Κυριακή 3 Δεκέμβρη 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΡΟΔΟ
Βραβεία για τα καρτούν της χρονιάς

Βραβείο Πρώτο: Στον αστυνόμο Στ. Μπαλάσκα

Με αφορμή το βασανισμό του Κυπρίου φοιτητή Αυγουστίνου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη, το καρτούν Μπαλάσκας έκανε πάλι την εμφάνισή του, χωρίς να του το ζητήσει κανείς, σε όλα τα δελτία ειδήσεων, για να τοποθετηθεί πάνω στο αποτρόπαιο συμβάν. Με το γνωστό γλοιώδες γελάκι του και με φτηνό τρόπο, προσπάθησε να αμφισβητήσει τους οκτώ καθηγητές του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου που ήταν αυτόπτες μάρτυρες στο γεγονός. Το καρτούν αγνοούσε ότι μετά τον ξυλοδαρμό ο Αυγουστίνος κρατήθηκε για πεντέμισι ώρες αιμόφυρτος στο τμήμα, όπου εδάρη ξανά. Ο Μπαλάσκας κατάφερε να επιπλεύσει, όπως εξάλλου όλοι οι φελλοί, στις συνεντεύξεις, παρά τα αρνητικά σχόλια γι' αυτές τις εμφανίσεις του. Από πού έλκει την καταγωγή του αυτός ο γιαλαντζί Κάλαχαν; Προφανώς, από το βιντεοκλάμπ της γειτονιάς του, που τον προμηθεύει με αστυνομικές ταινίες. Μέσα στο πολτοποιημένο μυαλό του ταυτίζεται με τους ήρωες χαρίζοντας στο αστυνομικό σώμα ένα καρτούν. (Σχεδιαστής του καρτούν Μπαλάσκα είναι ο προδομένος από... θεό και μπάτσους εκάστοτε υπουργός Δημόσιας Τάξης, ηθικός αυτουργός για το βασανισμό του Αυγουστίνου Δημητρίου.)

Βραβείο Δεύτερο: Στον υπουργό Πολιτισμού Γιώργο Βουλγαράκη

Για να φορά επιδέξια τα μεταξωτά βρακιά που του δώρισε η πολιτεία. Εκτοτε κυκλοφορεί ο άξιος ανάμεσα σε ανάξιους ψηφοφόρους που έχουν μεσάνυχτα από πολιτισμό και βρίσκονται εν παχυλή αμάθεια. Εχει δε να αντιμετωπίσει, εκτός των ψηφοφόρων, και τους καλλιτέχνες. Μέγα πρόβλημα. ενώ, με... τόσα που ζητούν από το υπουργείο, θα έπρεπε να τους δέρνουν με κάθε αφορμή. Χωρίς να σκοτίζονται για την ψυχική κατάσταση του υπουργού, διαρκώς απαιτούν - ποιοι; αυτοί που θα έπρεπε να βαδίζουν στη Μακαρία οδό δίχως σάβανο! (Σχεδιαστής του καρτούν Βουλγαράκη είναι ο Ευάγγελος Μεϊμαράκης, για ευνόητους λόγους.)

Βραβείο Τρίτο: Σε όλα τα καρτούν της Ιεράς Συνόδου

Οχι πως οι άγιοι ελεήμονες και φιλάνθρωποι έχουν ανάγκη βραβείων από εμάς τους παραβάτες, τους κηφήνες, τους υποκριτές, τους αχάριστους, που βρισκόμαστε ήδη μπροστά στο βάραθρο. Αντιθέτως, εμείς οι αδιάκριτοι, οι ασεβείς, τα «σεσηπότα» μέλη της κοινωνίας, επειδή έχουν πέσει πάνω μας όλες οι συμφορές (οι λύπες του Ιώβ, η μοίρα του Ιωνά, οι καταιγίδες της κολάσεως) διά της πράξης της βραβεύσεως προσβλέπουμε στην αναστολή των καταχρήσεων και στην οριστική επιστροφή μας στην ευεργέτιδα και κραταιά μητέρα Εκκλησία... (Σχεδιαστής των καρτούν της Ιεράς Συνόδου είναι ο Δημιουργός-Θεός.)

Βραβείο Τέταρτο: Από κοινού στους αδελφούς Καρατζαφέρη

Οταν η πνευματική πλατυποδία καταπιάνεται με την πολιτική και η δημοσιογραφία αγγίζει τα όρια του πορνό, ένα επώνυμο προκύπτει: Καρατζαφέρης! Λυπάμαι που ο Γεώργιος και ο Σπυρίδων δε γεννήθηκαν σιαμαίοι και αναγκάζεται το πανελλήνιο να τους θαυμάζει χωριστά. (Σχεδιάστρια των καρτούν Καρατζαφέρη, η Αγία Περπέτουα, προστάτις των αγρίων πιθήκων της Αυστραλίας.)

Βραβείο Πέμπτο: Στον Γιώργο Τράγκα, για τον θεατροποιημένο δημοσιογραφικό λόγο του

Πρόκειται για σταρ του εγχώριου λαϊκισμού. Το παιδί που το αδίκησε η Νέα Δημοκρατία και δεν το παίζουν οι φιλενάδες της. Εκτοτε ο Γιώργος, αφού έζησε μια σειρά σημαντικών αλλαγών (της βαφής στα μαλλιά του), φρέναρε στις ειδήσεις του «Αλφα». Από εκεί κάθε βράδυ ξετυλίγει το θεατρικό ταμπεραμέντο του, άλλοτε κλαίγοντας και άλλοτε φωνάζοντας κατά του κράτους της Δεξιάς. (Ο σχεδιαστής του καρτούν Τράγκα, αν και γνωστός, επιθυμεί να παραμείνει άγνωστος.)


Του
Γιώργου ΚΑΚΟΥΛΙΔΗ

ΔΙΕΘΝΗΣ ΘΕΡΜΟΠΥΡΗΝΙΚΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΤΗΡΑΣ (ITER)
Σημαντικό βήμα στο δρόμο για πρακτικά ανεξάντλητη ενέργεια

Το εσωτερικό του πρώτου αντιδραστήρα Τόκαμακ που κατασκευάστηκε στην ΕΣΣΔ το 1969
Το εσωτερικό του πρώτου αντιδραστήρα Τόκαμακ που κατασκευάστηκε στην ΕΣΣΔ το 1969
Η υπογραφή πριν από μερικές μέρες της συμφωνίας για την κατασκευή του Διεθνούς Θερμοπυρηνικού Πειραματικού Αντιδραστήρα (ITER), έδωσε τέλος στη διελκυστίνδα διάρκειας πολλών ετών για τον τόπο κατασκευής του και άνοιξε το δρόμο, για να προχωρήσει η υπόθεση αξιοποίησης της πυρηνικής ενέργειας από σύντηξη, που βραδυπορεί εδώ και δεκαετίες.

Καύσιμο για τους θερμοπυρηνικούς αντιδραστήρες είναι το δευτέριο και το τρίτιο, δύο ισότοπα του υδρογόνου. Το πρώτο υπάρχει σε συγκέντρωση 35 χιλιοστών του γραμμαρίου σε κάθε λίτρο νερού, ενώ το δεύτερο μπορεί να κατασκευαστεί εύκολα μέσα στον ίδιο τον αντιδραστήρα, από λίθιο, που επίσης υπάρχει σε μεγάλες ποσότητες στο στερεό φλοιό της Γης, αλλά και στη θάλασσα. Η ενέργεια που απελευθερώνεται κατά τη σύντηξη είναι πολλαπλάσια εκείνης που απελευθερώνεται κατά τη σχάση. Ετσι, κάθε λίτρο νερού έχει ποσότητα δευτερίου που αντιστοιχεί σε 340 λίτρα βενζίνης! Υπολογίζεται ότι το δευτέριο και το λίθιο επαρκούν για να καλύπτουν τις σημερινές ανάγκες παραγωγής ενέργειας στον πλανήτη μας επί εκατομμύρια χρόνια. Πέρα από πρακτικά ανεξάντλητα, τα καύσιμα της σύντηξης είναι διαθέσιμα σε όλους, εξαλείφοντας την ενεργειακή εξάρτηση. Εμπόδιο για τις μικρές χώρες παραμένει το γεγονός ότι το κόστος κατασκευής ενός θερμοπυρηνικού εργοστασίου θα είναι τεράστιο.

Ασφαλής και φιλική προς το περιβάλλον τεχνολογία

Γραφική αναπαράσταση του αντιδραστήρα ITER. Κάτω δεξιά διακρίνεται ανθρώπινη φιγούρα για να δώσει ένα μέτρο εκτίμησης του μεγέθους του αντιδραστήρα

ITER

Γραφική αναπαράσταση του αντιδραστήρα ITER. Κάτω δεξιά διακρίνεται ανθρώπινη φιγούρα για να δώσει ένα μέτρο εκτίμησης του μεγέθους του αντιδραστήρα
Το δευτέριο και το λίθιο δεν είναι ραδιενεργές ουσίες. Από τη μεταξύ τους αντίδραση παράγεται επίσης μη ραδιενεργό ήλιο. Μέσα στον αντιδραστήρα υπάρχει ποσότητα καυσίμων για να λειτουργήσει μόνο για μερικά δευτερόλεπτα. Επειδή δε γίνεται αλυσιδωτή αντίδραση δεν μπορεί να εκραγεί πυρηνικά ο αντιδραστήρας. Ακόμα κι αν γίνει συμβατική έκρηξη από δολιοφθορά ή ατύχημα, το τρίτιο (το μόνο ραδιενεργό υλικό στον αντιδραστήρα) που θα απελευθερωθεί είναι ελάχιστο, διασπάται σχετικά γρήγορα και έχει ελάχιστη ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να μην είναι απαραίτητη καμιά μετακίνηση πληθυσμού. Το μόνο ραδιενεργό κατάλοιπο μετά τη λήξη του ωφέλιμου χρόνου λειτουργίας του εργοστασίου (υπολογίζεται σε 3 ή 4 δεκαετίες) θα είναι τα ίδια τα υλικά κατασκευής του αντιδραστήρα. Και αυτά όμως θα έχουν χαμηλού επιπέδου ακτινοβολία και μέσα σε 100 χρόνια θα είναι το ίδιο αδρανή όπως και η στάχτη που απομένει από την καύση του λιγνίτη ή άλλων μορφών άνθρακα στα θερμοηλεκτρικά εργοστάσια.

Οι αντιδραστήρες σύντηξης δεν παράγουν κανένα αέριο του θερμοκηπίου. Ενα εργοστάσιο ισχύος 1.000 μεγαβάτ θα παράγει σε ένα χρόνο μόλις 250 κιλά ηλίου, ενώ ένα θερμοηλεκτρικό εργοστάσιο της ίδιας ισχύος παράγει 7,2 εκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα και 5.800 τόνους διοξειδίου του θείου. Επιπλέον, οι αντιδραστήρες σύντηξης δεν μπορούν να αξιοποιηθούν για την κατασκευή πυρηνικών όπλων, όπως άλλωστε αποδεικνύει ο εντελώς ανοιχτός χαρακτήρας της σχετικής έρευνας από χώρες με αντιτιθέμενα συμφέροντα.

Η δύναμη των άστρων

Το Κανταράς στη Νότια Γαλλία θα είναι η τοποθεσία κατασκευής του ITER (φαίνεται η μορφή που θα έχει η εγκατάσταση δίπλα στο χωριό, όταν ολοκληρωθεί)
Το Κανταράς στη Νότια Γαλλία θα είναι η τοποθεσία κατασκευής του ITER (φαίνεται η μορφή που θα έχει η εγκατάσταση δίπλα στο χωριό, όταν ολοκληρωθεί)
Ο ITER θα κατασκευαστεί με βάση το πρότυπο Τόκαμακ (δακτυλιοειδής αντιδραστήρας) που αναπτύχθηκε από τη Σοβιετική Ενωση τη δεκαετία του 1960 και τελειοποιήθηκε από τη διεθνή έρευνα των τελευταίων δεκαετιών. Εχει ένα δακτυλιοειδή επιμήκη θάλαμο πλάσματος (πλάσμα λέγεται η τέταρτη κατάσταση στην οποία περιέρχεται η ύλη σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες), το οποίο περιορίζεται από ισχυρά μαγνητικά πεδία, που δημιουργούν υπεραγώγιμοι μαγνήτες, ώστε να μην ακουμπήσει στα τοιχώματα και τα λιώσει. Η ίδια αντίδραση σύντηξης γίνεται στον πυρήνα του Ηλιου σε θερμοκρασία μερικών εκατομμυρίων βαθμών, αλλά υπό τεράστια πίεση. Για να αντισταθμιστεί η χαμηλή πίεση, η θερμοκρασία του πλάσματος στον ITER θα ξεπερνά τα 100 εκατομμύρια βαθμούς Κελσίου!

Ανεξάρτητα από τους λόγους και τα βαθύτερα κίνητρα της τότε ηγεσίας της ΕΣΣΔ, ήταν και πάλι η Σοβιετική Ενωση που πρότεινε το 1986 το σχηματισμό της κοινοπραξίας ITER, απαρτιζόμενης αρχικά από τέσσερις χώρες, στην οποία προσχώρησαν (και αποχώρησαν) και άλλοι εταίροι, για να φτάσουμε στην απόφαση της 21ης Νοέμβρη 2006, την οποία υπογράφουν η ΕΕ (που χρηματοδοτεί το έργο κατά το ήμισυ), η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η Κίνα, η Ινδία, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Τον πειραματικό ITER, που θα είναι ο πρώτος αντιδραστήρας σύντηξης που θα παράγει πολλαπλάσια ενέργεια απ' αυτή που θα καταναλώνει για τη λειτουργία του, θα ακολουθήσει ο ακόμα μεγαλύτερος πιλοτικός DEMO με αναμενόμενη περίοδο ολοκλήρωσής του τη δεκαετία του 2040. Ο αντιδραστήρας αυτός θα δείξει κατά πόσον είναι εκμεταλλεύσιμος αυτός ο τρόπος παραγωγής ενέργειας.

Για το κέρδος, ή για τον άνθρωπο;

Διπλή φωτογραφία του εσωτερικού του Τόκαμακ JET, σε αδράνεια και σε λειτουργία
Διπλή φωτογραφία του εσωτερικού του Τόκαμακ JET, σε αδράνεια και σε λειτουργία
Θα μπορούσε να είναι σύμπτωση το γεγονός ότι η παραγωγική αξιοποίηση αυτής της θαυμαστής νέας τεχνολογίας προβλέπεται να ξεκινήσει την περίοδο που θα αρχίσουν να εξαντλούνται τα εύκολα εξορύξιμα κοιτάσματα ορυκτών καυσίμων. Η «σύμπτωση» όμως γίνεται πολύ παράξενη, αν αξιολογηθεί παράλληλα η στάση χωρών όπως οι ΗΠΑ, που διαθέτουν μεγάλα πετρελαϊκά μονοπώλια. Οταν η αποστολή ανθρώπου στη Σελήνη απαίτησε μόλις μια δεκαετία, αλλά πολλά δισεκατομμύρια δολάρια, η χρηματοδότηση της έρευνας για τη σύντηξη γίνεται με το σταγονόμετρο. Οι ΗΠΑ αποχώρησαν από τη διεθνή συνεργασία ITER το 1999 και επέστρεψαν μόλις το 2003, όταν είδαν ότι οι υπόλοιποι εταίροι είναι αποφασισμένοι να συνεχίσουν. Η χρηματοδότησή τους περιορίζεται σε λιγότερο από το 10% και είναι ίδια με αυτήν που προσφέρει η Νότια Κορέα. Χωρίς κεντρικό σχεδιασμό και με πρώτο μέλημα την οικονομία της αγοράς, ανάλογα μικρή είναι και η χρηματοδότηση από κράτη και ιδιώτες της έρευνας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (ηλιακή, αιολική κτλ.) και δεν αποκλείεται να μειωθεί παραπέρα εξαιτίας των προσδοκιών από τη σύντηξη.

Η ενέργεια από πυρηνική σύντηξη μπορεί πραγματικά να είναι φτηνή και διαθέσιμη σε όλους τους λαούς. Αν, όμως, γίνει κι αυτή αντικείμενο εκμετάλλευσης των μονοπωλίων, τότε δεν πρέπει να ελπίζει κανείς ότι θα αποτελέσει τίποτα περισσότερο από το νέο πεδίο δράσης κάποιων πολυεθνικών, πιθανώς των ίδιων των πρώην πετρελαιάδων. Η πυρηνική σύντηξη μπορεί να γίνει ενεργειακός κινητήρας της σοσιαλιστικής ανάπτυξης, αλλά δεν μπορεί να φέρει αυτόματα το σοσιαλισμό, μέσω κάποιας δήθεν αφθονίας για όλους. Η αξιοποίηση για το καλύτερο ή το χειρότερο, αυτής της θαυμαστής τεχνολογίας, όπως και τόσων άλλων στο παρελθόν, είναι ζήτημα των τέτοιων ή άλλων παραγωγικών σχέσεων μεταξύ των ανθρώπων.


Φωτογραφία του πλάσματος που σχηματίστηκε σε πειράματα με τον σφαιρικό (αντί του συνήθους δακτυλιοειδούς) Τόκαμακ MAST
Φωτογραφία του πλάσματος που σχηματίστηκε σε πειράματα με τον σφαιρικό (αντί του συνήθους δακτυλιοειδούς) Τόκαμακ MAST

Μια άλλη φωτογραφία του πλάσματος σε αντιδραστήρα Τόκαμακ, παραπλήσιο με τον υπό κατασκευή ITER. Ο άνθρωπος κατάφερε να αναπαράγει μέσα σε ένα δωμάτιο αυτό που γίνεται στον πυρήνα του Ηλιου
Μια άλλη φωτογραφία του πλάσματος σε αντιδραστήρα Τόκαμακ, παραπλήσιο με τον υπό κατασκευή ITER. Ο άνθρωπος κατάφερε να αναπαράγει μέσα σε ένα δωμάτιο αυτό που γίνεται στον πυρήνα του Ηλιου

Κατά την αντίδραση σύντηξης δευτερίου και τριτίου παράγεται ήλιο και ένα ελεύθερο νετρόνιο, ενώ απελευθερώνεται σημαντική ποσότητα ενέργειας
Κατά την αντίδραση σύντηξης δευτερίου και τριτίου παράγεται ήλιο και ένα ελεύθερο νετρόνιο, ενώ απελευθερώνεται σημαντική ποσότητα ενέργειας

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: www.iter.org



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ