Τα γερμανικά μονοπώλια κάνουν επενδύσεις εκτός Γερμανίας. Δεν είναι η πρώτη φορά, θα πει κανείς. Η εξαγωγή κεφαλαίου στην εποχή του μονοπωλιακού σταδίου του καπιταλισμού, που άρχισε από τις αρχές του 20ού αιώνα, είναι βασικό του γνώρισμα. Αυτό που αναδεικνύουν τα αστικά επιτελεία στην προκειμένη περίπτωση είναι το γεγονός ότι εν μέσω υποχώρησης της ανάπτυξης στη γερμανική καπιταλιστική οικονομία, που δείχνει σημάδια «κόπωσης» και στασιμότητας, τα μονοπώλια δεν επενδύουν στη Γερμανία αλλά εξάγουν κεφάλαια και επενδύουν σε άλλα ισχυρά καπιταλιστικά κράτη, άλλες ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες.

Η είδηση είναι η εξής: «Σύμφωνα με ρεπορτάζ των "Financial Times" η "BASF", η μεγαλύτερη εταιρεία χημικών στον κόσμο, αναβαθμίζει αυτήν την εποχή το βασικό της εργοστάσιο στο Λούντβιχσχαφεν στον Ρήνο. Ομως, ο κ. Κουρτ Μπλοκ, διευθύνων σύμβουλος της "BASF", εξηγεί στους "FT" ότι η εταιρεία εξετάζει το ενδεχόμενο να επενδύσει περισσότερο από 1 δισ. ευρώ σε ένα νέο εργοστάσιο στις ΗΠΑ, ώστε να εκμεταλλευτεί καλύτερα την επανάσταση του σχιστολιθικού αερίου στις ΗΠΑ, η οποία έχει μειώσει πολύ περισσότερο τις τιμές του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ σε σχέση με τη Γερμανία. Το αποτέλεσμα είναι ότι το μερίδιο της Γερμανίας από τις επενδύσεις της "BASF" θα μειωθεί» («Καθημερινή», 14/10/2014). Ο Κουρτ Μπλοκ εξηγεί στους «Financial Times»: «Σήμερα η Β. Αμερική είναι πολύ περισσότερο επικερδής από τη Γερμανία. Αν μου το λέγατε πριν από δέκα χρόνια ότι θα συμβεί αυτό, θα σας απαντούσα: Αποκλείεται».

Η εξαγωγή κεφαλαίων γερμανικών μονοπωλίων γίνεται σε μια περίοδο που επιβραδύνεται η καπιταλιστική ανάπτυξη στη γερμανική οικονομία, σε μια περίοδο που οι διεθνείς καπιταλιστικοί οργανισμοί, όπως το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ, εκτιμούν ότι υπάρχουν κίνδυνοι νέας οικονομικής κρίσης και που τα ίδια τα στοιχεία της γερμανικής κυβέρνησης είναι αποκαρδιωτικά ως προς την καπιταλιστική ανάκαμψη. Και πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά, όταν οι παραγγελίες στις γερμανικές επιχειρήσεις μειώθηκαν κατά 5,7% τον Αύγουστο του 2014, μετά την αύξησή τους κατά 4,9% τον Ιούλη, ενώ οι παραγγελίες για εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,4% τον Αύγουστο. Ταυτόχρονα, η εγχώρια ζήτηση υποχώρησε 2%, η βιομηχανική παραγωγή μειώθηκε 4% τον Αύγουστο σε σχέση με τον Ιούλη και η μείωση αυτή ήταν η μεγαλύτερη από το Γενάρη του 2009. Ολα τα στοιχεία έχουν ανακοινωθεί από το υπουργείο Οικονομίας της χώρας. Ιδιαίτερα αυτό με την πτώση της βιομηχανικής παραγωγής, αποτελεί ένδειξη επιδείνωσης της πορείας της καπιταλιστικής οικονομίας της Γερμανίας.

Οταν, λοιπόν, διαμορφώνεται αυτή η πραγματικότητα και τα μονοπώλια της Γερμανίας κάνουν εξαγωγές κεφαλαίων και επενδύσεις σε άλλες καπιταλιστικές οικονομίες, φαίνεται ότι η οικονομία της Γερμανίας κινδυνεύει να ξανακυλήσει σε κρίση, επειδή δε γίνονται επενδύσεις. Και αυτή είναι μια αντίφαση, δηλαδή να χρειάζονται καπιταλιστικές επενδύσεις στο εσωτερικό αλλά την ίδια ώρα να εξάγονται κεφάλαια, αλλά οι καπιταλιστές επενδύουν πάντα εκεί που υπολογίζουν ότι θα αποκομίσουν τα μεγαλύτερα κέρδη. Η παγκόσμια αγορά και η ένταση και το βάθεμα της διεθνοποίησης, η ελευθερία κίνησης των κεφαλαίων, δείχνουν ότι το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα, πατρίδα του είναι το κέρδος.

Σημαντικό πρόβλημα για τα γερμανικά μονοπώλια, όπως τα ίδια το εκφράζουν, είναι η ανυπαρξία ουσιαστικά των δημόσιων επενδύσεων. Η γερμανική κυβέρνηση έχει αποφασίσει να διαθέσει 5 δισ. ευρώ για επενδύσεις το 2017. Αλλά αυτό δεν αρκεί, όπως εκτιμούν οι βιομήχανοι. Ο Ούρλιχ Γκρίλο, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Βιομηχανιών της Γερμανίας (BDI), έχει δηλώσει ότι για να υπάρξει ανάπτυξη χρειάζονται 4 δισ. ευρώ ετησίως.

Το γεγονός ότι η γερμανική κυβέρνηση δε τα διαθέτει, οφείλεται στην επιμονή της για ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς και τήρηση των δεικτών του Συμφώνου σταθερότητας για 3% ελλείμματα του κρατικού προϋπολογισμού. Αλλά χωρίς κρατικό χρήμα για επενδύσεις τα μονοπώλια επίσης δεν επενδύουν.

Η εξαγωγή κεφαλαίων και μάλιστα σε ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες δεν είναι καινούριο ζήτημα. Οι ισχυρές καπιταλιστικές οικονομίες έχουν καλύτερες συνθήκες κερδοφορίας λόγω εξειδικευμένου επιστημονικού και εργατικού δυναμικού. Επομένως, προϋποθέσεις μεγάλης παραγωγικότητας με δεδομένες τις επενδύσεις σε σύγχρονα μέσα παραγωγής. Που, σε συνδυασμό με ορισμένες άλλες προϋποθέσεις, αυξάνουν γοργά και περισσότερο την κερδοφορία σε σύγκριση με επενδύσεις στο εσωτερικό μιας χώρας. Αυτό φαίνεται να ισχύει και για τα γερμανικά μονοπώλια. Η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης, αυτή που εφαρμόζεται και στην Ευρωζώνη, για ισχυρό ευρώ, εκτός από την ενίσχυσή του ως διεθνούς χρήματος, συνέβαλε και στην εξαγωγή κεφαλαίων. Για παράδειγμα, οι επενδύσεις στις ΗΠΑ σε δολάρια, με δεδομένο ότι το ευρώ είναι ισχυρότερο, απαιτούν λιγότερα κεφάλαια συγκριτικά με επενδύσεις στη Γερμανία. Ταυτόχρονα, αντί να κάνουν εξαγωγές από τη Γερμανία με ευρώ, κάνουν από τις ΗΠΑ με δολάρια, δηλαδή πιο φτηνό νόμισμα, άρα έχουν μεγαλύτερα κέρδη.

Στην προκειμένη περίπτωση, και αυτό το έχουμε ξαναγράψει στον «Ριζοσπάστη», η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης, εκτός των άλλων, ενίσχυε την τάση για εξαγωγή κεφαλαίων. Βεβαίως, είχε εξασφαλισμένη και μια αγορά στην Ευρώπη και όχι μόνο για εξαγωγές εμπορευμάτων, που όσο δε μειώνονταν βόλευαν τη γερμανική καπιταλιστική οικονομία να εμφανίζει ανάπτυξη. Τώρα έχουν αρχίσει τα ζόρια, αφού η κατάσταση στην παγκόσμια καπιταλιστική οικονομία δείχνει σχεδόν στασιμότητα, αν όχι πορεία προς νέα κρίση. Είναι μια κλασική εξέλιξη του καπιταλισμού. Το παράδειγμα της Γερμανίας επιβεβαιώνει την εκτίμηση του ΚΚΕ ότι, ακόμη και αν έρθει καπιταλιστική ανάκαμψη, αυτή θα είναι ασθενική και προετοιμάζει τη νέα κρίση που θα έρθει γρήγορα. Τη νύφη την πληρώνει πάντα η εργατική τάξη, τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα. Για παράδειγμα, στη Γερμανία δεν είναι μόνο τα «μίνι τζομπς», δηλαδή δουλειά με 400 ευρώ το μήνα για πάνω από 7,5 εκατομμύρια εργαζόμενους. Τώρα δίνουν στοιχεία μείωσης της ανεργίας. Αλλά αυτό οφείλεται, στο μεγαλύτερο μέρος, στη δημιουργία θέσεων εργασίας είτε μερικής απασχόλησης είτε αβέβαιης προοπτικής. Δεν έχει σημειωθεί, σχεδόν, καμία αύξηση στις συνολικές ώρες εργασίας. Αρα έχουμε μεγάλη εξάπλωση των ευέλικτων μορφών εργασίας.

Γι' αυτό λέμε ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση δείχνει ότι τα ιστορικά όρια του καπιταλισμού έχουν προ πολλού ξεπεραστεί. Οτι είναι υπερώριμες οι υλικές προϋποθέσεις για την αντικατάστασή του από το σοσιαλισμό. Οτι φιλολαϊκή διέξοδος από την οικονομική κρίση στα πλαίσια του καπιταλισμού δεν μπορεί να υπάρξει. Γι' αυτό λέμε στη χώρα μας ότι χρειάζεται οργάνωση της εργατικής τάξης, τη χειραφέτηση της πλειοψηφίας της από την αστική πολιτική, συμμαχία με τα άλλα φτωχά λαϊκά στρώματα, συμπόρευση με το ΚΚΕ και την ολόπλευρη ισχυροποίησή του, ώστε να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις ανάπτυξης του αγώνα ως το επίπεδο ανατροπής της εξουσίας του κεφαλαίου, για την εργατική - λαϊκή εξουσία, ώστε να τεθεί η οικονομία στην υπηρεσία κάλυψης των ολοένα αυξανόμενων λαϊκών αναγκών, προοπτική που θα λύνει όλα τα σημερινά άλυτα προβλήματα, από την ανεργία και το εισόδημα, ως την εξασφάλιση μόρφωσης, Υγείας, ασφάλισης, γενικότερα μιας ζωής που το παρόν και το μέλλον όλης της κοινωνίας θα είναι μια για πάντα εξασφαλισμένο.