Η NASA δεν ενδιαφέρεται πια για τροχιακούς σταθμούς και σκοπεύει να παραδώσει αυτήν τη δυνατότητα στα αμερικανικά μονοπώλια. Σχεδιάζει την καταστροφή του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ΔΔΣ) το 2031, με ένα πολύ προσοδοφόρο για τη SpaceX του Ελον Μασκ συμβόλαιο, ρίχνοντάς τον με τη βοήθεια ενός πυραύλου Falcon μέσα στην ατμόσφαιρα, πάνω από ένα ερημικό μέρος του Ειρηνικού Ωκεανού. Ο Μασκ μάλιστα κάλεσε πρόσφατα τη Διαστημική Υπηρεσία της χώρας του να βγάλει τον σταθμό εκτός τροχιάς πολύ νωρίτερα. Παραμονή σε τροχιά σε επιστήμονες και πολύ πλούσιους τουρίστες θα προσφέρεται στο μέλλον από το Εμπορικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Χαμηλής Γήινης Τροχιάς, με τη NASA σε ρόλο απλού διοργανωτή του έργου της παράδοσης απευθείας στο κεφάλαιο των σχετικών διαστημικών δραστηριοτήτων. Για τον σκοπό αυτό, ήδη χρηματοδοτεί αρκετές συμπράξεις επιχειρηματικών ομίλων, ώστε να σχεδιάσουν τροχιακούς σταθμούς.

Αυτοί οι σταθμοί θα στεγάζουν αστροναύτες από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες, αλλά και τουρίστες, ερευνητές εταιρειών, π.χ. φαρμακευτικών, που ενδιαφέρονται ιδιαίτερα και κάθε άλλον που θα έχει το ανάλογο πορτοφόλι, ώστε να δημιουργηθεί μια διαστημική οικονομία ικανή να σταθεί με ή και χωρίς τα λεφτά της NASA. Δηλαδή δημιουργία ενός νέου πεδίου κερδοφόρας επένδυσης κεφαλαίων, με χρηματοδότηση για τη δημιουργία του με κρατικό χρήμα προερχόμενο από τους Αμερικανούς φορολογούμενους.

Το πρόγραμμα αυτό ακολουθεί το μοντέλο που εφάρμοσε εδώ και χρόνια η NASA για την ανάπτυξη διαστημικών σκαφών μεταφοράς φορτίων και προσωπικού από διάφορες εταιρείες, μετά την απόσυρση των Διαστημικών Λεωφορείων. Στο πρόγραμμα αυτό κυρίαρχο ρόλο παίζει η SpaceX, που έχει γίνει ο βασικός μεταφορέας αστροναυτών και εφοδίων στον ΔΔΣ. Ανάλογη δράση βρίσκεται σε εξέλιξη και στο πρόγραμμα «Αρτεμις» για την επιστροφή των Αμερικανών στη Σελήνη. Τις τελευταίες μέρες, ακόμη δύο διαστημοσυσκευές μεταφοράς επιστημονικού εξοπλισμού προσεδαφίστηκαν στη Σελήνη, η μία από την Intuitive Machines και η άλλη από την Firefly Aerospace.

Προς το παρόν, η NASA έχει προχωρήσει σε συμβάσεις με εταιρείες για τρία έργα σχεδιασμού διαστημικών σταθμών, ως πρώτο μέρος του προγράμματος. Η δεύτερη φάση επίκειται και τουλάχιστον ένας ανταγωνιστής βρίσκεται στο κατόπι των ήδη συμβεβλημένων εταιρειών.

Το ένα κονσόρτσιουμ εταιρειών που ήδη έχει λάβει χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων δολαρίων από τη NASA, αποτελείται από την «Axiom», την «Boeing», τη «Maxar» και την «Build-A-Bear» (εταιρεία που φτιάχνει λούτρινα ζωάκια!). Από το 2022 η «Axiom» στέλνει ιδιώτες αστροναύτες με τα διαστημόπλοια της SpaceX στον ΔΔΣ. Μαζί με αυτούς έχει στείλει μέσα σε στολές αστροναύτη και λούτρινα ζωάκια της «Build-A-Bear», αντίγραφα των οποίων μπορεί να αγοράσει κανείς από την ιστοσελίδα της «Axiom»... Ηδη κατασκευάζεται ο σκελετός του σταθμού και το πρώτο τμήμα αναμένεται να εκτοξευτεί το 2027, για να συνδεθεί αρχικά με τον ΔΔΣ, μέχρι στη συνέχεια να αποσπαστεί, ώστε να ενωθεί με άλλα δυο κομμάτια, που θα έχουν τεθεί σε τροχιά, σχηματίζοντας έναν διαστημικό σταθμό με ανθρώπους και λούτρινους αρκούδους ως ενοίκους. Ιδιαίτερο βάρος έχει δοθεί στη διακόσμησή του από διάσημο αρχιτέκτονα, με τα εσωτερικά τοιχώματα καλυμμένα από οργανικό υλικό με ενσωματωμένα LED, που αλλάζουν χρώμα. Για τις διαστημικές στολές η «Axiom» συνεργάζεται με την ...«Prada».

Μια άλλη εταιρεία που ήδη έχει λάβει χρηματοδότηση 172 εκατ. δολ. από τη NASA είναι η «Orbital Reef», η οποία σχεδιάζει έναν ...φουσκωτό τροχιακό σταθμό, με το όνομα LIFE. Θα είναι τριώροφος και το πλάτος των κυλινδρικών θαλάμων θα έχει διάμετρο γύρω στα 9 μέτρα, με ικανότητα φιλοξενίας 4 αστροναυτών, και θα διαθέτει τα απαραίτητα για τη διαβίωση και την άσκησή τους, καθώς και τον επιστημονικό εξοπλισμό για τα πειράματα που θα πραγματοποιούν. Θα περιλαμβάνει ιατρικό κέντρο, αλλά και το Astro Garden της «Sierra Space», κάτι σαν όρθιο τοίχο με βλάστηση, που θα παρέχει γευστικές χαμηλής διατροφικής αξίας τροφές! Για να διαπιστώσει την αντοχή του, η NASA πέρσι φούσκωσε έναν θάλαμο του LIFE μέχρι που έσκασε, όταν η πίεση έφτασε κάτι παραπάνω από το διπλάσιο της πίεσης ενός ελαστικού αυτοκινήτου. Η «Orbital Reef» είναι κονσόρτσιουμ της «Sierra Space» και της «Blue Origin», του πολυδισεκατομμυριούχου Τζεφ Μπέζος, της «Amazon». Η «Blue Origin» περιγράφει το μελλοντικό δημιούργημα της «Orbital Reef» ως «μεικτής χρήσης επιχειρηματικό πάρκο 400 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη». Και στην περίπτωση της «Orbital Reef» έχει επιλεγεί φημισμένο αρχιτεκτονικό γραφείο, που έχει σχεδιάσει αεροδρόμια, σιδηροδρομικούς σταθμούς, κτίρια γραφείων και ...ζωολογικούς κήπους.

Ενας τρίτος σταθμός σχεδιάζεται από τη «Starlab Space», στην οποία συμμετέχουν η «Airbus» και η «Voyager Space». Η «Voyager Space» συμμετέχει και στη «Nanoracks», που δραστηριοποιείται στη μεταφορά φορτίων στον ΔΔΣ και μέσω της αεροθυρίδας που έχει κατασκευάσει και εγκατασταθεί στον ΔΔΣ έχουν τεθεί σε τροχιά αρκετοί μικροδορυφόροι. Συνέταιροι στο συγκεκριμένο κονσόρτσιουμ είναι επίσης η «Mitsubishi», η «MDA Space», που έχει κατασκευάσει τον ρομποτικό βραχίονα του ΔΔΣ, αλλά και η «Palantir», γνωστή κατασκευάστρια κατασκοπευτικού λογισμικού, υποστηρικτής του Ισραήλ και πολλά άλλα. Στην περίπτωση αυτή, η «Palantir» θα κατασκευάσει ψηφιακό αντίγραφο του σταθμού Starlab, για την προσομοίωση της λειτουργίας του, αλλά και για τη χρήση Τεχνητής Νοημοσύνης, ώστε να έχει αυξημένη λειτουργικότητα. Αξιοποιώντας τα 200 εκατ. δολ. χρηματοδότηση της NASA, το κονσόρτσιουμ αυτό, που τον Γενάρη ανακοίνωσε και ευρωπαϊκή θυγατρική, σκοπεύει να θέσει σε τροχιά τον σταθμό το 2028. Ο Starlab δεν θα κατασκευαστεί κομμάτι - κομμάτι, όπως ο ΔΔΣ, αλλά μονομιάς με λίγους μεγάλους χώρους, αντί για πολλούς μικρούς. Και σε αυτή την περίπτωση θα δοθεί ιδιαίτερο βάρος στη διακόσμηση, που ανατέθηκε στο «Hilton».

Η εταιρεία αεροδιαστημικής «Vast» δεν πήρε χρηματοδότηση στην πρώτη φάση του προγράμματος της NASA, αλλά αυτό ελπίζει να αλλάξει στη δεύτερη. Ισως, όμως, να είναι η πρώτη που θα θέσει σταθμό σε τροχιά, καθώς σχεδιάζει να εκτοξεύσει το πρωτότυπο Haven-1 το 2026. Η εταιρεία, η οποία συνεργάζεται με την SpaceX, έχει αναθέσει τη διακόσμηση του σταθμού της στον σχεδιαστή της «Apple». Ως αντικαταστάτη του ΔΔΣ σχεδιάζει τον σταθμό Haven-2, που θα εκτοξευτεί το 2028, θα είναι μεγαλύτερος και θα μπορούν να συνενωθούν με αυτόν και άλλα κομμάτια σχηματίζοντας έως το 2032 έναν σταθμό σε σχήμα σταυρού. Ηδη έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την τσέχικη κυβέρνηση, για την αποστολή στον σταθμό και ενός Τσέχου αστροναύτη.

Προς το παρόν, πέρα από τους διακοσμητές, πολλά παραμένουν άγνωστα για τους ιδιωτικούς τροχιακούς σταθμούς, ξεκινώντας από το αν θα κατασκευαστούν τελικά, ποιο θα είναι το μείγμα ενδιαφερόντων αυτών που θα τους επισκέπτονται, αν αυτό το μείγμα θα επιτρέπει τη συμβίωσή τους εκεί κι αν θα είναι οικονομικά συμφέρουσα η λειτουργία τους για τις εταιρείες, που ωστόσο θα έχουν «καταπιεί» τα κονδύλια που παρέχει αφειδώς η NASA. Ισως αποδειχτεί πως πρόκειται για μια «φούσκα», που θα σκάσει όπως ο υπερπιεσμένος φουσκωτός θάλαμος LIFE.