Μiα ηλεκτροινική «πηγή» ξενόγλωσσων επιστημονικών βιβλίων εγκαινίαστηκε στο διαδίκτυο, στη διεύθυνση www.glorybook.gr. Η βάση δεδομένων περιλαμβάνει πάνω από 1,5 εκατομμύριο τίτλους, καταχωρημένους σε 108 θεματικές ενότητες. Επιπλέον, ο κόμβος προτείνει βιβλία υποστήριξης μελέτης σπουδαστών για διατριβές και εργασίες, καθώς και ειδικές τιμές για μαθητές, φοιτητές και εκπαιδευτικούς.

Η Τάνια Ραχματούλινα, εκπροσωπώντας τη «Σύγχρονη Εποχή» αναφέρθηκε στη σημαντική συμβολή του συγγραφέα, όσον αφορά στη μελέτη και καταγραφή του ρεμπέτικου και γενικότερα του λαϊκού τραγουδιού.

Ο Νέαρχος Γεωργιάδης επισήμανε την επιρροή της δημοτικής παράδοσης, αλλά και της κοινωνικής κατάστασης της εποχής (φτώχεια, κατοχή, πόλεμος) στο έργο του Τσιτσάνη, τονίζοντας: «Τα Τρίκαλα υπήρξαν η πρωτεύουσα της Ηπειροθεσσαλίας για πολλούς αιώνες και αποτέλεσαν ένα ξεχωριστό θησαυροφυλάκιο. Στην πόλη αυτή συνέρρευσαν άνθρωποι από διάφορα μέρη (Μακεδονία, Σμύρνη, Ηπειρο), αλλά και πολλές μουσικές τις οποίες οι άνθρωποι "κουβαλούσαν" μαζί τους. Ο Τσιτσάνης δεν ήταν η "ουρανοκατέβατη" μεγαλοφυία, που ήρθε από το πουθενά. Η παράδοση του λαϊκού τραγουδιού τον εγκυμονούσε από πολύ καιρό και η ιστορία, με τις συγκυρίες της, έπαιξε το ρόλο της μαμής».

Και συνέχισε: «Ο Τσιτσάνης ήταν ο μοναδικός καλλιτέχνης που κατάφερε να κάνει τα τραγούδια του αξιόλογη τέχνη. Τι άλλο ήταν η "Αρχόντισσα", το "Χτίζω και γκρεμίζω κάστρα για μια κόρη ξελογιάστρα"; Συνήθιζε να γράφει τραγούδια με "ερωτική" εξωτερική εμφάνιση, τα οποία, όμως, κατά βάθος ήταν πολιτικά. Για τη "Συννεφιασμένη Κυριακή", για παράδειγμα, πολλοί πίστεψαν ότι το έγραψε για την αγαπημένη του. Μάθαμε αργότερα ότι το έγραψε για ένα σκοτωμένο παλικάρι της Αντίστασης, που αντίκρισε πεσμένο πάνω στο χιόνι, στη Θεσσαλονίκη».

Ακολούθησε βράβευση του συγγραφέα από τον δήμαρχο Τρικκαίων Γ. Σπαθή και ερμηνεία τραγουδιών του μεγάλου δημιουργού από την ορχήστρα του Πολιτιστικού Οργανισμού του Δήμου.

-- Μορφωτικό Ιδρυμα Εθνικής Τραπέζης: Αδαμαντίου Κοραή επιστολή προς Αλέξανδρον Βασιλείου (1.5.1804). Χριστουγεννιάτικη ευχετήρια έκδοση του ΜΙΕΤ με μια από την πληθώρα επιστολών του κορυφαίου γλωσσομήντορα, η οποία περιλαμβάνεται στους έξι τόμους της «Αλληλογραφίας» του που εξέδωσε ο «Ομιλος Μελέτης Ελληνικού Διαφωτισμού». Το τρίτομο ιστορικού ενδιαφέροντος Αρχείο του εθνομάρτυρα Σμύρνης Χρυσοστόμου», με τον υπότιτλο - επισήμανση «όπως διασώθηκε από τον μητροπολίτη Αυστρίας Χρυσόστομο Τσίτερ». Ο πρώτος τόμος του Αρχείου απομνημονευμάτων του Χρυσοστόμου Σμύρνης αφορά την ιστορία κατά τη μητροπολιτική θητεία του στη Δράμα (1902-1910). Ο δεύτερος και τρίτος τόμος τα χρόνια του στη Σμύρνη, 1910-1914 και 1918-1922, αντίστοιχα.

- «Κέδρος» «Α.Π. Τσέχοφ (επιλογή από το έργο του)». Πρόκειται για τον β` τόμο της μεταφραστικής και ανθολογικής εργασίας του Γιάννη Στυλιάτη, προλογισμένης από τον Κώστας Γεωργουσόπουλο. Ο πρώτος τόμος της κυκλοφόρησε το 1999. Ο δεύτερος περιλαμβάνει τρεις νουβέλες και έξι διηγήματα του κορυφαίου Ρώσου δραματουργού και πεζογράφου, μεταξύ των οποίων και «Το βασίλειο της γυναίκας» που περιγράφει τον κόσμο και τη δύναμη της καταπιεσμένης εργατιάς. Ο τρίτος τόμος θα κυκλοφορήσει σύντομα. Πέτρος Χαρτοκόλλης «Αγιον Ορος (ένα ταξίδι μέσα στους θρύλους και την ιστορία» (ταξιδιωτικές εντυπώσεις με ιστορικά και φιλολογικά στοιχεία). Τάτσης Αποστολίδης «Δεκαπέντε ιστορίες και μια βόλτα με ποδήλατο» (μικρά κείμενα του καταξιωμένου σολίστα του βιολιού). Π. Χαρμπούρη «Η κυρά του φιδιού» (μυθιστόρημα). Γιάννης Δούκας «Ο κόσμος όπως ήρθα και τον βρήκα» (μικρά κείμενα). Κώστας Ακριβός «Κίτρινο ρώσικο κερί» (μυθιστόρημα). Θεοφάνης Τάσης «Φυσιολογικά ευρήματα» (ποίηση). Νταν Φέσμπερμαν «Ψέματα υπεράνω πάσης υποψίας» (ιστορικοπολιτικό μυθιστόρημα του Αμερικανού δημοσιογράφου - ανταποκριτή στον πρώτο πόλεμο διαμελισμού της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας. Μετάφραση Στεφανία Φέρρο.

- «Φιλιππότης» - «Εριννή»: Στρατής Γ. Φιλιππότης «Ημερολόγιο του Αρχιπελάγους 2002» (το τέταρτο ημερολόγιο για το Αιγαίο, πλούσιο σε λαογραφικά, ιστορικά, οδοιπορικά και λογοτεχνικά κείμενα γνωστών ποιητών και πεζογράφων μας) εξώφυλλο του Τήνιου γλύπτη Πραξιτέλη Τζανουλίνου οπισθόφυλλο της ζωγράφου Ντίνας Μπάτα). Θόδωρου Καρζή «Αν ήμουν άγιος (39+1 λαϊκές σάτιρες)» (ποιητική σάτιρα). «Ενθυμού...» τιτλοφορείται το μικρό φωτογραφικό λεύκωμα για την Τήνο (Συλλογή - επιλογή φωτογραφιών και καρτ - ποστάλ από τον Στρατή Φιλιππότη. Πρόλογος, Ηρακλής Ανδύρας. Ισίδωρος Σαπήρας «Αθηναϊκές αναμνήσεις» (δοκίμιο ιστορικό).

- Το «Θεμέλιο» και το εκδοτικό τμήμα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών κυκλοφόρησαν το έργο της ιστορικού Ιωάννας Παπαθανασίου «Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά (ΕΔΑ) 1951-1967. Το αρχείο της». «Πηγή» του έργου είναι το Αρχείο της ΕΔΑ (500.000 σελίδες) το οποίο βρίσκεται στα Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ). Το βιβλίο «φωτογραφίζει» την πολιτική, κοινωνική ζωή των χρόνων 1951-1967, τη δράση όλων των τότε συνδικαλιστικών, κοινωνικών, νεολαιίστικων, ακόμα και πνευματικών και καλλιτεχνικών φορέων.- «University Studio Press» Γιώργος Β. Παπαδόπουλος «Μπουκέτο (Αθλοι, πάθη, λάθη)» (μυθιστορία, μνήμες, ταξιδιωτικές εντυπώσεις).

- «Πατάκης»: Σωτήρης Δημητρίου «Η βραδυπορία του καλού» (διηγήματα). «Μετανάστες και μετανάστευση (Οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές πτυχές)» (συλλογικό, επιμέλεια Χάρης Ναξάκης, Μιχάλης Χλέτσος). Ντα Τσεν «Τα χρώματα του βουνού δε θα σβήσουν ποτέ» (μετάφραση Αλεξάνδρα Κονταξάκη, μυθιστόρημα). Κρίτσιαν Ινγκλις Φρέντερικ Τιμπό «Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2001. (Η ημέρα που σημάδεψε τον εικοστό πρώτο αιώνα)» (μετάφραση Μπάμπης Λυκούδης - Ασπασία Σιγάλα).

- Νίκος Στεφ. Μιχιώτης «Χρέος τιμής» τιτλοφορείται το βιβλίο - μαρτυρία (για πολλούς συναγωνιστές του) του αγωνιστή της Εθνικής Αντίστασης, γιατρού στο επάγγελμα δημοτικού συμβούλου στο Αιγάλεω (1959-1995) Μ. Στ. Μιχώτη (διεύθυνση Πρωτέως 4, Ανοιξη, 14565).

- Υπουργείο Αιγαίου: «Δωδεκάνησα (Στις αρχές του 20ού αιώνα)». Καλαίσθητο φωτογραφικό λεύκωμα, με φωτογραφίες του Αρτούρο Φακιόλ, το οποίο πρωτοεκδόθηκε το 1913 από τον Ιταλικό Στρατό που κατέλαβε τα Δωδεκάνησα (1912) με τίτλο «Le isole dell Egeo occupate dalle Armi Italiane». Το λεύκωμα προλογίζει ο υπουργός Αιγαίου Νίκος Σηφουνάκης. Εισαγωγή (ελληνικά - αγγλικά) Κωστή Λιόντη.

- «Μεταίχμιο»: Χρυσάνθη Σωτηροπούλου «Κινούμενα τοπία (Κινηματογραφικές αποτυπώσεις του ελληνικού χώρου)». Φωτογραφικό λεύκωμα της μελετήτριας του Ελληνικού Κινηματογράφου, με χαρακτηριστικές φωτογραφίες - πλάνα ελληνικών ταινιών που αποτυπώνουν τόπους, μνημεία, γειτονιές, περιβάλλοντα και τη φύση της Ελλάδας.

- «Οδός Πανός» (πολιτιστικό περιοδικό, τεύχος 114) με εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ύλη).

Με εξώφυλλο φιλοτεχνημένο από τον Αλέκο Φασιανό κυκλοφόρησε η ποιητική συλλογή του Ν.Π., που χαρακτηρίζεται από οικουμενικότητα. Ο ποιητής σκιαγραφεί, μέσα από ερωτικά σκιρτήματα, κοινωνικά θέματα, όπως είναι το θέμα της ειρήνης.

Μήπως η ζωή, και η ειρήνη δεν είναι έρωτες, δεν είναι οι μεγάλες αγάπες, για ό,τι μας περιβάλλει;

Με λόγο προσεγμένο ο ποιητής παίζει με τα χρώματα, τα συναισθήματα και τις αυξομειώσεις του φωτός.

«Χαρμόσυνο που είναι σήμερα το φως / τραγούδι εορτινό σε παιδική ομορφιά κι από / κελάηδημα / Ειρήνη / η γης / Κι ο ουρανός / απ' το χαμόγελό τους να ωριμάσει».

Και τελειώνει: «Τα τραγούδια μας να περισσέψουνε / για την παλέτα της Ειρήνης». (Εκδόσεις «Δωδώνη»).

****

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Η. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

«Σκέψεις»

Μια ποίηση, άλλοτε λυρική, άλλοτε ρεαλιστική, πάντα όμως ανθρώπινη, δίνει ο Π.Ν. με τις «Σκέψεις».

Με λόγο συμπαγή, σε στοχασμούς και νοήματα, διανύει επιτυχώς το ποιητικό και κοινωνικό γίγνεσθαι. Με τις ευαίσθητες αντένες του καταγράφει σκηνές, με ιδιαίτερη ποιητική διορατικότητα.

«Αδικα / έκανες κόπους / δίκαια αμείφθηκες / με τίποτα».

Συχνά αποφθεγματικός υποδηλώνει ένα έμπειρο μάτι: «Δε μας μάθαν / πώς ν' αγαπάμε, πληγώνοντάς μας / μας μάθαν μόνο / πώς να πληγώνουμε».

Κι αλλού: «Για όλα / οι άλλοι θα μιλούν / αμίλητος εγώ / θα τους ακούω / γιατί / δεν έχω τίποτα να πω».

Κι ακόμη: «Κανένας δε φέρνει / ευφρόσυνα νέα / κανένας δε δείχνει / μιαν όμορφη θέα / πολύ καιρό τώρα...».

Ποίηση αληθινή με ευρήματα και γραφή διάφανη.

Η συλλογή κοσμείται με θαυμάσια σχέδια και χαραχτικά του ίδιου του ποιητή. (Εκδόσεις «Ιωλκός»).

Η ιστοριούλα χαριτωμένη. Κάποια παλιά αντικείμενα του οικιακού εξοπλισμού, η σκούπα, το φαράσι, η σφουγγαρίστρα, ο κουβάς, η σκάφη της μπουγάδας, δραπετεύουν από το αραχνιασμένο θεοσκότεινο υπόγειο του σπιτιού, όπου είχαν ριχτεί στη λησμονιά.

Οι περιπέτειές τους, ροβινσώνειες, τους οδηγούν σ' επικίνδυνα μονοπάτια. Θαλασσοπνιγμοί, αιχμαλωσία από ιθαγενείς. Σωτήρας τους ο κύριος Σωσίβιος Χαχαχά, με τ' αστεία του τους κάνει να ξεκαρδίζονται στα γέλια. Με το μέσον αυτό υπερνικούν κάθε φόβο και κακοτοπιά και τελικά εξουδετερώνουν και ολόκληρο τύραννο - φύλαρχο: «Από τότε στον τόπο εκείνο κυβερνούσε το γέλιο και η χαρά, γιατί είχαν για αρχηγό τους τον κύριο Σωσίβιο Χαχαχά, που κάθε δυσκολία τούς έμαθε να την ξεπερνούν με γέλιο». Το επιμύθιο, ενδεικτικό.