Σπίτια σφραγισμένα, σχολεία κλειστά, καφενεία άδεια, είναι η εικόνα που συναντά κανείς σε πολλές περιοχές της θεσσαλικής υπαίθρου, καθώς ο εφιάλτης της φτώχειας δε χτυπά, πλέον, μόνο μικρά και απομακρυσμένα χωριουδάκια, αλλά και κεφαλοχώρια του κάμπου. Σαν «αντίδοτο» στο «φαρμάκι» της παραγωγικής συρρίκνωσης και της αγροτικής ανεργίας, που οδηγούν στην εγκατάλειψη και την ερήμωση της υπαίθρου, οι κυβερνώντες παρουσιάζουν τις προτάσεις τους για την ανάπτυξη του αγροτοτουρισμού και της βιολογικής καλλιέργειας

Το οδοιπορικό του «Ρ» σε τουριστικές περιοχές των τεσσάρων νομών της Θεσσαλίας - όπου, κατά κάποιο τρόπο, αναπτύσσεται και ο αγροτοτουρισμός - δίνει την ευκαιρία στους αναγνώστες ν' αντιληφθούν ότι τα μεγάλα λόγια των κυβερνώντων για αναβάθμιση της περιφέρειας είναι ψεύτικα κι απατηλά και οι υποσχέσεις τους για ανάπτυξη του αγροτοτουρισμού είναι χωρίς αντίκρισμα. Διότι, όπως υποστηρίζουν, μιλώντας στο «Ρ», εκπρόσωποι φορέων και κάτοικοι αυτών των περιοχών, κι εκεί η κατάσταση πάει από το κακό στο χειρότερο, με αποτέλεσμα πολλοί να εγκαταλείπουν τα χωριά τους.

ΜΕΡΑ με τη μέρα η κατάσταση στην ελληνική ύπαιθρο χειροτερεύει. Η αντιαγροτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εφαρμόζουν οι ελληνικές κυβερνήσεις, συρρικνώνει το αγροτικό εισόδημα, οδηγώντας σε μαζικό ξεκλήρισμα τους μικρομεσαίους αγρότες. Ιδιαίτερα οξυμένο πρόβλημα αντιμετωπίζουν, φέτος, οι παραγωγοί, καθώς μεγάλες ποσότητες αγροτικών προϊόντων παραμένουν αδιάθετες, ενώ κι όσοι, μετά κόπων και βασάνων, βρουν αγοραστή, αναγκάζονται να πουλήσουν σε πολύ χαμηλή τιμή, που, σε αρκετές περιπτώσεις, δεν καλύπτει καν το αυξημένο κόστος παραγωγής.

ΑΛΛΗ δουλιά, εκτός της αγροτικής, είναι δύσκολο να βρει ο κάτοικος του χωριού. Τα μικρομάγαζα - καφενεία, μπακάλικα, περίπτερα κ.ά. - δεν έχουν μέλλον, αφού τα οικονομικά προβλήματα ελαττώνουν την αγοραστική δύναμη κι ήδη άρχισαν να εμφανίζονται ξανά τα παλιά «δεφτέρια με τα βερεσέδια». Μεροκάματο στην οικοδομή δεν εξασφαλίζεται εύκολα - πολλοί οι άνεργοι των πόλεων που καιροφυλακτούν - δύσκολα «τα φέρνουν γύρω» και οι μικροεπαγγελματίες.

ΑΛΛΑ δεν είναι μόνο η αγωνία, να 'χουν μια δουλιά κι ένα εισόδημα, που κατατρέχει τους ανθρώπους της υπαίθρου. Είναι και οι άλλες ελλείψεις που τους στερούν βασικά αγαθά. Αν αρρωστήσουν, «φίδι που τους έφαγε». Ο ιδιώτης γιατρός είναι ακριβός, ο αγροτικός έρχεται «μια στο τόσο κι αν», το Κέντρο Υγείας δε λειτουργεί και στο υποβαθμισμένο νοσοκομείο χρειάζεται να περιμένουν πολύ για να 'ρθει η σειρά τους. Αν έχουν παιδιά να σπουδάσουν, «ζήτω που κάηκαν». Η «δημόσια δωρεάν παιδεία» είναι πανάκριβη κι άντε να βρουν χιλιάδες ευρώ για τα φροντιστήρια και τα άλλα έξοδα σπουδών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ αυτής της κατάστασης είναι τα χωριά ν' αδειάζουν από νέους και να παραμένουν μόνο γέροντες που δεν καρτερούν παρά το θάνατο. Κι ενώ η πορεία εγκατάλειψης και ερήμωσης φαίνεται «διά γυμνού οφθαλμού», κάποιοι το παίζουν αόμματοι και κάνουν πως δεν τη βλέπουν. Μάλιστα μερικοί από δαύτους διαπιστώνουν ότι «τα χωριά ξανανιώνουν», καθώς - όπως ισχυρίζονται - οι νέοι γυρίζουν πίσω για ν' ασχοληθούν με τον αγροτουρισμό, τη βιολογική γεωργία κι άλλες ανάλογες ασχολίες.

ΠΡΟΒΑΛΛΟΥΝ σαν «μοντέλα» ανάπτυξης την Αράχοβα και τη Μύκονο, διαμηνύοντας στον κόσμο της υπαίθρου ότι πρέπει προς τα κει να στραφεί, αφήνοντας κατά μέρος τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία κι ό,τι σχετίζεται με παραγωγή. Δεν εξηγούν, όμως, πώς μπορεί ν' αναπτυχθεί ένας τόπος χωρίς να παράγει και πώς είναι δυνατόν να διασφαλιστεί εισόδημα για όλους από τον αγροτουρισμό, σε μια εποχή, μάλιστα, που, λόγω των μεγάλων οικονομικών δυσχερειών των λαϊκών στρωμάτων, όλο και λιγότεροι κάνουν τουρισμό.

ΠΙΣΩ από τους «αόμματους» προπαγανδιστές, βεβαίως, κρύβονται οι κυβερνώντες - τωρινοί και προηγούμενοι - που εφαρμόζουν πολιτική παραγωγικής συρρίκνωσης κι ερήμωσης της υπαίθρου, αδιαφορώντας αν έτσι υπονομεύεται το μέλλον της χώρας.

ΟΣΟ ο κόσμος της υπαίθρου θ' ανέχεται αυτή την πολιτική και θα παραμένει στα πολιτικά «δόκανα» των κομμάτων του δικομματισμού, καλύτερες μέρες δε θα δει. Πάντως το γεγονός ότι πολλοί χωρικοί, χιλιάδες επαρχιώτες πήραν μέρος στο πανελλαδικό συλλαλητήριο του ΚΚΕ στην Αθήνα, δείχνει πως όλο και πιο πολλοί άνθρωποι της επαρχίας συνειδητοποιούν την ουσία των προβλημάτων τους κι αναζητούν τη σωστή διέξοδο. Στην κοινή πάλη με τους εργάτες και τους ΕΒΕ, για την κοινωνικοπολιτική συμμαχία με προοπτική τη λαϊκή εξουσία και τη λαϊκή οικονομία. Κι αυτό είναι και παρήγορο κι ελπιδοφόρο...

Οπως τονίζει ο δήμαρχος Αιθηκών, Κ. Μπατατόλης, «τα χωριά ερημώνουν και γεμίζουν μόνο το καλοκαίρι». Εξηγώντας το γιατί, τονίζει ότι «δε φτάνουν οι υποδομές για μια επαρκή τουριστική ανάπτυξη προς όφελος των κατοίκων, ενώ δε δίνονται κίνητρα για τη στήριξη της κτηνοτροφίας και για την εκμετάλλευση των δασικών εκτάσεων που μπορούν να δώσουν σε πολλούς δουλιά». «Οι δυνατότητες ανάπτυξης - προσθέτει - είναι τεράστιες, αλλά οι πόροι από την κεντρική εξουσία είναι περιορισμένοι». Υπογραμμίζει, δε, τις ελλείψεις στους τομείς της Παιδείας - λίγα είναι τα σχολεία που απόμειναν - και της Υγείας.

Δυο μήνες το χρόνο, Ιούλιο και Αύγουστο, κατά τους οποίους υπάρχει κίνηση - φέτος ήταν ιδιαίτερα πεσμένη - περιμένουν για να βάλουν μια δραχμή στην τσέπη και όσοι ασχολούνται με τον τουρισμό στην Καλαμπάκα. Οπως σημειώνει, όμως, ο Θ. Ζιανός, πρώην δημοτικός σύμβουλος Καλαμπάκας, «ανάπτυξη δεν είναι μόνο ο τουρισμός, ο οποίος μάλιστα "χτυπιέται" και από τη συρρίκνωση των λαϊκών εισοδημάτων». Θεωρεί δε ότι ένα σημαντικό κίνητρο για να μείνει ο κόσμος στα χωριά που ερημώνουν είναι οι τιμές των αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων που παράγονται, οι οποίες κάθε χρόνο και μειώνονται εξαιτίας της πολιτικής που ακολουθούν οι ελληνικές κυβερνήσεις. «Το χειμώνα - λέει - στα περισσότερα χωριά ζουν άνθρωποι ηλικιών άνω των 70 ετών».

Eurokinissi

«Ελάχιστοι είναι οι κάτοικοι του Πηλίου που ζουν μόνο από τον τουρισμό», λέει ο Γ. Σταμούλης, από την Αργαλαστή, υπογραμμίζοντας ότι «τις μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες τις έχουν λίγοι μεγάλοι επιχειρηματίες», ενώ προσθέτει πως «υπάρχει έλλειψη υποδομών, όπως δρόμων πρόσβασης από το βουνό στη θάλασσα». Οσον αφορά σε άλλες αναπτυξιακές δυνατότητες της περιοχής, επισημαίνει ότι είναι αυτές της γεωργίας, η οποία, όμως, «δέχεται συνεχή χτυπήματα από την αντιαγροτική πολιτική της κυβέρνησης και της ΕΕ».

Eurokinissi

«Ο κόσμος φεύγει, ιδιαίτερα οι νέοι, γιατί δεν υπάρχουν δουλιές», λέει ο Ν. Λυρίτσης, πρώην κοινοτάρχης Λαμπερού, συμπληρώνοντας πως «ο τουρισμός ωφελεί λίγους επιχειρηματίες, που στις περισσότερες περιπτώσεις δεν είναι και ντόπιοι». Υπογραμμίζει, δε, ότι «κατά καιρούς έχουν γίνει προτάσεις για την ενίσχυση των δασικών συνεταιρισμών και την αξιοποίηση του δάσους, όπου και θ' απασχολούνται πολλές οικογένειες, οι οποίες δεν εισακούστηκαν».

Στο Νομό Λάρισας, στο χωριό Πύθιο Ελασσόνας, που βρίσκεται στις πλαγιές του Ολύμπου, ο Σ. Κατής άνοιξε ταβέρνα, αφού εντάχτηκε σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα. Ο ίδιος όμως παραδέχεται ότι τέτοιου είδους προγράμματα δε λύνουν το αναπτυξιακό πρόβλημα, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Στα δώδεκα χωριά του δήμου μας, αν άνοιξαν και πέντε οικογένειες τέτοιες επιχειρήσεις από τους 2.500 κατοίκους που είναι συνολικά, αυτό δε σημαίνει και ανάπτυξη του τόπου που ερημώνει συνεχώς, αφού ο πρωτογενής τομέας της οικονομίας, γεωργία και κτηνοτροφία, συρρικνώνεται συνεχώς». «Εκτός αυτού - προσθέτει - αποτελεί εξαίρεση αν μία απ' αυτές τις επιχειρήσεις πάει καλά».

ICON