Σάββατο 12 Μάρτη 2022 - Κυριακή 13 Μάρτη 2022
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΑΓΡΟΤΙΚΑ
Το μαλακό σιτάρι και ο πόλεμος στην Ουκρανία

Εδώ και αρκετές μέρες, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία και της μεγάλης πτώσης της παραγωγής, οι σιτοπαραγωγές χώρες της Ανατολικής Ευρώπης η μία μετά την άλλη βάζουν περιορισμούς στις εξαγωγές μαλακού σιταριού και άλλων προϊόντων, π.χ. καλαμποκιού. Οι περιορισμοί αυτοί, και μάλιστα από χώρες που παραδοσιακά πωλούν πιο φθηνά σιτηρά, «βάζουν φωτιά» στις τιμές, ενώ είναι διάχυτη πλέον η ανησυχία για την ασφάλεια εφοδιασμού σε τρόφιμα. Στη χώρα μας, που εισάγει το 70% περίπου των αναγκών της σε μαλακό σιτάρι, το κύριο συστατικό του ψωμιού, οι συνέπειες γίνονται γρήγορα αισθητές στα λαϊκά στρώματα. Ερχεται έτσι στην επιφάνεια η μεγάλη αντίφαση ανάμεσα στις υπάρχουσες παραγωγικές δυνατότητες της χώρας μας για κάλυψη των κοινωνικών αναγκών σε ασφαλή και ποιοτικά τρόφιμα, και στο γεγονός ότι αυτές συνθλίβονται από το κριτήριο του κέρδους, που καθορίζει τι και πόσο θα παραχθεί. Αυτό το κριτήριο υπηρετεί η εφαρμοζόμενη πολιτική στο πλαίσιο και της ΚΑΠ.

Είναι χαρακτηριστικό ότι σταδιακά, μετά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ (τότε ΕΟΚ), το μαλακό σιτάρι άρχισε να εγκαταλείπεται, ενώ παράλληλα στηρίχθηκε η στροφή σε άλλα δημητριακά, όπως το σκληρό σιτάρι κ.λπ., που αποτελούν βασική πρώτη ύλη στη βιομηχανία τροφίμων (π.χ. ζυμαρικά). Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το 1980 καλλιεργούνταν στην Ελλάδα 7.281.370 στρέμματα μαλακού σίτου, παράγοντας 2.274.250 τόνους. Το 2018 καλλιεργήθηκαν για μαλακό σιτάρι μόλις 1.196.980 στρέμματα και η παραγωγή ήταν 302.849 τόνοι, ενώ είχαν εισαχθεί 989.493 τόνοι. Οι ανάγκες της εγχώριας αγοράς σε μαλακό σιτάρι ξεπερνούν τους 1,3 εκατ. τόνους ετησίως, επιβεβαιώνοντας ότι η χώρα από πλεονασματική έγινε ελλειμματική.

Με την καταστροφή αγροτικών προϊόντων, τις αποσύρσεις, τις ποσοστώσεις και τα πρόστιμα συνυπευθυνότητας που εφαρμόζονταν επί δεκαετίες στο πλαίσιο της ΚΑΠ, ενισχύθηκαν εμπόδια και περιορισμοί στην αγροτική παραγωγή που οδήγησαν σε εξαφάνιση ολόκληρους κλάδους της, όπως η τευτλοκαλλιέργεια και η παραγωγή ζάχαρης. Οι δυνατότητες της χώρας, οι υπάρχουσες υποδομές, με τα πέντε εργοστάσια ζάχαρης, και η σημαντική τεχνογνωσία, απαξιώθηκαν. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και σε άλλους τομείς, όπως η κλωστοϋφαντουργία ή η βιομηχανία λιπασμάτων, που διασυνδέονταν με την εγχώρια αγροτική παραγωγή.

Παράλληλα, σε άλλους κλάδους, οι παραπάνω περιορισμοί προήγαγαν τη συγκέντρωση της γης και του ζωικού κεφαλαίου σε μια χούφτα καπιταλιστικές επιχειρήσεις, όπως έγινε π.χ. στη γαλακτοπαραγωγό αγελαδοτροφία.

Συνολικά, μέσα από τη δημιουργία της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς και την ελευθερία κίνησης εμπορευμάτων, την άρση των τελωνειακών επιβαρύνσεων στις εισαγωγές από χώρες της ΕΕ και τρίτες χώρες, ενισχύθηκε η δυνατότητα των μεταποιητικών και εμπορικών μονοπωλίων να εξασφαλίζουν όποια πρώτη ύλη θέλουν και απ' όπου τους συμφέρει καλύτερα, με αποτέλεσμα μεγάλα ελλείμματα σε βασικά διατροφικά προϊόντα (μαλακό σιτάρι, ζάχαρη, κρέας χοιρινό και βόειο, αγελαδινό γάλα κ.λπ.).

Την ίδια στιγμή συντηρούνται ορισμένοι κλάδοι της παραγωγής (ορισμένα φρούτα και λαχανικά, ρύζι, κρέας κοτόπουλου, πρόβειο γάλα για παραγωγή φέτας κ.λπ.), στους οποίους παρουσιάζονται ακόμα και αυξητικές τάσεις ως προς το παραγόμενο προϊόν, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις προκύπτει δυνατότητα κάλυψης και της εγχώριας κατανάλωσης. Ομως και σε αυτούς τους κλάδους καταγράφονται αθρόες εισαγωγές ξένων προϊόντων, φθηνότερων, πολλές φορές ακόμα και αμφίβολης ποιότητας. Κι αυτό επειδή η ανάπτυξη της παραγωγής δεν κατευθύνεται από τις λαϊκές ανάγκες, αλλά από το κριτήριο της «εξωστρέφειας», για να ενισχύεται η κερδοφορία των ομίλων της εμπορίας και της μεταποίησης της αγροτικής παραγωγής, αλλά και των τραπεζών.

Παράλληλα, το σύστημα των αποσυνδεδεμένων από την παραγωγή επιδοτήσεων αξιοποιείται μέχρι και σήμερα από το κεφάλαιο ώστε να συγκρατούνται οι τιμές που πουλάνε οι παραγωγοί τα προϊόντα τους σε επίπεδα ακόμα και κάτω του κόστους, να εξυπηρετείται το μονοπωλιακό υπερκέρδος μεταποιητικών και εμπορικών μονοπωλίων, αλλά και η συνέχιση της παραγωγής των αναγκαίων πρώτων υλών, ακόμα και από μικρομεσαίες αγροτικές εκμεταλλεύσεις όταν δεν συμφέρει στις μεγάλες επιχειρήσεις να επενδύουν άμεσα στην αγροτική παραγωγή.

Τα αδιέξοδα της καπιταλιστικής ανάπτυξης σε ό,τι αφορά την επιβίωση του βιοπαλαιστή αγρότη και την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών γίνονται πιο εμφανή στις συνθήκες του ιμπεριαλιστικού πολέμου και των δυσκολιών που προκαλεί στην τροφοδοσία σε προϊόντα και πρώτες ύλες, αλλά και στην προμήθεια αγροτικών εφοδίων, που είναι αναγκαία για τη συνέχιση της εγχώριας παραγωγής. Οι αγρότες της χώρας μας έχουν ήδη νιώσει για τα καλά στο πετσί τους τις επιπτώσεις των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών, με το ρωσικό εμπάργκο που επιβλήθηκε από το 2014 και είχε αρνητικές επιπτώσεις στην απορρόφηση μιας σειράς αγροτικών προϊόντων.

Η απάντηση σε όλα αυτά δεν βρίσκεται στην ανακύκλωση διαφορετικών εκδοχών της ίδιας αντιλαϊκής πολιτικής που προκαλεί το πρόβλημα, ούτε στην αναζήτηση λύσεων εντός των ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, που αποτελούν στρατόπεδα εκμετάλλευσης των λαών.

Από τις ίδιες τις εξελίξεις φωτίζεται η αναγκαιότητα της κεντρικά σχεδιασμένης οικονομίας, που θα στηρίζεται στην κοινωνική ιδιοκτησία της γης και των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής. Στη σοσιαλιστική οικονομία, η αγροτική - κτηνοτροφική παραγωγή θα συνδέεται με την κοινωνικοποιημένη βιομηχανία και το κρατικό εμπόριο, δίνοντας οριστικά τέλος στο βάσανο της επιβίωσης των βιοπαλαιστών αγροτών, με την εθελοντική τους ένταξη στον παραγωγικό συνεταιρισμό. Δίνοντας επίσης τέλος στο μαρτύριο της εργατικής - λαϊκής οικογένειας, που σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής «ειρήνης» πληρώνει ακριβά τα τρόφιμα, χωρίς καμία σιγουριά για την ποιότητά τους, ενώ με τον πόλεμο οι ελλείψεις βάζουν σε κίνδυνο ακόμα και την ίδια την επιβίωσή της.


Γ. Ο.

ΒΙΟΠΑΛΑΙΣΤΕΣ ΑΓΡΟΤΕΣ - ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΟΙ
Συνεχίζουν τη μάχη για την επιβίωσή τους με πανελλαδικό συλλαλητήριο

Την Παρασκευή 18 Μάρτη στην Αθήνα το αγωνιστικό ραντεβού, στη 1 μ.μ. στην πλατεία Βάθης

Στην Αθήνα ετοιμάζονται να κατέβουν αγρότες από όλη την Ελλάδα
Στην Αθήνα ετοιμάζονται να κατέβουν αγρότες από όλη την Ελλάδα
Μετά από 3 βδομάδες σκληρής μάχης στα μπλόκα, οι βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφοι δίνουν συνέχεια στον δίκαιο αγώνα για την επιβίωσή τους, οργανώνοντας πανελλαδικό αγροτικό συλλαλητήριο, την Παρασκευή 18 Μάρτη στην Αθήνα.

Αλλωστε, η πλειοψηφία των αγροτών που συμμετείχαν τον προηγούμενο μήνα στα μπλόκα και στις άλλες πολύμορφες δράσεις, είχαν ξεκαθαρίσει ότι ο αγώνας που δίνουν, δεν είναι «μια κι έξω», αλλά απαιτείται συνεχής και πολύμορφη αναμέτρηση με την πολιτική που υλοποιούν διαχρονικά οι κυβερνήσεις, που στηρίζουν την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων προωθώντας τις κατευθύνσεις της ευρωενωσιακής ΚΑΠ.

Εχοντας ως παρακαταθήκη την πολύμορφη δράση του προηγούμενου διαστήματος, θα πραγματοποιηθούν αυτές τις μέρες συνεδριάσεις Αγροτικών Συλλόγων και Ομοσπονδιών, περιοδείες και συσκέψεις σε χωριά, με σκοπό να εξασφαλιστεί η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη και δυναμικότερη συμμετοχή στο συλλαλητήριο από αγρότες και κτηνοτρόφους, αλλά και από τα άλλα εργατικά - λαϊκά στρώματα της υπαίθρου.

Τα προβλήματα οξύνονται και σφίγγουν παραπάνω τη θηλιά στους καταχρεωμένους αγρότες

Δεκάδες είναι οι λόγοι που έχουν οι βιοπαλαιστές αγρότες να συμμετάσχουν μαζικά στο συλλαλητήριο, καθώς, παρά τα ψίχουλα που αναγκάστηκε να δώσει η κυβέρνηση κάτω και από την πίεση των κινητοποιήσεών τους, τα βασικά αιτήματά τους δεν ικανοποιήθηκαν, δημιουργώντας ασφυκτικές συνθήκες για τη συνέχιση της παραγωγικής διαδικασίας και την επιβίωσή τους. Σαν να μην έφτανε η ήδη ζοφερή κατάσταση, ήρθαν και οι επιπτώσεις από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, που χτυπάνε με μεγάλη σφοδρότητα τους βιοπαλαιστές αγρότες και κτηνοτρόφους, όπως και τον υπόλοιπο λαό, με την ακρίβεια, την ενεργειακή φτώχεια.

Χαρακτηριστικά, το ήδη μεγάλο κόστος παραγωγής αυξήθηκε κι άλλο τις προηγούμενες μέρες, αφού ενδεικτικά, το πετρέλαιο που οι αγρότες πλήρωναν έτσι κι αλλιώς πανάκριβα (με 1,6 ευρώ) «σκαρφάλωσε» στα 2 ευρώ. Αντίστοιχες αυξήσεις έχουν σημειωθεί και στο ηλεκτρικό ρεύμα, στα λιπάσματα και τις ζωοτροφές.

Στα λιπάσματα και στις ζωοτροφές παρατηρούνται ελλείψεις αλλά και αυξήσεις στις τιμές εξαιτίας των μειωμένων προμηθειών πρώτων υλών. Κι αυτό γιατί Ρωσία και Ουκρανία είναι μεγάλοι εξαγωγείς πρώτων υλών, αλλά και τελικού προϊόντος. Η Ουκρανία εξάγει κάθε χρόνο 200.000 τόνους αμμωνίας. Η Ρωσία από την πλευρά της εξάγει τεράστιες ποσότητες αμμωνίας, ουρίας, φωσφόρου και καλίου. Η Ρωσία έχει περίπου τα 2/3 της παγκόσμιας ετήσιας παραγωγής νιτρικού αμμωνίου των 20 εκατομμυρίων τόνων, το μεγαλύτερο μέρος της οποίας χρησιμοποιείται σε λιπάσματα.

Ειδικά στα αζωτούχα λιπάσματα, οι αυξήσεις έχουν ξεκινήσει, ήδη, από το περασμένο φθινόπωρο, οπότε και κάθε μήνα, σύμφωνα με τους παραγωγούς, έπαιρνε στην αρχική του τιμή ένα ποσοστό 5% - 7% παραπάνω. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, τον Μάρτη του 2022, από 30-35 λεπτά το κιλό που πωλούνταν κατά μέσο όρο το πιο κοινό λίπασμα, η αμμωνία, το αντίστοιχο χρονικό διάστημα πέρυσι, να πωλείται πλέον 1 ευρώ.

Ταυτόχρονα, εδώ και έναν μήνα δεν έχει υλοποιηθεί η υπόσχεση της κυβέρνησης για μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα από το 13% στο 6%.

Τα προβλήματα με τις αυξήσεις στα λιπάσματα μπορούν να αποβούν μοιραία τόσο για τους παραγωγούς όσο και για τα υπόλοιπα λαϊκά στρώματα, αφού αν οι παραγωγοί περιορίσουν τη χρήση θρεπτικών συστατικών, οι καλλιέργειες μπορεί να μην έχουν την ίδια απόδοση, αυξάνοντας τις ανησυχίες για την προσφορά αλλά και για τις τιμές των προϊόντων.

Επιπλέον, αρνητικές επιπτώσεις θα υπάρξουν για τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων. Είναι χαρακτηριστικό πως οι εξαγωγές λαχανικών και φρούτων της χώρας μας προς την Ουκρανία αγγίζουν τους 32.000 τόνους ετησίως, γεγονός που προμηνύει δυσάρεστες οικονομικές συνέπειες για τους παραγωγούς, ειδικά τους ροδακινοπαραγωγούς της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, τους παραγωγούς νωπών οπωροκηπευτικών προϊόντων και άλλους.

Το προβλήματα αυτά έρχονται να προστεθούν στις μεγάλες απώλειες που έφταναν τα 160 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, από το εμπάργκο που επιβλήθηκε το 2014 στη Ρωσία, που είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρά εμπόδια στις ελληνικές εξαγωγές οπωροκηπευτικών.

Να δυναμώσει η στήριξη των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων

Το κάλεσμα της Πανελλαδικής Επιτροπής των Μπλόκων, απευθύνεται και προς τις συνδικαλιστικές οργανώσεις και τους μαζικούς φορείς, τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα της Αττικής, για στήριξη και συμμετοχή στο πανελλαδικό συλλαλητήριο.

Με παρακαταθήκη την εργατική - λαϊκή αλληλεγγύη που εκδηλώθηκε τις προηγούμενες βδομάδες στα μπλόκα, η οποία ακύρωσε σε μεγάλο βαθμό την προσπάθεια της κυβέρνησης να καλλιεργήσει τον περιβόητο «κοινωνικό αυτοματισμό», μπορούν να γίνουν επιπλέον βήματα στη συμπόρευση με τους εργαζόμενους, καθώς αυτή θα δώσει δύναμη και προοπτική στον αγώνα. Οι ίδιες οι συνθήκες άλλωστε επιβεβαιώνουν ότι πίσω από τα κοινά εργατικά - λαϊκά προβλήματα βρίσκεται ο κοινός αντίπαλος, η πολιτική στήριξης της κερδοφορίας και της ανταγωνιστικότητας των επιχειρηματικών ομίλων.

Το πλαίσιο αιτημάτων - διεκδικήσεων

Οι βασικοί άξονες του πλαισίου αιτημάτων - διεκδικήσεων, το οποίο έχει διαμορφωθεί μέσα από τις μαζικές και συλλογικές διαδικασίες του οργανωμένου αγροτικού κινήματος όλο το προηγούμενο διάστημα, είναι οι εξής:

-- Μείωση του κόστους παραγωγής, με κατάργηση της ρήτρας αναπροσαρμογής για το ρεύμα, αφορολόγητο πετρέλαιο, επιδότηση των ζωοτροφών και των αγροεφοδίων, κατάργηση του ΦΠΑ στα μέσα και εφόδια.

-- Προστασία από τις φυσικές καταστροφές, με υλοποίηση όλων των απαραίτητων έργων υποδομής (αρδευτικά, αντιπλημμυρικά, αντιπυρικά κ.ά.), καθώς και αλλαγή του κανονισμού του ΕΛΓΑ, ώστε να ασφαλίζει και να αποζημιώνει την παραγωγή και το κεφάλαιο στο 100% από όλες τις ζημιογόνες αιτίες και χωρίς καθυστερήσεις.

-- Τιμές που θα ανταποκρίνονται στο κόστος παραγωγής, διασφαλίζοντας παράλληλα εισόδημα επιβίωσης και προσιτές τιμές των προϊόντων στη λαϊκή κατανάλωση.

-- Να μην πληρώσουν οι αγρότες τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ