενδεικτικό των πιέσεων που ασκούνται σε μερίδα του πολιτικού συστήματος της ΠΓΔΜ, αλλά και των αντιθέσεων στο εσωτερικό της αστικής της τάξης, είναι το γεγονός ότι το αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO - DPMNE δεν «τόλμησε» να υποστηρίξει ανοιχτά το «Οχι» στη συμφωνία και κάλεσε τους ψηφοφόρους του να ψηφίσουν «κατά συνείδηση», αφήνοντας δηλαδή το μπλοκ του «Ναι» χωρίς αντίπαλο.

Οι επισκέψεις και οι συναντήσεις υψηλόβαθμων αξιωματούχων στα Σκόπια πραγματοποιούνται καθημερινά με καταιγιστικούς ρυθμούς και μόνιμη «επωδό» τη δήθεν «ασφάλεια και ευημερία» που προοιωνίζεται η ένταξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ.

Μέσα στις τελευταίες μέρες έως το Σάββατο 15 Σεπτέμβρη πέρασαν ή είχαν προγραμματίσει να μεταβούν στα Σκόπια τουλάχιστον τρεις Αμερικανοί αξιωματούχοι: Ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Ρον Τζόνσον με την ιδιότητα του προεδρεύοντος της «Επιτροπής Εσωτερικής Ασφάλειας» της Γερουσίας και της υποεπιτροπής για την «Ευρωπαϊκή και Περιφερειακή Συνεργασία και Ασφάλεια», ο υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Γουές Μίτσελ, και ο υπουργός Αμυνας, στρατηγός Τζέιμς Μάτις. Από τους τρεις, ο πρώτος που εμφανίστηκε στα Σκόπια ήταν ο γερουσιαστής Ρ. Τζόνσον, που προέτρεψε το εκλογικό σώμα στην ΠΓΔΜ να προσέλθει «μαζικά» στις κάλπες, με το επιχείρημα ότι «μία πολύ ισχυρή συμμετοχή είναι πιθανώς το καλύτερο πράγμα για να υποστηρίξετε τη χώρα σας». Ανάλογα επιχειρήματα ανέπτυξε την Πέμπτη και ο υφυπουργός Εξωτερικών Γ. Μίτσελ, επιδιώκοντας παράλληλα να «συσπειρώσει» τα εκεί επιχειρηματικά συμφέροντα γύρω από τις ΗΠΑ, τάζοντας περισσότερες επενδύσεις σε έργα υποδομών... Ο υπουργός Αμυνας, Τζ. Μάτις, αναμενόταν αυτό το Σαββατοκύριακο, 15 - 16 Σεπτέμβρη, επιδιώκοντας να υποδείξει στο λαό της ΠΓΔΜ ότι το «Ναι» στο δημοψήφισμα πάει «πακέτο με την ένταξη στο ΝΑΤΟ» και τη «σταθερότητα» του τρόμου που εξασφαλίζει η ένταξη στη Βορειοατλαντική Συμμαχία. Πριν καν φτάσει στα Σκόπια, φρόντισε να αναδείξει εντελώς κυνικά τους «κινδύνους» που παραμονεύουν από τη Ρωσία, δηλώνοντας την Τρίτη σε δημοσιογράφους: «Ανησυχώ για το είδος της κατεργαριάς που η Ρωσία κάνει από την Εσθονία στις ΗΠΑ, από την Ουκρανία και τώρα στη Μακεδονία (...) Η επίσκεψη γίνεται προς υποστήριξη της δικής τους κυρίαρχης απόφασης να εξασφαλίσουν (...) ότι θα πρέπει να είναι οι Μακεδόνες φίλοι μας που χαράζουν το μέλλον της χώρας τους και όχι ξενόφερτοι παράγοντες».

Οσον αφορά τις επισκέψεις αξιωματούχων της ΕΕ, αυτήν τη βδομάδα ξεχώρισε η επίσκεψη της επικεφαλής της ΕΕ για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Ασφάλεια, Φεντερίκα Μογκερίνι, και του Ολλανδού υπουργού Εξωτερικών, Στεφ Μπλοκ. Η Μογκερίνι παίνεσε τις προσπάθειες του πρωθυπουργού Ζ. Ζάεφ για τη συμφωνία των Πρεσπών με την Ελλάδα και επανέλαβε τις πιέσεις για «βελτιώσεις» στους τομείς της καταπολέμησης της διαφθοράς, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Ολλανδός υπουργός χαρακτήρισε τη συμφωνία των Πρεσπών «ευαίσθητο συμβιβασμό που ανοίγει την πόρτα σε ένα καλύτερο μέλλον για τη Μακεδονία».

Από τη «γειτονιά» των Δυτικών Βαλκανίων ξεχώρισε η επίσκεψη του Προέδρου του ΝΑΤΟικού προτεκτοράτου στο Κοσσυφοπέδιο, Χασίμ Θάτσι, που κάλεσε το λαό της ΠΓΔΜ να ψηφίσει «Ναι» στο δημοψήφισμα. Εκεί τόνισε ότι η συμφωνία Σκοπίων - Αθήνας «είναι σωστή, γιατί το μέλλον του Κοσσυφοπεδίου και της Μακεδονίας και όλης της περιοχής ανήκει στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ».

Την Πέμπτη, ακόμη, πραγματοποιήθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο η «ενθουσιώδης» ομιλία του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ. Κεντρικό θέμα ήταν «το όραμα και οι προοπτικές» που θα ανοίξει η πιθανή έγκριση της συμφωνίας των Πρεσπών. «Το δημοψήφισμα της 30ής Σεπτέμβρη είναι ιστορικής διάστασης... Ολα τα κράτη των Δυτικών Βαλκανίων θα έχουν καλύτερη τύχη, γιατί η ΕΕ θα μας προσφέρει τη σταθερότητα που μας λείπει. Από την άλλη, δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή Ευρώπη χωρίς επιτυχή Βαλκάνια και τα Βαλκάνια δεν θα επιτύχουν αν δεν ενταχθούν στην ΕΕ», τόνισε, παρουσιάζοντας μία ωραιοποιημένη εικόνα της οικονομίας στη χώρα του, με την επισήμανση πως «πάνω από το 75% του πληθυσμού υποστηρίζει την ένταξη στην ΕΕ». Αυτός ο λαός, ωστόσο, στενάζει από ανεργία, που ξεπερνά το 20%, ενώ κάτω από το επίπεδο της φτώχειας ζει το 30,4% του πληθυσμού, ανεξαρτήτως εθνότητας ή θρησκείας.

Τμήμα του σχεδιασμού είναι και το συνεχιζόμενο παζάρι Σέρβων και Κοσσοβάρων Αλβανών και οι πιέσεις για συμφωνία συνοδεύονται με σκληρές, πολυεπίπεδες αντιπαραθέσεις, εκβιασμούς και ριψοκίνδυνα σενάρια για «διορθώσεις» συνόρων, με δυσβάσταχτο κόστος για τους λαούς της περιοχής.

Σε Βελιγράδι και Πρίστινα συνεχίζονται οι ζυμώσεις με στόχο την «τελική συμφωνία ομαλοποίησης» των μεταξύ τους σχέσεων, παρά τον «πάγο» που έβαλε στις 7 του μήνα η σκλήρυνση της διαπραγματευτικής στάσης των Κοσσοβάρων Αλβανών στις Βρυξέλλες.

Ο Πρόεδρος του προτεκτοράτου, Χασίμ Θάτσι, αμφισβητείται από σημαντικό τμήμα της αντιπολίτευσης. Κόμματα της αντιπολίτευσης έστειλαν μεσοβδόμαδα επιστολή στην Μογκερίνι, υποστηρίζοντας ότι δεν εκπροσωπούνται από τον Θάτσι και πως διαφωνούν με «οποιεσδήποτε ανταλλαγές εδαφών ή αλλαγές συνόρων, γιατί είναι επικίνδυνες για την ειρήνη στην περιοχή και γι' αυτό απαράδεκτες». Λάδι στη φωτιά βάζει ταυτόχρονα η προσπάθεια του πρωθυπουργού, Ράμους Χαραντινάι, να προωθήσει σχέδιο για τη δημιουργία στρατού, μολονότι αυτό απαιτεί συνταγματική αλλαγή, που μπορεί να καταστεί εφικτή μόνο με τη συγκατάθεση της σερβικής κοινότητας που ζει στο Κοσσυφοπέδιο.