Μεγάλες λίστες αναμονής, επιδείνωση των παροχών, ελλείψεις σε εξοπλισμό και μείωση του προσωπικού είναι η τάση στη «βιτρίνα» του καπιταλισμού
Από παλιότερη κινητοποίηση των υγειονομικών στην Κοπεγχάγη |
Στο μεταξύ, η Κεντρική Τράπεζα Δανίας προβλέπει αυξανόμενους ρυθμούς ανάπτυξης, στο 2,3% του ΑΕΠ φέτος, στο 1,8% το 2018 και στο 1,7% το 2019, ενώ η κυβέρνηση ετοιμάζεται να περάσει από τη Bουλή σειρά μέτρων για την ώθηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, με φοροελαφρύνσεις, κίνητρα για επενδύσεις, χρηματοδότηση της Ερευνας για λογαριασμό των μονοπωλιακών ομίλων, δημόσιες επενδύσεις στην ψηφιοποίηση και άλλες υποδομές που έχει ανάγκη το κεφάλαιο κ.ο.κ.
Αντί δηλαδή να διευρύνονται και να αναβαθμίζονται οι δομές και οι υπηρεσίες Υγείας, συρρικνώνονται, και το επίπεδο των παροχών και οι συνθήκες εργασίας για τους υγειονομικούς επιδεινώνονται. Ακόμη και στις «πλούσιες» σκανδιναβικές χώρες - ανεξάρτητα από χρέος, ρυθμούς ανάπτυξης και μνημόνια - η καπιταλιστική ανάπτυξη φορτώνεται στις πλάτες του λαού και, παρά το υψηλότερο επίπεδο της κρατικής διοικητικής «μηχανής» και παροχών, η τάση είναι «μαχαίρι» στις κοινωνικές δαπάνες, μείωση του μη μισθολογικού «κόστους».
Μεγάλες περικοπές στον προϋπολογισμό του μεγαλύτερου νοσοκομείου στην Κοπεγχάγη |
Πέρυσι, στην Υπηρεσία Υγείας της Περιφέρειας Κοπεγχάγης, ψηφίστηκε - με ευρεία πλειοψηφία - ο προϋπολογισμός του 2017 για τα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, ο οποίος προβλέπει: Περικοπές στη χρηματοδότηση, συμφωνίες για «εξοικονόμηση», «αναθεώρηση των προτεραιοτήτων», περικοπές στο προσωπικό. Στόχος, να κοπούν περίπου 640 εκατ. κορόνες (86 εκατ. ευρώ), από τα 38 δισ. κορόνες (5,1 δισ. ευρώ) του προηγούμενου προϋπολογισμού.
«Επρεπε να εξοικονομήσουμε ιστορικά μεγάλα ποσά στην περιοχή της πρωτεύουσας και χαίρομαι που τόσο τα "αριστερά" όσο και τα "δεξιά" κόμματα ανέλαβαν την ευθύνη και επέλεξαν τις περικοπές», δήλωνε τότε η πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου, Σόφι Χέστορπ Αντερσεν.
Οι συνέπειες ήταν εμφανείς στη λειτουργία των νοσοκομείων. Για παράδειγμα, οι κλινικές Επειγόντων Περιστατικών στα νοσοκομεία «Frederiksberg» και «Helsingor» θα είναι ανοιχτές για λιγότερες ώρες.
Η καθηγήτρια και επικεφαλής χειρουργός στο «Rigshospitalet» (το μεγαλύτερο νοσοκομείο της Κοπεγχάγης), Λιζελότε Χέγκαρντ, στο βιβλίο της, που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, προειδοποιεί για το δανέζικο σύστημα Υγείας. Οπως σημειώνει, οι περικοπές έχουν οδηγήσει σε μεγάλες λίστες αναμονής, ελλείψεις σε εξοπλισμό, ο οποίος συχνά είναι πεπαλαιωμένος και με χαμηλή απόδοση, προβλήματα στην οργάνωση.
«Φέτος, μόνο στο δικό μου τμήμα έπρεπε να κόψουμε 2,5 εκατ. κορόνες (σ.σ. περίπου 340.000 ευρώ) και παράλληλα είμαστε υποχρεωμένοι να αντεπεξέλθουμε σε πολύ περισσότερα καθήκοντα», σημειώνει και προσθέτει ότι η έλλειψη προσωπικού έχει οδηγήσει σε μεγάλη εντατικοποίηση της δουλειάς.
Επιπλέον, «οι μαζικές περικοπές στις δαπάνες έχουν οδηγήσει σε ένα τεράστιο γραφειοκρατικό σύστημα. Πρέπει να υπάρχει μεγάλος έλεγχος όταν έχεις να διαχειριστείς λιγότερα κονδύλια και ταυτόχρονα να δέχεσαι εκατομμύρια ασθενείς κάθε χρόνο», αναφέρει και τονίζει: «Το σύστημα Υγείας έχει αποδυναμωθεί τόσο, που αισθάνομαι ότι πρέπει να το πω. Είναι η πρώτη φορά στα 35 χρόνια μου ως ερευνήτρια και γιατρός που λέω κάτι τέτοιο, όμως έχουμε ξεπεράσει την κόκκινη γραμμή».
Ενδεικτικά, για να κλείσει κάποιος ραντεβού για μια απλή εξέταση, όπως π.χ. μια ακτινογραφία, η αναμονή μπορεί να κυμαίνεται σε 6 - 8 μήνες. Ακόμη και στα κονδύλια για την καθαριότητα των νοσοκομείων έχουν γίνει περικοπές, με αποτέλεσμα να έχουν βγει στην επιφάνεια περιπτώσεις ελλιπούς υγιεινής σε χειρουργεία ή σε άλλους χώρους νοσηλείας.
Στο μεταξύ, στοιχεία για την αύξηση των γεννήσεων στη Δανία που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα, πυροδότησαν συζητήσεις για τις ήδη σοβαρές ελλείψεις σε υποδομές και στελέχωση των μαιευτηρίων και των μαιευτικών κλινικών των νοσοκομείων. Οπως δείχνουν στοιχεία της Δανέζικης Στατιστικής Υπηρεσίας, τον περασμένο χρόνο γεννήθηκαν κατά 10% περισσότερα παιδιά σε σχέση με το 2012 και έως το 2025 προβλέπεται νέα αύξηση.
«Οι μαιευτικές κλινικές θα βρεθούν αναμφίβολα υπό ακόμη μεγαλύτερη πίεση, αυτό αφορά τόσο τις μαίες όσο και τους γιατρούς», είπε ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Νότιας Δανίας, Κελντ Μέλερ Πέντερσεν.
«Εχουν γίνει πραγματικά εκτεταμένες περικοπές στις μαιευτικές κλινικές και σχεδόν έχουμε φτάσει στο όριο. Δεν θα μπορούσαμε να διαχειριστούμε μια τόσο μεγάλη αύξηση του αριθμού γεννήσεων με τον προϋπολογισμό που διαθέτουμε», σημειώνει η Τζένι Ντάλμπι Σάλβιγκ, επικεφαλής χειρουργός στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Αarhus».
Σε ορισμένα δημόσια νοσοκομεία, όπως στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Aarhus», στο Βίμποργκ, στο «Rigshospitalet», προκειμένου να μειωθεί το «κόστος», οι γυναίκες που πάνε να γεννήσουν πρέπει να φέρουν από το σπίτι τους τα σεντόνια και τις κουβέρτες που θα χρησιμοποιήσουν, αλλά και να πληρώνουν για το φαγητό τους!
Ο καθηγητής Γες Σέγκααρντ, από το Κέντρο Ερευνας για την Υγεία, σημειώνει: «Η απαίτηση για περικοπές στις υπηρεσίες Υγείας έχει αυξηθεί. Την προηγούμενη δεκαετία ο προϋπολογισμός τους αυξανόταν κατά 3% κάθε χρόνο, αλλά από το 2013 μόνο κατά 0,5%. Είναι σημαντική μείωση, με δεδομένο ότι η ζήτηση των υπηρεσιών δεν έχει μειωθεί. Ετσι, οι περιφερειακές υπηρεσίες Υγείας προσπαθούν να βρουν τρόπους να αυξήσουν τα έσοδά τους κι αυτό τις οδηγεί να επιβάλλουν πληρωμές στις λεγόμενες "μη βασικές υπηρεσίες"».
«Τα νοσοκομεία επιλέγουν να χρεώσουν το φαγητό, από το να μειώσουν το προσωπικό», λέει η Ρούνε Βάις Νέραα, επικεφαλής της παιδιατρικής κλινικής του πανεπιστημιακού νοσοκομείου «Aarhus». «Πιεζόμαστε οικονομικά και μερικές φορές πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στην περίθαλψη, τη θεραπεία και τις υπηρεσίες», προσθέτει.
Ακόμη κι αν στη Δανία διατηρείται ακόμη ένα σχετικά υψηλό επίπεδο υπηρεσιών και παροχών - βέβαια με βαρύτατη φορολογία για το λαό και με μηδενική επιβάρυνση των εργοδοτών - δεν μπορεί να μην σημειωθεί ότι εν έτει 2017, σε μια από τις πιο προηγμένες και ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες, που θεωρείται η «βιτρίνα» του καπιταλισμού, τα νοσοκομεία καλούνται να ...επιλέξουν τι θα κόψουν για να είναι «βιώσιμα».
Στο έδαφος της επιδείνωσης των υπηρεσιών και των ελλείψεων, ο ιδιωτικός τομέας αρχίζει να εμφανίζεται και να «ανθεί». Παρατηρείται αύξηση των γυναικών που επιλέγουν να γεννήσουν σε ιδιωτικές κλινικές, από 80 το 2014 σε 115 το 2016. Καθώς ιδιωτικές μαιευτικές κλινικές υπάρχουν μόνο στην Περιφέρεια Σγιέλαν, αν μια γυναίκα δεν είναι από την περιοχή αυτή, τότε πληρώνει 25.000 κορόνες (3.400 ευρώ). Για τις ντόπιες γυναίκες η ιδιωτική κλινική πληρώνεται από την Περιφέρεια 19.000 κορόνες (2.500 ευρώ).
«Εκπλήσσομαι που ο αριθμός των επισκεπτών μας έχει αυξηθεί τόσο», δηλώνει η ιδιοκτήτρια της ιδιωτικής κλινικής «Storkereden», Λουίζ Σιλίνσκι, και αναφέρεται στα σχέδια επέκτασης των κλινικών της σε Κοπεγχάγη, Γιουτλάνδη και Φούνεν.
Γενικότερα έχει αυξηθεί η πελατεία στις ιδιωτικές επιχειρήσεις Υγείας - ακόμη κι αν σε αυτή τη φάση το κόστος αναλαμβάνει το κράτος - εξαιτίας της πολύμηνης αναμονής για εξετάσεις ή μικροεπεμβάσεις.
Τέλος, περσινή έρευνα έδειξε ότι το 30% των νέων Δανών 18 - 29 ετών αποφεύγουν τον οδοντίατρο λόγω κόστους. Σύμφωνα με την Ενωση Οδοντιάτρων (Tandlaegeforeningen), ένα μικρό σφράγισμα κοστίζει περίπου 400 κορόνες (54 ευρώ) και ένα μεγαλύτερο 1.600 κορόνες (215 ευρώ). Μάλιστα, για να «κινητοποιήσει» τους νέους να ελέγχουν τα δόντια τους τακτικά, η Ενωση σημειώνει ότι «μια βασική προληπτική εργασία από τον οδοντίατρο κοστίζει λιγότερο από την αντιμετώπιση του προβλήματος, όπου το κόστος μπορεί ακόμη και να πενταπλασιαστεί»...