Για τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μικρομεσαίοι αγρότες, τα οποία τους βγάζουν στους δρόμους του αγώνα, και για τη ζωή στο χωριό μιλούν, σήμερα, στον «Ριζοσπάστη» δυο αγωνιστές του μπλόκου της Νίκαιας, ο Ανδρέας Σκολαράκος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Παλαμά Καρδίτσας, και ο Δημήτρης Κουτσογιάννης, από το χωριό Λογκάκι Τρικάλων.

-- Ας αρχίσουμε από το κόστος παραγωγής. Λέτε ότι είναι από τα βασικά προβλήματα. Γιατί;

Α. Σκολαράκος: Η μεγάλη ακρίβεια στα αγροεφόδια μάς λιανίζει. Να πω μερικά παραδείγματα: Πριν από μερικά χρόνια για ένα σακί λίπασμα 50 κιλών πληρώναμε 15 ευρώ. Μετά, με 15 ευρώ παίρναμε ένα σακί των 40 κιλών. Και τώρα με τα ίδια λεφτά αγοράζουμε ένα σακί με 25 κιλά.

Το ίδιο γίνεται με το αγροτικό πετρέλαιο. Το αγοράζαμε 30 λεπτά το λίτρο και τώρα φτάνει μέχρι και 1,30 ευρώ. Ταυτόχρονα, η επιστροφή φόρου κατανάλωσης αγροτικού πετρελαίου που παίρναμε, μειώθηκε στο μισό και από 'δω και πέρα κόβεται εντελώς.

Τα φυτοφάρμακα τα έχουν στα χέρια τους 3 έως 4 πολυεθνικές εταιρείες, οι οποίες μας τραβούν σε όποιο φυτοφάρμακο αυτές θέλουν και μας ζητούν να πληρώσουμε όσα γουστάρουν.

Τα ίδια και χειρότερα προβλήματα έχουν οι κτηνοτρόφοι λόγω της μεγάλης ακρίβειας στις ζωοτροφές, στα φάρμακα για όταν αρρωσταίνουν τα ζώα και σε όλα τα άλλα που χρειάζεται η κτηνοτροφία.

Σε όλα αυτά να προσθέσουμε τον ΦΠΑ για τα αγροτοκτηνοτροφικά εφόδια, που η κυβέρνηση ανέβασε από το 13% στο 24%. Κάποιοι λένε ότι τον παίρνουμε επιστροφή τον ΦΠΑ. Δεν είναι έτσι. Η επιστροφή που θα την πάρουμε μετά από πολύ καιρό είναι πολύ μικρότερη από αυτά που πληρώνουμε, ενώ υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που δεν παίρνουμε τίποτα πίσω.

Ολα αυτά έχουν εκτοξεύσει στα ύψη το κόστος παραγωγής, με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να καλλιεργήσουμε.

Δ. Κουτσογιάννης: Βρισκόμαστε στο έλεος των εμποροβιομηχάνων και των πολυεθνικών που μας πουλούν πανάκριβα τα εφόδια, αλλά και των κυβερνήσεων που αυξάνουν την τιμή του αγροτικού πετρελαίου, του αγροτικού ρεύματος, του αρδευτικού νερού - τώρα θέλουν να μας βάλουν πρόσθετο, «περιβαλλοντικό» τέλος - κι από πάνω μας φορτώνουν με ΕΝΦΙΑ για σπίτια, μαντριά, αχυρώνες, οικόπεδα, χωράφια κι άλλα χαράτσια όπως για ασφάλιστρα στον ΕΛΓΑ, δηλώσεις ΟΣΔΕ, αδειοδότηση αρδευτικών γεωτρήσεων, πιστοποίηση ψεκαστικών, σταβλικές εγκαταστάσεις, ηλεκτρονική σήμανση των ζώων κ.ά.

Τώρα έρχονται κι άλλα «φασούλια», όπως το νέο χαράτσι για την υποβολή αντίρρησης που θα θελήσουν να κάνουν αγρότες και κτηνοτρόφοι όταν, με βάση τους δασικούς χάρτες που υλοποιεί η κυβέρνηση, εμφανιστούν ως δασικές εκτάσεις χωράφια και βοσκοτόπια τους κ.ά.

-- Να περάσουμε στις τιμές των προϊόντων που παράγετε. Τι συμβαίνει μ' αυτές;

Α. Σκολαράκος: Θα πω πάλι μερικά παραδείγματα: Το στάρι πουλήθηκε το 2016 στην εξευτελιστική τιμή των 15 λεπτών το κιλό, από 23 λεπτά που πουλήσαμε την προηγούμενη χρονιά. Το καλαμπόκι στα 12 έως 15 λεπτά. Η τιμή στο γάλα έπεσε 7 λεπτά κι όσο για το κρέας η τιμή για τον παραγωγό είναι τόσο χαμηλή - μικρότερη απ' όσο πουλούσαμε πριν 30 χρόνια - που πολλοί έμποροι, παίζοντας με τον πόνο των κτηνοτρόφων, τους λένε «μήπως σε συμφέρει να σε πληρώσω για να το πετάξεις;».

Το «κόλπο» που χρησιμοποιούν οι έμποροι είναι να μας πιέζουν να πουλήσουμε σε «ανοιχτή τιμή» και όταν, μετά από καιρό, «μας κάνουν τη χάρη» να μας πληρώσουν, τότε καταλαβαίνουμε ότι εννοούσαν σε «χαμηλότερη τιμή».

Βέβαια, ενώ οι παραγωγοί πουλάμε «στο τζάμπα» τα προϊόντα μας, οι καταναλωτές τα αγοράζουν πανάκριβα. Για παράδειγμα, 15 λεπτά το κιλό το στάρι, πάνω από 2 ευρώ το κιλό το ψωμί, πάνω από 1 ευρώ ένας πάκος μακαρόνια, πανάκριβα όλα τα ζυμαρικά.

Το συμπέρασμα είναι ότι χαμένοι είναι οι παραγωγοί και οι καταναλωτές και μόνοι κερδισμένοι οι εμποροβιομήχανοι.

Λένε κάποιοι ότι μπορεί οι εμπορικές τιμές να είναι χαμηλές, αλλά υπάρχουν και οι επιδοτήσεις. Ομως, εκτός από το γεγονός ότι το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των επιδοτήσεων - πάνω από 80% - πάει σε λίγους μεγαλοαγρότες και επιχειρηματίες του αγροτικού χώρου και ψίχουλα στους μικρομεσαίους αγρότες και κτηνοτρόφους, με τη νέα ΚΑΠ της ΕΕ οι επιδοτήσεις - ενισχύσεις κόπηκαν ήδη πάνω από 30% και μέχρι το τέλος του 2019 οι περικοπές θα φτάσουν συνολικά στο 60%.

Δ. Κουτσογιάννης: Στο χωριό μου, επειδή βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη των Τρικάλων, καλλιεργούμε κηπευτικά για να εφοδιάζουμε τις λαϊκές αγορές. Ομως, λόγω του κόστους παραγωγής που έχει ξεφύγει, της συμπίεσης των τιμών στα προϊόντα που παράγουμε εξαιτίας της μείωσης της αγοραστικής δύναμης των λαϊκών στρωμάτων, αλλά και των ζημιών στην παραγωγή από την κακοκαιρία, οι αγρότες φεύγουν από την καλλιέργεια κηπευτικών και έμεινε μόνο ένα 10% από όσους υπήρχαν παλιότερα. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τη μεγάλη ανεργία οι νέοι αρνούνται να ασχοληθούν με την αγροτική δουλειά.

Ο μηχανικός εξοπλισμός που χρησιμοποιούμε είναι παμπάλαιος και δεν έχουμε τα χρήματα που χρειάζονται για να αποκαταστήσουμε τις συχνές βλάβες, ούτε φυσικά για να τον αντικαταστήσουμε. Οπως δεν έχουμε χρήματα για να ξεκινήσουμε τη νέα καλλιεργητική περίοδο. Οι προμηθευτές μάς έκοψαν μαχαίρι το «βερεσέ», καλλιεργητικά δάνεια οι τράπεζες δεν δίνουν και η περιβόητη «κάρτα του αγρότη» που ωφελεί, κυρίως, τους τραπεζίτες και τους εμποροβιομήχανους, έχει πάνω από 7% επιτόκιο, ενώ ακούσαμε ότι θα μπει σε ισχύ, μετά τις δηλώσεις ΟΣΔΕ - δηλαδή τέλος Απρίλη, αρχές Μάη - όταν εμείς θα πρέπει να έχουμε, ήδη, σπείρει.

-- Με δεδομένα όλα αυτά τα προβλήματα, πώς είναι η ζωή στο χωριό; Η κυβέρνηση λέει ότι οι αγρότες δεν έχουν τόσο μεγάλα προβλήματα, όπως οι άνεργοι, οι εργαζόμενοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα στα αστικά κέντρα.

Α. Σκολαράκος: Στα χωριά επικρατεί «νέκρα». Αυτό που κατάφερε η πολιτική που εφαρμόζεται είναι να κλείσει τον κόσμο στα σπίτια. Τα καφενεία κλείνουν με το βασίλεμα του ήλιου, αφού δεν υπάρχουν λεφτά ούτε για ένα καραφάκι τσίπουρο. Ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση στα μικρά χωριά.

Και δεν είναι μόνο ότι δεν έχουμε για καφέ. Περισσότερο μας πειράζει που δεν έχουμε για να σπουδάσουμε τα παιδιά μας, να πάμε τους γέροντες γονείς μας στο γιατρό. Βλέπεις, για να σπουδάσει το παιδί σήμερα, πρέπει να έχεις λεφτά για τα φροντιστήρια, ενώ τα Κέντρα Υγείας και τα νοσοκομεία έχουν τόσες ελλείψεις που δεν μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες. Να φανταστείς ότι πριν λίγες μέρες ένας γνωστός μου έπρεπε να χειρουργηθεί επειγόντως, αλλά στο νοσοκομείο της Καρδίτσας δεν υπήρχε ορθοπεδικός γιατρός και τον έστειλαν στο νοσοκομείο των Τρικάλων.

Η κυβέρνηση λέει ότι οι αγρότες έχουν λιγότερα προβλήματα από τους άλλους, γιατί θέλει να σπείρει τη διχόνοια μέσα στο λαό. Θέλει να μας βάλει να τσακωνόμαστε οι φτωχοί αγρότες με τους άνεργους, τους απλήρωτους εργαζόμενους, τους φαλιρισμένους μαγαζάτορες, τους πεινασμένους συνταξιούχους. Να νομίζουμε ότι μας φταίει ο διπλανός με τον οποίο «βράζουμε στο ίδιο ζουμί» και να μην βλέπουμε τους πραγματικούς αντιπάλους μας, που είναι οι εκμεταλλευτές του μόχθου μας, αυτοί που μας παίρνουν τζάμπα τη σοδειά και μας πουλούν πανάκριβα τα αγροεφόδια, η πολιτική που εφαρμόζεται για να εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα σε βάρος των δικών μας.

Δ. Κουτσογιάννης: Αυτή την περίοδο τα καμποχώρια όπου παλιότερα υπήρχε ζωή θυμίζουν τα ορεινά χωριά της δεκαετίας του '50. Ερημιά και εγκατάλειψη. Η μετανάστευση στη Γερμανία κι άλλες χώρες ξαναφούντωσε, ενώ όσοι είναι αναγκασμένοι να παραμένουν στο χωριό βλέπουν τη ζωή τους συνεχώς να δυσκολεύει και να υποβαθμίζεται.

Η κυβέρνηση τα ξέρει αυτά, αλλά λέει ψέματα ότι οι αγρότες ζούμε καλύτερα, για να δικαιολογήσει την πολιτική που εφαρμόζει και ευθύνεται για τη φτώχεια και των αγροτών στα χωριά, όπως και των εργαζομένων και των άλλων λαϊκών στρωμάτων στις πόλεις. Αν περνούσαμε καλά οι αγρότες, δεν θα βγαίναμε στα μπλόκα να ξεροσταλιάζουμε μέσα στο κρύο και στην υγρασία...