Ακούραστος ερευνητής της τέχνης
Κυριακή 6 Αυγούστου 2006

Μετά την παρουσίασή της στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, η αναδρομική έκθεση ζωγραφικής του Βρασίδα Βλαχόπουλου (1927 - 1993) φιλοξενείται στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας (Παπάζογλου 5). Περιλαμβάνει 53 ζωγραφικά έργα και 39 σχέδια του καλλιτέχνη, από τις σπουδαστικές του αναζητήσεις έως το 1993, χρονιά που ο μεγάλος εικαστικός μας δημιουργός, ο δάσκαλος και ακούραστος ερευνητής της τέχνης, «έφυγε» από κοντά μας. Πνεύμα ανήσυχο, πληθωρικό και σπινθηροβόλο, ο Βρ. Βλαχόπουλος ήταν άνθρωπος βαθιά στοχαστικός, με πολύπλευρα ενδιαφέροντα, ακέραιος και ασυμβίβαστος, ειλικρινής και αισιόδοξος. Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του το πέρασε στην Αθήνα. Το 1946 εισάγεται στη Σχολή Καλών Τεχνών, απ' όπου παίρνει το δίπλωμά του με δύο επαίνους, το 1955.

Σημαντικό ρόλο στην πορεία του έπαιξε η γνωριμία του με το ζωγράφο, Πάνο Σαραφιανό. Μεταξύ τους αναπτύχθηκε βαθιά φιλία. Ο Β. Βλαχόπουλος, συνειδητά επέλεξε το δρόμο της σιωπηλής και ακάματης δημιουργίας μέσα στο χώρο του ατελιέ, υπηρετώντας την ουσία, μακριά από το θόρυβο της δημοσιότητας. Δεν είδε ποτέ την τέχνη σαν εύκολη υπόθεση ή σαν υπόθεση καριέρας, αλλά σα μια μακρά πορεία για τη συνεχή αναζήτηση νέων μορφών έκφρασης. Περιχαρακωμένος στον εαυτό του, σε μια ατμόσφαιρα σχεδόν ασκητική, δούλευε αδιάκοπα και με πάθος.

«Το χαρακτηριστικό στοιχείο της δουλιάς του Βλαχόπουλου», σημειώνει η επιμελήτρια της έκθεσης και διευθύντρια των Μουσείων του Δήμου Αθηναίων, Νέλλη Κυριαζή, «είναι οι μεγάλες θεματικές ενότητες. Σε μια από αυτές, ειδικότερα, στη σειρά "Καπνοί και Σπίτια", ο καλλιτέχνης πραγματεύεται την οπτικοποίηση της μουσικής μέσω της ζωγραφικής τέχνης, με θεωρητική τεκμηρίωση το άρθρο του "Ο πλαστικός χώρος της μουσικής" που προκάλεσε μεγάλη εντύπωση στους ειδικούς όταν πρωτοδημοσιεύτηκε».

Στον Β. Βλαχόπουλο, οι δύο δραστηριότητες - του καλλιτέχνη και του δασκάλου - ήταν αδιαχώριστες. Ως δάσκαλος (πολύχρονη διδασκαλία στο σπουδαστήριο Καλών Τεχνών του Π. Σαραφιανού, επιμελητής στην έδρα Ζωγραφικής της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ, δικό του εργαστήριο ελεύθερων σπουδών ζωγραφικής), έδωσε τις βάσεις και καθόρισε την παραπέρα καλλιτεχνική πορεία ενός μεγάλου μέρους από τις νεότερες γενιές των Ελλήνων καλλιτεχνών. Πνεύμα ανήσυχο, ο Β. Βλαχόπουλος άφησε πλούσιο υλικό σε γραπτά κείμενα για την τέχνη, από τα οποία μόνο ένα μικρό μέρος έχει δημοσιευτεί. Τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο που διέθετε, προτιμούσε να διαβάζει, να γράφει και να ακούει μουσική. Διαλείμματα ανάπαυλας, αλλά και πηγές αισθητικών εμαισθητικών εμπειριών που αντανακλώνται στο έργο του, αποτελούσαν οι μοναχικοί περίπατοι και οι φωτογραφίσεις, στις γειτονιές της φθοράς και της ένδειας, αλλά και στα σιδηρουργεία του ανθρώπινου μόχθου. «Μοναδικοί σε ποιότητα, πραγματικοί πίνακες ζωγραφικής», σημειώνει η σύντροφος της ζωής του, ζωγράφος Μάχη Κάνιστρα, «είναι η σειρά των διαφανειών του, όπου αποδίδεται με πολύ συναίσθημα το ποιητικό στοιχείο μέσα από τη φθορά του χρόνου και της εγκατάλειψης». Αυτό το στοιχείο υπάρχει διάχυτο στη ζωγραφική του, την οποία ο ίδιος χαρακτηρίζει ως «ποίηση της αθλιότητας».

Η έκθεση συνοδεύεται από το λεύκωμα «Βρασίδας Βλαχόπουλος» το οποίο περιλαμβάνει κείμενα του καλλιτέχνη, καθώς και των: Νέλλης Κυριαζή, Μπάμπη Δαραδήμου, Σωτήρη Σόρογκα, Μαίρης Χατζηνικολή, Μάχης Κάνιστρα-Βλαχοπούλου και Νίκου Κοκάντζη.


Η. Μ.

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Ζωγραφική και γλυπτική (2007-04-28 00:00:00.0)
Φτωχότερη η ζωγραφική (2006-08-05 00:00:00.0)
Διπλή παρουσίαση (2004-02-12 00:00:00.0)
Εκθεσιακοί περίπατοι (1998-01-27 00:00:00.0)
ΑΤΙΤΛΟ (1998-01-13 00:00:00.0)
Ζωγραφίζοντας τα Χριστούγεννα (1996-10-06 00:00:00.0)