Τις ανάγκες και προτεραιότητες του μεγάλου κεφαλαίου και της λεγόμενης ανταγωνιστικότητάς του έρχεται να υπηρετήσει ο προϋπολογισμός για το 2004, που κατατέθηκε χτες στη Βουλή. Από τη μια πλευρά εντείνουν το φορολογικό ξεζούμισμα των λαϊκών τάξεων και στρωμάτων και από την άλλη παρέχουν και νέες διευκολύνσεις και φοροελαφρύνσεις στους ισχυρούς επιχειρηματικούς ομίλους. Ο νέος προϋπολογισμός χρηματοδοτεί με τεράστια ποσά και τα «μεγάλα έργα» υποδομής που έχει ανάγκη το μεγάλο κεφάλαιο, προκειμένου να βελτιώσει το επίπεδο της ανταγωνιστικότητάς του. Πρόκειται, με δυο λόγια, για έναν προϋπολογισμό αναδιανομής του πλούτου που συντελείται και μέσω της φορολογίας, αλλά και μέσω των κρατικών δαπανών, όπως αυτές που πηγαίνουν στην κατασκευή των έργων της Ολυμπιάδας, τα οποία προαλείφονται για ξεπούλημα στις διάφορες μερίδες του κεφαλαίου. Παρά την προσπάθεια ωραιοποίησης της κατάστασης που έκανε χτες ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης, η πραγματικότητα προδιαγράφεται ακόμη χειρότερη για τα λαϊκά στρώματα. Ο ισχυρισμός του υπουργού ότι από τη λεγόμενη «φορολογική μεταρρύθμιση» οι μισθωτοί και συνταξιούχοι θα έχουν κέρδος 500 εκατ. ευρώ, είναι απόλυτα ψευδής.

Με βάση τα στοιχεία για τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού προκύπτουν τα εξής:

• Ο φόρος εισοδήματος φυσικών προσώπων για τα εισοδήματα του 2004 θα φτάσει σε 13,1 δισ. ευρώ με αύξηση 7,8% σε σύγκριση με το 2003 έναντι 4% το 2003 προς το 2002. Το ποσοστό αύξησης για το 2004 βρίσκεται αρκετά πάνω από το άθροισμα του ποσοστού αύξησης του ΑΕΠ και του αναμενόμενου πληθωρισμού. Με δυο λόγια συνεχίζουν τη φορολογική αφαίμαξη που συντελείται με την κατάργηση των φοροαπαλλαγών που ίσχυαν για τους μισθωτούς - συνταξιούχους.
• Η φορολογία στα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων συνεχίζει να συρρικνώνεται παρά την τεράστια αύξηση των κερδών τους και την αύξηση της πίτας του ΑΕΠ. Ετσι, για φέτος (2003), οι μεγάλες επιχειρήσεις απέδωσαν αρκετά λιγότερους φόρους σε σχέση με το στόχο του προϋπολογισμού, κάνοντας χρήση των διαφόρων φοροπρονομίων. Για το 2004 υπολογίζουν να φορολογήσουν τα «νομικά πρόσωπα» (για ευνόητους λόγους τσουβαλιάζουν μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις) με 4,71 δισ. ευρώ (από 4,363 δισ. το 2003) με ποσοστό αύξησης 8%. Είναι ολοφάνερο ότι προέρχεται από την υπερφορολόγηση των μικρών επιχειρήσεων και επαγγελματιών.
• Το σύνολο της άμεσης φορολογίας θα αυξηθεί κατά 6,0% και θα διαμορφωθεί στα 16,385 δισ. ευρώ (από 15,457 δισ. το 2003).
• Στον τομέα των έμμεσων φόρων συντελείται το μεγαλύτερο μέρος της αφαίμαξης των λαϊκών στρωμάτων. Για το 2004 προϋπολογίζουν το κονδύλι της έμμεσης φορολογίας σε 24,34 δισ. ευρώ (22,6 δισ. το 2003) με αύξηση 7,7%. Ο ΦΠΑ, που θα αυξηθεί ακόμη κατά 10,4% (στα 14,66 δισ. ευρώ) έναντι αύξησης 10,8% πέρυσι, δείχνει την πρόθεση της κυβέρνησης για μετακύληση των φόρων από το στάδιο της παραγωγής στην τελική κατανάλωση. Νέα αύξηση (μεσοσταθμικά 7,2%) υπολογίζουν και στο φόρο καπνού.
• Το σύνολο των φορολογικών εσόδων θα διαμορφωθεί σε 40,726 δισ. ευρώ (38,065 δισ. το 2003) με αύξηση 7,0%.

Η μερίδα του λέοντος των δαπανών θα πάει κατ' ευθείαν στα θησαυροφυλάκια των τραπεζών για την αποπληρωμή τοκοχρεολυσίων του δημοσίου χρέους. Το σύνολο των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού (εκτός τοκοχρεολυσίων) θα αυξηθεί 7,7% και θα διαμορφωθεί το 2004 σε 32,8 δισ.ευρώ (30,46 δισ. το 2003). Επίσης, από τα 9,25 δισ. ευρώ που προϋπολογίζεται το κονδύλι για το «Πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων» η μερίδα του λέοντος θα πάει κυρίως στα ολυμπιακά έργα.

Τα κονδύλια των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού (εκτός χρεολυσίων) κατανέμονται ως εξής:

• Για αποδοχές προσωπικού (μισθούς, συντάξεις και άλλες παροχές) θα διατεθούν 16,4 δισ. ευρώ (από 15,23 δισ. το 2003) με προβλεπόμενη αύξηση 7,7%. Από το κονδύλι αυτό τα 100 εκατ. ευρώ αφορούν νέες προσλήψεις (έναντι 25 εκατ. το 2003).
• Για δαπάνες περίθαλψης και επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων προϋπολογίζουν 6,22 δισ. ευρώ (από 5,69 δισ. το 2002).
• Οι λειτουργικές δαπάνες των κρατικών υπηρεσιών προϋπολογίζονται σε 6,57 δισ. (από 6,14 δισ.) με ποσοστό αύξησης 7%.
• Τέλος οι «αποδιδόμενοι πόροι» που αφορούν κυρίως τους ΟΤΑ διαμορφώνονται σε 3,6 δισ. ευρώ με ποσοστό αύξησης 6,3%.