-- Τι ρόλο μπορούν να παίξουν τα μεσαία στρώματα; Μπορούν να ωθήσουν τους αγώνες της εργατικής τάξης;

-- Επιχειρήσαμε σε αυτό το κείμενο να μιλήσουμε περισσότερο για το ρόλο του Κόμματος και τη δουλειά που πρέπει να κάνει για να υλοποιήσει αυτούς τους στόχους. Δεν επανεξετάσαμε το ζήτημα που είχαμε θέσει στα προηγούμενα Συνέδρια, την κοινωνικοταξική διαστρωμάτωση της ελληνικής κοινωνίας και τα συμφέροντα που μπορεί να συμπέσουν, στα πλαίσια μιας αντιμονοπωλιακής αντιιμπεριαλιστικής πάλης, δηλαδή την κοινωνική βάση του Μετώπου. Δεν επαναφέρουμε αυτό το ζήτημα σε τούτο το Συνέδριο. Θεωρούμε ότι είναι λυμένο.

Δηλαδή, τι είναι λυμένο: Είναι λυμένο ότι ο κορμός της πάλης για την επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας είναι η εργατική τάξη, η οποία πρέπει να πετύχει την ενότητά της γιατί ενότητα δεν υπάρχει και αυτό αποτελεί θεμελιακό και κρίσιμο πρόβλημα. Από κει και πέρα θεωρούμε πως σύμμαχα στρώματα δεν είναι γενικά. Σύμμαχα στρώματα τα οποία μπορούν να κινηθούν στην κατεύθυνση της αντιμονοπωλιακής πάλης, που δε θα στοχεύει μόνο να περιορίσει τις συνέπειες της μονοπωλιακής επίθεσης, της επίθεσης του κεφαλαίου και της κρίσης, αλλά θα είναι πάλη που θα διεκδικεί και την εξουσία. Από αυτήν την άποψη προσδιορίσαμε καλύτερα ποια είναι αυτά τα τμήματα και μιλάμε για τους αυτοαπασχολούμενους στο χώρο του εμπορίου, της παραγωγής, τη φτωχή αγροτιά, κλπ., οι οποίοι απασχολούν ένα μικρό αριθμό εργαζομένων, ανάλογα με τον κλάδο και τα κριτήρια της κερδοφορίας, και από αυτά καθορίζεται και η κοινωνική θέση. Δηλαδή, μπορεί σήμερα, με τη χρήση των νέων τεχνολογιών, ένας με πέντε άτομα προσωπικό να ασκεί διεύθυνση και να είναι ένας πολύ καλός καπιταλιστής που να βγάζει κέρδη, οπότε δεν έρχεται μαζί σου.

Θέσαμε αυτό το πρόβλημα ότι αντικειμενικά αυτά τα τμήματα, ανεξάρτητα τι συνείδηση έχουν τώρα, έχουν συμφέροντα να παλέψουν σε μία αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση.

Τα πιο μεγάλα προβλήματα είναι σε κλάδους που σχετίζονται με την παραγωγή, όπου εκεί θα φάει η μύγα σίδερο και το κουνούπι ατσάλι. Ηδη η κρίση εκδηλώνεται στους τομείς της κλωστοϋφαντουργίας και του ιματισμού. Ηδη έχουμε πάρα πολλές μικρές επιχειρήσεις σε αυτούς τους τομείς που κλείνουν αυτές τις μέρες. Και επειδή είναι και μικρές, δεν τις έχουν καταγεγραμμένες, μπορεί να μην τις παίρνουν και χαμπάρι. Εδώ θα χτυπηθούν και μεσαίοι. Στον τομέα των κατασκευών εκδηλώνεται κρίση παγκόσμια. Τι θα γίνει;

Σε αυτήν τη φάση είναι θέμα ικανότητας του Κόμματος να κάνει δουλειά, να συζητήσει με αυτά τα στρώματα, να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα και να υπερβούν τη λογική ότι μπορεί και να τη γλιτώσουν από την κρίση.

Δεν αρκεί όμως για την αλλαγή συνειδήσεων μόνο η γενική προπαγάνδα. Για την ανάγκη της κοινής δράσης και του Μετώπου απαιτείται κοινή δράση στην πράξη, δηλαδή, απαιτούνται στόχοι πάλης που να απαντάνε στα δικά τους προβλήματα, να ανταποκρίνονται στα συμφέροντά τους. Απαιτούνται πρωτοβουλίες και βήματα από την ίδια την εργατική τάξη. Είναι μια σύνθετη δουλειά.

Το αντικειμενικό λοιπόν είναι ότι ένα τμήμα θα συγκλίνει με την εργατική τάξη στη βάση της πάλης ενάντια στα μονοπώλια. Εκεί θέλουμε να καλλιεργήσουμε και την προοπτική, την πάλη για την εξουσία και για να το πετύχουμε αυτό απαιτείται η ισχυροποίηση του Κόμματος. Αλλά με τέτοια γραμμή. Ισχυροποίηση του Κόμματος και μέσα στην εργατική τάξη και μέσα σε αυτά τα στρώματα. Αλλιώς δεν μπορείς να επιδράσεις, θα επιδρούν οι άλλοι, που καλλιεργούν αυταπάτες.

-- Τι προτάσεις κάνει το ΚΚΕ πάνω στα καθημερινά προβλήματα του σήμερα;

-- Μόνο το τελευταίο διάστημα έχουμε καταθέσει προτάσεις νόμου στη Βουλή για τα προβλήματα της ανεργίας, για τα ασφαλιστικά ταμεία, για τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, για το ΦΠΑ, κλπ. Καταθέτουμε προτάσεις νόμου που έρχονται σε αντίθεση με την πολιτική που ακολουθούν τα κόμματα του κεφαλαίου, η κυβέρνηση της ΝΔ, και προτείνουμε συγκεκριμένα μέτρα. Τα γράφει ο «Ριζοσπάστης», τα επαναλαμβάνουμε καθημερινά. Προτείνουμε πλαίσιο πάλης για τις αυξήσεις στους μισθούς των εργαζομένων, τα συνταξιοδοτικά, το Ασφαλιστικό. Για πότε τα προτείνουμε αυτά, για τη Δευτέρα Παρουσία; Για σήμερα τα προτείνουμε.

Κοιτάξτε, όμως, σύντροφοι. Ερχεται ο άλλος και σου λέει: «Τι προτείνεις για σήμερα;». Και δεν εννοεί να προτείνεις τέτοια αιτήματα. Είναι πονηρός ο βλάχος ή έχει την αυταπάτη. Τι να προτείνουμε, την καλή διαχείριση;

Σύντροφοι, οι αντικειμενικοί νόμοι που υπάρχουν σε κάθε σύστημα λειτουργούν με βάση τα ταξικά συμφέροντα. Εμείς προτείνουμε το λαϊκό κίνημα να παλέψει, να διεκδικήσει, να εμποδίσει αυτήν την κατάσταση και να αποσπάσει όσες κατακτήσεις μπορεί. Δηλαδή, λέτε αν έπαιρνε εμάς ο Αλογοσκούφης συμβούλους θα έκανε καμιά καλύτερη πολιτική; `Η αυτό τους λείπει; Δεν έχουνε σκεφτεί αυτά που προτείνουμε εμείς;

Δεν είναι τέτοιο θέμα. Πολλοί αυτό υπονοούν: Βάλτε λίγο νερό στο κρασί σας και σεις, προτείνετε και καμιά λύση, μπέστε και σε καμιά κυβέρνηση που θα μπορείτε να πιέσετε λίγο καλύτερα τα πράγματα, για να μπορέσει να αλλάξει η πολιτική. Ετσι όμως λύνονται αυτά τα θέματα; Τα ζητήματα της πολιτικής και ιδιαίτερα της οικονομίας είναι στη σφαίρα των ιδεών;

-- Σχετικά με το Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο, το κείμενο παραδέχεται ότι βρίσκεται σε εμβρυακό στάδιο. Το ΠΑΜΕ, που έχει αναπτύξει αξιόλογη δράση στο συνδικαλιστικό κίνημα, δεν μπόρεσε να παίξει το ρόλο του Μετώπου;

-- Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι τι είναι το Μέτωπο, έρχεται από τον ίδιο τον ορισμό. Εννοούμε, σύντροφοι, αντιιμπεριαλιστικό αντιμονοπωλιακό μέτωπο που θα στηρίζεται, θα αναπτύσσεται πάνω στις κοινωνικές δυνάμεις. Για να μιλήσουμε καθαρά, μιλάμε για κοινωνικό πολιτικό μέτωπο που θα είναι η έκφραση των συμφερόντων ενάντια στα μονοπώλια, κοινωνικών δυνάμεων που, αντικειμενικά, έχουν συμφέρον να συμμαχήσουν στη φάση αυτή. Γι' αυτό μιλάμε.

Να δούμε όμως κάποιες προϋποθέσεις. Το Μέτωπο δεν μπορεί να είναι η ενότητα κάποιων πρωτοπόρων, δεν μπορεί γιατί αυτό είναι το Κόμμα. Δεν μπορεί να είναι ένα υποκατάστατο του Κόμματος, δηλαδή το Κόμμα που θα πάρει μερικά στελέχη, θα βρει και ορισμένους παράγοντες από την αγροτιά, την εργατική τάξη και θα σκαρώσει έναν πολιτικό σχηματισμό που θα τον λέει Μέτωπο. Μέτωπο είναι η ανάπτυξη ισχυρών κινημάτων, οργανωμένων σε αυτούς τους χώρους κινημάτων, που θα μπορούν να παλεύουν ώστε να ωριμάσει μια πλατιά ταξική και αντιμονοπωλιακή γραμμή ως κίνημα, που κίνημα σημαίνει και ηγεσία και βάση οργανωμένη. Βάση όχι μόνο με γραμμή αλλά και δομές οργάνωσης, μαζικές δομές, που θα συσπειρώνονται σε αυτήν τη γραμμή πάλης. Ετσι είναι το μέτωπο, έτσι είναι και η ιστορία των μετώπων παγκόσμια, που στάθηκαν στα πόδια τους.

Γιατί λέμε ότι βρισκόμαστε σε εμβρυακή βάση; Γιατί δημιουργήσαμε αυτά τα σχήματα, τα εμβρυακά, θα έλεγε κανείς, που απαιτούν να αναπτυχθούν, από έμβρυα να γίνουν οντότητες, δηλαδή, αυτοτελείς με περιεχόμενο και γραμμή, που θα παλεύουν ο καθένας στο χώρο του και όλοι μαζί από κοινού.

Θα κάνω μια υπέρβαση, για να γίνω κατανοητός: Το ΠΑΜΕ είναι ένα σχήμα που εκφράζει την ενότητα της εργατικής τάξης πάνω σε μία ταξική γραμμή. Σημαντική κατάκτηση, μπορεί να είναι το εργατικό βάθρο του Μετώπου ένα τέτοιο σχήμα. Απαιτείται όμως μία ακόμη προϋπόθεση, να ισχυροποιηθεί αποφασιστικά στη βάση με μεγαλύτερη αλλαγή συσχετισμών, όχι μόνο στις εκλογές των σωματείων αλλά πιο μαζική συγκρότηση συνδικάτων με ταξική γραμμή. Συνδικάτα, που θα συγκροτηθούν σε κλάδους που αναπτύσσονται δυναμικά στην οικονομία, που θα ριζώνουν και θα διαπραγματεύονται. Και έχουμε να υλοποιήσουμε μια πλευρά, ότι το ΠΑΜΕ να κατοχυρωθεί, λέγαμε στην τελευταία Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, ως ο πραγματικός εκφραστής της εργατικής τάξης, όχι μόνο με διακηρύξεις, αλλά και ο οργανωτής της πάλης. Αυτός ο δρόμος είναι σύνθετος, σκληρός, αλλά σχετίζεται με την οργάνωση της οικοδόμησης του Κόμματος.

Σήμερα έχουμε ένα συσχετισμό, παίζουμε ρόλο στη χώρα, όμως ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Περάσαμε μία φάση που συγκεντρώσαμε ό,τι δυνάμεις είχαμε αλλά τώρα πρέπει να αξιοποιήσουμε εφεδρείες που υπάρχουν μέσα στην εργατική τάξη. Αυτή η φάση είναι πιο σκληρή και πιο δύσκολη. Υπάρχουν δυνατότητες γιατί μας κατανοεί περισσότερος κόσμος αλλά απαιτεί τώρα πιο σκληρή οργανωτική δουλειά. Προσήλωση, να γράψεις κόσμο στα συνδικάτα, να οργανώσεις κόσμο, να κάνεις επιτροπές στους χώρους δουλειάς. Είμαστε σε αυτήν τη φάση.

Στη φτωχή αγροτιά συγκροτήσαμε την ΠΑΣΥ, αλλά υπήρξε ένας ανασταλτικός παράγοντας. Οτι η φτωχή αγροτιά καταστρέφεται και οι αναδιαρθρώσεις που έγιναν τα τελευταία χρόνια μεγάλωσαν την ταξική διαφοροποίηση, δηλαδή καταστρέφεται η μικρή, δυναμώνει η μεγάλη και η μεσαία πάει προς τη μεγάλη. Και αντικειμενικά το καθήκον γίνεται πιο σύνθετο και πιο δύσκολο. Πρέπει να μελετήσουμε το θέμα ότι εδώ έχεις ένα φαινόμενο, η φτωχή αγροτιά να γίνεται και εργατοαγρότης και εργάτης γης και να συνθέσουμε το θέμα καλύτερα, να δουλέψουμε πιο οργανωμένα.

Υπάρχουν οι αυτοαπασχολούμενοι στην πόλη, που είναι σημαντική μάζα, καταστρέφεται αλλά και αναπαράγεται μέσα στην πόλη και εδώ - πρέπει να το πούμε καθαρά - έχουμε υστερήσει πολύ.

Θα το πω με ένα παράδειγμα: Καθοδηγούσα μια Οργάνωση παλιότερα σε ένα νησί, έβρισκα ένα σύντροφο, ο οποίος πότε ερχόταν πότε δεν ερχόταν. Τον φωνάζω μια μέρα, του λέω, πού είσαι; Δε σε βλέπω τόσο καιρό. Μου λέει, πάω στο επιμελητήριο. Τι γυρεύεις εκεί; τον ρωτάω. Μου αραδιάζει, λοιπόν, ήταν όλοι οι καπιταλιστές του νησιού, βιομήχανοι, ξενοδόχοι και ήταν και αυτός ένας φούρναρης και πήγαινε και συζήταγε πώς θα αναπτυχθεί το νησί. Του λέω, ρε συ, τόσες ώρες που αφιερώνεις εκεί με τους καπιταλιστές, αν έπιανες το μανάβη, τον μπακάλη που βράζετε στο ίδιο καζάνι, δε θα είχατε καλύτερα αποτελέσματα;

Θέλω να πω ότι και στους αυτοαπασχολούμενους πρέπει να γίνει οικοδόμηση της συνδικαλιστικής τους οργάνωσης και πολιτικοποίηση του αγώνα τους, στη βάση καυτών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.

Motion Team

- Μπορούμε να βγούμε έξω από την ΕΕ σήμερα; Μπορούμε να απειθαρχήσουμε σε εντολές;

- Το να απειθαρχήσουν πρώτα από όλα οι κομμουνιστές με πολιτικές που καταργούν εργατικά λαϊκά δικαιώματα είναι αρχή. Θα κάνουμε τα πάντα να μην περάσουν. Οταν σου λέει θα σου αυξήσω τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης στα 70, είναι αρχή για τους κομμουνιστές, τους φίλους του Κόμματος και πρωτοπόρους εργάτες να αντισταθούν και να κάνουν τα πάντα να μην περάσει. Και στη συνέχεια, εάν περάσει, να παλεύουν να καταργηθεί και να είναι αντικείμενο μεγάλης αναμέτρησης.

Με χίλιους δυο τρόπους πρέπει να υπάρχει αντιπαράθεση με αυτόν τον ιμπεριαλιστικό οργανισμό. Δέστε, δημοψήφισμα στη Γαλλία, στην Ολλανδία, στην Ιρλανδία που λένε «όχι» στο «ευρωσύνταγμα». Το προηγούμενο διάστημα, δημοψηφίσματα με «όχι» στη νομισματική ενοποίηση. Προηγούμενα «όχι» στην ΕΕ. Τα αξιοποιούμε, μελετάμε αυτή την πείρα.

Αν πει ο λαός, εγώ σας λέω χωρίς την ανατροπή του καπιταλισμού και της εξουσίας της πλουτοκρατίας, ότι επιλέγω το δρόμο σύγκρουσης με την ΕΕ, θα μείνουν οι κομμουνιστές αμήχανοι; Οχι, θα το αξιοποιήσουν, γνωρίζοντας καλά πως χρειάζεται και εξουσία που θα στηρίζεται στην εργατική τάξη, που θα εκφράζει τα λαϊκά συμφέροντα, που θα ακολουθήσει μια πορεία που δε θα μπορεί να συνυπάρξει στα πλαίσια της ΕΕ. Και δε θα χαθεί γιατί θα διαμορφώσει αμοιβαία επωφελείς οικονομικές, πολιτιστικές κτλ. σχέσεις με άλλες χώρες. Δεν είναι απλά πράγματα, είναι δύσκολα, αλλά είναι στοιχεία της ταξικής πάλης. Δεν μπορούμε, όμως, κάτω από το βάρος όποιας πίεσης και όποιας δυσκολίας, να νομιμοποιήσουμε τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς.

- Γιατί η ισχυροποίηση του ΚΚΕ αποτελεί βασική προϋπόθεση για θετικές εξελίξεις προς όφελος του λαού;

- Η ισχυροποίηση του ΚΚΕ αποτελεί βασική προϋπόθεση για θετικές εξελίξεις προς όφελος του λαού γιατί ισχυροποιείται μια καλά, σχετικά, οργανωμένη και με ταξικό κομμουνιστικό προσανατολισμό πολιτική δύναμη, που έχει βάση στην εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα, δεν είναι στον αφρό. Με πλαίσιο, στόχους που δεν αμφισβητούν τον καπιταλισμό απλά αλλά παλεύουν για την ανατροπή του. Παλεύουν κάθε μέρα για κάθε πρόβλημα. Είναι, λοιπόν, προϋπόθεση.

Αλλά δεν επαρκεί. Πρέπει ταυτόχρονα να εκφράζει την ισχυροποίηση του εργατικού κινήματος, της πάλης της εργατικής τάξης και των λαϊκών δυνάμεων σε ταξική για την εργατική τάξη, σε αγωνιστική κατεύθυνση για τα λαϊκά στρώματα. Και αυτό, η πάλη η ενισχυμένη του εργατικού κινήματος να μην εκφράζεται απλά στην καταδίκη μιας κυβέρνησης ή μιας πολιτικής δύναμης, αλλά να αντιμετωπίζει τα κόμματα και τις πολιτικές δυνάμεις σαν εκπροσώπους του κεφαλαίου, να ανοίγει λογαριασμούς με την αστική τάξη.

Αυτές είναι οι προϋποθέσεις. Χωρίς αυτές, χωρίς βάση στη νεολαία, στην εργατική τάξη, στα λαϊκά στρώματα, θα είναι αδύνατος ο αγώνας. Και αυτό έχει μεγάλη σημασία για όλους μας. Γιατί διαφορετικά δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε σε αυτές τις σύνθετες απαιτήσεις που βάζουν αυτοί οι καιροί.

- Στη θέση 36 αναφέρεται ότι η λειτουργία του χρήματος περιορίζεται στην ανταλλαγή της σοσιαλιστικής παραγωγής με την εμπορευματική παραγωγή ορισμένων καταναλωτικών προϊόντων, που θα παράγονται συνεταιριστικά ή ατομικά μέχρι την πλήρη εξαφάνιση των εμπορευματικών σχέσεων. Πώς θα γίνει η κατάργηση; Θα απορροφηθεί η παραγωγή αυτή στη σοσιαλιστική ή θα συνυπάρχουν οι εμπορευματικές σχέσεις με αυτόν τον τομέα;

- Η σκέψη είναι ότι εμπλουτίζει τις Θέσεις του Κόμματος αυτό το κείμενο. Λέμε ότι τα προϊόντα κοινωνικοποιημένων επιχειρήσεων, που αποσκοπούν να ικανοποιήσουν στον ένα ή στον άλλο βαθμό λαϊκές ανάγκες, δεν είναι εμπορεύματα και δε διέπονται από αυτούς τους νόμους, που ισχύουν στο καπιταλιστικό σύστημα. Συνεπώς, έχεις δυνατότητα, από τη στιγμή που δεν είναι εμπορεύματα, να δεις αυτό το θέμα της αλλαγής του χαρακτήρα του χρήματος και από μέτρο αξίας ή ανταλλαγής, σε αυτήν τη δεδομένη περίπτωση να το αντιμετωπίσεις σαν συμβολικό μέσο, που θα δείχνει το αντίκρισμα της δικής σου εργασίας.

Εργάστηκες έτσι, έχεις αυτή τη συνεισφορά στη συλλογική σοσιαλιστική εργασία και δικαιούσαι αυτό. Θέλει μελέτη ακόμα, αλλά εκεί που ανταλλάσσεται με προϊόν που προέρχεται από εμπορευματική, στον ένα ή στον άλλο βαθμό, μπορεί να είναι αποδυναμωμένη η παραγωγή. Οπως θα είναι οι συνεταιρισμοί μπορεί να υπάρχουν τέτοια χαρακτηριστικά. Αυτό ισχύει για μια χρονική περίοδο, δεν μπορεί να ισχύει για πάντα, γιατί είναι ανάγκη να τραβάς μπροστά, στον κομμουνισμό και να αδυνατίζει η εμπορευματική, όπως λέμε, παραγωγή, η παραγωγή που έχει στοιχεία του παλαιού συστήματος. Αν δεν τραβήξεις μπροστά, θα οξύνονται αντιθέσεις, θα διαμορφώνονται ανταγωνισμοί, και τέτοια υπήρξαν και εκδηλώθηκαν. Και διαμόρφωσαν μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση.

Πώς θα γίνει; Από τη μελέτη των οικονομικών προβλημάτων του σοσιαλισμού, το 1952, έμπαινε προβληματισμός πώς θα είναι η πορεία στην κομμουνιστική κοινωνία, τι θα γίνει με τους συνεταιρισμούς. Και η απάντηση ήταν ότι στην πορεία το πρόβλημα θα λύνεται με την ενίσχυση των κοινωνικοποιημένων κρατικών οικονομικών μονάδων, που δουλεύουν στην αγροτική οικονομία. Δεν μπορείς να τα κλείσεις από τη μια μέρα στην άλλη. Χρειάζεται μια ολοκληρωμένη σχεδιασμένη επιχείρηση, που θα αξιοποιεί ό,τι στον συνεταιρισμό, που κατ' αρχήν συνενώνονται μικρά αγροτικά νοικοκυριά, κοινωνικοποιείται η εργασία γιατί πληθαίνουν και γίνεται ένας κοινωνικοποιημένος επί της ουσίας οργανισμός. Αυτό πρέπει να εκφραστεί και στις σχέσεις ιδιοκτησίας, να περάσει στην κοινωνία και στο κράτος. Δεν τελειώνει με μια συζήτηση, είναι πολύ δύσκολο κεφάλαιο. Αλλά δεν είναι μόνο οι οικονομολόγοι υπεύθυνοι για μια τέτοια συζήτηση, είστε υπεύθυνοι όλοι εσείς και όλοι εμείς και άλλοι που αγαπούν και προσδοκούν από το Κόμμα.

- Ποιο ήταν το υπόβαθρο της διαπάλης στο ΚΚΣΕ και στις κοινωνικές δυνάμεις;

- Πρώτα απ' όλα διαπάλη υπήρχε εντονότατη για την πορεία της σοσιαλιστικής οικοδόμησης από τα πρώτα χρόνια, δε σταμάτησε. Δηλαδή, όταν η θέση του Τρότσκι ήταν ότι δεν μπορεί να οικοδομηθεί σοσιαλισμός σε μια ξεχωριστή χώρα, ότι προϋποθέτει τη σοσιαλιστική επανάσταση και οικοδόμηση ή επανάσταση σε άλλες, πολύ περισσότερες αναπτυγμένες βιομηχανικά χώρες. Και αυτό ήταν στοιχείο εμμονής, επιμονής την ώρα που χτιζόταν ο σοσιαλισμός και αυτό εκφραζόταν σαν αντίληψη και έκφραζε και κοινωνικές δυνάμεις. Αυτούς που αμφισβητούσαν. Ηταν και πλούσιοι αστοί στο χωριό και άλλα στρώματα τα πρώτα χρόνια, που είχαν αντίθετα συμφέροντα και δεν ήθελαν να προχωρήσει η σοσιαλιστική οικοδόμηση.

Ηταν στοιχείο διαπάλης, το παλιό. Υπολείμματα της αστικής τάξης, υπολείμματα των υπηρετών της αστικής τάξης, υπολείμματα των απολογητών της αστικής τάξης. Πιο δυνατή γίνεται η αστική τάξη μετά την επανάσταση, γιατί χρησιμοποιεί όλα τα μέσα για να επανέλθει.

Ο Μπουχάριν ήταν στην ίδια κατεύθυνση. Βάζοντας πρόβλημα στην αντιμετώπιση των αστών του χωριού, των κουλάκων και καλλιεργώντας την αυταπάτη και αυτός με συνειδητή αντίληψη, ότι μπορεί να είναι μία από τις δυνάμεις που θα συμβάλλουν οι πλούσιοι, οι αστοί του χωριού, στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού. Αυτό δίνει ένα στοιχείο που πράγματι ερμηνεύει τη διαπάλη.

Στο τέλος της δεκαετίας του 1930 μπαίνουν ισχυρές, όσο γίνεται, σοσιαλιστικές βάσεις, καταργείται η εκμετάλλευση, αλλά αντιθέσεις δεν ξεπερνιούνται. Υπάρχουν στοιχεία που θέλουν την καπιταλιστική παλινόρθωση. Παραμένουν δυνάμεις και τη δεκαετία του '30 και στον πόλεμο και στην πορεία.

Το πρόβλημα το μεγάλο διαμορφώνεται μετά τα μέσα της δεκαετίας του '50, μετά το 20ό Συνέδριο, το οποίο δεν είναι τείχος. Διαπάλη γινόταν και προηγούμενα και δεν είχαν κυριαρχήσει οι δυνάμεις του οπορτουνισμού. Εκφράζεται αυτό και σε θέσεις, σε συνέδρια. Και το προηγούμενο διάστημα, επί Στάλιν, φαίνεται η διαπάλη.

Κυριάρχησαν οι δυνάμεις του οπορτουνισμού και αυτό εκφράζεται. Εάν άλλαζε η κομματική ηγεσία - αναφέρω την εποχή Αντρόποφ που κατάγγειλε και ανέλυσε τέτοιες καταστάσεις - μπορούσε, μέσα από μια βασανιστική πορεία, να μην ολοκληρωθεί η αντεπανάσταση.

Τώρα, αν την πούμε κατάρρευση θα υποτιμήσουμε το πιο βασικό, ότι η ανατροπή έγινε μέσα από το ΚΚΣΕ και την τελική πράξη θανάτου την υπέγραψε ο Γραμματέας. Αυτό σημαίνει κατάρρευση; Αυτό σημαίνει επικράτηση οπορτουνιστικών, φιλοκαπιταλιστικών δυνάμεων που έδρασαν συνειδητά. Ενα τέτοιο μεγαθήριο δεν καταρρέει με τέτοια υποδομή.

Η εργατική τάξη δεν αντιμετώπισε το πρόβλημα όχι γιατί φιμώθηκε, γιατί η εργατική τάξη είχε δικαιώματα πρωτοφανή στην ιστορία της ανθρώπινης κοινωνίας. Αλλο ήταν το πρόβλημα: Προχώρησαν οι αλλαγές στην οικονομία σε καπιταλιστική κατεύθυνση, στην κατεύθυνση ενίσχυσης της αγοράς και η υλική βάση συμβάλλει πολύ και καθορίζει τη διαμόρφωση της συνείδησης. Και την ώρα αυτή το ΚΚΣΕ έχανε σταδιακά τον πρωτοπόρο, τον επαναστατικό του ρόλο.

Ασφαλώς υπήρχαν αντεπαναστατικές δυνάμεις και ασφαλώς υπήρχε διαπάλη και ασφαλώς υπήρχαν υπερβολές. Αλλά ποιος θα βγάλει το συμπέρασμα; Θα υιοθετήσει το ΚΚΕ και οι κομμουνιστές αυτή την ξεπερασμένη, αναχρονιστική δημαγωγία της αστικής τάξης, που λέει ότι εκεί ήταν κόλαση, την ώρα που ήταν νοικοκύρηδες και είχαν τα εργοστάσια στα χέρια τους;

Για να παλέψεις χρειάζονται δυο βασικά ζητήματα. Να έχεις συνείδηση, η οποία εκεί νοθεύτηκε από αυτές τις αλλαγές που έφεραν την οικονομία της αγοράς με συγκεκριμένα μέτρα, και να έχεις επαναστατικό ΚΚ. Από τη στιγμή που αυτά δεν υπήρχαν, ερμηνεύεται γιατί δεν αντέδρασαν.

Στις Θέσεις της ΚΕ για το 18ο Συνέδριο αναφέρεται ότι «οι θέσεις του Κόμματος Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), στο οποίο συμμετέχει ενεργητικά ο ΣΥΝ, επιβεβαιώνουν ότι αποτελεί από την ίδρυσή του θεσμικό στοιχείο της ΕΕ, δύναμη στήριξης των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, ανεξαρτήτως των γενικών διακηρύξεων». Πώς τεκμηριώνεται η παραπάνω εκτίμηση;

Πρόκειται, δηλαδή, για μια παρωδία κόμματος ακόμα και για τα αστικοδημοκρατικά δεδομένα, ελεγχόμενο απ' το Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο έχει τη δυνατότητα της διάλυσής του. Μιλάμε ουσιαστικά για εργαλεία της ΕΕ που δημιουργήθηκαν στη βάση του άρθρου 191 της Συνθήκης του Μάαστριχτ, για να προωθήσουν την «ολοκλήρωση στα πλαίσια της ένωσης» και τη «δημιουργία ευρωπαϊκής συνείδησης». Πρόκειται για κόμματα της Κομισιόν και όχι των λαών.

Και οι εργαζόμενοι, ως παραγωγοί του πλούτου θα πρέπει να «ανταμείβονται επαρκώς, ως ένα μίνιμουμ σύμφωνα με την αύξηση της παραγωγικότητας». Ούτε ρούπι, δηλαδή, πέρα από τα πλαίσια που υπαγορεύει η στρατηγική των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, θα μιλήσει σε συγκέντρωση - συζήτηση των ΚΟ Περιστερίου με θέμα τις Θέσεις της ΚΕ για το 18ο Συνέδριο του Κόμματος, αύριο Κυριακή 9/11 και ώρα 11 π.μ. στο ΚΥΒΕ Περιστερίου (Εθν. Μακαρίου 1 και Κηφισού).

Σε ηχογραφημένη μορφή, σε CD ή κασέτα, για ανθρώπους με προβλήματα όρασης υπάρχουν οι Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 18ο Συνέδριο του Κόμματος. Οποιος ενδιαφέρεται, μπορεί να επικοινωνεί με το Τμήμα Υγείας της ΚΕ του ΚΚΕ για να τις προμηθευτεί, στο τηλέφωνο 210.2592.111.

Η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, θα επισκεφθεί το νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», τη Δευτέρα 10 Νοέμβρη. Το πρόγραμμα της επίσκεψης είναι το ακόλουθο:

-- 11.00: Συνάντηση με τη Διοίκηση του Νοσοκομείου.

-- 11.30: Συνάντηση με το ΔΣ του σωματείου των εργαζομένων, την Επιστημονική Επιτροπή και την πενταμελή επιτροπή της ΕΙΝΑΠ, στο Δώμα του νοσοκομείου.

-- 12:00: Ομιλία και συζήτηση με τους εργαζόμενους στο Δώμα του νοσοκομείου.

Από την πρόσφατη εκδήλωση στην Πολυτεχνική Σχολή Θεσσαλονίκης

• Σήμερα Σάββατο 8/11 σε εκδήλωση στο Πολιτικό Κέντρο Ευόσμου Θεσσαλονίκης, στις 8 μ.μ., τις Θέσεις της ΚΕ για το 18ο Συνέδριο θα παρουσιάσει ο Θεοδόσης Κωνσταντινίδης, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.
• Την Τετάρτη 12/11 σε εκδήλωση στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Πολίχνης, στις 7.30 μ.μ., τις Θέσεις θα παρουσιάσει ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Επίσης για τις επόμενες μέρες έχουν προγραμματιστεί οι παρακάτω συγκεντρώσεις:

-- Στους Αγίους Θεοδώρους, στις 7 μ.μ., στην αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου. Θα μιλήσει η Κατερίνα Γεροπαναγιώτη, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Πελοποννήσου.

-- Στην Ορεστιάδα, με ομιλητή τον Δημήτρη Κρεωνά, μέλος της ΚΕ.

-- Στις 10.30 π.μ., στον Αλιμο, στο Πολιτιστικό Κέντρο του δήμου (οδός Ιωνίας), με ομιλητή τον Θοδωρή Κούτρα, μέλος της ΚΕ.

-- Στον Ασπρόπυργο στον Πνευματικό Κέντρο του δήμου, στις 11 π.μ., με ομιλητή τον Δημήτρη Ζάχαρη, μέλος της ΚΕ.

-- Στην Αγία Παρασκευή, στις 11 π.μ., στο 2ο Γυμνάσιο (οδός Νεαπόλεως), με ομιλήτρια την Τούλα Μητσέα, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟΑ.

-- Στα Βριλήσσια, στις 6 μ.μ., στο ΤΥΠΕΤ, με ομιλήτρια την Τούλα Μητσέα, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟΑ.

-- Στο Λουτράκι, στις 11 π.μ., στο Πνευματικό Κέντρο. Θα μιλήσει η Κ. Γεροπαναγιώτη, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Πελοποννήσου.

-- Στους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς, στις 5.30 μ.μ. στην αίθουσα εκδηλώσεων της ΚΟΑ (Θεμιστοκλέους και Πανεπιστημίου). Θα μιλήσει ο Τ. Τσίγκας, μέλος της ΚΕ.

-- Στο Πόρτο Ράφτη στο Καφέ ΟΑΣΙΣ, στις 10.30 π.μ. με ομιλητή τον Αντρέα Συλλελόγλου, μέλος της ΝΕ Αττικής του ΚΚΕ.

-- Στο Ευπάλιο Φωκίδας, στο καφενείο «Ψιμάδα», στις 7 μ.μ. Θα μιλήσει ο Γ. Ιωσηφίδης, μέλος της ΕΠ Ανατολικής Στερεάς - Εύβοιας.

-- Στο Καινούργιο Αιτωλοακαρνανίας στις 11 π.μ. στο καφενείο «Δόσης». Θα μιλήσει ο Γιάννης Ποσοτίδης, μέλος της ΚΕ.

-- Στον Υμηττό, στις 6.30 μ.μ., στην αίθουσα του δημαρχείου. Θα μιλήσει ο Παναγιώτης Ηλιόπουλος, μέλος της ΚΕ.

-- Από τις ΚΟΒ Παιδείας της ΚΟΠ του ΚΚΕ, στις 7 μ.μ. στην αίθουσα της ΠΕΜΕΝ (Μπουμπουλίνας 21). Θα μιλήσει ο Ν. Σοφιανός, μέλος της ΚΕ.

-- Στην Καλαμπάκα, στις 6 μ.μ., στην αίθουσα του Εργατικού Κέντρου, με ομιλητή τον Αχ. Κανταρτζή, μέλος της ΚΕ.

-- Στο Αλιβέρι, στο Εργατικό Κέντρο, στις 7 μ.μ. Θα μιλήσει ο Λ. Χατζηπαυλίδης, μέλος της ΚΕ.

-- Στη Νέα Πεντέλη, στο ΚΑΠΗ (Π. Πατρών Γερμανού 7) στις 7.30 μ.μ. Θα μιλήσει ο Βασίλης Δημόπουλος, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟΑ.

-- Στο Ληξούρι, στις 6.30 μ.μ., στο Δημαρχείο. Θα μιλήσει ο Φίλιππος Ακαρέπης, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Πελοποννήσου.

-- Στο Γαλάτσι, στις 11 π.μ., στο Πνευματικό Κέντρο του δήμου, με ομιλήτρια την Τούλα Μητσέα, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟΑ.

-- Στις 6.30 μ.μ., στο Μπραχάμι, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Δημαρχείου, με ομιλητή τον Γιάννη Μερεντίτη, μέλος του Γραφείου της ΕΠ της ΚΟΑ.

-- Στις 10.30 π.μ. στου Ζωγράφου στον κινηματογράφο «ΑΛΕΚΑ» (πλ. Γαρδένιας). Θα μιλήσει ο Θ. Γκιώνης, μέλος της ΚΕ.

-- Στο Δομοκό, στην ταβέρνα «Μάτι», στις 7 μ.μ. Θα μιλήσει ο Κ. Μπασδέκης, μέλος του Γραφείου της ΕΠ Ανατολικής Στερεάς - Εύβοιας.