Εικόνα από το Αλβανικό έπος

Επίσης, από το περιοδικό «Δημοκρατικός Στρατός» αναδημοσιεύουμε αποσπάσματα από το άρθρο «Ο παράγοντας άνθρωπος - Ο μαχητής μας - Η αποφασιστική εγγύηση για τη νίκη», που αποκαλύπτει το πόση σημασία και προσοχή έδιναν στις δύσκολες συνθήκες της ένοπλης σύγκρουσης οι κομμουνιστές στο ό,τι ακριβότερο διέθεταν: Τον αγωνιστή άνθρωπο.

Το «ΟΧΙ» του λαού. Οι Ελληνες φαντάροι ξεκινούν για το μέτωπο

Μαχητές του ΔΣΕ στο Γράμμο

Ο εχθρός γνωρίζοντας ότι κατά την ημέραν αυτήν εορτάζουμε μπορεί να κινηθεί όχι μόνον να ματαιώσει τον εορτασμό μας, μα και για να μας αιφνιδιάσει.

Γι' αυτό κάθε αμέλεια στη λήψη μέτρων ασφάλειας κατά την ημέραν αυτήν όχι μόνον δε δικαιολογείται (όπως πάντοτε) μα θα χαρακτηρισθεί σαν παράλειψη καθήκοντος, και που οι ευθύνες θα βαρύνουν προσωπικά τις Δ/σεις.

Η παραπάνω μας να κοινοποιηθεί έγκαιρα με σχετικές οδηγίες σας προς τον τομέα αυτόν, προς όλες τις Διοικήσεις των τμημάτων μας προς γνώσιν και αυστηρήν εφαρμογή.

Σ.Δ. Α.Α.Μ.Θ.

ΛΑΜΠΡΟΣ

17-10-47

Για την ακρίβεια

Το ΙΙΙ Γραφείο

Παραλήπτες

Ολα τα Περ. Αρχηγεία

Σχολή Στελεχών

Σχολή Νοσοκόμων

Δ.Δ. Α.Α.Μ.Θ.

Κοινοποιείται

Γενικό Αρχηγείο (υ.τ.α.)

Γραφείο ΙΙΙ

***

Ο χώρος που καθορίστηκε για τη γιορτή έλαμπε από καθαριότητα. Μπροστά στην είσοδο πάνω από την αψίδα φαντάζει η επιγραφή, γραμμένη σε πανό «Ζήτω η 28η Οκτώβρη». Στο βάθος η εξέδρα στολισμένη με πρασινάδες, στη μετόπη της μια μεγάλη φωτογραφία του Στρατηγού μας Μάρκου, φτιαγμένη από καλλιτέχνη συναγωνιστή, στο τραπέζι του ομιλητή απλωμένη η Ελληνική σημαία μας και γύρω γύρω αμφιθεατρικά ύψωναν το ανάστημά τους περήφανα έλατα που στο καθένα διάβαζες και από ένα σύνθημα.

Η Επιμελητεία και κείνη βρισκόταν σε πυρετώδικη κίνηση. Εκεί κάπου ψηνόταν όλη μέρα οι τηγανίτες. Βρέθηκε μέλι και φρούτα αρκετά, το συσσίτιο αύριο θα πρέπει νάναι πλούσιο και γι' αυτό ο επιμελητής έβαλε όλα του τα δυνατά.

Σύμφωνα με απόφαση του Αρχηγείου θάπρεπε όλα τα τμήματα να μαζευτούν στο χώρο που καθορίστηκε για τον γιορτασμό. Τα τμήματα όμως κάτω ήταν μπλεγμένα σε επιχειρήσεις, δίνανε σκληρές μάχες εκεί κάτω, τα παλικάρια του Αρχηγείου μας, κτυπούσαν τους εχθρούς του Λαού. Και έτσι άλλαξε σχέδιο για τον γιορτασμό.

Αποφασίσθηκε να γίνει η γιορτή χωριστά, τα τμήματα όλα μαζί σε αρκετή απόσταση από το Αρχηγείο μας και η δύναμη του Αρχηγείου μας μαζί με το Λόχο Διοίκησης εδώ στο χώρο του γιορτασμού.

Εκεί κάπου ξημερώματα στα περήφανα βουνά της περιοχής μας την 28ην Οκτώβρη βρέθηκαν τ' αντρειωμένα παλικάρια του Αρχηγείου όλοι μαζί με μια ψυχή να γιορτάσουν χαρούμενα τη μέρα αυτή που έμεινε στην ιστορία της Πατρίδος μας σαν μέρα αντιφασιστική, μα ακόμα και σαν επέτειος Ιδρυσης του Γενικού Αρχηγείου μας.

Ο 1ος, ο 2ος, ο 3ος λόχος και η ομάδα Σαμποτέρ, αρκετές ώρες μακριά από την έδρα του Αρχηγείου γιόρτασαν τη μέρα της 28ης Οκτώβρη.

Πρώτα φάγανε το μεσημεριανό τους συσσίτιο οι μαχητές και με τους απαραίτητους λοκουμάδες και φρούτα, ύστερα παρατάχτηκαν με τάξη και άρχισε η γιορτή.

Η γιορτή άρχισε με τον Εθνικό Υμνο. Πρώτα μίλησε ο Καπετάνιος του Αρχηγείου. Ζητωκραυγές και χειροκροτήματα καλύψανε τα τελευταία λόγια του καπετάνιου. Ζήτω ο Δημοκρατικός μας στρατός. Κατόπιν πήρε το λόγο ο συν. της Διαφώτισης Παρ-πα-Γιώργη. Με ενθουσιώδικα λόγια μίλησε για τους πόθους και τις λαχτάρες του Λαού μας, για τους σκληρούς αγώνες της εργατο-αγροτιάς μας και για τη σημασία της σημερινής γιορτής. Τελευταίος πήρε το λόγο ο αντιπρόσωπος της Νεολαίας συν. Τάκης. Μίλησαν τα νιάτα με τον τρόπο που ξέρουν να μιλάν. Πάντα, πάντα μπροστά τα νιάτα, πρωτοπόρα στον αγώνα για τη μεγάλη υπόθεση του λαού μας.

Τώρα δόθηκε ο λόγος στους συναγωνιστές μαχητές με απαγγελίες, με τραγούδια, με έξυπνα σκετς και ύστερα χορός και τραγούδια. Οι στερήσεις σε μεγάλες πορείες, η κόπωση των συναγωνιστών απ' τις τελευταίες μάχες, δεν ελάττωσαν τον ενθουσιασμό των παλικαριών, τραγούδησαν και χόρεψαν με ανεβασμένο το ηθικό τους βέβαια για την τελική Νίκη.

Στην έδρα του Αρχηγείου ανάμεσα στα περίφανα ελάτια, στο χώρο που ορίστηκε, γιόρτασε η δύναμη του σταθμού Διοίκησης του Αρχηγείου, ο λόχος Διοίκησης και η Διμοιρία εμπέδων με τους νέους μαχητές του Δ.Σ.Ε. που περάσανε τελευταία στις γραμμές του Δ.Σ.Ε.

Και δω η γιορτή άρχισε με τον Εθνικό Υμνο. Από τον Επιτελή του Αρχηγείου μας διαβάστηκε η ημερήσια διαταγή του Γενικού Αρχηγείου και άλλη του Α.Α.Μ.Θ. Επίσης διαβάστηκε και η ημερησία διαταγή του Αρχηγείου μας. Από τη χορωδία της ΕΠΟΝ αντήχησε το τραγούδι «Εμπρός ΕΛΑΣ για την Ελλάδα».

Μίλησε πρώτος ο Αντιπρόσωπος του ΑΑΜΘ. Με εμπνευσμένα λόγια τόνισε τη σημασία της γιορτής και τα καινούρια καθήκοντα που μπαίνουν μπροστά στο Δημοκρατικό Στρατό. Ζητωκραυγές και χειροκροτήματα ακολούθησαν το τέλος της ομιλίας. Πήρε το λόγο ο Αρχηγός. Στην εμφάνισή του οι αντάρτες ξέσπασαν σε χειροκροτήματα. Ακούστηκαν κραυγές «Να μας ζήσει ο Αρχηγός μας». Με λίγα λόγια ο Αρχηγός τόνισε τα νέα καθήκοντα του ΔΣΕ. Τις ομιλίες έκλεισε ο συν. επονίτης με γεμάτη ζωή λόγια και αμέσως άρχισαν οι επαγγελίες, ποιήματα και τα τραγούδια της χορωδίας που τις περισσότερες φορές τα συνόδευαν όλοι οι αντάρτες που αντήχησαν γύρω στους λόγκους. Οι συναγωνίστριες αντάρτισσες των μονάδων μας παντού πρώτες μα πρώτες και στο χορό. Πολλή ώρα κράτησε ο χορός και το τραγούδι. Η νύχτα άρχισε ν' απλώνει τα μαύρα της φτερά γύρω μας, ξεκινήσαμε για τους καταυλισμούς μας. Κάτω από τα έλατα προχωρούσαν όλοι οι μαχητές του σταθμού Διοίκησης.

Εκεί κάτω όμως απ' το βάθος ακούονταν ακόμα τα τραγούδια και κραυγές χαράς από τους μαχητές μας του Λόχου Διοίκησης και τους νέους συναγωνιστές.

Τα στήθια μας γέμιζαν χαρά κι ελπίδα.

Με τέτοιο στρατό γρήγορα θα φέρουμε τη χαρά της νίκης κάτω στα μεγάλα αστικά κέντρα σε αδέρφια μας που μας περιμένουν.

3/11/47

Κάπου στα βουνά

ο

Ανταποκριτής

***

Αδέλφια,

Μέσα από το συρματόπλεγμα του στρατοπέδου Λακκί Λέρου που μας κρατά κλεισμένους τρία σχεδόν χρόνια η χούντα χαιρετίζουμε την 28η Οκτωβρίου τη μεγάλη και ηρωική μέρα του λαού μας και τον διαβεβαιούμε πως καμιά βία - όσο τυραννική και αν είναι - δε θα μπορέσει να μας ξεριζώσει το πατριωτικό, αγωνιστικό μας πιστεύω. Με τις καρδιές μας γιομάτες υπερηφάνεια, αφήνουμε την ελεύθερη σκέψη μας να πετάξει έξω από το σύρμα, που μας περιζώνει, πίσω στις ηρωικές εκείνες μέρες, σε κάθε βουνό και φαράγγι, σε κάθε δρόμο και σπίτι, που με το καριοφίλι και το γιαταγάνι των προγόνων μας στο χέρι, και τα στήθη μας μπροστά φράξαμε το πέρασμα στους αλαζονικούς φασίστες επιδρομείς και τις σιδερόφραχτες στρατιές τους.

Και δεν είναι λίγο το αίμα και οι θυσίες που έδωσε ο λαός μας για να καταγράψει στην πολύχρονη ιστορία του μια ακόμη ηρωική σελίδα σαν τη σημερινή της 28ης Οκτωβρίου του 1940. Οχι, η μέρα αυτή, όσο και να θελήσουν οι απόντες και οι κάθε λογής παραχαράκτες να της αλλάξουν την ουσία, το νόημα και τους πρωταγωνιστές της δε θα το κατορθώσουν και η αλήθεια θα λάμψει όμορφη και ωραία όπως είναι. Είναι τραγική ειρωνεία άνθρωποι που πίστεψαν στις προσταγές εκείνης της ιστορικής στιγμής και έδωσαν για το μεγαλείο της όλη την ψυχή τους και κομμάτια από τα κορμιά τους να λείπουνε από το γιορτασμό της σέρνοντας τις πληγές τους που τους άνοιξε το εχθρικό φασιστικό βόλι, πίσω από τα καταραμένα και καταδικασμένα στη συνείδηση των λαών φασιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Αλλά όχι - ποτέ δε χάσαμε την εμπιστοσύνη μας στη θέληση και τη δύναμη του λαού μας, της δημοκρατικής παγκόσμιας κοινής γνώμης και νιώθουμε βαθιά ευγνωμοσύνη για τη βοήθεια που μας παρέχουν με κάθε τρόπο.

Πιστεύουμε πως ποτέ δε θα επιτρέψουν να πάει χαμένο το αίμα που χύσανε οι λαοί τους - μαζί και ο δικός μας - για να συντριβεί ο φασισμός και ν' αποκλεισθεί από τη ζωή της κοινωνίας. Πιστεύουμε πως δε θα ολοκληρωθεί το απάνθρωπο έργο που άρχισε πριν τρία χρόνια και συνεχίζεται σε βάρος μας και ότι θα κάνουν ό,τι τους είναι δυνατό για μια πιο αποτελεσματική βοήθεια για να έρθει πιο σύντομα η μέρα που θα σμίξουμε κι εμείς με τα αγαπημένα και απορφανισμένα μας πρόσωπα που τόσο υποφέρουν από το χωρισμό μας - για να ξημερώσει πιο γρήγορα η μέρα που ο δεσμώτης λαός μας θα νιώσει πάλι ελεύθερος από το φασιστικό τυραννικό ζυγό.

Οι πολιτικοί κρατούμενοι στο φασιστικό στρατόπεδο Λακκί Λέρου

25.10.1969

***

Με την ευκαιρία επετείου της 28ης Οκτώβρη - της ιστορικής μέρας του αντιφασιστικού όχι - και της επετείου της απελευθέρωσης της χώρας μας από τη γερμανική κατοχή, απευθύνομε μέσα από τα μπουντρούμια της στρατιωτικοφασιστικής δικτατορίας στον περήφανο και αδούλωτο ελληνικό λαό θερμό αγωνιστικό μήνυμα.

Χαιρετίζομε την ηρωική γενιά της Εθνικής Αντίστασης του 1940-'44 που πολέμησε ενάντια στον ξένο επιδρομέα και κατακτητή για την υπεράσπιση και την απελευθέρωση της πατρίδας από το χιτλεροφασιστικό ζυγό, τη γενιά που πήρε μέρος και στους κατοπινούς δημοκρατικούς αγώνες του λαού μας και που αγωνίζεται σήμερα ενάντια στο ξενόδουλο δικτατορικό καθεστώς και τους Αμερικάνους και ΝΑΤΟϊκούς ιμπεριαλιστές που το επέβαλαν και το στηρίζουν.

Χαιρετίζουμε την εργατική τάξη, την αγροτιά, τους επαγγελματοβιοτέχνες και υπαλλήλους, τους επιστήμονες και διανοούμενους, την εργαζόμενη και σπουδάζουσα νεολαία, τους τίμιους αξιωματικούς και τα στρατευμένα παιδιά του λαού μας, τους πολιτικούς πρόσφυγες και μετανάστες, όλες τις αντιδικτατορικές δυνάμεις και τις αντιστασιακές οργανώσεις, όλους τους πατριώτες Ελληνες και Ελληνίδες, που αντιτίθενται στο δικτατορικό καθεστώς και στους ξένους προστάτες του και αγωνίζονται για την απαλλαγή της χώρας από τη στρατιωτικοφασιστική δικτατορία και για την αποκατάσταση και ανανέωση της δημοκρατίας.

Στέλνουμε χαιρετισμό στη δημοκρατική κοινή γνώμη του εξωτερικού σ' όλους τους τίμιους ανθρώπους όπου Γης, στη Διεθνή Ομοσπονδία Αντιστασιακών και σε όλες τις διεθνείς οργανώσεις και τις επιτροπές Αλληλεγγύης που εκδηλώνουν αμέριστη τη συμπαράστασή τους προς το λαό μας και προσφέρουν ανεκτίμητη βοήθεια στον αγώνα του για να σπάσει τα δεσμά της φασιστικής τυραννίας και να απαλλαγεί από τα δεινά της ιμπεριαλιστικής επέμβασης.

Καλούμε όλες τις αντιδικτατορικές δυνάμεις, όλα τα κόμματα και τις οργανώσεις, όλους τους πατριώτες, ανεξάρτητα από κοινωνική θέση και ιδεολογική τοποθέτηση φωτισμένοι από το λαμπρό παράδειγμα της Εθνικής Ενότητας στα χρόνια του Αλβανικού έπους και της Εθνικής Αντίστασης της κατοχής να ενώσουν και σήμερα τις δυνάμεις τους σ' ένα πανεθνικό μέτωπο κοινής ενιαίας και συντονισμένης πάλης και να δυναμώσουν τον αγώνα ενάντια στο δικτατορικό καθεστώς.

Για να αρθεί ο στρατιωτικός νόμος, να σταματήσει η τρομοκρατία, να χορηγηθεί γενική αμνηστία, να απελευθερωθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι, να αποκατασταθούν οι δημοκρατικές ελευθερίες και τα δικαιώματα του λαού. Για να λυθούν τα οξύτατα προβλήματα των εργαζομένων, για να αντιμετωπιστούν τα μεγάλα εθνικά προβλήματα του τόπου, για να απομακρυνθούν από τη χώρα μας οι ιμπεριαλιστικές βάσεις θανάτου, για να σταματήσουν οι ωμές επεμβάσεις στο Κυπριακό. Για να φύγει η εθνοπροδοτική χούντα από την εξουσία και να αποκατασταθεί η δημοκρατία στη χώρα που γεννήθηκε.

Κάνουμε έκκληση στη διεθνή κοινή γνώμη να συνεχίσει και να δυναμώσει την αλληλεγγύη της προς τον αγώνα του ελληνικού λαού.

Ας αντηχήσουν εφέτος, με την ευκαιρία αυτών των επετείων, πιο δυνατά τα συνθήματα του αγώνα:

Οχι στο φασισμό!

Κάτω η Δικτατορία!

Ζήτω η Δημοκρατία!

Πολιτικοί κρατούμενοι φυλακών Κορυδαλλού, Αίγινας, Χαλκίδας, Κέρκυρας, Αλικαρνασσού.

Για το λαϊκό απελευθερωτικό μας κίνημα, το πιο πολύτιμο κεφάλαιο είναι οι μαχητές και οι μαχήτριες του ΔΣΕ. Αυτά τα αγνά παιδιά και οι θυγατέρες του λαού είναι οι πρωταθλητές του σκληρού πολέμου για την απελευθέρωση 7.000.000 ανθρώπων απ' την τυραννία και την αθλιότητα. Η ιστορία του ΔΣΕ είναι γεμάτη από υπέροχα παραδείγματα της ανώτερης πολεμικής αρετής, της πιο υψηλής έξαρσης, ηρωισμού κι αυταπάρνησης αυτών των διαλεχτών παιδιών του λαού. Με το κορμί πολλές φορές τρυπημένο απ' το σίδερο του Τρούμαν, πολλές φορές παγωμένοι, γυμνοί και πεινασμένοι, τραβούν στην εκτέλεση και της πιο δύσκολης αποστολής, με μια ρωμαλέα, ακατάβλητη αισιοδοξία. Κορίτσια 15 και 16 χρονών, γέροντες 56 και 60 χρονών, μεστωμένοι άντρες, σακατεμένοι απ' τη φασιστική θηριωδία, επονίτες που από τα παιδικά τους χρόνια δοκίμασαν τις θυσίες, τα βάσανα και τις άφταστες χαρές του αγώνα, πουλιά που ατσάλωσε τα φτερά τους η καταιγίδα, να τι είναι οι μαχητές κι οι μαχήτριες του λαϊκού μας στρατού. Ο,τι τιμιότερο και γερότερο έχει ο λαός, ό,τι ακριβότερο έχει η πατρίδα, αυτό το χρυσάφι κρατούμε εμείς στα χέρια μας, αυτός είναι ο «παράγοντας άνθρωπος» στο στρατό μας.

...............................................................

***

Πριν προχωρήσουμε πάνω σ' αυτό, είναι ανάγκη να τονίσουμε δυο ζητήματα:

Πρώτο: Η προσπάθειά μας ν' ανεβάσουμε τη στοργή και το ενδιαφέρον για το μαχητή μας, η προσπάθεια να τον βοηθήσουμε και ν' ανεβάσουμε την πολεμική του επίδοση, πρέπει να εκδηλωθούν περισσότερο από κάθε φορά σήμερα στην πράξη. Δεν πρέπει πια αυτά να «μπαίνουν» σαν καθήκοντα στ' αχτίφ και στις Συνελεύσεις, μα να πραγματοποιούνται στη ζωή της διμοιρίας και της ομάδας. Οι μαχητές μας έχουν ωριμότητα και ξεχωρίζουν τα στελέχη και τους συντρόφους που βοηθούν συντροφικά, όσο σιχαίνονται εκείνους που «στα λόγια μόνο» ενδιαφέρονται γι' αυτούς. Τέτοιοι άνθρωποι, που η στοργή τους δεν είναι «έμπραχτη», χαλαρώνουν αντί ν' ατσαλώσουν την ηθικοπολιτική ενότητα του στρατού μας και στο τέλος χρεοκοπούν.

Ιδιαίτερα τις στιγμές του κινδύνου και της πίστης, που αισθάνεται ο μαχητής απ' τον κοινωνικό είτε το φυσικό εχθρό δεν πρέπει να μένει με το αίσθημα της απομόνωσης. Τότε είναι που πρέπει να βρεθούμε κοντά του. Σε μια ταξιαρχία που είχε διάταξη το χειμώνα στην Γκόρτσο Τούμπα (2.176) όταν λυσσομανούσε η θύελλα ριχνόταν το σύνθημα: «Κανένα στέλεχος στ' αμπρί του. Ολοι κοντά στους μαχητές μας». Αυτό πολλαπλασίαζε τη δύναμη και την αντοχή των μαχητών μας.

Δεύτερο: Είναι στραβή η αντίληψη ότι η στοργή κι η φροντίδα για το μαχητή, είναι υπόθεση ορισμένων ανθρώπων που έχουν αυτή τη δουλιά μέσ' στο στρατό. Κάποιος Διοικητής μας, απάντησε σε σύντροφο που τούλεγε πως το καζάνι είναι αγάνωτο και δηλητηριάζονταν οι μαχητές του: «Να το πείτε στον Επίτροπο». Οι μεγαλύτεροι στρατηλάτες της ιστορίας είχαν κατορθώσει να κερδίζουν τις ψυχές των μαχητών τους. Πολύ περισσότερο αυτό είναι φανερό σ' ένα λαϊκό επαναστατικό Στρατό. Οι πιο αγαπητοί ηγέτες του Δ.Σ. είναι κείνοι που δεν κόβουν τους δεσμούς τους με τους μαχητές, που στην πράξη, μέσα στη φωτιά των μαχών και τη σκληρότητα των ελιγμών, βρίσκουν τον τρόπο να δείξουν έμπραχτα όλη την απλή συντροφικότητα και στοργή για τους μαχητές τους.

..............................................................

Οι ίδιοι οι μαχητές με την παντοδύναμη δημοκρατική συνέλευσή τους, με τον πυρήνα τους, οι σύντροφοι - μέλη του Κόμματος, κι όλοι στη βάση, με τη συντροφική φιλία τους, είναι εκείνοι που μπορούν να δώσουν την πιο άμεση έμπραχτη βοήθεια ανάμεσά τους, δείχνοντας αμέριστη αλληλεγγύη για τους πιο αδύνατους ή γι' αυτούς που περνούν μια δοκιμασία. Μέσα στην ανώτερη συντροφική ατμόσφαιρα, που δημιουργείται σε πολλές διμοιρίες μας, ο μαχητής ανοίγει την καρδιά του, λέει τον πόνο του κι οι άλλοι τον βοηθούν. Εχουμε πολλά τέτοια παραδείγματα. Γι' αυτό συνηθίζουν να λένε γι' ανθρώπους που ξεκόπηκαν απ' τη ζωή του τμήματος και χάλασαν: «Να πάει σε τμήμα να στρώσει». Εκεί οι σύντροφοί του, με στοργή και με ντομπροσύνη θα τον βοηθήσουν, θα του δείξουν τις αδυναμίες του και θα τον ξεσηκώσουν στο ύψος του λαϊκού αγωνιστή.

..............................................................

Κύριο περιεχόμενο της Δημοκρατικής Συνέλευσης πρέπει νάναι ο μαχητής. Η ψυχή του, οι επιτυχίες και τα προβλήματά του. Εκεί όπου η Συνέλευση γίνεται Επαναστατικό Σχολειό και πολεμικό εργαστήρι για τις ψυχές των μαχητών, αντιμετωπίζοντας μ' επιτυχία τα σοβαρότερα προβλήματα που απασχολούν το μαχητή.

..............................................................

Και όλοι οι άλλοι σύντροφοι που κάνουν υπεύθυνη πολιτική δουλιά, η υπεύθυνη μαχητριών, ο υπεύθυνος της ΕΠΟΝ, ο υπεύθυνος για τη δουλιά στο Μ Φ.Σ. ακόμα οι σύντροφοι των επιτελείων, μακριά από κάθε άψυχη αφοσίωση στο «μαγαζί» τους, πρέπει να στέκονται κοντά στην ψυχή των μαχητών να κατεβαίνουν στη διμοιρία και στην ομάδα, να δίνουν και να αντλούν ψυχική δύναμη κι αισιοδοξία απ' τους μαχητές μας.

***

Δε μιλήσαμε ακόμα για το ρόλο του επιτρόπου. Θέλαμε ακριβώς να υπογραμμίσουμε πως μέσα στο λαϊκό στρατό, για τον παράγοντα άνθρωπο πρέπει να ενδιαφέρεται στοργικά ο καθένας, απ' το διοικητή, ως τον απλό σύντροφό του μαχητή, το συμπολεμιστή του. Θέλαμε να βγάλουμε κάθε στραβή αντίληψη ότι για την ψυχή του μαχητή μας υπάρχει κάποιος που από «υπηρεσιακό» καθήκον ενδιαφέρεται... Ο σοβαρότερος ρόλος του Π.Ε. συγκεντρώνεται στ' ότι αυτός, ακριβώς γιατί έχει την Κομματική - πολιτική ευθύνη μέσα στο τμήμα για τον παράγοντα άνθρωπο, πρέπει να δώσει, με το προσωπικό του παράδειγμα και την ατμόσφαιρα που θα δημιουργήσει, την αξία του μαχητή και το πώς πρέπει να τον αντικρίζουν. Κάποιος Π.Ε. διμοιρίας, κουβαλούσε συνέχεια ξύλα και νερό για κάμποσους μαχητές που δε βγαίναν απ' τ' αμπρί. Μ' αυτό τον τρόπο ενώ νόμιζε πως αυτός σαν υπεύθυνος αντιμετωπίζει και λύνει μόνος του τα προβλήματα των μαχητών, στην ουσία αυτός τους χαλούσε δημιουργώντας παρασιτική ψυχολογία. Στην ίδια διμοιρία, ο διμοιρίτης μιλούσε με ικανοποίηση για τον Επίτροπό του, που τσακίζονταν «για τα παιδιά». Δεν καταλάβαινε ούτε αυτός πως αυτά τα «παιδιά», μ' αυτή την ταχτική, σύντομα θα γίνονταν άχρηστα για πόλεμο.

Ο Π.Ε. πρέπει να διαπαιδαγωγήσει όλους, και τον ίδιο το Διοικητή του αν χρειαστεί, για το πώς το Κόμμα μας εκτιμά τον παράγοντα άνθρωπο και με ποιο τρόπο οφείλουν όλοι να βοηθάν και ν' ανεβάζουν το μαχητή.

.............................................................

Καλλιεργώντας το σωστό κομματικό πνεύμα σ' όλους τους συντρόφους και συνεργάτες του, εμψυχώνοντας με πραχτική καθοδήγηση και έλεγχο το επιτελείο αυτό, δείχνοντας ο ίδιος άγρυπνο ενδιαφέρον και μελετώντας τον κάθε μαχητή του λόχου του ξεχωριστά, εκπληρώνει σήμερα υποδειγματικά την αποστολή του. Εξασφάλισε την ηθικοπολιτική ενότητα στο τμήμα του και, μέσα σ' αυτή τη συντροφική ατμόσφαιρα που δημιούργησε, έδωσε φτερά στην πολεμική διάθεση κι επίδοση του λόχου του, που σήμερα είναι ένας απ' τους πρώτους λόχους μας. Ακόμα ανάπτυξε και τον πιο καθυστερημένο μαχητή κι ανάδειξε πολλά στελέχη.

Νομίζω πως βασικά έτσι πρέπει να βλέπουν το ρόλο τους οι Πολιτικοί μας Επίτροποι και την ευθύνη τους για το μαχητή.

***

Ποια είναι τα βασικότερα προβλήματα του μαχητή μας; Πού πρέπει να συγκεντρώσουμε την προσοχή μας, ώστε ο μαχητής μας απερίσπαστος και ατσαλωμένος να αποδώσει το ανώτερο πολεμικό έργο;

Εμείς, αδιάκοπα πρέπει να πασχίζουμε όσο είναι δυνατό να μη βασανίζουν το μαχητή μας οι βασικότερες ανάγκες ζωής, οι πιο στοιχειώδικες υλικές ανάγκες.

Ο κάθε αγωνιστής του λαού μας ξέρει με την ίδια του τη βασανισμένη πείρα τι σημαίνει αυτό... Σήμερα, παρά τις τεράστιες δυσκολίες, παρά τα βάσανα απομονωμένων τμημάτων μας, μπορούμε να πούμε πως για το μεγαλύτερο ποσοστό του στρατού μας, η τροφή, η πρώτη ανάγκη ζωής του μαχητή, έχει εξασφαλιστεί. Στην περίπτωση αυτή που οι επιμελητείες μας έχουν, το πρόβλημα είναι πρόβλημα καλά οργανωμένων μεταφορών ως το χαράκωμα, και ως την ώρα της μάχης, πρόβλημα καλής παρασκευής και βελτίωσης του συσσιτίου, πρόβλημα ιδιαίτερης βελτιωμένης, ή κατάλληλης τροφής για τους εξαντλημένους και τους στομαχικούς μας. Ιδιαίτερα πρέπει να προσεχτούν ακόμα οι μαχήτριές μας, που το συσσίτιό τους πρέπει να ενισχυθεί σε ζάχαρη μαρμελάδα, οι επονίτες με την ανεξάντλητη όρεξη και οι πρώην φαντάροι που απαλλαγμένοι από το βραχνά του πάντζερ ξαναγεννιούνται και ανοίγει... η όρεξή τους. Με λίγη προσοχή και ενδιαφέρον των διοικήσεων, των επιμελητών και των νοσοκόμων, μπορούν να λυθούν αυτά τα ζητήματα που τόσο ανακουφίζουν τους μαχητές μας.

Η δεύτερη ανάγκη ζωής των μαχητών μας είναι ο ύπνος. Οταν επιβάλλεται, οι μαχητές μας βαδίζουν ή πολεμούν μερόνυχτα άυπνοι και νηστικοί... Σ' όλες τις άλλες όμως περιπτώσεις διάταξης θα πρέπει να οργανώνεται έτσι η υπηρεσία και βασικά τα μέτρα ασφάλειας που οι μαχητές μας να κοιμούνται τουλάχιστο 6 ώρες το 24ωρο. Συχνά από κακή οργάνωση ή από υπερβολές, στερούνται οι μαχητές μας για πολύ καιρό τον ύπνο τους και αυτό έχει καταστρεπτική επίδραση στην αντοχή και στην πολεμική τους ικανότητα. Τα στελέχη, χωρίς καμιά αβαρία στα μέτρα ασφαλείας και στην εκτέλεση της αποστολής, πρέπει να εξασφαλίζουν όσο είναι δυνατό καλύτερο ξεκούραστο ύπνο για τους μαχητές μας. Εδώ θα παίξει το σοβαρότερο ρόλο το προγραμμάτισμα και η καλή οργάνωση της ζωής των μαχητών.

Τρίτη βασική ανάγκη για τους μαχητές μας είναι η υπόδηση και ο ιματισμός... Εδώ χρειάζεται πνεύμα καλού νοικοκυριού, ώστε ό,τι μας εξασφαλίζει η επιμελητεία να πιάνει τόπο. Προτεραιότητα στις διανομές πρέπει νάχουν οι μαχητές των πιο προχωρημένων τμημάτων και αυτών που είναι περισσότερο εκτεθειμένα στην κακοκαιρία, οι τραυματίες μας, οι μαχήτριές μας και σε συνέχεια όλοι οι άλλοι...

Η καθαριότητα στα τμήματα και μέσα στις σοβαρότερες δυσκολίες, πρέπει νάναι αδιάκοπη φροντίδα όλων και προπαντός των μαχητριών μας. Η βρώμα, η ψείρα, η αξυρισιά κατεβάζουν τον αγωνιστικό άνθρωπο. Ο αξέχαστος και σαν Επίτροπος και σαν Διοικητής Κ., πέρσι στο Κάμενικ, έπαιρνε τον κουρέα μαζί του τη νύχτα και στο φως του φεγγαριού ξύριζε τους πολεμιστές μας.

Κανείς ατιμώρητα δεν μπορεί να παραβλέψει ή να υποτιμήσει αυτές τις ζωτικές ανάγκες του μαχητή. Ο μαχητής μας πολεμά με την ψυχή, πολεμά αν χρειαστεί και μέσα στις μεγαλύτερες στερήσεις, όμως η ψυχή του μαχητή γίνεται τόσο πιο ακατανίκητη, όσο λιγότερο τη βασανίζουν τέτοιες ανάγκες. Υπάρχουν πάνω σ' αυτό παρανοήσεις και σήμερα ακόμα συναντάς επιβιώσεις κακές, με τη μορφή του «Δε βαριέσαι... αντάρτες είμαστε!». Ακόμα παρατηρεί κανείς πως σε λίγο - πολύ κανονικές συνθήκες, δείχνουν όλοι κάποιο ενδιαφέρον για όλα αυτά τα ζητήματα. Οταν όμως ζορίσουν τα πράγματα, δεν παλεύουνε αδιάλλακτα ενάντια στην κακομοιριά και τη μιζέρια... Σε πορεία που παρατείνεται, σε συνεχιζόμενες μάχες, πολύ κοντά στην εχθρική διάταξη, χρειάζεται να ορθώνεται αδιάλλαχτη η συνείδηση του κομμουνιστή, του επίτροπου. Με χαρακτήρα εξόρμησης, όπου είναι δυνατό, για ξύλα, για φτιάξιμο καλυβιών, για πλύσιμο, με όσο το δυνατό καλύτερη οργάνωση της πορείας, των καταυλισμών κ.λ.π. να αντιμετωπίζεται αποφασιστικά κάθε μιζέρια και κακομοιριά που σκοτώνει την ψυχή του μαχητή.

* * *

Ο μαχητής του λαϊκού επαναστατικού μας στρατού πρέπει νάχει φωτισμένη σκέψη, ανοιχτό ορίζοντα μπρος του, ψυχική ηρεμία, καθαρή συνείδηση.

............................................................

Πρώτη υποχρέωσή μας πάνω σ' αυτό είναι η αδιάκοπη ολόπλευρη πολιτική ενημέρωση των μαχητών μας. Πρέπει να απαντούμε με πειστικό, υπομονητικό, συντροφικό τρόπο στις ανησυχίες και τα ερωτηματικά του μαχητή. Αδιάκοπα πρέπει να αναπτύσσουμε τη δικιά του κρίση, την ικανότητα να νιώθει βαθύτερα την κατάσταση, τις επιδιώξεις και τις μανούβρες του εχθρού, τη δικιά μας ξεκάθαρη πολιτική. Να ανεβάζουμε ολοένα το μαχητή μας, στο ύψος του συνειδητού πρωτοπόρου του λαού, στο ύψος του μέλους του ΚΚΕ. Αυτό θα το πετύχουμε με το ξεσήκωμα της πολιτικής ζωής στη βάση, με συζητήσεις, με τη δημοκρατική ζωή (Συνελεύσεις - Αχτίφ κλπ.), με το διάβασμα των περίφημων σοβιετικών βιβλίων κλπ.

Το ίδιο, το ποιοτικό ανέβασμα του στρατού μας, δεν μπορεί να στηριχθεί παρά μόνο σ' ένα τέτοιο ηθικοπολιτικό ανέβασμα των μαχητών και των στελεχών μας.

Σοβαρή σημασία για την ψυχική ηρεμία και δύναμη του μαχητή μας, για την ίδια την πολεμική του επίδοση, έχει το πρώτο βάφτισμα στη μάχη. Αυτό όπου προσέχτηκε, προετοιμάστηκε και στοργικά οδηγήθηκε στην πρώτη μάχη, «ο καινούριος» απ' τους παλιότερους συντρόφους του, τότε απ' την πρώτη κιόλας μάχη γίνεται άξιος μαχητής του ΔΣΕ. Εδώ χρειάζεται μια ιδιαίτερη προσοχή απ' τον Επίτροπο και απ' το Διοικητή του τμήματος.

......................................................

Τι είναι αυτό που βασανίζει την ψυχή του μαχητή μας; Τις περισσότερες φορές είναι κάτι πολύ απλό: Η ηθική αμοιβή που δεν του δόθηκε από ανεμελιά τις περισσότερες φορές. Μια ανησυχία ή κάποιος καημός για αγαπημένα πρόσωπα. Ενας αμελέτητος κακός λόγος που του πέταξαν. Κάποια παλιά τιμωρία που του δημιούργησε το αίσθημα μειονεκτικότητας κλπ. Οσο όμως είναι απλό αυτό που τον βασανίζει, τόσο δύσκολο είναι πολλές φορές να το νιώσεις. Αυτό είναι που πρέπει οι σύντροφοί του, ο Επίτροπος, ο Διοικητής του, να το βρίσκει, να μην το υποτιμά, να προσπαθεί συντροφικά να τον βοηθήσει. Εδώ χρειάζεται ιδιαίτερα οι ΠΕ να αποχτήσουν το ταλέντο να ξεκλειδώνουν τις ψυχές των μαχητών τους. Τότε ο μαχητής μας και πολύ περισσότερο η μαχήτριά μας, έχοντας καθαρό τον ορίζοντα και ήρεμη την ψυχή, αισθάνονται πολλαπλασιασμένες τις δυνάμεις τους.

Οταν λέμε, να κατεβαίνει ο Επίτροπος στη βάση, αυτό δε σημαίνει να κατεβαίνει σε περιοδείες. Σημαίνει να κατεβαίνει ως τα βάθη της ψυχής του μαχητή, να νιώθει τι τον απασχολεί κάθε μέρα, να γίνεται δάσκαλος, σύντροφος, αδερφός και φίλος του. Αυτό είναι το πιο λεπτό σημείο απ' την αποστολή του Επιτρόπου. Ετσι κερδίζονται οι ψυχές των μαχητών, μακριά από βλαχοδημαρχισμούς και ψευτοενδιαφέρον που τα μυρίζεται από μίλια μακριά ο μαχητής.

...............................................................

Πολλές φορές είναι τόσο λεπτή η ψυχολογία κυρίως των μαχητριών μας, που κάποιοι χοντροπέτσηδες, πραγματικά δυσκολεύονται να τη νιώσουν. Δυο μαχήτριές μας δεν πηγαίναν καλά, τις πρόσεξαν ιδιαίτερα, τις βοήθησαν. Οταν γινόταν διανομή σε ρούχα, κι είχαν ανάγκη να πάρουν, δεν τάδιναν όπως στους άλλους αλλά τις φώναζαν: «έλα Κωνσταντινιά να διαλέξεις...». Ολα ήταν ίδια, όμως οι κοπέλες μας ευχαριστιόταν γιατί διάλεγαν κι έπαιρναν όποιο τις πήγαινε καλύτερα. Σήμερα πρόθυμες κι ολοζώντανες ρωτούν: «Τώρα τι δουλιά έχουμε διμοιρίτη;».

***

Ενα παράδειγμα για το τι ρόλο παίζει η έγκαιρη, δραστήρια αντιμετώπιση των προβλημάτων ζωής των μαχητών είναι το παρακάτω: Τα τμήματα που ανάλαβαν να υπερασπίσουν το Κάμενικ (υψ. 2.044μ.) βρέθηκαν πριν λίγο καιρό μπρος σε δύσκολη κατάσταση. Εβρεχε και έριχνε χαλάζι τις 25 από τις 30 μέρες του Μάη. Αμπριά δεν υπήρχαν και το ύψωμα είναι ολόγυμνο. Πρώτ' απ' όλα ξεσηκώθηκε ένας ενθουσιασμός σ' όλους τους μαχητές για την τιμή να υπερασπίσουν το Κάμενικ. Ακολούθησε ένας εργατικός ενθουσιασμός για τη γρήγορη οχύρωσή του και την οργάνωση της ζωής με αμπριά κλπ. Ομως οι μαχητές μας εξαντλούνταν από το κρύο και τη βροχή. Για τους μαχητές μας του Κάμενικ ενδιαφέρθηκε προσωπικά το ίδιο το Γ.Α. και εξασφάλισε 196 βελέντζες, αδιάβροχα, αντίσκηνα. Δόθηκαν στους μαχητές του Κάμενικ παραπάνω από τις κανονικές διανομές: 102 οκάδες ζάχαρη - 288 οκάδες μαρμελάδα, 52 οκάδες λίπος, 32 οκ. λαρδί, 25 χλαίνες κλπ.

Τα στελέχη με το σύνθημα «όλοι κοντά στους μαχητές» ζούσαν στ' αμπριά των μαχητών και με εξορμήσεις βελτίωναν τη στέγαση και τη ζωή των μαχητών. Τους μαχητές ιδιαίτερα τους συγκινούσε το γεγονός ότι πάντα κάποιος σύντροφος από το λόχο, το τάγμα, ή την ταξιαρχία βρισκόταν κοντά τους. Στον ΠΕ της ταξιαρχίας, ένας μαχητής του Κάμενικ είπε γελώντας: «Αυτές τις τρεις μέρες πέρασαν, μας είδαν και μιλήσαμε, η επιτροπή της ταξιαρχίας, ο επιμελητής της ταξιαρχίας, η γιατρίνα, η υπεύθυνη γυναικών, ο επίτροπος του τάγματος, πέρασε ο Διοικητής και να τώρα τα λέμε και μαζί σου...».

...............................................................

Σ' αυτήν την εξαιρετική κακοκαιρία και μέσ' στη βροχή έκαναν το μεγαλύτερο άθλο στην οχύρωση κι ανάπτυξαν τον πιο έντονο μικροπόλεμο απ' όλα τα τμήματα της ταξιαρχίας. Κέρδισαν έτσι και τη σημαία της άμιλλας της ταξιαρχίας.

***

Σ' αυτούς τους μαχητές που ποτές ως σήμερα, όταν τους ζητήσαμε, δε μας αρνήθηκαν το αίμα τους και τη ζωή τους, πρέπει ν' ανεβάσουμε πιο ψηλά ακόμα τη φροντίδα, μα και τη στοργή. Και μέσ' στη φωτιά των μαχών και των μεγάλων επιθετικών ελιγμών, και πολύ περισσότερο τότε, πρέπει ν' ανακουφίζουμε τους μαχητές μας μ' άγρυπνη έγνοια για τις ανάγκες τους. Να φωτίζουμε μ' όλα τα μέσα τη σκέψη τους και να αναπτύσσουμε ολοένα την πολιτική τους ικανότητα. Να ατσαλώνουμε την αδάμαστη ψυχή τους, τη στέρεα εγγύηση για τη νίκη του λαού μας.

Κάμενικ 25.6.48