Γιατί θα έβλεπε κάποιος σήμερα την ασπρόμαυρη «Γκαρσονιέρα» του Μπίλι Γουάιλντερ (1907 - 2002); Για ...ιστορικούς λόγους, αφού η ταινία υπήρξε σταθμός στο είδος της, και για τις ερμηνείες κυρίως του Τζακ Λέμον και της Σίρλεϊ Μακ Λέιν. Και, βέβαια, για τον τρόπο που ένας καλός μάστορας της σκηνοθεσίας, ένας επαγγελματίας κινηματογραφιστής χειρίστηκε το θέμα. Ενα θέμα που με ένα «κλικ» παραπάνω θα μπορούσε από κοινωνική κωμωδία να μετατραπεί σε κοινωνικό δράμα. Ο σπαραγμός, πάντως, του κεντρικού ήρωα για την κατάντια του, για τις αλλεπάλληλες ταπεινώσεις που υφίσταται στην προσπάθειά του να αναρριχηθεί στην ιεραρχία της εργασίας του, την κατάντια, δηλαδή, ενός φτωχοδιάβολου καριερίστα, υπάρχει διάχυτος, για όποιον έχει μάτια να βλέπει, σε ολόκληρη την ταινία.
Στην ουσία η «Γκαρσονιέρα» δεν τόλμησε τίποτα περισσότερο απ' όσα θα τολμούσε μια διδακτική ηθογραφία. Ο αρνητικός στην αρχή ήρωας γίνεται, από τις εμπειρίες και μόνον, θετικός ήρωας. Παίρνει, κατά κάποιον τρόπο, τη ζωή του και την τύχη του, στα χέρια του. Στο εξής θα αποφασίζει αυτός για τα ζητήματα που τον αφορούν. Ολα αυτά, βέβαια, με απλοϊκό (και «χαμογελαστό») τρόπο! Οχι με διαλεκτική σκέψη και άλλους σοβαρούς προβληματισμούς. Πράγματα, δηλαδή, που θα οδηγούσαν την ταινία σε άλλα σοβαρότερα μονοπάτια. Πράγματα που δεν ήταν στις προθέσεις των δημιουργών. Και έτσι, όμως, κάνει, μέχρι ένα σημείο, τη δουλειά της.
«Μια γυναίκα ανεβαίνει τη σκάλα» (1960) του Μίκιο Ναρούζε
Γιατί θα έβλεπε κάποιος σήμερα την ασπρόμαυρη ταινία του Μίκιο Ναρούζε, «Μια Γυναίκα Ανεβαίνει τη Σκάλα»; Γιατί είναι η καλύτερή του, σύμφωνα με ...μαρτυρίες, ανάμεσα στις 89 ταινίες που γύρισε, και γιατί ο Ιάπωνας δημιουργός (1905 - 1969) συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πρώτους της πατρίδας του (Οζου, Μιζογκούτσι, Κουροσάβα).
Η συγκεκριμένη ταινία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα κοινωνικό μελό! Μια γκέισα, μέσα σε αντίξοες συνθήκες, αγωνίζεται να διατηρήσει την αξιοπρέπειά της. Το θέμα της, λοιπόν, ελάχιστα μας απασχολεί. Δεν μπορούμε, όμως, να πούμε το ίδιο για τη σκηνοθεσία. Εδώ έχουμε μια υποδειγματική γραφή! Κάθε σκηνή, κάθε πλάνο, αποκαλύπτει έναν, πράγματι, μεγάλο δημιουργό. Ο οποίος, με ένα θέμα, που στα χέρια άλλου θα προκαλούσε θυμηδία, αυτός καταφέρνει να κάνει το θεατή να κοιτάζει με ενδιαφέρον και σεβασμό την οθόνη.
Ο σκεπτόμενος θεατής, βέβαια, μαζί με αυτά που θα βλέπει στην οθόνη, τα καλοζυγισμένα κάδρα, τις λιτές ερμηνείες, τους περιεκτικούς διαλόγους, τις «μαλακές» κινήσεις της μηχανής, τα ρακόρ των πλάνων, τη μουσική, θα βλέπει και τι, τελικά, έχασε η ανθρωπότητα από την εμπορευματοποίηση της Τέχνης. Ο Ναρούζε είναι ένα από τα καλύτερα παραδείγματα. Εργαζόμενος για τα συμφέροντα των studio, του βιομηχανοποιημένου κινηματογράφου, της εμπορικής τέχνης, κατανάλωσε το μεγάλο ταλέντο του σε ασήμαντα θέματα. Επεσε θύμα της ποσότητας! 89 ταινίες είναι πολλές!
Δείτε την ταινία για να γνωρίσετε ένα πηγαίο ταλέντο. Δείτε την, ακόμα, για να προσθέσετε τον Ναρούζε δίπλα σε άλλους μεγάλους καλλιτέχνες, ζωγράφους, ποιητές, συγγραφείς, μουσικούς, που λόγω συνθηκών, αλλά και από δική τους αδυναμία υπηρέτησαν ιστορικές, πολιτικές και θρησκευτικές σκοπιμότητες, σε βάρος της τέχνης.
Παίζουν: Χιντέκο Τακαμίνε, Μασαγιούκι Μόρι, Ρέικο Νταν, Τατσούγια Νακαντάι, κ.ά.