Ο στρατάρχης της ΕΣΣΔ Γκ. Ζούκοφ διαβάζει την πράξη άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας

Στη μεγάλη λαϊκή νίκη ήταν αποφασιστική, καθοριστική, η συμβολή της Σοβιετικής Ενωσης. Η προσφορά του λαού της, του σοβιετικού κράτους και των Ενόπλων Δυνάμεών της έχει καταγραφεί ως αθάνατη εποποιία.

Τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα καθήλωσαν 100άδες εχθρικές μεραρχίες. Προξένησαν σημαντικές καταστροφές στα στρατεύματα κατοχής, με την ηρωική πάλη τους, που στρεφόταν ταυτόχρονα κατά των κυβερνήσεων του «Αξονα» και των στρατιωτικοπολιτικών μηχανισμών τους σε κάθε κατεχόμενη χώρα...

Βασική δύναμη του τιτάνιου αγώνα, ψυχή και καθοδηγητής ήταν τα Κομμουνιστικά Κόμματα. Εκατομμύρια κομμουνιστές και κομμουνίστριες έδωσαν και τη ζωή τους για έναν καλύτερο κόσμο...

Ο Γερμανός στρατηγός Κάιτελ υπογράφει την πράξη της άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας

Η ύπαρξη του πρώτου σοσιαλιστικού κράτους, της ΕΣΣΔ, καθώς και η μεγάλη οικονομική κρίση του 1929 - 1933, που υπονόμευσε τη σταθερότητα του καπιταλιστικού συστήματος, όξυναν ακόμη περισσότερο τις αντιθέσεις ανάμεσα στα ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη...

Η κρίση του 1929 - 1933 επιτάχυνε τις ανακατατάξεις στο συσχετισμό των δυνάμεων, κυρίως οδήγησε στην παραπέρα στρατιωτικοποίηση της οικονομίας των ισχυρότερων καπιταλιστικών κρατών.

Η Γερμανία έγινε και πάλι μεγάλη οικονομική και στρατιωτική δύναμη, δύναμη κρούσης του διεθνούς ιμπεριαλισμού, χάρη και στην ενίσχυση που της παρείχαν οι νικήτριες καπιταλιστικές δυνάμεις του Α` Παγκόσμιου Πολέμου, προκειμένου να τη στρέψουν κατά της Σοβιετικής Ενωσης. Βοηθήθηκε με όλους τους τρόπους, επειδή ήταν φανερό πως δε θα μπορούσε να επιτεθεί στηριγμένη μόνο στις δικές της δυνατότητες και των συμμάχων της.

Οικονομικοί γίγαντες των ΗΠΑ («Στάνταρτ Οϊλ», «Ντιπόν», «Φορντ» κ.ά.) συντέλεσαν ουσιαστικά στην ταχύτατη οικονομική ανόρθωση και στην ενδυνάμωση της Γερμανίας, με συμφέρουσες συναλλαγές. Πραγματοποίησαν τεράστιες επενδύσεις, χρηματοδότησαν αφειδώς το «εθνικοσοσιαλιστικό» κόμμα και την ανάπτυξη του εξοπλισμού και της στρατιωτικοποίησης της Γερμανίας, όπως έκαναν και τα γερμανικά μονοπώλια και οι τράπεζες («Κρουπ», «Τίσεν», «Φλικ», κ.ά.). Οικονομικοί κολοσσοί των ΗΠΑ, της Γαλλίας και της Βρετανίας συνέχισαν τις εμπορικές σχέσεις με τη Γερμανία και κατά τη διάρκεια του πολέμου...

Το φασιστικό - ναζιστικό τέρας είναι γέννημα των κεφαλαιοκρατικών αναγκών και στοχεύσεων, τις οποίες υπηρέτησαν τα συντηρητικά αστικά κόμματα, αλλά και τα σοσιαλδημοκρατικά...

Η Σοβιετική Ενωση, με την καθοδήγηση του ΚΚΣΕ, που είχε ΓΓ της ΚΕ τον Ι. Β. Στάλιν, σήκωσε το κύριο βάρος του αγώνα.

Συνολικά, στο Ανατολικό Μέτωπο καταστράφηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν 607 γερμανικές μεραρχίες, που σημαίνει ότι οι ναζί είχαν εκεί μέχρι και τετραπλάσιες απώλειες σε σύγκριση με όλα τα άλλα μέτωπα μαζί (Β. Αφρική, Δ. Ευρώπη, Ιταλία).

Σε περισσότερα από 30 εκατομμύρια έφθασαν οι ανθρώπινες θυσίες της Σοβιετικής Ενωσης μαζί με τους ανάπηρους και τους τραυματισμένους. 20 εκατομμύρια ήταν οι νεκροί της, ανάμεσά τους το άνθος των κομμουνιστών, που έδωσαν ό,τι πολυτιμότερο για τη σωτηρία της σοσιαλιστικής πατρίδας. Αντίστοιχα, οι νεκροί της Βρετανίας ανέρχονταν σε 375.000. Των ΗΠΑ σε 405.000.

Τρομακτικές ήταν ακόμη και οι άλλες καταστροφές που υπέστη η ΕΣΣΔ: 1.710 πόλεις μετατράπηκαν σε σωρούς ερειπίων. Κάηκαν 70.000 χωριά και κεφαλοχώρια. Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά ή εν μέρει 32.000 βιομηχανικές επιχειρήσεις και 65.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών. Καταληστεύτηκαν 98.000 κολχόζ, 5.000 σοβχόζ και μηχανοτρακτερικοί σταθμοί, χιλιάδες νοσοκομεία, σχολεία, ανώτερα ιδρύματα και βιβλιοθήκες.

Η γιγάντια συμβολή της Σοβιετικής Ενωσης στη νίκη κατά της Γερμανίας και των συμμάχων της επιτεύχθηκε χάρη: Στο ρόλο της εργατικής σοβιετικής εξουσίας στη δημιουργία και στην οργάνωση της αμυντικής θωράκισης της Σοβιετικής Ενωσης. Στα πλεονεκτήματα που προσφέρει η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας. Στον πρωταγωνιστικό ρόλο των λαϊκών μαζών, με ηγέτιδα δύναμη την εργατική τάξη. Στο ρόλο του Κομμουνιστικού Κόμματος ως επαναστατικής εργατικής πρωτοπορίας.

Αν η Σοβιετική Ενωση δεν είχε διανύσει πριν από τον πόλεμο, στη διάρκειά του και σε ελάχιστο χρόνο μια τεράστια απόσταση στο δρόμο της συνειδητά σχεδιασμένης κοινωνικοοικονομικής και πολιτιστικής ανάπτυξης, της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, θα ήταν αδύνατη η σωτηρία της. Στη μάχη του Στάλινγκραντ, που αποτέλεσε τη ριζική στροφή προς τη νίκη, νικητής ήταν ο σοσιαλισμός και όχι η παγωνιά του ρωσικού χειμώνα, όπως προβάλλεται σκόπιμα από διάφορες πλευρές.

Η κολοσσιαία προσπάθεια του νεαρού σοβιετικού κράτους αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία, αν συνυπολογιστεί ότι πραγματοποιήθηκε σε συνθήκες καπιταλιστικής περικύκλωσης, εμπορικού αποκλεισμού, ιμπεριαλιστικής προετοιμασίας νέου παγκόσμιου πολέμου, αποβολής της ΕΣΣΔ από την Κοινωνία των Εθνών (ΚτΕ), ανοιχτής παραβίασης διεθνών συμφωνιών και υπονόμευσης από οργανωμένες αντεπαναστατικές εγχώριες αστικές δυνάμεις, ακόμη και μέσα στο στρατό, καθώς και από τη διαβρωτική, υπονομευτική δράση του οπορτουνισμού, με τη μορφή κυρίως του τροτσκισμού...

Η όλη εξέλιξη έδειξε ότι στις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης η αντιφασιστική πάλη οδήγησε στην ανατροπή της αστικής εξουσίας και με την άμεση διεθνιστική στήριξη των λαϊκών κινημάτων από τον Κόκκινο Στρατό...

Εξέχοντα ρόλο στο σβήσιμο της ιστορικής μνήμης παίζει η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ). Πρωτοστατώντας στην αντικομμουνιστική υστερία καθιέρωσε την 9η Μάη ως «Ημέρα της Ευρώπης», απαλείφοντας την «Ημέρα της Νίκης των Λαών»!..

Οι αντιθέσεις ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές χώρες δεν είναι δυνατό να εξαλειφθούν. Μπορεί η στρατηγική τους κατά των λαών να είναι ενιαία, όμως ο ανταγωνισμός για την παγκόσμια κυριαρχία εντείνεται...

Ο λυσσαλέος ενδοϊμπεριαλιστικός ανταγωνισμός υπογραμμίζει ότι η ανθρωπότητα κάθε άλλο παρά έχει απαλλαγεί από τον κίνδυνο ενός νέου πιο γενικευμένου πολέμου.

Το εθνικό πεδίο πάλης παραμένει για την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα ο κύριος χώρος δράσης και ανατροπής. Οσες πολιτικές δυνάμεις διακηρύσσουν ότι είναι ξεπερασμένο, είτε περιφρουρούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου, είτε έχουν παραιτηθεί και συμβιβαστεί, αρκούμενες στον εξωραϊσμό του καπιταλιστικού συστήματος. Ο συνεπής ταξικός αγώνας στην κάθε χώρα είναι η προϋπόθεση, για να υπάρχει συνεπής και αποτελεσματική διεθνής δράση...

Το ΚΚΕ έχει εμπιστοσύνη στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Και τώρα και τότε, στα χρόνια του πολέμου, το ΚΚΕ αναδείκνυε τη δύναμη που έχει ο λαός, όταν θελήσει να δράσει και να οργανώσει τον αγώνα του.

Τότε, όπως και σήμερα, οι αστικές πολιτικές δυνάμεις και τα όργανά τους προσπαθούσαν να ενσπείρουν στη λαϊκή συνείδηση την ηττοπάθεια, τη «φρονιμάδα». Να πείσουν το λαό ότι οι χιτλερικές στρατιές ήταν αήττητες, πως η αναμέτρηση μαζί τους ισοδυναμούσε με τρέλα. Αποκοτιά, ανάμεσα σε άλλα, βαφτίζουν σήμερα την αντιιμπεριαλιστική πάλη. Επισείουν σαν φόβητρο τον «κίνδυνο να απομονωθεί η χώρα»!

Αποδείχτηκε πως, όταν υπάρχει μια πρωτοπορία έτοιμη και αποφασισμένη, η λαϊκή ανταπόκριση στο κάλεσμα θα έρθει. Ο συσχετισμός των δυνάμεων δε μένει παγωμένος.

Η ανάγκη θα φέρει και την οργή. Η εποχή μας είναι εποχή περάσματος από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό. Ο 21ος θα είναι ο αιώνας της αναζωογόνησης του Κομμουνιστικού Κινήματος, ο αιώνας νέων κοινωνικών επαναστάσεων, που θα φέρουν με μεγαλύτερη ωριμότητα και σταθερότητα την εργατική τάξη και τις άλλες λαϊκές δυνάμεις στην πολιτική εξουσία, για να είναι η ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών κίνητρο της οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης.

• Σήμερα ο «Ρ», αντί άλλου αφιερώματος, προσφέρει στους αναγνώστες του ανάτυπο, την πρώτη και τελευταία σελίδα του ιστορικού φύλλου (10 Μάη 1945), της εφημερίδας ΠΡΑΒΝΤΑ, οργάνου της ΚΕ του Πανενωσιακού Κομμουνιστικού Κόμματος (μπολσεβίκων). Είναι αφιερωμένη στη Μέρα της Νίκης των Λαών κατά της ιμπεριαλιστικής Γερμανίας και το γιορτασμό της στη Μόσχα. Από την ύλη της εφημερίδας, δίνουμε σε μετάφραση το Διάγγελμα του Ι. Β. Στάλιν στο σοβιετικό λαό, καθώς και δύο χαρακτηριστικά ρεπορτάζ σχετικά με το γιορτασμό, το πρώτο του Ι. Ριάμποφ με τίτλο «Χθες στη Μόσχα» και το δεύτερο του Ιλιά Ερενμπουργκ με τίτλο «Το πρωινό της ειρήνης». Τη μετάφραση έκαναν ο Γρηγόρης Τραγγανίδας και ο Γιάννης Ζαχαρόπουλος.

Το κείμενο αυτής της σελίδας είναι αποσπάσματα από τις «Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ "Για τα 60 χρόνια από την Αντιφασιστική Νίκη των λαών"», που δημοσιεύτηκε ως ειδικό ένθετο στο «Ρ», στις 24/4/2005.

Εφτασε η μεγάλη μέρα της νίκης επί της Γερμανίας. Η φασιστική Γερμανία γονάτισε μπροστά στον Κόκκινο Στρατό και στα στρατεύματα των συμμάχων μας, αναγνώρισε την ήττα της και παραδόθηκε άνευ όρων.

Στις 7 Μαΐου υπεγράφη στην πόλη Ρέιμς προκαταρκτικό πρωτόκολλο παράδοσης. Στις 8 Μαΐου οι εκπρόσωποι της γερμανικής (ανώτατης) στρατιωτικής διοίκησης, παρουσία εκπροσώπων της Ανώτατης Διοίκησης των συμμαχικών στρατευμάτων και της Ανώτατης Διοίκησης των σοβιετικών στρατευμάτων, υπέγραψαν στο Βερολίνο το τελικό έγγραφο παράδοσης, το οποίο τέθηκε σε λειτουργία από τις 24.00 στις 8 Μαΐου.

Γνωρίζοντας τη λυκίσια συνήθεια των Γερμανών ιθυνόντων να θεωρούν τις συνθήκες και τις συμφωνίες χαρτιά χωρίς αξία, δεν έχουμε καμιά απόδειξη για να δώσουμε πίστη στα λόγια τους. Ομως, σήμερα, από το πρωί, τα γερμανικά στρατεύματα εκτελώντας τη συμφωνία παράδοσης άρχισαν να δίνουν τα όπλα και μαζικά να παραδίδονται στα στρατεύματά μας. Είναι αλήθεια ότι μία ομάδα γερμανικών στρατευμάτων στην Τσεχοσλοβακία ακόμα αρνούνται την παράδοση. Ομως, ελπίζω ότι ο Κόκκινος Στρατός θα καταφέρει να τους συνεφέρει.

Τώρα με απόλυτη βεβαιότητα μπορούμε να δηλώσουμε πως έφτασε η ιστορική μέρα, της ολοκληρωτικής συντριβής της Γερμανίας, η μέρα της μεγάλης νίκης του λαού μας επί του γερμανικού ιμπεριαλισμού.

Οι μεγάλες θυσίες, που προσφέραμε στο όνομα της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας της πατρίδας μας, οι αναρίθμητες στερήσεις και τα βάσανα που πέρασε ο λαός μας στη διάρκεια του πολέμου, η εντατική εργασία στα μετόπισθεν και στο μέτωπο, που θυσιάστηκε στο βωμό της πατρίδας, δεν πήγαν χαμένες και δικαιώθηκαν (στέφθηκαν) με την απόλυτη νίκη κατά του εχθρού. Ο πολύχρονος αγώνας των σλαβικών λαών για την ύπαρξή τους και την ανεξαρτησία τους ολοκληρώθηκε με τη νίκη κατά των Γερμανών κατακτητών και της γερμανικής τυραννίας.

Από εδώ και πέρα πάνω από την Ευρώπη θα κυματίζει η σημαία της ελευθερίας και της ειρήνης μεταξύ των λαών.

Πριν τρία χρόνια ο Χίτλερ δήλωνε σε όλο τον κόσμο ότι έχει σκοπό να διαμελίσει τη Σοβιετική Ενωση και να αποσπάσει απ' αυτήν τον Καύκασο, την Ουκρανία, τη Λευκορωσία, την περιοχή της Βαλτικής και άλλες περιοχές. Αυτός ευθέως δήλωσε: «Θα καταστρέψουμε τη Ρωσία, ώστε αυτή ποτέ στο μέλλον να μην μπορεί να σηκωθεί». Αυτά, πριν τρία χρόνια. Ομως, οι παράλογες ιδέες του Χίτλερ δεν έγινε δυνατό να εκπληρωθούν - η εξέλιξη του πολέμου τις σκόρπισε σαν σκόνη. Στην πραγματικότητα έγινε ακριβώς το αντίθετο απ' αυτό για το οποίο παραληρούσαν οι χιτλερικοί. Η Γερμανία κατατροπώθηκε. Τα γερμανικά στρατεύματα παραδίδονται. Η Σοβιετική Ενωση γιορτάζει τη νίκη, όμως δεν ετοιμάζεται (προτίθεται) ούτε να διαμελίσει, ούτε να καταστρέψει τη Γερμανία.

Σύντροφοι! Ο Μεγάλος Πατριωτικός Πόλεμος ολοκληρώθηκε με την απόλυτη δική μας νίκη. Η περίοδος του πολέμου στην Ευρώπη τέλειωσε. Αρχισε η περίοδος της ειρηνικής ανάπτυξης.

Σας συγχαίρω για τη νίκη, αγαπητοί συμπατριώτες και συμπατριώτισσες!

ΔΟΞΑ ΣΤΟΝ ΗΡΩΙΚΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΤΡΑΤΟ, ΤΟΝ ΥΠΕΡΑΣΠΙΣΤΗ ΤΗΣ ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΙΔΑΣ ΜΑΣ ΚΑΙ ΝΙΚΗΤΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΕΧΘΡΟΥ

ΔΟΞΑ ΣΤΟΝ ΜΕΓΑΛΟ ΛΑΟ ΜΑΣ, ΤΟΝ ΛΑΟ-ΝΙΚΗΤΗ

ΑΙΩΝΙΑ ΔΟΞΑ ΣΤΟΥΣ ΗΡΩΕΣ, ΠΟΥ ΕΠΕΣΑΝ ΣΤΙΣ ΜΑΧΕΣ ΜΕ ΤΟΝ ΕΧΘΡΟ ΚΑΙ ΕΔΩΣΑΝ ΤΗ ΖΩΗ ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΤΥΧΙΑ ΤΟΥ ΛΑΟΥ ΜΑΣ.

Η Παρέλαση της Νίκης. Μόσχα, Κόκκινη Πλατεία, 24 Ιούνη 1945

Πάνω από τη Μόσχα έπεσε η πρώτη μαγιάτικη βροχή. Τρεις μέρες έπεφτε, σαν δώρο απ' τη φύση, σαν εκπλήρωση της επιθυμίας του αγρότη και η Μόσχα χαιρόταν μαζί του το χρυσάφι που έπεφτε από τον ουρανό και δεν ήταν ένας ο Μοσχοβίτης, βιαστικός το πρωί για τη δουλιά, που στάθηκε για ένα λεπτάκι στη λεωφόρο για να επιβεβαιώσει κι αυτός ότι οι φλαμουριές στο μνημείο του Πούσκιν πέταξαν τα πρώτα μπουμπούκια. Φυσικά το νιώθαμε ότι αυτή η Ανοιξη θα είναι νικηφόρα, ότι πολλοί μαχητές από τα πεδία της μάχης θα γυρίσουν στην ειρηνική εργασία, περιμέναμε αυτή τη χαρά, αλλά και πάλι αυτή είναι τόσο δυνατή, τόσο μεγάλη, κατακτά την ψυχή, συγκλονίζει όλη την ύπαρξή μας. Το νέο, το μεγάλο μπήκε αυτές τις μέρες στη ζωή, γεμίζοντάς τη ζεστασιά, φως, ήλιο.

Και η ρώσικη φύση - άδικα την είπαν αναίσθητη! - βιώνει με τους Μοσχοβίτες τη χαρά τους. Κατά τη διάρκεια της νύχτας ο ουρανός είχε ακόμη σύννεφα, αλλά το πρωί ο ήλιος έλαμψε με το ουράνιο γαλάζιο και όλη η μεγάλη μαγιάτικη μέρα γενναιόδωρα πλημμύρισε τους δρόμους και τις πλατείες της Μόσχας. Κάτω από τον ήλιο έντονα φλόγισαν οι κόκκινες σημαίες στα κτίρια της πόλης.

Η Μόσχα γιόρταζε τη Μέρα της Νίκης.

Πως οι άνθρωποι στην Κόκκινη Πλατεία φώναξαν «ζήτω», κουνώντας τρεις νέους με ναυτικά ρούχα και έναν τανκίστα με το αστέρι του Ηρωα της Σοβιετικής Ενωσης στο αμπέχονο, πως άγνωστοι μεταξύ τους άνθρωποι αγκαλιάζονταν και φιλιούνταν, πως έκλαιγε από χαρά η υφάντρια απ' το Τριοχγκόρκι, πως οι εργάτες στα χυτήρια ατσαλιού με μάτια πεσμένα από τις άυπνες νύχτες κουβαλούσαν στους ώμους τα παιδάκια τους στην πλατεία, πως πετούσαν στον αέρα τους στρατιωτικούς, αυτούς τους ήρωες της γιορτής. Ολα αυτά δεν μπορείς να τα διηγηθείς με συντομία. Ηταν πλούσια και απαστράπτουσα η μέρα της Νίκης, αλλά η καρδιά ψιθύριζε στους Μοσχοβίτες ότι αυτή η μέρα θα είναι γεμάτη εξ ολοκλήρου με ευτυχία, επικοινωνώντας με τον πατέρα, τον ηγέτη και δάσκαλο.

Οι Μοσχοβίτες περίμεναν την εμφάνιση του συντρόφου Στάλιν.

Ο λόγος του Στάλιν ήταν σύντομος. Αλλά τα είπε όλα. Κάθε λέξη αυτού του λόγου είχε κύρος και διορατικότητα. Κάθε λέξη ήταν πάσχουσα από τη μεγάλη καρδιά του λαού μας, από την καρδιά του Στάλιν.

-- Σας συγχαίρω για τη νίκη, αγαπητοί μου συμπατριώτες και συμπατριώτισσες!

Ολη η Μόσχα, όλη η χώρα αποκρίθηκε στον Στάλιν σε αυτές τις εμπνευσμένες λέξεις.

Οταν ο σύντροφος Στάλιν απέδωσε δόξα στον ηρωικό Κόκκινο Στρατό, δόξα στο λαό - νικητή, όταν μίλησε για τους ήρωες που έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία και την ευτυχία του λαού, όλη η Μόσχα, όλη η χώρα ζητωκραύγασε τον ηγέτη.

Ασκεπείς στέκονταν οι Μοσχοβίτες στις πλατείες και τους δρόμους ακούγοντας προσεκτικά τα λόγια του συντρόφου Στάλιν.

Μεγαλειώδες θέαμα αποτελούσε η πρωτεύουσα της πατρίδας μας και ο λαός της σε αυτά τα ιστορικά λεπτά, όταν μιλούσε ο ηγέτης και όταν διαβιβάστηκε η διαταγή του Νο 369 στα στρατεύματα του Κόκκινου Στρατού και του Στόλου για την άνευ όρων παράδοση των γερμανικών ενόπλων δυνάμεων και για τη νικηφόρα κατάληξη του Μεγάλου Πατριωτικού Πολέμου του σοβιετικού λαού με τους Γερμανοφασίστες κατακτητές.

Με το γιορτασμό προς τιμήν της ολοκληρωτικής νίκης επί της Γερμανίας στις 10 το βράδυ της 9ης Μάη, η Μόσχα, εξ ονόματος της Πατρίδας, χαιρέτισε τον ηρωικό Κόκκινο Στρατό, τα πλοία του Στόλου που κέρδισαν αυτή τη λαμπρή νίκη, με τριάντα ομοβροντίες από χιλιάδες όπλα.

Σ' αυτή την ιστορική νύχτα, μακριά από τις μοσχοβίτικες πύλες, ήταν ορατά τα φώτα της Μόσχας και έμοιαζε σαν όλες οι χώρες και όλοι οι λαοί να κοίταζαν αυτή τη νύχτα προς τη Μόσχα, βλέποντας σε αυτήν το στήριγμα της ειρήνης σε όλον τον κόσμο.

Βρόντηξαν οι τελευταίες ομοβροντίες και μετά από χρόνια η Ευρώπη απέκτησε ένα σπουδαίο δώρο - τη σιωπή. Για πρώτη φορά οι μάνες μπορούν ήσυχα να χαϊδέψουν τα παιδιά τους. Στις κούνιες δε θα ξαπλώνει πια η σκιά του θανάτου. Ανθίζουν τα λουλούδια, μεγαλώνουν οι σπόροι, ξαποσταίνουν οι κάμποι, δεν τους καταπατούν οι ερπύστριες των τανκ. Και στην ασυνήθιστη ησυχία αυτού του πρωινού, χαιρετίζουν με κανονιοβολισμούς τη νίκη εκατομμύρια συγκινημένες καρδιές.

Ο Κόκκινος Στρατός έσωσε την ανθρωπότητα από θανατηφόρο κίνδυνο. Δε θα αμαυρώσω αυτή τη στιγμή με τις εικόνες των φασιστικών ανοσιουργημάτων. Ετσι κι αλλιώς δεν υπάρχει ανάγκη: υπάρχει δυστυχία που είναι μακρύτερη από τη ζωή. Δε θα ξεχάσουμε όσα περάσαμε - και σ' αυτά η εγγύηση της ειρήνης. Φυλάει σκοπιά, προστατεύοντας το μέλλον, ο στρατιώτης του Στάλινγκραντ. Ολα τα είδε, όλα τα θυμάται και ξέρει ότι ήρθε το τέλος του φασισμού.

Σαν αρουραίοι τρύπωναν οι τελευταίοι Γερμανοί φασίστες στους υπόγειους διαδρόμους του Βερολίνου, στις χαραμάδες, στους σωλήνες. Αυτή η εικόνα έχει βαθιά σημασία: οι πανουκλιασμένοι αρουραίοι, κλονισμένοι από τη γιορτή του φωτός, προσπαθούν να συνεχίσουν τη νύχτα. Ξύνονται, τσιρίζουν, απειλούν με το δηλητήριό τους σε διάφορα υπόγεια του Παλιού και Νέου Κόσμου. Αλλά δε θα έχουν σωτηρία: αρκετά νοστάλγησαν οι άνθρωποι το φως, την αλήθεια, τη λογική.

Εμοιαζε να μην υπήρχαν όρια σε αυτή τη νύχτα που σκέπασε τον κόσμο. Αλλά όρια υπήρχαν - η σοβιετική συνείδηση. Ποιος δάμασε τους φασίστες που αποτέφρωσαν βιβλία; Οι τυπογράφοι της Μόσχας και του Λένινγκραντ. Ποιος νίκησε τους δολοφόνους παιδιών; Οι Σιβηριανοί και οι Λευκορώσοι, χτίζοντας παιδικούς σταθμούς. Ποιος γκρέμισε το φασισμό; Ο λαός που κηρύττει την αδελφοσύνη, την ειρηνική δουλιά, την αλληλεγγύη όλων των εργαζομένων.

Οι Γιουγκοσλάβοι, οι Πολωνοί, οι Τσεχοσλοβάκοι ξέρουν ποιος τους ελευθέρωσε: Μπροστά τους είναι οι τάφοι των Σοβιετικών αδερφών. Αλλά και μακριά από τη γη μας, στο Παρίσι, το Οσλο, τις Βρυξέλλες, το Μιλάνο, οι άνθρωποι δοξάζουν τον Κόκκινο Στρατό: Αυτός άλλωστε κατάφερε το πιο τρομαχτικό χτύπημα στους δεσμοφύλακες της Ευρώπης. Μαζί μας πολέμησαν χέρι με χέρι οι γενναίοι σύμμαχοί μας και η πίστη νίκησε τη δολιότητα: η φασιστική Γερμανία παραδόθηκε.

Ανοίγει νέα εποχή: Των ζευγάδων και των χτιστάδων, των γιατρών και των αρχιτεκτόνων, των κηπουρών και των δασκάλων, των βιβλιόφιλων και των ποιητών. Πλυμένη με τα δάκρυα της άνοιξης, πληγωμένη, ξαπλώνει η Ευρώπη. Χρειάζεται πολλή δουλιά, επιμονή, τολμηρή ψυχή και θέληση, για να γιατρευτούν όλα τα τραύματα, ώστε ο εικοστός αιώνας, έχοντας πηδήξει από τη ματοβαμμένη τάφρο που τον έριξαν οι φασίστες, και πάλι να κινήσει για την ευτυχία. Η Τόλμη, το ταλέντο, η φιλοτιμία του λαού μας θα βοηθήσουν τον κόσμο να σταθεί στα πόδια. Εληξε η συσκότιση, όχι μόνο των πόλεων, αλλά και της συνείδησης. Και το πρωί της νίκης με περηφάνια επαναλαμβάνουμε: Ζήτω φως!

Ακούσαμε πολλές φορές τα σπουδαία λόγια: «Αιώνια δόξα στους ήρωες, στους πεσόντες στις μάχες για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της Πατρίδας μας!». Κοιτώντας τους πράσινους και ρουμπινί πυραύλους, θυμόμαστε αυτούς, των οποίων η πολύ σύντομη ζωή φώτισε το δρόμο του λαού. Αθάνατοι σκοτωμένοι, όπου κι αν βρίσκονται αυτοί οι τάφοι, στον Καύκασο ή στις Αλπεις, μπροστά τους βγάζει το καπέλο ο περαστικός: τους χρωστά την αναπνοή του. Και πολλά χρονιά αργότερα τα παιδιά θα μιλούν για τα χρόνια του μεγάλου πόνου και της μεγάλης δόξας, όπως για τις πηγές τους: γιατί αυτοί που σκοτώθηκαν, έσωσαν τα εγγόνια και τα δισέγγονα.

Σύντομα θα αγκαλιάσουν οι σύζυγοι τις συζύγους, οι γιοι τις μάνες. Θα πρασινίσουν οι πεδιάδες στο Πονάρ, στο Κορσούν, στο Μιγκ, εκεί που έρευσε το αίμα και έκαιγε η φωτιά. Είναι δύσκολο να βρεθούν λόγια για να μιλήσεις για τέτοια ευτυχία.

Νίκησες Πατρίδα!