Το ΚΚΕ έχει ολοκληρωμένη και επιστημονικά επεξεργασμένη θέση για το σχολείο και την ΤΕΕ: Το σχολείο πρέπει να είναι ένα και μοναδικό για όλους, να διαρκεί 12 χρόνια, κι έπειτα να ακολουθεί η Τεχνικοεπαγγελματική Εκπαίδευση σε δημόσιες, δωρεάν τεχνικοεπαγγελματικές σχολές.

Η Παιδεία είναι κοινωνικό δικαίωμα και πρέπει να παρέχεται δωρεάν σε όλους χωρίς φραγμούς και διακρίσεις. Από αυτή την αρχή το ΚΚΕ δεν κάνει ούτε βήμα πίσω. Αντίθετα, άλλες πολιτικές δυνάμεις, πατώντας σε δυο βάρκες, και τις κοινωνικές διακρίσεις «καταγγέλλουν», αλλά και το διαχωρισμό της εκπαίδευσης δέχονται. Από αυτή την αρχή πηγάζει και η θέση του ΚΚΕ για ενιαίο 12χρονο βασικό υποχρεωτικό σχολείο με ενιαία δομή, περιεχόμενο και λειτουργία.

Η πρόταση του ΚΚΕ είναι ρεαλιστική γιατί πηγάζει από τις ανάγκες και τις δυνατότητες της κοινωνίας, εκφράζει τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες και είναι επιστημονικά επεξεργασμένη. Το ποιοτικό ζητούμενο σήμερα είναι όλοι οι νέοι να αποκτούν μέχρι τα 18 τους στέρεη και ολοκληρωμένη βασική - γενική παιδεία και ολόπλευρη καλλιέργεια της προσωπικότητάς τους. Αρα, το σχολείο πρέπει να είναι ένα και μοναδικό, ενιαίο από την 1η έως τη 12η τάξη του. Αυτό επιβάλλεται:

• Από το γεγονός ότι η βιολογική και ψυχολογική ωρίμανση των νέων δεν μπορεί να υπάρξει πριν από το όριο ενηλικίωσης
• Από την ανάγκη ολοκλήρωσης της διαπαιδαγωγητικής εργασίας του σχολείου που χρειάζεται την ανάλογη δωδεκαετή διάρκεια
• Από λόγους ισότιμης παροχής του κοινωνικού δικαιώματος στη μόρφωση σε όλους αδιάκριτα τους νέους. Είναι μύθος που νομιμοποιεί τους ταξικούς φραγμούς ότι υπάρχουν νέοι που «παίρνουν τα γράμματα» και άλλοι «ανεπίδεκτοι» μάθησης

Η διέξοδος δεν είναι άλλη από ένα σχολείο που ενοποιεί Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο, απομεινάρια ξεπερασμένων ιστορικά φάσεων της ταξικής εκπαίδευσης που θέλει να περιορίσει στο ελάχιστο την παιδεία του φτωχού εργαζόμενου λαού.

Η πρόταση του ΚΚΕ περιλαμβάνει ένα σχολείο που δε θα διχοτομείται σε Γενικό - Τεχνικό, που δε θα βάζει 14χρονα παιδιά να επιλέξουν τι θέλουν να κάνουν επαγγελματικά. Ενα σχολείο που δεν επιδιώκει την αναπαραγωγή της αντίθεσης πνευματικής - χειρωνακτικής εργασίας, και ως εκ τούτου δε θα «εξορίζει» από το πρόγραμμά του την τεχνική σαν «κατώτερη» ενασχόληση των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων.

Για το ΚΚΕ η τεχνική δεν είναι η ξεπερασμένη αντίληψη της «μαστοράντζας», αλλά αναπόσπαστο κομμάτι της Γενικής Παιδείας. Δεν μπορούμε να μιλάμε για ειδικότητες αν ο μαθητής δεν έχει ολοκληρώσει τη γενική μόρφωση. Η σύγχρονη βασική - γενική παιδεία της εποχής μας απαιτεί τη μελέτη των διαφόρων επιστημών. Το σχολείο που προτείνει το ΚΚΕ ενσωματώνει βασικά στοιχεία της επιστήμης των μέσων παραγωγής, της τεχνολογίας, όχι για επαγγελματική εξειδίκευση, αλλά ως γενική προετοιμασία για τη ζωή. Ταυτόχρονα, θα παρέχει γενική οικονομική και φιλοσοφική γνώση του κόσμου, του συστήματος παραγωγής και της κοινωνίας. Ετσι βοηθά τους μαθητές του να αναγνωρίζουν μέσα στην πράξη τη θεωρητική γνώση και, αντίστροφα, μέσα από τη θεωρητική γνώση να μπορούν να ερμηνεύουν την πράξη.

Η πρόταση του ΚΚΕ έρχεται να απαντήσει και σε μια ακόμα ζοφερή κατάσταση που παρατηρείται σήμερα. «Λόγω της ρευστότητας που υπάρχει στην ΤΕΕ, οι εκπαιδευτικοί αναγκάζονται να γίνουν "κυνηγοί κεφαλών", προκειμένου να δημιουργηθούν τμήματα των ειδικοτήτων τους και να μη βγουν υπεράριθμοι. Δημιουργείται ακόμα και ένας αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ εκπαιδευτικών, μεταξύ σχολείων κλπ.», εξηγεί ο Σ. Σάββας, από το 7ο Εσπερινό ΕΠΑΛ Πειραιά.

Ο Σ. Δημητροκάλης, καθηγητής στο 2ο ΕΠΑΛ Αθήνας, είπε στον «Ρ»: «Με την αναδιάρθρωση των ειδικοτήτων μέσα από τη μετατροπή των ΤΕΕ σε ΕΠΑΛ μερικές ειδικότητες εξαφανίστηκαν (π.χ., Φυσικοθεραπεία, Διατροφολογία). Αν προσαρμόζεις την Παιδεία στην αγορά, αν αυτό δε γίνεται με γνώμονα τις ανάγκες της κοινωνίας, σήμερα θα έχεις κάποιες ειδικότητες, αύριο μπορεί να μην τις έχεις. Ετσι, πολλοί εκπαιδευτικοί έχουν μείνει χωρίς ώρες διδασκαλίας, χωρίς αντικείμενο». Επιπλέον, συμπληρώνει, «μεταξύ δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης υπάρχουν μόνο τα ΙΕΚ, τα ΚΕΚ και άλλες ιδιωτικές σχολές. Αυτό το κενό πρέπει να καλυφθεί από το κράτος με σχολές που θα προσφέρουν ειδίκευση με επαγγελματικά δικαιώματα».

Σύμφωνα με την πρόταση του ΚΚΕ, η προετοιμασία για το επάγγελμα πρέπει να ακολουθεί τη 12χρονη εκπαίδευση, είτε στην Ενιαία Ανώτατη Εκπαίδευση, είτε σε ένα σύστημα δημόσιων και δωρεάν «μεταλυκειακών» Επαγγελματικών Σχολών. Αυτές:

• Θα παρέχουν ουσιαστική εκπαίδευση και πλήρη επάρκεια για την ολοκληρωμένη άσκηση επαγγέλματος
• Ο απόφοιτός τους δε θα χρειάζεται να περάσει από διαδικασίες πιστοποίησης, που αμφισβητούν και απαξιώνουν το πτυχίο
• Η διαρκής επανακατάρτιση θα είναι άχρηστη για τους αποφοίτους μιας τέτοιας επαγγελματικής εκπαίδευσης, συνέχειας του 12χρονου βασικού σχολείου, γιατί τότε θα είναι σε θέση να προσαρμόζεται στις όποιες αλλαγές της επαγγελματικής του ζωής, ακόμα και να τις προκαλεί
• Επομένως, τα ΙΕΚ - ΚΕΚ και λοιπά υποκατάστατα της επαγγελματικής εκπαίδευσης πρέπει να καταργηθούν

Μόνο σε μια τέτοια προοπτική ο μόνιμος εκπαιδευτικός της σημερινής ΤΕΕ δε θα έχει αγωνία κάθε τόσο για την εργασιακή του θέση. Και όχι μόνο δε θα κινδυνεύει να τη χάσει, αλλά μπορεί να βρει και την εκπαιδευτική του αποστολή ως παιδαγωγός.

• Δε θα δυσκολεύεται να κάνει το μάθημά του, όπως σήμερα, αφού οι μαθητές έχοντας αποκτήσει γερές βάσεις γενικής Παιδείας θα κατανοούν και θα συμμετέχουν στη διδασκαλία, στο εργαστήριο κ.α.
• Ενα κομμάτι των εκπαιδευτικών θα απασχολείται στο ενιαίο 12χρονο για να διδάξει την τεχνολογία και τις βάσεις της επιστήμης που εφαρμόζονται στην παραγωγή
• Πολύ περισσότεροι εκπαιδευτικοί από αυτούς που σήμερα υπηρετούν θα χρειαστούν για να καλύψουν τις ανάγκες ειδικοτήτων των επαγγελματικών σχολών
• Πρόσθετο εκπαιδευτικό προσωπικό θα επιμορφώνει περιοδικά τους εργαζόμενους τεχνικούς στα τμήματα επιμόρφωσης των επαγγελματικών σχολών

Αυτή είναι η πραγματικότητα που διαμορφώνεται γύρω απο τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) και τις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ), τα σχολεία δηλαδή που λειτουργούν σαν «φυτώρια» των αυριανών στρατιών ανέργων, των «απασχολήσιμων», των διαρκώς επανακαταρτιζόμενων. Είναι τα «σχολεία κατά παραγγελίαν» των επιχειρήσεων και των αναγκών της αγοράς.

Ο στόχος που υπηρετούν οι αλλαγές στη δομή της Τεχνικο - Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (ΤΕΕ), η οποία περιλαμβάνει στο εξής τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑΛ) και τις Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑΣ) είναι ένας και ξεκάθαρος: Ο μαζικός εξαναγκασμός των μαθητών στην πρόωρη, χαμηλού επιπέδου κατάρτιση, δηλαδή στη δουλιά χωρίς δικαιώματα. Εξάλλου, διακηρυγμένος στόχος τόσο της σημερινής κυβέρνησης της ΝΔ, όσο και των προηγούμενων του ΠΑΣΟΚ, είναι η ΤΕΕ στην Ελλάδα να προσεγγίσει τον αντίστοιχο μέσο όρο στην ΕΕ, ο οποίος κυμαίνεται μεταξύ 48% και 78%, ενώ στη χώρα μας φτάνει στο 33%.

Ο αντιεπιστημονικός και ταξικός διαχωρισμός της εκπαίδευσης σε γενική και τεχνική ενισχύεται. Με την εμπορευματοποίηση και την απαξίωση της γνώσης, όλο και λιγότερα παιδιά εργαζομένων παίρνουν ακόμα και τις στοιχειώδεις γνώσεις που προσφέρει το σημερινό σχολείο.

«Τα ΕΠΑΛ δεν προσφέρουν ούτε γενική μόρφωση, ούτε κατάρτιση», είπε στον «Ρ» ο Σωτήρης Δημητροκάλης, καθηγητής στο 2ο ΕΠΑΛ Αθήνας. Παρά την εξαγγελλόμενη ένταξη των ΕΠΑΛ στη λυκειακή βαθμίδα, η ανισοτιμία τους απέναντι στο Γενικό Λύκειο είναι δεδομένη, καθώς ούτε γενική παιδεία παρέχουν, αλλά ούτε και τεχνικοεπαγγελματική μόρφωση, παρά τις ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται.

«Οι ώρες που θα διδάσκονται τα μαθήματα γενικής εκπαίδευσης είναι πολύ λιγότερες απ' ό,τι τα αντίστοιχα των Γενικών Λυκείων. Πώς θα ανταγωνιστούν τα παιδιά των ΓΕΛ; Την ίδια στιγμή, το χαρτί του ΕΠΑΛ ούτε ειδίκευση, ούτε επαγγελματικά δικαιώματα παρέχει. Με βάση Κοινοτική Οδηγία, η μεταδευτεροβάθμια εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για την επαγγελματική κατοχύρωση, δηλαδή η φοίτησή τους σε κάποιο ΙΕΚ, ιδιωτικό ή δημόσιο», εξηγεί ο Σ. Δημητροκάλης.

«Ρώτησα μερικά παιδιά αν γράφονται στο ΕΠΑΛ με σκοπό να περάσουν σε κάποιο ΑΕΙ ή ΤΕΙ», μας είπε χαρακτηριστικά ο Σάββας Σάββας, καθηγητής στο 7ο Εσπερινό ΕΠΑΛ Πειραιά. «Η απάντησή τους ήταν ξεκάθαρη: "Μια ειδικότητα να πάρουμε ήρθαμε, να μάθουμε ένα επάγγελμα..."». Ολα δείχνουν - σύμφωνα με τους εκπαιδευτικούς - ότι θα είναι μηδαμινό το ποσοστό των μαθητών των ΕΠΑΛ που θα αποτολμούν να συναγωνιστούν σε πανελλαδικές εξετάσεις τους μαθητές των Γενικών Λυκείων, που για τρία χρόνια προετοιμάζονται γι' αυτές με μαθήματα εξ ολοκλήρου γενικής παιδείας.

«Την κατάρτιση θα τη δώσουμε στις ΕΠΑΣ... για να πάρουν τα παιδιά μια ειδικότητα ως κατάρτιση», είναι ο ορισμός του ίδιου του υπουργείου Παιδείας για τις ΕΠΑΣ. Μετά από ένα χρόνο υποχρεωτικής φοίτησης στα ΕΠΑΛ ή στα ΓΕΛ, οι μαθητές θα μπορούν να πάνε στις ΕΠΑΣ που προσφέρουν «στεγνή» χαμηλού επιπέδου κατάρτιση, χωρίς κανένα μάθημα γενικής παιδείας. Επιπλέον, το γεγονός ότι οι ΕΠΑΣ θα μπορούν να ιδρύονται και από άλλα υπουργεία, όπως Εργασίας, Υγείας, Τουρισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης κλπ., αποκαλύπτει πως πρόκειται για σχολές ρηχής, ληξιπρόθεσμης κατάρτισης «κατά παραγγελία», σύμφωνα δηλαδή με τις ευκαιριακές ανάγκες των κλάδων της παραγωγής και των επιχειρήσεων.

Στις ΕΠΑΣ δε διδάσκεται ούτε μια ώρα η γλώσσα, η ιστορία, βιολογία ή άλλα μαθήματα απαραίτητα για τη μόρφωση ενός ανθρώπου. «Επιλέγονται από παιδιά που έχουν πεταχτεί έξω από κάθε εκπαιδευτική διαδικασία, που θέλουν να βρουν άμεσα μια δουλιά, παιδιά λαϊκών στρωμάτων», τονίζει ο Γιώργος Λαγγίδης, καθηγητής στο 1ο ΕΠΑΛ Περάματος. «Κι αυτό είναι αυταπάτη», συμπληρώνει ο Σ. Δημητροκάλης, «αφού υπάρχει υπερπροσφορά φτηνής εργασίας από αποφοίτους ΙΕΚ, ΤΕΙ και ΑΕΙ ακόμα, προδιαγράφεται και η ανεργία των αποφοίτων των ΕΠΑΣ, που θα έχουν πολύ λιγότερα προσόντα. Από δω πηγάζει ότι σε όλη τους τη ζωή θα είναι επανακαταρτιζόμενοι, αυτή είναι η λεγόμενη "διά βίου μάθηση"».

Το πολυπόθητο «χαρτί» ακούγεται από τα χείλη των παιδιών. Κάποια ήδη δουλεύουν. Βοηθάνε στο εισόδημα του σπιτιού. Ολα πάντως βιάζονται να βγούν στην παραγωγή.

Το εγχείρημα της ενίσχυσης της ΤΕΕ έχει πολλά «στηρίγματα»: Το «μεσαιωνικό» επιχείρημα, ότι «κάτι πρέπει να γίνει με τα παιδιά που δεν παίρνουν τα γράμματα». Τον αντιεπιστημονικό για τα σημερινά δεδομένα διαχωρισμό της πνευματικής και χειρωνακτικής εργασίας. Την απαξίωση της γνώσης που καλλιεργείται ποικιλοτρόπως σε όλη την εκπαιδευτική διαδικασία. Και κυρίως την ανεργία, που καλπάζει, που έχει μπει σε κάθε λαϊκό σπίτι, την διαρκή λιτότητα των λαϊκών στρωμάτων, τη μεγάλη ανασφάλεια και αβεβαιότητα για το μέλλον.

«Δεν ισχύει ότι τα παιδιά που έρχονται στα ΕΠΑΛ δεν "παίρνουν τα γράμματα". Ερχονται για να πάρουν το χαρτί. Κι εγώ θέλω το χαρτί ειδικότητας για να πιάσω πιο γρήγορα δουλιά», μας είπε ο Θάνος.

Ο Σ. Δημητροκάλης υπογραμμίζει μεταξύ άλλων: «Στην ΤΕΕ εξωθούνται παιδιά που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο τους έχει καλλιεργηθεί μια απαξίωση για τη μόρφωση. Παιδιά με μειωμένες προσδοκίες, που ψάχνουν διέξοδο στην κατάρτιση. Είναι κατά κανόνα παιδιά εργατικών οικογενειών, με την ελπίδα ότι τελειώνοντας θα βρουν γρήγορα δουλιά. Κι αυτό όμως είναι ψευδαίσθηση. Για την ανεργία δεν ευθύνεται ούτε το σχολείο, ούτε το πανεπιστήμιο. Φταίει η κοινωνία, η οικονομία».

Την αντιεπιστημονική φύση της πρόωρης και ρηχής κατάρτισης, πέρα από το ξεκάθαρο ταξικό της περιεχόμενο, επισημαίνει ο Γ. Λαγγίδης. «Τα βάζουν στα 14 και 15 τους χρόνια να διαλέξουν τι θέλουν να κάνουν. Ερχονται στο σχολείο και δεν ξέρουν τι θέλουν, τι να κάνουν, ποια κατεύθυνση να πάρουν. Σ' αυτή την ηλικία τα παιδιά δεν είναι ακόμα ώριμα βιολογικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά. Αυτά λένε οι επιστήμονες...», μας είπε χαρακτηριστικά.

Το παιχνίδι και η ξεγνοιασιά θυσιάζονται για την απόκτηση των δεξιοτήτων του αυριανού ευέλικτου φτηνού εργαζομένου

Και με αυτό το στόχο κρίνει ότι «αν ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, η απόδοση στις επενδύσεις ιδιωτών και της κοινωνίας θα φτάσει περίπου ως και το 8% ετησίως». Με αυτούς τους όρους εκτιμά η ΕΕ ότι «κάθε επιπλέον χρόνος κατά μέσο όρο συμμετοχής στη σχολική εκπαίδευση αυξάνει την παραγωγικότητα σε μια μέση χώρα της ΕΕ βραχυπρόθεσμα κατά 6,2% και μακροπρόθεσμα κατά επιπλέον 3,1%». Η εκπαίδευση με όρους κερδοφορίας του κεφαλαίου δεν έχει καμία σχέση με τη μόρφωση του λαού. Οταν η ΕΕ μιλάει για εκπαίδευση μιλάει για τη διά βίου περιπλάνηση από κατάρτιση σε κατάρτιση, για απόκτηση δεξιοτήτων. Και οι δεξιότητες αυτές είναι καθορισμένες από την ίδια την ΕΕ: Επικοινωνία στη μητρική και σε ξένες γλώσσες, μαθηματική ικανότητα και βασικές ικανότητες στην επιστήμη και την τεχνολογία, χειρισμός ηλεκτρονικού υπολογιστή, επιχειρηματικότητα, διαπροσωπικές και διαπολιτισμικές ικανότητες, μεθοδολογία της μάθησης...

Για να είναι «αποδοτική» αυτή η εκπαίδευση, οι εργαζόμενοι πρέπει από τις πιο τρυφερές ηλικίες να αποκτήσουν τις δεξιότητες που θα τους μετατρέψουν σε διαρκώς επανακαταρτιζόμενο, φτηνό και ευέλικτο προσωπικό νωρίς νωρίς, για να συνεισφέρουν με την κλεμμένη υπεραξία τους στην κερδοφορία του κεφαλαίου. Με αυτούς τους όρους η ΕΕ ζητάει από τα κράτη - μέλη «να επενδυθούν περισσότερα χρηματοδοτικά μέσα στην προσχολική εκπαίδευση, η απόδοση της οποίας είναι μεγαλύτερη». Για την εξασφάλιση της εκμάθησης αυτών των δεξιοτήτων από όλα τα παιδιά σημειώνει ότι «η πρόωρη κατηγοριοποίηση έχει αρνητικές συνέπειες (...). Αντιθέτως η διαφοροποίηση είναι αποτελεσματική στη μέση εκπαίδευση».

Ολα τα παραπάνω παρουσιάζονται στην αιτιολογική έκθεση ψηφίσματος που υιοθέτησε το Ευρωκοινοβούλιο την περασμένη βδομάδα, με τον εύηχο τίτλο «Αποδοτικότητα και ισότητα στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης».

Αλλωστε, όπως αναφέρεται από τη δεύτερη σελίδα του ψηφίσματος, ένα από τα ζητήματα που λαμβάνονται υπόψη για την εν λόγω απόφαση είναι «ότι ενόψει των περικοπών των δημόσιων δαπανών και των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης, των δημογραφικών αλλαγών και των τεχνολογικών καινοτομιών, ολόκληρη η Ευρώπη δίνει μεγαλύτερη έμφαση στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης» και ότι «η σοβαρή ανισότητα ως προς την απόδοση των εκπαιδευτικών συστημάτων εντός της ΕΕ» «μπορεί να αυξήσει τις διαφορές στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των κρατών - μελών και να θέσει σε κίνδυνο την επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας». Η επίτευξη των στόχων της Λισαβόνας για την αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου είναι ο βασικός γνώμονας... Περίπατο πάει η ισότητα...

Στο ψήφισμα αναφέρεται ότι «οι επενδύσεις σε μια βαθμίδα εκπαίδευσης δεν ενισχύουν μόνο την κατάρτιση και την ικανότητα σε αυτή τη βαθμίδα, αλλά θέτουν και τις βάσεις για την απόκτηση περισσότερων προσόντων και δεξιοτήτων στις υπόλοιπες βαθμίδες εκπαίδευσης». Είναι προφανώς αυτό το κριτήριο με βάση το οποίο δίνεται έμφαση στη διδασκαλία από μικρή ηλικία, από την εύπλαστη ηλικία των τεσσάρων. Ετσι, καλεί «τα κράτη - μέλη να ενισχύσουν σαφώς τις επενδύσεις τους στην προσχολική εκπαίδευση, συμπεριλαμβανομένης και της νηπιακής, καθώς τούτο μπορεί να είναι αποτελεσματικό μέσο για τη θεμελίωση της περαιτέρω εκπαίδευσης, την ανάπτυξη της παιδικής νοημοσύνης, την αναβάθμιση του γενικού επιπέδου δεξιοτήτων και να ενισχύσει σαφώς την ισότητα του εκπαιδευτικού συστήματος». Ποιος είπε ότι τα παιδιά 4 - 5 χρόνων πρέπει να παίξουν και να χαρούν την ξεγνοιασιά; Από μικρά πρέπει να λάβουν τις απαραίτητες δεξιότητες, να γαλουχηθούν στη διά βίου κατάρτιση, γι' αυτό και «στηρίζει όλες τις μορφές προσχολικής εκπαίδευσης και τις παρεμβάσεις σε μικρές ηλικίες, πράγμα που θα έχει μακροπρόθεσμα τη μεγαλύτερη απόδοση από όλα τα στάδια της διά βίου εκπαίδευσης».

Ετσι, μιλάει για «υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση», η οποία όμως ούτε κατά διάνοια δεν είναι δωρεάν! Αντιθέτως, με τους συνηθισμένους τρόπους, καλεί τα κράτη - μέλη «να αυξήσουν τον αριθμό των επιδοτούμενων θέσεων στην προσχολική εκπαίδευση, προσφέροντας έτσι καλύτερες ευκαιρίες σε παιδιά προσχολικής ηλικίας που στερούνται οικονομικών μέσων για να επωφεληθούν από το εκπαιδευτικό σύστημα».

Οπως σημειώνεται, «η πρόωρη κατηγοριοποίηση έχει αρνητικές συνέπειες στην αποτελεσματικότητα και στην ισότητα των εκπαιδευτικών συστημάτων». Ο όρος πρόωρη όμως περιορίζεται μέχρι την ηλικία των 14 - 15 καθώς σημειώνει ότι «στηρίζει εξάλλου την εξασφάλιση ευελιξίας στην επιλογή εκπαιδευτικών κατευθύνσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, πράγμα που δεν πρέπει να αποκλείει την επιλογή διαφορετικής κατεύθυνσης σε διαδοχικές εκπαιδευτικές φάσεις». Δηλαδή, η διαφοροποίηση και η κατηγοριοποίηση των παιδιών μπορεί ωραιότατα να ενταθεί από το γυμνάσιο και έπειτα. Αρκεί οι μαθητές να έχουν αποκτήσει τις βασικές δεξιότητες, να μιλάνε, να γράφουν και να καταλαβαίνουν σε μια - δυο γλώσσες, να ξέρουν πρόσθεση, αφαίρεση, πολλαπλασιασμό, διαίρεση και κλάσματα, να γνωρίζουν να ψάχνουν στο διαδίκτυο, να χειρίζονται υπολογιστή, να έχουν γαλουχηθεί με τις «αξίες» του καπιταλισμού και να αναζητούν από μόνοι τους τη διά βίου περιπλάνηση στα μονοπάτια της κατάρτισης... Με αυτά τα «εφόδια» κατηγοριοποιούνται, με ταξικά κριτήρια: Αλλοι στην τεχνική εκπαίδευση, άλλοι στην κατάρτιση, άλλοι στα «καλά» και άλλοι στα πανεπιστήμια - κέντρα κατάρτισης.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ότι «οι επενδύσεις στη διά βίου εκπαίδευση που αποσκοπούν στη διευκόλυνση της πρόσβασης και στην ισότητα στηρίζουν την κοινωνική αλληλεγγύη, παρέχουν στα άτομα την ικανότητα να λύνουν προβλήματα, να διαμορφώνουν την αυτοεκτίμησή τους, να προσαρμόζονται στις αλλαγές και να τις κάνουν κτήμα τους, πράγμα που βελτιώνει την προσωπική τους ανάπτυξη και διευκολύνει περισσότερο την αντιμετώπιση και άλλων αλλαγών στη ζωή». Οπως το επάγγελμα, το οποίο θα αλλάξουν τουλάχιστον επτά φορές στη ζωή τους, όπως το πέρασμα από την εργασία στο ταμείο ανεργίας και από εκεί στα θρανία της επανακατάρτισης και πάει λέγοντας...

Ετσι, «στηρίζει την εξασφάλιση καλύτερων ευκαιριών για εκπαίδευση των ενηλίκων ενόψει του προβλήματος γήρανσης του πληθυσμού, πράγμα που θα επιτρέψει την καλύτερη προσαρμογή στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας καθώς και τη συμμετοχή των λιγότερο καταρτισμένων στην εκπαίδευση». Μαζί με τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης που παίρνουν την ανιούσα, πακέτο έρχεται και η διά βίου μάθηση μέχρι θανάτου, για να ξεζουμίσουν τον εργαζόμενο στέλνοντάς τον στα θρανία για να μάθει, για παράδειγμα, νέες τεχνολογίες στα 70 και να ξαναμπεί στα γεμάτα στην εκμετάλλευση...

Για να μην αφήσει κανένα περιθώριο να ξεφύγει κανένας τομέας εκπαίδευσης από τις επιδιώξεις του κεφαλαίου, το Ευρωκοινοβούλιο «καλεί τα κράτη - μέλη να εντάξουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τις επιχειρήσεις, τους κοινωνικούς και άλλους εταίρους και το δημόσιο τομέα σε μια κοινή εταιρική σχέση για την υλοποίηση επιτυχών προγραμμάτων κατάρτισης». Αλλωστε, το πνεύμα «αξιολόγησης στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης, για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και διαρκής παρακολούθηση της εξέλιξής τους» είναι πανταχού παρόν: Για να ελέγχει το βαθμό προσαρμογής των εκπαιδευτικών συστημάτων στους στόχους του κεφαλαίου...

Με το ψήφισμα το Ευρωκοινοβούλιο «καλεί τα κράτη - μέλη να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και την ισότητα με τη δημιουργία αντίστοιχων όρων και κινήτρων για την εξασφάλιση περισσότερων επενδύσεων από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές». Είναι δεδομένο ότι στην ΕΕ ο όρος δημόσια Παιδεία αποτελεί παρελθόν...

Και όχι μόνο. Διαπιστώνεται ότι «η δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση δεν εγγυάται αναγκαστικά και από μόνη της ισότητα» και χρειάζονται «επιπλέον μελέτες βάσει του συλλογισμού ότι τα δίδακτρα δεν είναι θέμα απομονωμένο αλλά μέρος ενός πλέγματος παραγόντων σχετικών με οικονομικά κίνητρα σε συνδυασμό με συνοδευτική οικονομική στήριξη, η οποία, στην περίπτωση των ομάδων που μειονεκτούν, μπορεί να μειώσει την ανισότητα με τη μορφή της πρόσβασης στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση». Ανοίγει η πόρτα για δίδακτρα με αντιστάθμισμα τα δάνεια, τη μαύρη εργασία, τις ανταποδοτικές υποτροφίες... Οπως ακριβώς προβλέπεται στο νόμο - πλαίσιο της ΝΔ στο άρθρο 13, στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ στη σελ. 17, στην τροπολογία του ΣΥΝ στο άρθρο 13 του νόμου - πλαισίου!

Και, βέβαια, σε μια ανταγωνιστική Παιδεία δε θα μπορούσαν να μην έχουν στήριξη τα «προγράμματα πανεπιστημιακής αριστείας, διότι η ζήτηση στην αγορά εργασίας θα καλυφθεί αποτελεσματικότερα αν εξασφαλίζεται δυναμικό υψηλής ειδίκευσης σε διάφορους τομείς». Είναι γεγονός. Το κεφάλαιο χρειάζεται ημιμαθείς διαρκώς καταρτιζόμενους εργάτες. Χρειάζεται όμως και λίγους εκλεκτούς, ολοκληρωμένους επιστήμονες και εργαζόμενους με υψηλή επιστημονική κατάρτιση... Λίγους. Από τα κέντρα αριστείας. Από το «σωρό» των (πολλών) πανεπιστημίων θα βγαίνουν οι εργάτες - αναλώσιμα.