Πέμπτη 31 Γενάρη 2002
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Αφιερωμένο στον Βρεττάκο

Μετά το αφιερωματικό του τεύχος (424) για τον Αγγελο Σικελιανό και την ελληνική παρουσία στην περσινή Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, με την Ελλάδα τιμώμενη χώρα, το 425ο τεύχος του εικοσιπεντάχρονου περιοδικού «Διαβάζω» (Γενάρης 2002) περιλαμβάνει μεγάλο αφιέρωμα στον αξέχαστο ποιητή Νικηφόρο Βρεττάκο. Το τεύχος αυτό πλαισιώνεται και με cd-rom (διατίθεται δωρεάν), το οποίο κυκλοφόρησε η Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Σπάρτη για τον Ν. Βρεττάκο, υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. Στην πλούσια ύλη του τεύχους περιλαμβάνονται και συνεντεύξεις του καλλιτεχνικού υπεύθυνου και του «μάνατζερ» του ελληνικού περιπτέρου στην περσινή Διεθνή Εκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης, Δημήτρη Καλοκύρη και Φίλιππο Δρακονταειδή, αντίστοιχα.

ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ
ΝΕΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

-- Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης: Μαξ Τζάμερ «Εννοιες του χώρου (Η ιστορία των θεωριών του χώρου στη φυσική»). Την έκδοση κοσμεί πρόλογος του Αλμπερτ Αϊνστάιν, (μετάφραση Τζέλα Λάζαρη - Θάνος Χριστακόπουλος). Γουίλιαμ Λαζόνικ «Η οργάνωση των επιχειρήσεων και ο μύθος της οικονομίας της αγοράς» (μελέτη, απόδοση Παρασκευάς Ματαλάς).

-- «Καστανιώτης»: Μανουέλ Βάθκεθ Μουταλμπάν «Και ο θεός μπήκε στην Αβάνα» (μυθιστορία για την Κουβανική Επανάσταση και τον Φιντέλ Κάστρο, του διακεκριμένου με το Εθνικό Βραβείο των Ισπανικών Γραμμάτων και πολλά άλλα βραβεία Ισπανού συγγραφέα. Μετάφραση Αγγελική Αλεξοπούλου). Τιμ Τζούντα «Κοσσυφοπέδιο (Πόλεμος και εκδίκηση») (δημοσιογραφική έρευνα, μετάφραση Ανδρέας Παπασταύρου). Πατρίκ Ζιρά «Αμίλκας - Το λιοντάρι της άμμου (Το μυθιστόρημα της Καρχηδόνας)» (μυθιστορία για την αρχαία Καρχηδόνα, μετάφραση Γιώργος Ράικος) Ντέιβιντ Χόλτον «Μελέτες για τον "Ερωτόκριτο" και άλλα νεοελληνικά κείμενα)» (μελέτες του φημισμένου ελληνιστή, καθηγητή του Κέμπριτζ).

-- «Πατάκης»: Α. Τζ. Κρόνιν «Τα κλειδιά της βασιλείας» (κλασικό μυθιστόρημα, μετάφραση Φώντας Κονδύλης). Αργυρώ Μαντόγλου «Βλέφαρα με τατουάζ» (μυθιστόρημα), Σούζι Μόργκενστερν «Ο φίλος της δασκάλας» (μυθιστόρημα για παιδιά, μετάφραση Αννα Κοντολέων). Ρομπέρ Μπουντέ «Η μπαλάντα της μικρής Αϊσά» (μυθιστόρημα για παιδιά), μετάφραση Βασιλεία Παπαθανασοπούλου. Μαξ Βέλθουις «Ο βάτραχος και ο απέραντος κόσμος» (παραμύθι για νήπια, μετάφραση Μάνος Κοντολέων).

- Αμι Μιμς «Ritsos of the Iconostasis». Η γνωστή μεταφράστρια του Γιάννη Ρίτσου στα αγγλικά Αμι Μιμς κυκλοφόρησε (δική της έκδοση) στα αγγλικά τη μελέτη της «Ο Ρίτσος του "Εικονοστασίου"».

- «Μίλητος» Γιώργος Δουατζής «Προς Δέκα επιστολή» (κείμενα και ποιήματα του δημοσιογράφου Γιώργου Δουατζή, με σχέδια και ζωγραφική του Μιχάλη Αμάραντου και πρόλογο του Μάνου Στεφανίδη.

- «Συλλογές» (μηνιαίο περιοδικό για συλλέκτες τεύχος 207).

- «8ος Διεθνής Μήνας Φωτογραφίας» (έκδοση του Ελληνικού Κέντρου Φωτογραφίας για την 8η Διεθνή Εκθεση Φωτογραφίας στο διάστημα 17/9-29/10/2001.

- «Διαβάζω» (τεύχος 422, με αφιέρωμα στον Αλ. Παπαδιαμάντη).

- «Πνευματική Ζωή» (περιοδικό λόγου και τέχνης τεύχος 141).

- «Μανδραγόρας» (τετραμηνιαίο περιοδικό για την Τέχνη, τεύχος 26, με αφιέρωμα στον ποιητή Ζήση Οικονόμου). Το περιοδικό εξέδωσε και την ποιητική συλλογή του Γιώργου Λίλλη «Η χώρα των κοιμωμένων υδάτων».

- «Κέδρος»: Λευτέρης Πούλιος «Μωσαϊκό» (ποίηση, με τέσσερα σχέδια του Δημήτρη Γέρου).

- «Ιωλκός»: Ελένη Χατζημιχελάκη «Δρόμοι και πέλαγα» (ποίηση).

- Μπουκουμάνης: Ανταμ Μπέρτζες «Διαμελισμένη Ευρώπη (Η νέα ηγεμονία στην Ανατολή)» (μελέτη, μετάφραση Γ. Κουσουνέλου).

- Α.Α. Λιβάνη: Τάκης Κατσουλίδης «Ο παπα-Μιχάλης» (μυθιστόρημα). Πάολο Κοέλο «Ο διάβολος και η δεσποινίδα Πριμ» (μυθιστόρημα του διάσημου Αργεντίνου συγγραφέα, μετάφραση Δημήτρης Πουρνιάς). Βαλέριο - Μάσιμο Μανφρέντι «Η επιστροφή από την Τροία» (ιστορικό μυθιστόρημα, μετάφραση Ευάγγελος Κεφαλλονίτης).

- Μαυρίδης: Δημήτης Ν. Κατσιμάνης «Στον εξπρεσιονισμό της αγάπης (Η ανατομία της οπτασίας» (ποιητική συλλογή του ηθοποιού που αντιμετωπίζει στεγαστικό πρόβλημα - εξώθηκε από το πατρικό του σπίτι). Νίκη Τσίγκαλου - Ράπτη: «Με σημαδεμένα χαρτιά» (διηγήματα).

ΓΙΑΝΝΗΣ ΤΟΛΙΑΣ
«ΟΝΕΙΡΟΔΡΑΜΑ»

Ο Γ.Τ. ξεκίνησε την ποιητική του διαδρομή το 1981 με τη συλλογή «Μωβ Σημαία». Το 1984 δημοσίευσε το «Ονειρόδραμα», (πρώτο Κρατικό Βραβείο Ποίησης για βιβλία που εκδόθηκαν στην επαρχία) και το 1999 τον «Εξίτηλο Χρόνο».

Το 2001 κυκλοφόρησε σε Β` έκδοση το «Ονειρόδραμα». Πρόκειται για ποίηση βιωματική όπου ο Γ.Τ. εξομολογείται ψυχοσυνθετικές εικόνες και καταστάσεις που τον σημάδεψαν. Με λόγο σαφή, αφαιρετικό, πυκνό διατυπώνει στοχασμούς, αλήθειες και υπερβάσεις συναισθηματικής φόρτισης. «Για την αναγκαιότητα / της αλληλεξόντωσης / τουλάχιστον γι' αυτή / Ας έρθεις».

Το αρνητικό στοιχείο μέσα του, πηγάζει από αντιφάσεις μπροστά στην ίδια τη ζωή. Με «πιλότο» το χαμένο όνειρο ο ποιητικός στόχος εκπληρώνεται. «Θα πολιορκώ / ανεπίτρεπτα / τους κατακλυσμούς / των εποχών σου / Ετσι για να συντρίβομαι».

Το λυρικό, με τρυφερότητα αναρχική, «Ονειρόδραμα», δικαίως τιμήθηκε. Παραμένει, ωστόσο, η απορία μας: Γιατί το ΥΠΠΟ διαχωρίζει την ποίηση της επαρχίας από της πρωτεύουσας ή της συμπρωτεύουσας; Οι Ελληνες ποιητές γράφουν ή δε γράφουν καλά όπου κι αν βρίσκονται και ζουν μέσα στην ελληνική επικράτεια.

Πάντως ο Γ.Τ. υπόσχεται πολλά στο χώρο της ποίησης. (Εκδόσεις «Περί τεχνών», Πάτρα).

ΑΝΔΡΕΑΣ Π. ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
«O TEMPORA, O MORES!»

Από την Κύπρο ο Α.Γ. μάς έστειλε την ποιητική του συλλογή. Σε ομοιοκατάληκτο στίχο, με χιούμορ και πικρή ειρωνεία για ό,τι συμβαίνει στο νησί της Αφροδίτης, προσπαθεί να αφυπνίσει τα πνεύματα.

Η ραχοκοκαλιά της ποίησής του βρίσκεται μέσα στο πολιτικοκοινωνικό γίγνεσθαι. Με απλή, αυθεντική γραφή δίνει την προσωπική του «κατάθεση». Αληθινός, έντιμος, αγωνιά για το παρόν αλλά και για το μέλλον του νησιού και όχι μόνο.

«Εμπρός! Βαράτε σάλπιγγες, γρήγορα σηκωθείτε / και των προγόνων κράξατε «παίδες Ελλήνων ίτε» / Εμπρός εξεπουλήσανε οι έμποροι τη γη σας / κι εσείς ακόμα βρίσκεστε μες στη βαθιά σιγή σας / (....) / Να φύγουνε οι πύραυλοι, δε θέλουμε ρουκέτες» /...... Για θείους έρωτες παιδιά είμαστε γεννημένοι / δεν πεθυμούμε πύραυλους, το βύσσινο να μένει».


Φαίδρα ΖΑΜΠΑΘΑ - ΠΑΓΟΥΛΑΤΟΥ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡΟΝΑΣ
«Κίτρινη όχθη β`»

Ο ποιητής Γιώργος Χρονάς -εκδότης και διευθυντής του αξιόλογου λογοτεχνικού περιοδικού «Οδός Πανός»- αντλώντας τα θέματά του απ' την πιο τραγική επικαιρότητα, συνθέτει πέντε σύγχρονες τραγωδίες με γενικό τίτλο «Κίτρινη όχθη β`». Η πρώτη, «Εμείς κορίτσια δεκατεσσάρων χρόνων», είναι εμπνευσμένη από οδυνηρές ειδήσεις όπως αυτές: «Και τρίτη αυτοκτονία μαθήτριας. - Δεν προβιβάστηκε». «Η 17χρονη δεν άντεξε τη δεύτερη αποτυχία». Απ' την καθημερινή ζωή και οι άλλες τραγωδίες του ποιητή: «Ο Ανδρέας των υποδημάτων», «Η ζητιάνα του έρωτος», «Τα άδεια σπίτια», «Τα ψάρια». Ολες με έντονα πολιτικοκοινωνικό μήνυμα. Ας επιμείνουμε, όμως, για τα παιδιά που αυτοκτονούν, μέσα σ' ένα κλίμα άγριας εκμετάλλευσης. Ο ποιητής μάς οδηγεί να αναλογιστούμε μαζί του. Αραγε πώς τον θέλει ο θεός τον άνθρωπο; Καλόν ή κακό; Αν τον θέλει κακό, του ζητά συγχώρεση που δεν μπορεί να γίνει. «Συγχώρα με Θεέ μου, / να γίνω κακός δεν μπορώ».

Μόνο μια μάνα μπορεί να διαπιστώσει το απόλυτο κενό «αγγίζοντας τα ρούχα» του παιδιού που χάθηκε, είτε με τη θέλησή του, γιατί δεν έμαθε όσα έπρεπε «σε μια εποχή που πέθανε στη γνώση», είτε χωρίς τη θέλησή του, από πείνα, σε μια εποχή που πέθανε στον υπερκορεσμό των ελαχίστων. Μπροστά σ' αυτό το θάνατο ο ποιητής προτρέπει: «Προσέχετε / μη προσπερνάτε / χωρίς αισθήματα». Και δεν εννοεί απλά αισθήματα ελεημοσύνης, όταν τα παιδιά ζητιανεύουν την ανάστασή τους. Εννοεί την ώριμη οργή μας. (Εκδόσεις «ΟΔΟΣ ΠΑΝΟΣ»).


Γιάννης ΚΑΡΑΒΙΔΑΣ

ΗΛΙΑΣ ΚΟΛΥΒΑΣ
«100% POLYESTER»

Μυθιστόρημα

Στην πεζογραφία προστίθεται ο νέος συγγραφέας ο Ηλίας Κολύβας. Με γραφή ευκίνητη, στρωτή απλώνεται στο δύσκολο χώρο των ασχολιών των σχολιαζόντων νέων ανδρών. Γλέντια, ξενύχτια, γυναίκες, «ντόλτσε βίτα»... Ο τίτλος του μυθιστορήματος πολλά υπονοεί. Χρήμα, που αποκτήθηκε με απάτες κι αισχροκέρδεια. Σε αυτό μας μετατρέπει η ελεύθερη αγορά, πλαστικά μασάμε, πλαστικά φτύνουμε.

Πρωταγωνιστής του έργου, ένας νέος αρκετά επιτυχημένος αρχιτέκτονας κι αρκετά μορφωμένος. Επιρρεπής στις καταχρήσεις και στις ουσίες που τον οδηγούν -όπως το είχε επιδιώξει- στην αμνησία, για να ξεκινήσει μια νέα ζωή. Η οποία όμως είναι ίδια με την προηγούμενη, που μανιωδώς θέλει να επαναφέρει στη μνήμη του.

Ο «διεφθαρμένος» νέος έχει, όμως, μια φιλοσοφική, ποιητική διάθεση, για τη ζωή, τους ανθρώπους, τις σχέσεις τους, τη φύση, το περιβάλλον: «Η θέα ήταν ένας τεράστιος πίνακας που κρεμόταν με διάφανα σκοινιά από τον ουρανό. Κάθισαν αρκετή ώρα να χαζεύουν το μπλε που γλίστραγε ανάμεσα στα στέρεα βράχια, για να απλωθεί ως το τέλος της ματιάς τους. Ποιος θα κοίταζε καν τον ξενώνα με τέτοια θέα μπροστά του;». Λυρισμός και χρωστήρας λεπτός. (Ο Ηλίας Κολύβας εξέδωσε και μια ποιητική συλλογή και ασχολείται με τη ζωγραφική. Το εξώφυλλο έχει τη σφραγίδα του).

Αγαπημένη του συντροφιά, ένα ψάρι, που κι αυτό σκέφτεται και κρίνει. Σ' αυτό τον κόσμο, λοιπόν, ανάμεσα στην πραγματικότητα, τη φαντασίωση, το βύθισμα στην άνοια, μέσα βαθιά στο υποσυνείδητο καιροφυλακτεί η ανάγκη να γλιτώσει από το σκοτισμένο του μυαλό. Να ξαναβρεί, μ' όποιο κόστος, τον αληθινό εαυτό του. Να ξεφύγει από την «πλαστική» ομοιομορφία των ημερών του και ν' αναπνεύσει το δροσερό αεράκι, επιθυμώντας να «... ξημέρωνε ένα καθαρό πρωινό, πλυμένο σ' ένα αόρατο νερό, που τώρα εξατμίζονταν οι τελευταίες του σταγόνες...». Δανειζόμαστε αυτές τις φράσεις του συγγραφέα, γιατί κλείνουν την ουσία του βασικού νοήματος του βιβλίου. (Εκδόσεις «Καστανιώτης»).


Ευγενία ΖΩΓΡΑΦΟΥ



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ