Σήμερα περισσότεροι από 1,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας εξαιτίας της κατανάλωσης μολυσμένου νερού. Το μολυσμένο νερό ενοχοποιείται ως κύρια αιτία θανάτου 15 εκατομμυρίων παιδιών, κάτω των 5 ετών. Αυτή είναι η πραγματικότητα σε μια σειρά χώρες της Ασίας, της Αφρικής και της Λατινικής Αμερικής κυρίως.

Από τη δεκαετία του 1990 και μετά από σαρωτικές ιδιωτικοποιήσεις, 460 εκατ. άνθρωποι στον κόσμο εξαρτώνται από ιδιωτικές εταιρείες ύδρευσης, ενώ πριν το 1990 ο αριθμός αυτός ανερχόταν στα 51 εκατομμύρια. Υπολογίζεται δε ότι μέχρι το 2015 ο αριθμός θα ανέβει στα 1,16 δισεκατομμύρια.

Στην παγκόσμια αγορά κυριαρχούν δέκα πολυεθνικές. Οι τέσσερις κολοσσοί είναι οι «Suez RWE», «Vivendi Enviroment», «Thames Water» και «Wessex Water». Στην αγορά των υδάτινων πόρων - που υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί σε περισσότερα από 400 δισ. δολάρια - κυριαρχούν οι δύο πρώτες εταιρείες, γαλλικής προέλευσης, που μαζί ελέγχουν πάνω από το 70% της αγοράς. Η «Vivendi» δραστηριοποιείται σε 90 χώρες και η «Suez» σε 130. Η «Suez» μάλιστα κατέχει ήδη μετοχές της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ, ενώ σύμφωνα με δημοσιεύματα που δεν έχουν διαψευστεί, ενδιαφέρεται για την πλήρη εξαγορά της δεύτερης...

Ειδικοί αναλυτές προβλέπουν ότι περισσότερο από το 75% της ευρωπαϊκής και το 65% της αμερικανικής αγοράς θα ιδιωτικοποιηθούν έως το 2015. Κάτω από την πίεση των πολυεθνικών, η Συνδιάσκεψη του Τόκιο δε δέχτηκε ούτε καν ότι το νερό αποτελεί «ανθρώπινο αγαθό».

Αν και μέχρι σήμερα το 95% των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης σε ολόκληρο τον κόσμο παρέχεται από δημόσιες επιχειρήσεις, εντούτοις οι παραπάνω «γίγαντες» περιμένουν στη... γωνία και επιδιώκουν να εδραιώσουν την κυριαρχία τους στις αγορές νερού που πρόκειται να ιδιωτικοποιηθούν, ανέφερε η εφημερίδα LE MONDE τον Απρίλη του 2005. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατάστασης είναι και τα όσα δρομολογούνται στην ΕΥΔΑΠ και στην ΕΥΑΘ, που πολιορκούνται από τις ιδιωτικές πολυεθνικές. Πολιορκητικός κριός σε αυτή την κατεύθυνση είναι οι ίδιες οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, και η πολιτική τους των ιδιωτικοποιήσεων, που -αν υλοποιηθεί- θα κάνει το λαό να πει το «νερό νεράκι»...

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα σε όλη τη χώρα με το ζήτημα του νερού είναι τεράστια, τονίζει το ΚΚΕ, δημοσιοποιώντας τις θέσεις του για τους υδάτινους πόρους.

Τα προβλήματα - προσθέτει - έχουν αιτίες: Την ανεξέλεγκτη λειτουργία των χωματερών, με αποτέλεσμα τη μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα. Την υφαλμύρωση και την ανυπαρξία αποχετευτικών συστημάτων και βιολογικών καθαρισμών ακόμα και σε μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα, τη ρύπανση ακόμα και των ελάχιστων ποταμών στην Αττική που έχουν απομείνει (Κηφισός, Ασωπός και άλλα) και τη μετατροπή τους σε οχετούς αποχέτευσης βιομηχανικών λυμάτων. Τα απαρχαιωμένα δίκτυα ύδρευσης πολλών πολεοδομικών συγκροτημάτων που έχουν σαν αποτέλεσμα οι απώλειες να φτάνουν στο 40% και πολλά από αυτά είναι και επικίνδυνα για τη δημόσια Υγεία, επειδή έχουν σωλήνες αμιάντου.

Το ΚΚΕ σε πανελλαδικό επίπεδο διεκδικεί:

1. Τη δημιουργία ενός διαφορετικού, από το υπάρχον, θεσμικού πλαισίου που θα αντιμετωπίζει το νερό ως φυσικό πόρο που ανήκει στο λαό.

2. Σχεδιασμό και υλοποίηση όλων των αναγκαίων εγγειοβελτιωτικών και άλλων έργων υποδομής που θα αυξήσουν τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων.

3. Καθορισμένες χρήσεις για τους υδάτινους πόρους με βάση τις λαϊκές και αναπτυξιακές ανάγκες και δυνατότητες της χώρας, μακριά από τις δεσμεύσεις και εξαρτήσεις που επιβάλλει η ΕΕ και το συμφέρον του μονοπωλιακού κεφαλαίου.

4. Συνολική διαχείριση των λεκανών απορροής των χειμάρρων και δασοτεχνικά - φυτοτεχνικά έργα σε όλη την υδρολογική λεκάνη. Αντιμετώπιση του χειμαρρικού προβλήματος της χώρας με αποτροπή της διάβρωσης και της συνολικής διευθέτησης των χειμάρρων.

5. Μέτρα προστασίας του νερού με μέτρα ορθολογικής χρήσης των λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων.

6. Αμεση αντιμετώπιση των απωλειών από τα δίκτυα ύδρευσης και άρδευσης. Κατάλληλη μέθοδος άρδευσης κατά καλλιέργεια.

7. Προστασία των δασών και αναδασώσεις που ευνοούν τη συγκράτηση των νερών για τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα.

8. Κατασκευή μεγάλων έργων στις περιοχές που έχει εξαντληθεί ο υπόγειος και επιφανειακός υδροφόρος ορίζοντας στις αγροτικές περιοχές, αλλά και σε αστικές. Εκτός από τα μεγάλα έργα συγκέντρωσης και διάθεσης νερού να γίνουν μικρότερα αρδευτικά και εγγειοβελτιωτικά έργα.

Ειδικότερα για την Αττική, το ΚΚΕ διεκδικεί:

1. Την επεξεργασία ολοκληρωμένης υδατικής πολιτικής, που θα αφορά στην έρευνα, στη χρήση, στην προστασία και στην ορθολογική αξιοποίηση των υδάτινων αποθεμάτων στο σύνολο της επικράτειας και κατά υδατικό διαμέρισμα, όλες τις διαστάσεις του νερού (φυσικές, οικονομικές, τεχνικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές) και τη μεταξύ τους δυναμική.

2. Την προστασία όλων των δασών της Αττικής, και σε όλη βεβαίως την Ελλάδα, την αναδάσωση όλων των καμένων εκτάσεων και την εκτέλεση από τις κρατικές υπηρεσίες των απαιτούμενων όρων ορεινής υδρονομίας για να εμπλουτιστούν οι υδροφορείς, να αποτραπούν οι πλημμύρες και οι διαβρώσεις εδαφών.

3. Την αναβάθμιση και προστασία όλων των υδροφορέων από αστικά και βιομηχανικά λύματα και την κατάργηση του ΠΔ της χούντας που χαρακτηρίζει τον Ασωπό αγωγό παροχέτευσης επεξεργασμένων λυμάτων εργοστασίων.

4. Τη χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών για την αποσκλήρυνση των υφάλμυρων υδάτων και την αφαλάτωση για την εξασφάλιση των αυξανόμενων υδατικών αναγκών της Αττικής.

5. Τον εκσυγχρονισμό των δικτύων ύδρευσης και την ένταξή τους στην κρατική ΕΥΔΑΠ, η οποία θα έχει ευθύνη διαχείρισης όλων των υδατικών πόρων της Αττικής.

Για τη Θεσσαλία, το ΚΚΕ προτείνει:

• Την υλοποίηση των έργων εκτροπής του Ανω Ρου του Αχελώου, επανασύστασης της λίμνης Κάρλας, αξιοποίησης των νερών του Σμοκόβου και του Ταυρωπού, καθώς και την κατασκευή δεκάδων άλλων μικρών και μεγάλων φραγμάτων.
• Να γίνουν άμεσα επιδιορθώσεις στα παλιά και να κατασκευαστούν νέα σύγχρονα δίκτυα ύδρευσης, άρδευσης, ώστε να περιοριστούν οι απώλειες νερού καθ' οδόν.
• Την άμεση καταβολή αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ στο 100% των ζημιών στις καλλιέργειες από τη λειψυδρία.
• Διευκόλυνση των πληγέντων παραγωγών από την ΑΤΕ σε νέα και παλαιά χρέη χωρίς επιβαρύνσεις.
• Η ΔΕΗ να παρέχει ρεύμα στους αγρότες, ώστε να ποτίζουν όταν και όσο χρειάζεται τα χωράφια τους.

Associated Press

Εκατομμύρια παιδιά στον κόσμο πεθαίνουν από έλλειψη λίγου καθαρού νερού. Την ίδια στιγμή τα μονοπώλια νερού θησαυρίζουν...

Η ουσία του νόμου συνοψίζεται στα εξής: Διαχείριση του νερού όχι με βάση τις λαϊκές ανάγκες, όχι με γνώμονα την ανάπτυξη προς όφελος του λαού, αλλά των επιχειρήσεων. Πλήρης εναρμόνιση του νόμου με τη νέα ΚΑΠ. Καμιά πρόβλεψη για εγγειοβελτιωτικά έργα που έχει ανάγκη ο τόπος. «Προστασία» των υδάτινων πόρων με βάση την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»!

Η κοινοτική οδηγία αντιμετωπίζει τη διαχείριση των υφιστάμενων υδάτινων πόρων όχι από τη σκοπιά της βελτίωσης των διαθέσιμων υδάτινων πόρων και της ανάπτυξης έργων για την αξιοποίηση και άλλων που χάνονται, αλλά ταξικά - πολιτικά από τη σκοπιά της ενίσχυσης του κεφαλαίου.

Στη χώρα μας αυτό που παρατηρείται είναι η άνιση κατανομή των υδάτινων πόρων, με περισσότερες βροχοπτώσεις στη Δυτική Ελλάδα απ' ό,τι στην Ανατολική. Παρατηρείται, δηλαδή, να υπάρχει έως και διπλάσια ποσότητα νερού απ' ό,τι καταναλώνεται, αλλά όχι στις περιοχές που το χρειάζονται κατά κύριο λόγο, όπως είναι οι αγροτικές περιοχές και τα μεγάλα αστικά κέντρα. Το πρόβλημα οξύνεται με τη μεγάλη συσσώρευση στις μεγαλουπόλεις, αλλά και με την αύξηση των αναγκών ύδρευσης κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, λόγω τουρισμού και άρδευσης λόγω έλλειψης βροχοπτώσεων.

ICON

Κανάλι στη Θεσσαλία. Δεν κυλάει σταγόνα νερό...

Η χώρα μας έχει από τα χαμηλότερα ποσοστά αξιοποίησης των ωφέλιμων εσωτερικών υδάτινων πόρων (12,5%), που γίνονται ακόμα πιο χαμηλά (10%), αν υπολογιστούν και οι εξωτερικοί υδάτινοι πόροι που έρχονται, μέσω των ποταμών από τις βαλκανικές χώρες που βρίσκονται στα βόρεια σύνορά μας. Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα, ως γεωγραφική περιοχή στο σύνολό της, δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα έλλειψης νερού, το διαθέσιμο υδάτινο δυναμικό δεν αξιοποιείται, αφού δεν υπάρχουν τα αναγκαία έργα υποδομής για τη συγκέντρωση, τη διοχέτευση και την κατανομή των διαθέσιμων υδάτων.

Απαραίτητος είναι και ο εκσυγχρονισμός των δικτύων ύδρευσης, αφού οι απώλειες από τα δίκτυα φτάνουν κατά μέσο όρο 30% - 40%. Ωστόσο, η έναρξη της διαδικασίας ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ (μετά από σχετική οδηγία της ΕΕ το 1998) βάζει «φρένο» στον εκσυγχρονισμό του δικτύου, καθώς αυτό συγκρούεται με το συμφέρον των ιδιωτών μετόχων για κερδοφορία της επιχείρησης.

Μπορεί ο διακηρυγμένος στόχος της κοινοτικής οδηγίας να είναι η επίτευξη καλής ποιότητας υδάτων για όλα τα ύδατα μέχρι το 2015, ωστόσο - όπως λέει και ο λαός - «τα ράσα δεν κάνουν τον παπά»...

Η οδηγία και ο νόμος 3199/03 βασίζονται, όσον αφορά στην προστασία της ποιότητας του νερού, στην αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει», που στην πράξη νομιμοποιεί τη ρύπανση και δεν προστατεύει σε καμιά περίπτωση το νερό και τους ανθρώπους από τη μόλυνση. Ο ρυπαίνων πληρώνει ένα πρόστιμο, συνήθως αμελητέο, τα νερά στο μεταξύ έχουν ρυπανθεί και οι κάτοικοι της περιοχής πίνουν μολυσμένο νερό. Πέρα από το γεγονός ότι οποιαδήποτε επιχείρηση που μολύνει, μετακυλίει τα πρόστιμα στον τελικό καταναλωτή, με αποτέλεσμα στο τέλος να την πληρώνει ο ρυπαινόμενος...

Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο παράδειγμα του Ασωπού ποταμού, όπου με απόφαση του 3ου Πλημμελειοδικείου Θήβας, τον Ιούνη του 2007, από τους 18 κατηγορούμενους για την καταστροφή του οικοσυστήματος του Ασωπού οι 10 απαλλάχτηκαν λόγω... λανθασμένης καταγραφής τους από τη Νομαρχία, μόνο έξι εκπρόσωποι ρυπογόνων βιομηχανιών «καταδικάστηκαν», όλοι με αναστολή, από 5 έως 12 μήνες φυλάκιση και με χρηματικό πρόστιμο από 1.500 έως 5.000 ευρώ!

Επιπλέον, σύμφωνα με την οδηγία, η ανάταξη ενός υποβαθμισμένου, μολυσμένου υδροφορέα μπορεί και να μη γίνει ποτέ αν κριθεί... ασύμφορη. Το παράδειγμα πάλι από τον Ασωπό: Ο Ασωπός εδώ και δεκαετίες, λόγω της ανεξέλεγκτης δράσης των βιομηχανιών και της υπάρχουσας νομοθεσίας, είναι ο αποδέκτης ανεπεξέργαστων βιομηχανικών λυμάτων της βιομηχανικής ζώνης της Βοιωτίας. Από την Οδηγία δίνεται η δυνατότητα αυτή η πλέον υποβαθμισμένη λεκάνη απορροής ποταμού της χώρας να εξαιρεθεί από την αναβάθμιση!

Ο χαρακτήρας και το περιεχόμενο της οδηγίας εναρμονίζονται επίσης με τον προσανατολισμό που έχει η ΕΕ, όπως εκφράζεται και μέσω της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, για μείωση του αριθμού των μικρομεσαίων αγροτών και για συρρίκνωση του αγροτικού τομέα της οικονομίας.

Γι' αυτό άλλωστε, ενώ από το θεσσαλικό κάμπο λείπουν περίπου 600 εκατομμύρια κυβικά μέτρανερό για άρδευση το χρόνο, η ΕΕ δε χρηματοδοτεί την εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου, κάτι που θα ανακούφιζε τους αγρότες, ενώ θα προστάτευε και τον Θεσσαλικό Κάμπο από την ερημοποίηση.

Η λογική της οδηγίας κυριαρχείται από τη λεγόμενη «τιμολόγηση για την ενίσχυση της αειφορίας των υδάτινων πόρων». Με «σημαία» τον υποκριτικό στόχο της εξασφάλισης της αειφορίας των υδάτινων πόρων, αυτοί που θα πληρώνουν είναι κυρίως οι αγρότες, αφού αναφέρεται ότι είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής νερού. Αναφέρει ακόμα, ότι για το κόστος κατασκευής και λειτουργίας, για παράδειγμα, ενός φράγματος σε έναν ποταμό, που κρίθηκε αναγκαίο λόγω της υπεράντλησης από αγροτική χρήση, μπορεί να ανακτάται από τους χρήστες. Δηλαδή να το πληρώνουν.

Το ίδιο προβλέπει και για το κόστος επεξεργασίας του υδροφόρου ορίζοντα αν, για παράδειγμα, το έδαφος έχει μεγαλύτερα ποσοστά νιτρικών από τη χρήση λιπασμάτων. Το αποτέλεσμα θα είναι στις επιχειρήσεις να δίνονται κίνητρα για να αποκτήσουν ένα υποτιθέμενο «φιλοπεριβαλλοντικό» προφίλ και οι αγρότες θα καλούνται να πληρώνουν από την τσέπη τους για τα αναγκαία έργα.

Αλλωστε, ο ίδιος ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ, Γ. Σουφλιάς, προανήγγειλε πριν από μερικούς μήνες ότι με βάση το νόμο 3199/2003 και την Κοινοτική Οδηγία θα μπουν υδρόμετρα και στις αγροτικές καλλιέργειες!..