Επιλογές | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

H «ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ» ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

«Συζήτηση για θέματα Πολιτικής Οικονομίας στην ΕΣΣΔ στα τέλη της πρώτης δεκαετίας της σοσιαλιστικής οικοδόμησης»- Συλλογικό
«Ενενήντα τρία» -Β. Ουγκώ
«Με τη Λόπη» -Χρήστος Ρουπακιώτης
«Στο στόμα του λύκου» - Παναγιώτης Παπασταύρου

Η Ευτυχία των τραγουδιών

«Θα σου δώσω μια να σπάσεις/ αχ βρε κόσμε γυάλινε/ και θα φτιάξω μια καινούρια/ κοινωνία άλληνε...». Στην κορυφαία στιχουργό του λαϊκού μας τραγουδιού, Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, αφιερώνεται η εκδήλωση του Πνευματικού Κέντρου Δήμου Βύρωνα, τη Δευτέρα (7.30μ.μ.), στον κινηματογράφο «Νέα Ελβετία» (Ν. Ελβετίας 34). Για τη δημιουργό, που πρόσφερε απίστευτης ομορφιάς και δύναμης τραγούδια, θα μιλήσει ο ερευνητής του ρεμπέτικου Πάνος Σαββόπουλος. Τραγούδια της θα ερμηνεύσουν οι Κώστας Μάντζιος, Σοφία Παπάζογλου, με τον πιανίστα Γιώργο Αρδενίδη.

Γεννημένη στο Αϊδίνι το 1893, η Ε. Παπαγιαννοπούλου, σημαδεμένη από τη μικρασιατική καταστροφή, μετουσίωσε την αγωνία του πρόσφυγα σε αθάνατα λαϊκά τραγούδια. Ως στιχουργός εμφανίστηκε το 1948. Από τότε μέχρι το θάνατό της (1972), λάμπρυνε με τους στίχους της αμέτρητα λαϊκά τραγούδια. Το γράψιμο γι' αυτήν ήταν παιχνίδι και όχι δουλιά... Οι οικονομικές ανάγκες, που της δημιουργούσαν οι «διαφυγές» της για να ξεχνάει την πικρή ζωή της, είχαν ως αποτέλεσμα τα τραγούδια της να γίνουν αντικείμενο αισχρής εκμετάλλευσης. Λίγοι της αναγνώριζαν τα πνευματικά δικαιώματα των στίχων της. Φωτεινές εξαιρέσεις οι Απόστολος Καλδάρας και Μάνος Χατζιδάκις, που πάντα της απέδιδαν τα δικαιώματά της.

«Είναι τιμή μου» αναφέρει ο Κώστας Μάντζιος, «να ερμηνεύω τραγούδια της Ευτυχίας, της οποίας η προσφορά είναι πολύ μεγάλη στο λαϊκό και γενικότερα στο ελληνικό τραγούδι. Μέσα από τους στίχους τέτοιων ανθρώπων έχει ωριμάσει η αισθητική μας. Ηταν μια λαϊκή ποιήτρια. Πολλοί στίχοι της είναι στο όνομα άλλων... Το σημαντικό, όμως, είναι ότι μίλησαν και θα μιλάνε στις καρδιές των ανθρώπων».

Η περιπλάνηση της αθάνατης ρεμπέτισσας

Επανακυκλοφόρησε, ανανεωμένο, το βιβλίο της Σοφίας Αδαμίδου για τη μεγάλη ερμηνεύτρια Σωτηρία Μπέλλου

«Θα σας πω μια ιστορία/ πως στο λαϊκό τραγούδι/ η μεγάλη μας κυρία/ είναι η Μπέλλου Σωτηρία». Μ' αυτό το τραγούδι του Μαρίνου Γαβριήλ, σε στίχους της Σωτηρίας Μπέλλου, ως «πρόγευση» για όσα θα εκπλήξουν, θα ξαφνιάσουν, θα συγκινήσουν τον αναγνώστη του, αρχίζει η υποδειγματικά τεκμηριωμένη, με αντικειμενική κρίση, αλλά και ανθρώπινη ευαισθησία, μυθιστορηματικής γραφής βιογραφία της Σοφίας Αδαμίδου «ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ - Πότε ντόρτια, πότε εξάρες (Η περιπλανώμενη ζωή μιας ρεμπέτισσας)». Πρόκειται για τη δεύτερη, εμπλουτισμένη με νέα κειμενικά, στιχουργικά και άλλα ντοκουμέντα και άγνωστες φωτογραφίες, έκδοση του βιβλίου (Πατάκης), συνοδευόμενη με ένα CD («Λύρα») με 12 τραγούδια - μεγάλες ερμηνείες της Μπέλλου. Μια βραδιά, γύρω στα τέλη του 1992, ένας δικός μας, αγαπημένος άνθρωπος, η άξια συντάκτρια του «Ρ», Σοφία Αδαμίδου, πρωτοπλησίασε δημοσιογραφικά το αθάνατο, μοναδικό γυναικείο φαινόμενο του λαϊκού μας τραγουδιού, τηn Σωτηρία Μπέλλου. Συν τω χρόνω «κέρδισε» την εκτίμηση και τη φιλία της, τόσο που το 1997 να της αναθέσει τη συγγραφή της περιπετειώδους ανθρώπινης και καλλιτεχνικής ζωής της. Ζωή γεμάτη βάσανα, τραύματα, μα και «θάματα», μιας ανθρώπινης φύσης «εκρηκτικής», ανυπότακτης, καθ' όλα και αδιαπραγμάτευτα ελεύθερης και μιας ψυχής που έγινε «φωνή λαού», συμπυκνώνοντας τους αγώνες, τους καημούς και τους πόθους του, τις ήττες και τις νίκες του, τις λύπες και χαρές του, τους θρήνους και τα γλέντια του. Μια φωνή, που σημάδεψε ανεξίτηλα το ελληνικό - λαϊκό και έντεχνο - τραγούδι του 20ού αιώνα.

Η βιογραφία (382 σελίδες), συγκροτημένη σε 23 πυκνογραμμένα και πλούσια σε πληροφορίες κεφάλαια, ξεφυλλίζοντας «τα χειρόγραφα της μοναξιάς της μεγάλης κυρίας του ελληνικού τραγουδιού», ξεκινώντας από τον τραυματισμένο πόθο της για μητρότητα, παρακολουθεί το βιο - εργογραφικό «ταξίδι» της «συννεφιασμένης ψυχής» της και κλείνει με πλήρη δισκογραφία από το 1951 έως το 1993 και τους χειρόγραφους στίχους της για το τραγούδι «Αμ, είμαι εγώ μποέμισσα», (σε μουσική δική της) ηχογραφημένο το 1961.

Στις «Χειμερινές Συναντήσεις» του Πολιτιστικού Κέντρου Δήμου Ηλιούπολης, τη Δευτέρα (7.30μμ) στη Δημοτική Βιβλιοθήκη (πλ. 25ης Μαρτίου 7), η εκδήλωση αφιερώνεται στην Ιωάννα Καρυστιάνη. Είσοδος ελεύθερη.

Τη Δευτέρα (8μμ) στον Ιωνικό Σύνδεσμο (Τσουρουκτσόγλου 1 και Λεωφόρος Ηρακλείου 251), θα παρουσιαστεί η ποιητική δημιουργία του Διονύση Καψάλη, από το Ιδρυμα «Τάκης Σινόπουλος - Σπουδαστήριο Νεοελληνικής Ποίησης».

Συνεχίζεται στο χώρο τέχνης «William James» (Υμηττού 66, Χολαργός), η έκθεση του Σπύρου Σουρτζίνου. Πρόκειται για ακουαρέλες με τοπία της γενέτειράς του, Κέρκυρας. Οπως σημείωνε παλιότερα ο δημιουργός, «το έργο μου είναι η Κέρκυρα, μα πίσω από την υγρασία και την ατμόσφαιρά της είναι η πίκρα και η αγωνία της ψυχής μου. Μια διαμαρτυρία για κάθε τι που χάνεται. Μια συνεχής διαμαρτυρία στην περίφημη τουριστική "αξιοποίηση" του τόπου μου και του ανθρώπινου δυναμικού του».

Σήμερα στην «Αλλη Οχθη» (Αρτέμωνος 9, Ν. Κόσμος, 210-9270628), η «Χαονία» θα παρουσιάσει πολυφωνικά τραγούδια της Ηπείρου, της Κάτω Ιταλίας και του Βώλακα Δράμας. Ο Ηλίας Κούρος, νέος βοσκός από το Δολό Πωγωνίου, παθιασμένος με το τραγούδι, έρχεται γι' αυτή τη νύχτα στην Αθήνα. Μετέχουν ο Θωμάς Λώλης (κλαρίνο), ο Βασίλης Γραμματικός (γκάιντα), οι Lily Storm και Lucia Comnes από την Καλιφόρνια σε πολυφωνικά τραγούδια από Ελλάδα, Βουλγαρία, Αλβανία, Γεωργία, Σερβία...

Τη Δευτέρα (8.30μμ), στην αίθουσα «Φίλιππος Νάκας» (Ιπποκράτους 41, 210- 3634000), τραγουδά η Μάρθα Φριντζήλα. Τη συνοδεύουν οι Παναγιώτης Τσεβάς (πιάνο) και Αντώνης Μαράτος (κοντραμπάσο).

Εννιά ταινίες μικρού μήκους κινουμένων σχεδίων, από επτά ευρωπαϊκές χώρες για παιδιά θα προβληθούν αύριο στο «Σινέ Φιλίπ» στο πρόγραμμα «Κυριακάτικα Απογεύματα». Οι ταινίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα «Europe in Shorts for Kids», που περιοδεύει σε όλην την Ευρώπη. Η επιλογή έγινε από οχτώ μέλη του Φεστιβάλ της ECFF (Ευρωπαϊκή Ενωση Κινηματογραφικών Φεστιβάλ) μέσα από 26 ταινίες. Οι ταινίες που θα προβληθούν είναι: «Τρεις Τράγοι» Heikki Prepula (Φινλανδία), «Ο Μικρούλης Πρίγκιπας» Zoia Trofimova (Γαλλία), «Το Καρότο» Zoia Trofimova (Εσθονία), «Ο Ερνεστ στην πισίνα» Alice de Champfleury (Δανία), «Παξιμάδια και βίδες» Andreas Krein (Γερμανία), «Οι Μέλισσες: Κεράσια» Grega Mastnak (Σλοβενία), «Jolly Roger» Mark Baker (Βρετανία), «Ο Πελαργός» Klaus Morschenser (Γερμανία).