«Το καζάνι της ΠΕΤΡΟΛΑ θα φτάσει μέχρι την κεντρική σας πλατεία!». Η εκβιαστική φράση του Λάτση, το 1973, παίρνει ξανά σάρκα και οστά. Αλλες 16 μονάδες θέλει να προσθέσει ο μεγαλοεπιχειρηματίας στη νεκρή ζώνη μεταξύ της ΠΥΡΚΑΛ και της ΠΕΤΡΟΛΑ. Μόνο εμπόδιο, οι αντιδράσεις των κατοίκων και των φορέων της περιοχής

- Η Επιτροπή Αγώνα κατά της επέκτασης της ΠΕΤΡΟΛΑ κάτω από ποιες συνθήκες αναγκάστηκε να συσταθεί;

- Χρ. Χρηστάκης: Από το 1998 υπήρχαν πληροφορίες για επεκτατικά σχέδια της ΠΕΤΡΟΛΑ στην Ελευσίνα, που επιβεβαιώθηκαν μέσα στο 1999. Αμέσως, απευθυνθήκαμε σε ενεργούς πολίτες της τοπικής κοινωνίας για τη συγκρότηση Επιτροπής, καθότι υπήρχε και η εμπειρία του παρελθόντος. Και θεωρούμε πολύ σημαντικό ότι ανάμεσά μας είναι τέσσερις δήμαρχοι (Ελευσίνας, Μάνδρας, Μαγούλας και Ασπρόπυργου), καθώς και τα Σωματεία Εργαζομένων της ΠΥΡΚΑΛ και των Ναυπηγείων Ελευσίνας.

- Θέλετε, δηλαδή, εδώ να πείτε πως ο λαός της Ελευσίνας θυμάται κι ακριβώς αυτή η μνήμη είναι που βοηθά το έργο σας και τους αγώνες;

Και τα τρία μέλη της Επιτροπής είναι καταλυτικά στη δήλωση: «Υπάρχει η πληροφορία ότι η ΠΕΤΡΟΛΑ πιέζει για την τροποποίηση του ΠΔ 84/84, ούτως ώστε να είναι νομιμοφανής η επέκτασή της». Η κυβέρνηση θα κάνει πάλι το χατίρι του κ. Λάτση;

- Τη νέα επέκταση ο Λάτσης τη δικαιολογεί, λέγοντας ότι η εταιρία δεν είναι βιώσιμη και χρειάζεται εκσυγχρονισμός της, ώστε να γίνουν ανταγωνιστικά τα προϊόντα της; Τι απαντάτε σ' αυτό;

- Χρήστος Χρηστάκης: Οσον αφορά τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, το '98 παρουσίασε κέρδη 4 δισ. και το '99 κέρδη 12 δισ. Είχαμε, δηλαδή, τριπλασιασμό των κερδών της. Πώς δεν είναι βιώσιμη μια τέτοια επιχείρηση;

- Το άλλο επιχείρημά του είναι πως θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας. Σ' αυτό τι λέτε;

- Αντ. Χοροζάνης: Οταν ο Λάτσης έκανε τις προηγούμενες επεκτάσεις, το '87, μείωσε κατά 200 τις θέσεις εργασίας. Αρα, δεν υπάρχει τέτοιο δίλημμα. Ούτε η βιωσιμότητα της επιχείρησης, ούτε ότι η νέα επέκταση θα εξασφαλίσει νέες θέσεις εργασίας.

- Με ποιους τρόπους σκέφτεστε να ανακοινώσετε στο λαό του Θριασίου τις προθέσεις του Γ. Λάτση;

- Χρ. Χρηστάκης: Με πολλούς. Ενας απ' αυτούς είναι ότι θα διανεμηθεί η ανακοίνωση που έχουμε βγάλει σε 25.000 αντίτυπα σε όλο το Θριάσιο. Ενα δεύτερο είναι ότι θα προχωρήσουμε σε μια μεγάλη εκδήλωση την Ημέρα του Περιβάλλοντος, στις 5 Ιούνη, με συνδιοργανωτές τους δήμους. Από κει και πέρα, θα γίνουν ενδεχομένως παραστάσεις στα υπουργεία, γιατί ακόμα δεν έχει εκδοθεί η άδεια για την επέκταση. Προφανώς, βέβαια, την έχει στο τσεπάκι της όποια ώρα θέλει. Εμείς προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε αυτό το μεσοδιάστημα, μεταξύ της εξαγγελίας της επέκτασής της και της αδειοδότησής της. Ενα ακόμα βήμα είναι η συλλογή υπογραφών. Στόχος μας είναι να μαζευτούν 10 - 12 χιλιάδες υπογραφές. Ηδη, μέσα στην πρώτη βδομάδα έχουν μαζευτεί πάνω από 1.500 - 2.000.

- Πιστεύετε ότι οι αγώνες μπορούν να σταματήσουν τα σχέδια της ΠΕΤΡΟΛΑ;

- Χρ. Χρηστάκης: Μόνο αν είναι έγκαιροι, μόνο αν συμβούν τώρα. Αν υπάρξει αδειοδότηση, τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα.

- Αντ. Χοροζάνης: Πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι η Επιτροπή κατάφερε μέχρι τώρα να συνεδριάσουν όλα τα δημοτικά συμβούλια του Θριασίου, το Νομαρχιακό Συμβούλιο και ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος του Θριασίου. Αναγκάστηκαν να πάρουν θέση και αποφάσεις. Κι όλες οι αποφάσεις είναι κατά της επέκτασης - εκτός απ' το ΔΣ του Μεγάλου Πεύκου - και, μάλιστα, ο Σύνδεσμος έχει προσφύγει κι αυτός στο ΣτΕ για τον αποχαρακτηρισμό της δασικής έκτασης. Που σημαίνει, δηλαδή, ότι ήδη η Επιτροπή έχει παράγει έργο.

- Εάν, τελικά, η επέκταση της ΠΕΤΡΟΛΑ γίνει, τι επιπτώσεις θα έχει αυτό στη ζωή των κατοίκων;

- Χρ. Χρηστάκης: Υπάρχει, ήδη, σοβαρότατο πρόβλημα ρύπανσης απ' την επέκταση που ο Λάτσης αποκάλεσε εκσυγχρονισμό το 1987. Οι ίδιοι οι εκπρόσωποι της ΠΕΤΡΟΛΑ έχουν παραδεχτεί πως ήδη η βιομηχανία ρυπαίνει την περιοχή. Κι είχαν προσπαθήσει τότε να μας πείσουν ότι αυτή η επέκταση - εκσυγχρονισμός, αυτά τα 6,5 δισ., διατίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος και για την καλύτερη παραγωγή προϊόντων. Την είχαν σχεδόν ονομάσει περιβαλλοντική επέκταση! Αποτέλεσμα ήταν να μεσολαβήσει το δυστύχημα του '92 σε πρόσφατα συντηρημένη μονάδα, να σκοτωθούν 14 εργαζόμενοι και να μην τιμωρηθεί κανένας.

Είναι ενδεικτικό πως η μονάδα ντίζελ που έστησαν την περίοδο '87 - '91 είναι η κύρια υπεύθυνη για όλες τις δυσοσμίες που υπάρχουν σήμερα μέσα στην πόλη. Δυσοσμίες έντονες και ενοχλητικότατες. Να αναφέρουμε εδώ πως η ρύπανση στην περιοχή εσκεμμένα δε μετριέται. Ολα αυτά τα λέω για να τονίσω πως πρόβλημα για την περιοχή υπάρχει ήδη. Εάν συμβεί τώρα η επέκταση, η κατάσταση που θα δημιουργηθεί θα είναι απρόβλεπτα, αλλά και προβλέψιμα τραγική.

- Μετά το τραγικό δυστύχημα του 1992, τι έχει γίνει, όσον αφορά την ασφάλεια των κατοίκων και των εργαζομένων;

- Αντ. Χοροζάνης: Μετά το '92, ο Λάτσης αναγκάστηκε να προσαρμοστεί στις οδηγίες Σεβέζο. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, δεν έχει δεχτεί κανέναν έλεγχο από καμιά υπηρεσία της ΤΑ και του κράτους. Παράλληλα, κανένα μέτρο πρακτικό δεν έχει παρθεί στην περιοχή μας, όσον αφορά το χώρο διαφυγής των κατοίκων σε περίπτωση έκρηξης του διυλιστηρίου, όπως επίσης δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη μεγάλων χώρων συνάθροισης πολιτών μετά από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Ενας δρόμος που υπάρχει και έχει χαρακτηριστεί σαν δρόμος διαφυγής είναι ο δρόμος που φεύγει απ' την Ελευσίνα και πάει προς τη Θήβα. Εδώ κι έξι χρόνια έχουν παρθεί αποφάσεις να γίνει διάνοιξη αυτού του δρόμου, ακόμα όμως δεν έχει γίνει τίποτα. Ούτε έχει γίνει τίποτα για τη δημιουργία μεγάλων χώρων υποδοχής των κατοίκων. Τα πάντα είναι στα χαρτιά και το κράτος φέρει τρομερές, εγκληματικές ευθύνες. Κατά τη γνώμη μου, μάλιστα, ο Λάτσης σε όλα αυτά τα σχέδια που ετοιμάζει έχει την αμέριστη υποστήριξη της κυβέρνησης.

- Θεωρείτε, δηλαδή, δεδομένο ότι ο κ. Λάτσης σε ό,τι κάνει και σε ό,τι προτίθεται να κάνει έχει την κυβερνητική συμπαράσταση...

- Χρ. Χρηστάκης: Το σημαντικότερο, ίσως, που το επιβεβαιώνει είναι ότι δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο, που να επιτρέπει και να καλύπτει τέτοιες επεκτάσεις για την Αττική. Ετσι, μόνο με την τακτική των παρεκκλίσεων, μπορεί να δοθεί αυτή η άδεια. Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) της Ελευσίνας προβλέπει το συγκεκριμένο χώρο, όπου ο Λάτσης θέλει να επεκταθεί, ως ζώνη πρασίνου της πόλης και προστασίας απ' τη βιομηχανική όχληση. Τι ζητά, λοιπόν, σ' αυτόν το χώρο;

Παράλληλα, μην ξεχνάμε ότι ο Λάτσης, όταν αγόρασε την Τράπεζα Κρήτης, όλοι πίστευαν ότι το τίμημα θα ήταν περίπου 50 δισ. Πάει και σκάει στην κυβέρνηση 90 δισ. Αυτά τα επιπλέον σαράντα δισ. για ποιο λόγο δόθηκαν; Ο νοών νοείτω.

- Νίκος Βιλλιώτης: Η ΠΕΤΡΟΛΑ, παράλληλα, επιδίδεται, όλα αυτά τα χρόνια, σε μια παροχολογία μέσα στην τοπική κοινωνία, προκειμένου να κατευνάσει τις αντιδράσεις και να δελεάσει την κοινή γνώμη έως ότου πετύχει το σκοπό της. «Δωρίζει η ΠΕΤΡΟΛΑ, πληρώνει η Ελευσίνα», λέγαμε κάποτε στις προκηρύξεις μας. Μάλιστα, κυριαρχεί σε στόματα της τοπικής κοινωνίας η άποψη πως αφού δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα ας τα πάρουμε τουλάχιστον! Πάντως, πιστεύω ότι, όταν το θέμα και το πρόβλημα γίνει γνωστό, θα βρούμε υποστηρικτές ακόμα και μέσα από το κυβερνητικό κόμμα.

Το δυστύχημα του 1992 που αφαίρεσε τη ζωή από 14 εργαζόμενους έγινε σε πρόσφατα συντηρημένη μονάδα της ΠΕΤΡΟΛΑ. Η έκρηξη, μάλιστα, θεωρήθηκε τότε μικρής έκτασης! Δηλαδή, σε άλλη περίπτωση, πόσες οικογένειες θα θρηνούσαν σήμερα;

Αλάριχος, λοιπόν, είναι για τους κατοίκους της Ελευσίνας εδώ και τρεις δεκαετίες ο Γ. Λάτσης, ο μεγαλοβιομήχανος που με το... έτσι θέλω αλλά και με τη στήριξη των εκάστοτε κυβερνήσεων έχει δημιουργήσει ένα ασφυκτικό πλαίσιο για την ιστορική πόλη. Η ΠΕΤΡΟΛΑ, το διυλιστήριο το οποίο διασχίζεται από δύο εθνικές οδούς και μια σιδηροδρομική γραμμή και που βρίσκεται σε 1,5 χιλιόμετρο απόσταση απ' τον οικισμό της Ελευσίνας, για τέταρτη φορά επιχειρεί να πετύχει ό,τι δεν πέτυχε πολλές φορές στο παρελθόν. Με το πρόσχημα της βελτίωσης του περιβάλλοντος, έχει δρομολογήσει εδώ και δύο χρόνια τη γιγάντωση του σημερινού δύσοσμου και ρυπογόνου διυλιστηρίου της!

Μετά την ακύρωση από το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) των επεκτάσεων του 1991 - ήταν η τρίτη απόπειρα του Γ. Λάτση να γιγαντώσει την επιχείρηση και τα κέρδη του - η ΠΕΤΡΟΛΑ επιμελώς, αθόρυβα και μεθοδευμένα σχεδιάζει από το 1998 την υλοποίηση ενός κολοσσιαίου προγράμματος επεκτάσεων ύψους 200 δισ. και σύμφωνα με την προκαταρκτική μελέτη της:

• Θα δημιουργηθούν 16 νέες μονάδες - δραστηριότητες επιπλέον των 16 υφισταμένων
• Η κατανάλωση καυσίμου θα είναι 3 - 4 φορές μεγαλύτερη της σημερινής
• Η αύξηση της εγκαταστημένης ισχύος είναι απροσδιόριστη αλλά πολλαπλάσια της σημερινής
• Η αύξηση των διαρροών και της δυσοσμίας απροσδιόριστη
• Οι κίνδυνοι ατυχήματος απροσδιόριστοι, αλλά βεβαίως μεγαλύτεροι από τους σημερινούς
• Ο όγκος των απαερίων θα αυξηθεί από 329.500 κ.μ. ανά ώρα σε 1.086.840 κ.μ. ανά ώρα, δηλαδή θα υπερτριπλασιαστούν

Η φρίκη και η κτηνωδία αποτυπωμένες σε μία φωτογραφία. Και μπορεί αυτοί που θησαυρίζουν να αποφεύγουν να θυμούνται, δεν συμβαίνει το ίδιο όμως και με τους άλλους που πληρώνουν το τίμημα της ασυδοσίας του κεφαλαίου

Η αρχή για τα σχέδια του Λάτση έγινε στις 17 Ιούνη του 1998, όταν με τη δύναμη του ισχυρού η ΠΕΤΡΟΛΑ ανέτρεψε πράξη του δασάρχη και με διαδοχικές προσφυγές κατόρθωσε να χαρακτηρίσει ως μη δασικά 131 στρέμματα έκτασης που βρίσκονται σε επαφή με την ΠΥΡΚΑΛ, ακριβώς πάνω στη νεκρή ζώνη ασφαλείας μεταξύ των δύο εγκαταστάσεων. Σε αυτή ακριβώς την έκταση - ανάσα, η ΠΕΤΡΟΛΑ σχεδιάζει, σύμφωνα με τη μελέτη της, αλλά και τις ομολογίες διευθυντικών της στελεχών, την εγκατάσταση 16 νέων μονάδων που θα καταλάβουν έκταση 110 στρεμμάτων! Ηδη η Επιτροπή Αγώνα που δημιουργήθηκε στην περιοχή, αλλά και ο Αναπτυξιακός Σύνδεσμος Θριασίου, έχουν προσφύγει στο ΣτΕ για τους αποχαρακτηρισμούς.

Λίγο αργότερα, στις 20 Αυγούστου 1999, η εν λόγω εταιρία κατέθεσε «προς τους αξιότιμους υπουργούς» Γ. Παπαντωνίου, Β. Παπανδρέου και Κ. Λαλιώτη τις προθέσεις της (σ.σ: η ημερομηνία του εγγράφου είναι 12 Μάη 1998, αλλά εστάλη στην παραπάνω ημερομηνία) χωρίς φυσικά να υπάρξει καμιά αντίδραση ή απαγόρευση απ' την πλευρά τους. Μάλιστα, στα έγγραφα που κοινοποιήθηκαν στους τρεις υπουργούς αναφέρεται πως «η αναβάθμιση του διυλιστηρίου θα έχει πολλαπλά οφέλη, τόσο για την εταιρία, όσο και για την τοπική κοινωνία και την ελληνική οικονομία γενικότερα». Ανάμεσα σ' αυτά τα «οφέλη» - που αναλυτικά περιγράφονται - είναι: Παραγωγή καθαρότερων προϊόντων, σημαντική μείωση των ατμοσφαιρικών ρύπων, διασφάλιση 500 θέσεων εργασίας στο διυλιστήριο και δημιουργία περίπου 1.500 θέσεων εργασίας κατά τη διάρκεια της κατασκευής. Ξεκάθαρη, και μάλλον στο στιλ... «σας ενημερώνουμε, δε σας ρωτούμε», ήταν και η δήλωση της εταιρίας πως ήδη στις 11 Αυγούστου 1999 «ελήφθη η απόφαση για την ανάθεση της πρώτης φάσης του έργου στην κοινοπραξία Foster Wheeler Snamprogetti» και ότι «η πρώτη φάση αφορά την εκπόνηση Βασικής Μελέτης Εφαρμογής και η διάρκειά της εκτιμάται σε 10 με 12 μήνες».

Κανένας επίσης δεν πιστεύει ότι η γιγάντωση της ΠΕΤΡΟΛΑ θα αναβαθμίσει το περιβάλλον, όταν δέκα χρόνια μετά τις επεκτάσεις του 1987 οι κάτοικοι της Ελευσίνας καθημερινά βιώνουν τις αφόρητες δυσοσμίες. Και κανένας φυσικά δεν πιστεύει την άθλια προπαγάνδα της ΠΕΤΡΟΛΑ για τις νέες θέσεις εργασίας, όταν την περίοδο '87 - '91 η ΠΕΤΡΟΛΑ υποσχέθηκε απατηλά 150 νέες θέσεις εργασίας - αποσκοπώντας να δημιουργήσει αντίβαρα και ερείσματα στην τοπική κοινωνία και να κατευνάσει τις αντιδράσεις - αλλά μετά την έναρξη λειτουργίας των μονάδων, όχι μόνο σε προσλήψεις δεν προχώρησε, αλλά μείωσε το προσωπικό κατά 50%! Οπως επίσης κανένας δεν πιστεύει πως η ΠΕΤΡΟΛΑ κι ο Λάτσης κάνουν ό,τι θέλουν χωρίς καμιά στήριξη, υποστήριξη ή ανοχή απ' το κράτος και τις εκάστοτε κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων...

«Μόνο ο πάνδημος ξεσηκωμός μπορεί να σταματήσει τα καταστροφικά σχέδια της ΠΕΤΡΟΛΑ», είναι η θέση τόσο της Επιτροπής Αγώνα κατά της επέκτασης της ΠΕΤΡΟΛΑ που δημιουργήθηκε στην περιοχή τον προηγούμενο Μάρτη, όσο και όλων των κατοίκων της πολύπαθης πόλης. Αυτή τη φορά στο πλευρό τους βρίσκονται και όλα τα Δημοτικά Συμβούλια του Θριασίου (Ελευσίνας, Μάνδρας, Ασπρόπυργου, Μαγούλας) - με θλιβερή εξαίρεση του Μεγάλου Πεύκου - τα οποία με συντριπτικές πλειοψηφίες αποφάσισαν το Μάρτη να υψώσουν ανάστημα στο σύγχρονο Αλάριχο...

Η συνολική έκταση του νομού Καρδίτσας ανέρχεται σε 2.636 τ. χλμ. που αντιπροσωπεύουν το 18,8% της έκτασης της Θεσσαλίας και το 2% της χώρας. Η πεδινή περιοχή καλύπτει το 47,3% της συνολικής έκτασης, η ορεινή περιοχή το 43,97%, και η ημιορεινή το 8,73%. Οι αροτριαίες καλλιέργειες καλύπτουν τα 1.012.893 στρέμματα της γεωργικής γης, τα κηπευτικά 24.704 στρέμματα, οι δενδρώδεις καλλιέργειες 6.448 στρέμματα, οι αμπελοκαλλιέργειες 13.366 στρέμματα, ενώ τα τελευταία χρόνια πάνω 45.000 στρέμματα βρίσκονται σε αγρανάπαυση.

Το 47,2% του οικονομικά ενεργού πληθυσμού απασχολείται στον πρωτογενή τομέα, το 37,75% στον τριτογενή και το 14,4% στον δευτερογενή.

Τα αναπτυξιακά έργα που θέτει σε προτεραιότητα και διεκδικεί την υλοποίησή τους, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Καρδίτσας είναι:

• Το αρδευτικό έργο του φράγματος Σμοκόβου με βάση την ολοκληρωμένη μελέτη της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης
• Τη δρομολόγηση των έργων εκτροπής του Αχελώου και του φράγματος Μουζακίου.
• Την πλήρη βελτιωμένη οδική υποδομή του εθνικού και επαρχιακού οδικού δικτύου που θα βγάζει από την απομόνωση το νομό Καρδίτσας (π.χ., το εθνικό δίκτυο από και προς Αθήνα μέσω Δομοκού, τους οδικούς άξονες σύνδεσης με τους νομούς Αρτας, Ευρυτανίας και Αιτωλοακαρνανίας και τους άλλους όμορους νομούς κ.ά.)

Η Δημοτική Αρχή της Καρδίτσας έχει θέσει σε προτεραιότητα και διεκδικεί, μέσα από την ένταξή τους σε προγράμματα της ΕΕ ή εθνικά την υλοποίηση των εξής έργων:

- Την ολοκλήρωση βασικών δικτύων, όπως υποδομής, ύδρευσης, αποχέτευσης κ.ά.

- Τη δημιουργία ΧΥΤΑ

- Την κατασκευή υπόγειου, πολυώροφου γκαράζ

- Τη δημιουργία εκθεσιακού κέντρου

- Τη διαμόρφωση Παπαράντζας και παραποτάμιου χώρου

- Τη δημιουργία ΒΙΠΑ

- Την εφαρμογή Ρυμοτομικού Σχεδίου Πόλης

Οι αγρότες του νομού αναδείχτηκαν πρωτοπόροι των μεγάλων αγροτικών κινητοποιήσεων των τελευταίων χρόνων, για την ανατροπή της αντιαγροτικής πολιτικής της κυβέρνησης και της ΕΕ και η μαζική συμμετοχή τους σ' αυτές ήταν ένας από τους καθοριστικούς παράγοντες και για την εξάπλωση του αγροτικού αγώνα και σε άλλες περιοχές της χώρας. Δεν μπορεί κανείς να ξεχάσει τα ηρωικά μπλόκα που είχαν στήσει στον κόμβο της ΒΙΟΚΑΡΠΕΤ, που έγιναν σύμβολα πάλης και αντίστασης. Με τον ανυποχώρητο αγώνα πέτυχαν την ικανοποίηση κάποιων αιτημάτων, συνειδητοποίησαν τις αιτίες που δημιουργούν τα προβλήματα, ξεσκέπασαν τον αντιαγροτικό χαρακτήρα της πολιτικής της ΕΕ που εφαρμόζεται στη χώρα μας.

Οι αγρότες της Καρδίτσας δεν ήταν μόνοι τους στις αγροτικές κινητοποιήσεις. Είχαν στο πλευρό τους συμπαραστάτες τ' άλλα λαϊκά στρώματα του νομού. Είχαν τους εργαζόμενους, τους επαγγελματοβιοτέχνες και εμπόρους, τους νέους, τους συνταξιούχους, εκπροσώπους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και άλλων μαζικών φορέων, με τους οποίους συντόνιζαν τη δράση τους, συγκροτώντας κοινό αγωνιστικό μέτωπο. Κατά τη διάρκεια των αγροτικών κινητοποιήσεων, στο νομό πραγματοποιούνταν παλλαϊκά συλλαλητήρια, οι έμποροι έκλειναν τα καταστήματά τους, οι μαθητές απείχαν από τα μαθήματά τους κ.ά.

Ο συντονισμός δράσης των λαϊκών στρωμάτων της Καρδίτσας είχε πάρει σάρκα και οστά και στις κινητοποιήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο νομό, ενάντια στις μαζικές απολύσεις εργαζομένων από την Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών - που είχε προχωρήσει η πλειοψηφία της διοίκησης - και στις μεθοδεύσεις συρρίκνωσης και οριστικού κλεισίματος της Ενωσης.

Η παλλαϊκή δράση εναντίον της αντιλαϊκής πολιτικής της κυβέρνησης και της ΕΕ που αναπτύχθηκε στην Καρδίτσα, ανέδειξε την αναγκαιότητα συγκρότησης ενός Παλλαϊκού Μετώπου Πάλης, που στόχο θα έχει την ανατροπή αυτής της πολιτικής και την εφαρμογή μιας άλλης σε φιλοαγροτική - φιλολαϊκή κατεύθυνση.

- Κύριε Νομάρχη, ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να διαδραματίσει η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση για να βγει ο νομός από την πορεία υπανάπτυξης;

- Ανάμεσα στο «πρέπει» με το «είναι», υπάρχει μεγάλη απόσταση. Ο νομάρχης έχει, ήδη, υποστεί περιορισμό των αρμοδιοτήτων. Κάθε μέρα διαπιστώνει ότι όλο και κάποια αρμοδιότητα του στερείται. Πιστεύω ότι το κράτος γίνεται περισσότερο κεντρικό, ελέγχει όλες περίπου τις καταστάσεις και ο νομάρχης, λυπούμαι που το λέω, γίνεται περισσότερο «τελετάρχης» και δεν έχει την ουσιαστική παρέμβαση, που θα 'πρεπε να έχει στα δρώμενα του νομού. Ζητάμε, λοιπόν, να ισχύσει η αρχή της επικουρικότητας, να είναι η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κοντά στον πολίτη, η οποία πρέπει να έχει αρμοδιότητες σε βασικά θέματα που αφορούν το νομό. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει, όμως, αυτή η εκδοχή. Κι όταν έχεις την απομόνωση, στην οποία βρίσκεται ο Νομός Καρδίτσας, κι όταν έχεις σαν μόνο επίπεδο ανάπτυξης το αγροτικό εισόδημα και δεν έχεις έργα υποδομής για να μπορέσεις να διατηρήσεις και να συντηρήσεις τον αγροτικό πληθυσμό, τότε είναι επόμενο ο νομός να πορεύεται προς τα «Τάρταρα» και όχι προς τον «παράδεισο».

- Πιστεύετε στο διεκδικητικό ρόλο της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης;

- Διεκδίκηση χωρίς τον κόσμο δεν μπορεί να υπάρξει. Ο νομάρχης, ωστόσο, οφείλει να είναι με τον κόσμο, κοντά στον κόσμο, μπροστά απ' τον κόσμο. Κι ο κόσμος είναι εκείνη η δύναμη που θα του δώσει την ευχέρεια να διεκδικήσει σωστότερα και πιο ορθολογικά, αυτά τα οποία πρέπει. Θέλουμε να συντηρήσουμε τον κόσμο που έχουμε, διαπιστώνουμε όμως ότι φυλλορροεί ο αγροτικός κόσμος από την περιοχή μας, διότι δεν έχει δυνατότητες επιβίωσης. Είναι τραγικό αυτό, αλλά πραγματικότητα.

- Τα τελευταία χρόνια στο νομό έχουν αναπτυχθεί αγροτικοί και άλλοι λαϊκοί αγώνες. Πιστεύετε ότι αυτοί οι αγώνες στέλνουν ελπιδοφόρο μήνυμα για την Καρδίτσα;

- Ναι, εκτιμώ ότι στέλνουν ελπιδοφόρο μήνυμα. Πιστεύω ότι η καλύτερη περίοδος για τους αγώνες ήταν τότε την εποχή του '95 και του '96, στις μεγάλες κινητοποιήσεις, διότι τότε ο αγροτικός κόσμος είχε μια αντοχή αγώνων. Τώρα είναι τόσο μεγάλη η εξάντληση που έχει υποστεί και πραγματικά ο εξαντλημένος και ο ταπεινωμένος, πολλές φορές, δεν έχει την ευχέρεια της αγωνιστικής παρέμβασης, όπως την έχει τη στιγμή που στηρίζεται κάπως γερά στα πόδια του. Βλέπω, όμως, ότι θα υπάρξει έκρηξη, την οποία δε θα μπορεί να ελέγχει κανείς. Θα είναι έκρηξη απελπισίας, απόγνωσης, θα είναι έκρηξη αδικίας που έχει υποστεί αυτός ο κόσμος.

Ο δήμαρχος Καρδίτσας, Χρήστος Τέγος, μιλάει γι' αυτά στο «Ρ».

- Ποια είναι, σε γενικές γραμμές, η κατάσταση που καλείται ν' αντιμετωπίσει η Δημοτική Αρχή της Καρδίτσας;

- Είναι γεγονός ότι ο Δήμος Καρδίτσας, ως πρωτεύουσα ενός νομού με σοβαρά και οξυμένα προβλήματα, επηρεάζεται απ' αυτή την κατάσταση. Στην περιοχή μας, υπάρχει έντονο το αγροτικό πρόβλημα, και αυτό αντανακλά σε ζητήματα που έχουν σχέση με τις οικονομικές δραστηριότητες στην πόλη. Φυσικά έχουμε δεσμευτεί προεκλογικά ότι ο δήμος δε θα λύσει τα οικονομικά προβλήματα μέσω της φορολογίας. Παρά την οξύτητα των προβλημάτων αισιοδοξούμε ότι μέσα από μια συστηματική διεκδικητική πολιτική, θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε σ' αυτό, για το οποίο μας εμπιστεύτηκε ο καρδιτσιώτικος λαός στις τελευταίες εκλογές.

- Ποιος είναι ο χαρακτήρας των διεκδικήσεων;

- Το πρώτο είναι η απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων που οφείλει η κυβέρνηση. Το δεύτερο που πρέπει να σημειώσω είναι ότι, το τελευταίο διάστημα, παρατηρείται μια μόνιμη τάση να δίνονται ευθύνες και αρμοδιότητες στην Τοπική Αυτοδιοίκηση χωρίς να συνοδεύονται και από τους αναγκαίους πόρους, που αφορούν, για παράδειγμα, παιδικούς σταθμούς, γυμναστήρια κ.ά. Εμείς, ως δημοτική αρχή, δεν αποδεχόμαστε με κανέναν τρόπο αυτή τη λογική και γι' αυτό τέτοιες προτάσεις, όποτε συζητήθηκαν στο Δημοτικό Συμβούλιο απορρίφθηκαν. To τρίτο είναι να μπορέσουμε, καθώς η τεχνολογία τρέχει, να παρέχουμε καλές υπηρεσίες στον κόσμο, μέσα από έναν εκσυγχρονισμό που χρειάζεται σε όλα τα μέσα η Τοπική Αυτοδιοίκηση.

Αυτά είναι τα βασικότερα σημεία πάνω στα οποία εδράζονται οι διεκδικήσεις μας. Δυστυχώς, όμως, περνούμε μια εποχή που υπάρχει μια πλατιά συναίνεση και στα πλαίσια των εκπροσώπων της Αυτοδιοίκησης. Εννοώ της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ, σε σχέση με τη στάση της στην κυβέρνηση.

- Ποιος ο ρόλος που πρέπει να έχει ο Δήμος Καρδίτσας σχετικά με τους αγώνες που αναπτύσσονται στο νομό;

- Ο δήμος πρέπει να έχει μόνιμα στον προσανατολισμό του, και πιστεύω ότι η σημερινή Δημοτική Αρχή ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες των δημοτών, τη στήριξη των αγροτικών και των άλλων λαϊκών κινητοποιήσεων. Γιατί μόνο με τους αγώνες μπορεί ο αγροτικός κόσμος να μείνει στα χωράφια του. Και αυτό θα συνεχίσουμε να πράττουμε, γιατί είναι αναγκαίο. Οι αγώνες είναι η μόνη ελπίδα για να υπάρξει μια ανάκαμψη στην περιοχή μας και για να παραμείνει ο αγροτικός κόσμος στα χωράφια του.

Ο αγροτικός χαρακτήρας του νομού, αντί ν' αποτελεί πλεονέκτημα - σε μια χώρα που, λόγω εδαφικών και κλιματολογικών συνθηκών, έχει όλες τις δυνατότητες ν' αναπτύξει τον αγροτικό τομέα της οικονομίας της, εξασφαλίζοντας δουλιά και εισόδημα στο έμπειρο αγροτικό δυναμικό της - αποτελεί μειονέκτημα. Και δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, με δεδομένη την αντιαγροτική πολιτική της ΕΕ που εφαρμόζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις. Μια πολιτική, που τα τελευταία χρόνια, μειώνει, συνεχώς, το αγροτικό εισόδημα και ξεκληρίζει από τη γη της χιλιάδες αγροτικά νοικοκυριά σ' όλη την Ελλάδα. Ιδιαίτερα πλήττεται η Καρδίτσα, όπου ήδη παρατηρούνται φαινόμενα τραγικά. Παραδείγματος χάριν, το φαινόμενο της μετανάστευσης αγροτών προς τη Γερμανία και άλλες χώρες έχει μεγάλες διαστάσεις. Ο λόγος, γνωστός. Οι Καρδιτσιώτες ξωμάχοι, που ξεκληρίζονται από τα χωράφια τους, ψάχνουν αλλού να βρουν την τύχη τους. Κι επειδή, δεν είναι εύκολο στις ελληνικές μεγαλουπόλεις να βρουν δουλιά - η ανεργία στις πόλεις δεν αφήνει πολλά περιθώρια για εσωτερική αγροτική μετανάστευση στις μέρες μας - αναγκάζονται να ξενιτευτούν, αναζητώντας εργασία στα σκλαβοπάζαρα της Δυτικής Ευρώπης, της Αυστραλίας και της Αμερικής.

Δεν είναι, όμως, μόνο οι αγρότες της Καρδίτσας που «πληρώνουν ακριβά» την αντιαγροτική πολιτική των κυβερνήσεων και ιδιαίτερα της εκσυγχρονιστικής κυβέρνησης Σημίτη. Η δραστική μείωση του αγροτικού εισοδήματος δημιουργεί προβλήματα στην αγορά του νομού, με αποτέλεσμα να πλήττεται καίρια ο τζίρος των καταστημάτων των μικρεμπόρων και να μειώνονται οι δουλιές των επαγγελματοβιοτεχνών. Κι αυτό με τη σειρά του δημιουργεί πρόβλημα στους εργαζόμενους του νομού καθώς μειώνονται οι δυνατότητες απασχόλησης. Φυσικά, τραγική είναι η κατάσταση την οποία βιώνουν οι συνταξιούχοι και ιδίως του ΟΓΑ, με τις 40.000 δρχ. το μήνα, ενώ οι νέοι αγωνιούν στην ανεργία κι όσοι σπουδάζουν ταλαιπωρούνται με την αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση.

«Βαριά βιομηχανία» για την Καρδίτσα θα μπορούσε ν' αποτελέσει ο αγροτικός τομέας της οικονομίας - και ιδίως η βαμβακοκαλλιέργεια, η οποία, αποτελεί, σχεδόν, μονοκαλλιέργεια στο νομό και έχει τεθεί υπό διωγμό, με τα μέτρα της κυβέρνησης και της ΕΕ - αλλά αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς την κατασκευή των αναπτυξιακών έργων που απαιτούνται στη γεωργία. Αλλά τα μεγάλα και αναγκαία έργα υποδομής - όπως ο Αχελώος, το φράγμα Σμοκόβου κι άλλα αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα - δεν προχωρούν. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι κοντά στο μισό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού του νομού απασχολείται στην αγροτική οικονομία, αφού το 41,73% του εδάφους είναι γεωργική έκταση και στην Καρδίτσα παράγεται το 34% σχεδόν της συνολικής παραγωγής βαμβακιού στη χώρα μας κι ενώ, στην πλειοψηφία τους, οι παραγωγοί είναι «μικροί», καθώς ο αγροτικός κλήρος κυμαίνεται περίπου στα 40 στρέμματα κατά μέσο όρο. Αλλες καλλιέργειες στο νομό είναι αυτές των σιτηρών, του καπνού, των τεύτλων, της βιομηχανικής τομάτας.

Βεβαίως, εκτός του αγροτικού τομέα, η Καρδίτσα έχει τη δυνατότητα ν' αναπτυχθεί και σ' άλλους πολλούς τομείς. Π.χ. διαθέτει σπάνιες ομορφιές που μπορούν ν' αξιοποιηθούν τουριστικά. Κι όμως, τίποτα το ουσιαστικό δε γίνεται και προς αυτή την κατεύθυνση. Η μόνη τουριστική «κίνηση» παρατηρείται στη Λίμνη Πλαστήρα, κι αυτό είναι, κυρίως, αποτέλεσμα των προσπαθειών που καταβάλλουν οι κάτοικοι της περιοχής για την προβολή της. Ωστόσο, με τη δημογραφική απογύμνωση των περιοχών αυτών δεν μπορεί να υπάρξει ουσιαστική ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περίοδο 1961-1991 ο πληθυσμός των Αγράφων και της Λίμνης Πλαστήρα μειώθηκε κατά 32,5%.