Κυριακή 17 Μάη 2009
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
«Βοτάνια» με αξία

Οι ριζοτόμοι ήταν βοτανοσυλλέκτες. Το Ριζοτομικό βοτανολόγιο του Κρατεύα (2ος αιώνας π.Χ.) χάθηκε. Το πρωτότυπο κείμενο Περί ύλης ιατρικής ή De materia medica του Διοσκουρίδη (1ος αιώνας μ.Χ.) δεν υπάρχει. Ο,τι βρίσκεται γραμμένο σε κώδικες είναι προϊόν αντιγραφής από άγνωστο αρχέτυπο. Το αρχαιότερο αντίγραφο, ο περίφημος ελληνικός, εικονογραφημένος κώδικας του 6ου αιώνα, φυλάσσεται στην Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας, στη Βιέννη, από τον 16ο αιώνα. Το κείμενο «Περί ύλης ιατρικής» διαδόθηκε, μελετήθηκε, μεταφράστηκε και περιπλανήθηκε, από ανάγκη, για την αναγνώριση ύλης χρήσιμης, με ιδιότητες θεραπευτικές, που είναι διαθέσιμη στη φύση. Τα πρώτα χειρόγραφα έγιναν πηγή πληροφοριών για δραστικά συστατικά των φυτών.

Στο έργο του Διοσκουρίδη υπάρχει γνώση που φαίνεται πως βασίζεται στην παράδοση, η οποία προέρχεται από θρυλικούς ριζοτόμους. Η γνώση πυροδότησε την ενασχόληση με υλικά της φύσης, σε μια διαδικασία αέναης αναζήτησης, με σκοπό τη βελτίωση της ζωής των ανθρώπων. Αυτή την πληροφορία μας την παραδίδουν χειρόγραφοι κώδικες του έργου «Περί ύλης ιατρικής», που συνέχισε να διαδίδεται με την τυπογραφία. Μυθική γνώση, παρατήρηση, εμπειρική προσέγγιση και ζωγραφική απεικόνιση, όλα βοήθησαν την έρευνα επίμονων μελετητών και τη διάδοση της αξίας που κρύβει η ποικιλότητα των φυτών έως τις μέρες μας.

Στο βιβλίο «Ριζοτόμος», η Σοφία Ριζοπούλου, παρουσιάζει μια μελέτη για την περιπλάνηση της ύλης του Διοσκουρίδη σε χειρόγραφα, κώδικες, βιβλία και βοτανολόγια. Αναφέρονται εκατοντάδες φυτά, όπως τοποθετήθηκαν κατά αλφαβητική σειρά σε κώδικες με αξία γνωστική, πολιτισμική και ανταλλακτική. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΔΙΑΥΛΟΣ».

Μικρές σελίδες

Με αφορμή τα ενενήντα χρόνια από το θάνατο του σπουδαίου - αλλά και αδικημένου - γλύπτη Δημητρίου Ζ. Φιλιππότη (1834 - 1919), ο εκδότης, συγγραφέας (και εγγονός του καλλιτέχνη) Στρατής Γ. Φιλιππότης εξέδωσε ένα βιβλίο - λεύκωμα με τίτλο «Ο γλύπτης ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Ζ. ΦΙΛΙΠΠΟΤΗΣ - ένας ασυμβίβαστος». Σκοπός του είναι να γίνουν τα έργα του γλύπτη, που κοσμούν πλατείες, κοιμητήρια και άλλους υπαίθριους χώρους, ακόμη πιο γνωστά στο πλατύ κοινό.

Το βιβλίο - λεύκωμα περιέχει είκοσι τρία επιλεγμένα έργα του γλύπτη με μικρή περιγραφή αυτών. Τα έργα αυτά βρίσκονται στην Εθνική Πινακοθήκη, στην Πινακοθήκη του Δήμου Αθηνών, στον κήπο του Ζαππείου, στον κήπο του νοσοκομείου ΚΑΤ στην Κηφισιά, στο Μουσείο Τηνίων Καλλιτεχνών Πύργου Τήνου και στα νεκροταφεία Α' Αθηνών, Αναστάσεως στον Πειραιά, Χώρας Τήνου, Μεσολογγίου και Δράπανου Αργοστολίου Κεφαλονιάς.

Το βιβλίο περιέχει ακόμα καυστικά - χιουμοριστικά σχόλια για τους ανθρώπους της εποχής του γλύπτη και της εποχής μας, γραμμένα από τον εκδότη. Ενα από αυτά: «Καθηγήτρια φιλόλογος με ρώτησε αν ο παππούς μου έφτιαξε τον "Καρυοθραύστη"! Της απάντησα ότι είμαι εγγονός του Φιλιππότη και όχι του Τσαϊκόφσκι. Η κυρία μπέρδεψε τον Ξυλοθραύστη με τον Καρυοθραύστη.

Καημένε και ταλαίπωρε Ξυλοθραύστη, θύμα των σεμνών κυριών, των θεουσών γεροντοκορών - πότε σου τα κόβανε και πότε σου τα μπογιατίζανε - και των σημερινών αγράμματων φιλολόγων!»

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ - ΕΡΙΝΝΗ».

Καθ' οδόν: Στο μεγάλο λιμάνι...

Η ακτή της Δραπετσώνας
Η ακτή της Δραπετσώνας
Τακτικός στο «ραντεβού» με τη στήλη, ο αγαπητός μας Βαγγέλης Μηνιώτης «ξαναχτυπά» με τον κατάλληλο συνδυασμό. Φρεσκάροντας τις μνήμες όσων έτυχε να ζήσουν την Ελλάδα των περασμένων δεκαετιών, «μιλά» στις καρδιές της νέας γενιάς. Ας απολαύσουμε και τούτο το ταξίδι...

Αγκυρα στον Πειραιά

«Πολυσύχναστο λιμάνι ο Πειραιάς. Ποιος δεν το έχει γνωρίσει; Κόσμος πάει κι έρχεται με κάθε είδους πλεούμενο, από ποντοπόρα τεραστίων διαστάσεων μέχρι μικρά ταχύπλοα που αφήνουν πίσω τους μιαν άσπρη ουρά που συνεχώς ξεμακραίνει. Ωραία να βρίσκεσαι σ' ένα μπαλκόνι της προκυμαίας και να απολαμβάνεις τα πλοία που σε ξεσηκώνουν, βλέποντάς τα να σηκώνουν άγκυρα και να στρέφουν την πλώρη τους ίσια κατευθείαν στην έξοδο του τεράστιου λιμανιού και τους γλάρους να περιμένουν στο λιμενοβραχίονα για να τα συνοδέψουν στην ανοιχτή θάλασσα.

Στην ακτή Μιαούλη, που συχνάζουν οι ναυτικοί, αρκετοί άνεργοι ψάχνουν για εργασία και η απογοήτευση είναι ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους, όταν δε βρίσκουν αφεντικά να νοικιάσουν τα επιδέξια χέρια τους. Κατά τ' άλλα, και το επίνειο της πρωτεύουσας... δεν έχει να τη «ζηλέψει» σε τίποτα σ' ό,τι αφορά το καυσαέριο, το κυκλοφοριακό, την έλλειψη πρασίνου και τα άλλα προβλήματα που καταταλαιπωρούν τα πλήθη των μεγαλουπόλεων. Βέβαια, ο Πειραιάς έχει τη δική του ιστορία, τόσο μεγάλη μάλιστα, που θα μπορούσε κανείς να γέμιζε ολόκληρη την εφημερίδα. Ξεκινάει πριν από τα Μακρά Τείχη του Θεμιστοκλή, τον ενώνουν με την Αθήνα. Γι' αυτό προσπερνάμε τα ατελείωτα ιστορικά γεγονότα και περιοριζόμαστε σε προσωπικά βιώματα από τότε που τον αντίκρισα μικρό παιδί και εντεύθεν, όσο επιτρέπει το σεντούκι του μνημονικού.

«Βουτιά» στο χτες...

Το Μικρολίμανο όταν σουρουπώνει
Το Μικρολίμανο όταν σουρουπώνει
Στο λιμάνι πηγαίναμε τακτικά με τον πατέρα, πρώην ναυτικό, που είχε έρωτα με τη θάλασσα και στις σχόλες που δεν εργαζόταν τα βήματά του σ' αυτήν τον οδηγούσαν. Εντύπωση μού έκαναν όλα, το καθετί που έβλεπα ολόγυρα, ιδιαίτερα οι δύτες που τους κατάπινε το νερό με την ειδική φόρμα τους και τον κολαούζο πάνω στη μαούνα να τους τροφοδοτεί με αέρα. Οι μαούνες είχαν μεγάλη πέραση, τότε που τα πλοία δεν μπορούσαν να πλευρίσουν στο μουράγιο διότι τα νερά ήταν αβαθή και έμεναν αρόδο λίγο μακριά από την παραλία οπότε οι μαούνες ήταν εκείνες που μετέφεραν τα εμπορεύματα στη στεριά, τους δε επιβάτες, οι βαρκάρηδες. Από αυτά τα πλατιά σκάφη που μοιάζανε με πλωτή πλατφόρμα βγήκε το παρατσούκλι: "Πειραιώτες - μαουνιέρηδες!". Προσφιλές σημείο για εμένα και τους άλλους πιτσιρίκους ήταν τα Λεμονάδικα που πηγαίναμε για λεμονάδα και το χειρότερο, τα καρβουνιάρικα όπου εκτός από τη μαυρίλα του τόπου από τα ξυλοκάρβουνα που ξεφόρτωναν τα καΐκια ήταν παραμελημένη η περιοχή, καθώς και αρκετοί από εκείνους που σύχναζαν κι έκαναν χρήση ναρκωτικών ουσιών. Κάπου εκεί κοντά και η περιβόητη ΤΡΟΥΜΠΑ με ...όλα της τα καλά!!! Περιδιαβάζοντας το πέταλο του λιμανιού προς τη μεριά του Χατζηκυριάκειου, καταλήγεις στο ΠΑΛΑΤΑΚΙ, που είναι ένας οικισμός πάνω στο στόμιο της δαγκάνας του λιμανιού που κλείνει μέσα στο αδηφάγο στόμα της πλήθος πλεούμενων ελληνικής και ξένης ιδιοκτησίας, καθώς και τον ιδρώτα των ναυτεργατών.

Μια χαρακτηριστική φωτογραφία από τις μεγάλες καταστροφές κτιρίων και εγκαταστάσεων στο λιμάνι, αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, τον Οκτώβρη του 1944 (αρχείο ΟΛΠ)
Μια χαρακτηριστική φωτογραφία από τις μεγάλες καταστροφές κτιρίων και εγκαταστάσεων στο λιμάνι, αμέσως μετά την αποχώρηση των Γερμανών, τον Οκτώβρη του 1944 (αρχείο ΟΛΠ)
Η τοποθεσία αυτή πάνω στο βράχο που βουτάει σ' ένα περιγιάλι ονειρικό μας τραβούσε καθώς ήμασταν παιδιά σα μαγνήτης να παίξουμε με τους πετροκάβουρες, τις γαριδούλες που δεν πιάνονταν και τα πολύχρωμα βότσαλα. Από το σημείο αυτό μπορούσε να παρακολουθήσει κανείς με κάθε λεπτομέρεια την κίνηση του λιμανιού. Κάτι ξέρανε οι βασιλιάδες που το επισκέπτονταν και όποιοι του έδωσαν αυτήν την ονομασία. Από την άλλη μεριά της Δραπετσώνας μιζέρια και φτωχολογιά στον προσφυγικό συνοικισμό. Κόσμος και κοσμάκης, αφού το σύστημα έχει σα σημαία του την κοινωνική αδικία. Αυτά προπολεμικά.

Στον πόλεμο με τους Γερμανούς, οι πρώτες τους βόμβες έπεσαν στον Πειραιά και οι εκρήξεις πάνω σε καράβι με πυρομαχικά ανάγκασαν τους κατοίκους να πάρουν τα βουνά. Μετά είχαμε τους βομβαρδισμούς των "συμμάχων" τις νυχτερινές ώρες σε εμπορικούς δρόμους όπως η Μακρά Στοά! Το Δημοτικό Θέατρο, ως και την Αγία Τριάδα έβαλαν στόχο. Πολλά τα θύματα. Θαρρείς και ήθελαν να ξεφορτώσουν το συντομότερο, πιεζόμενοι από τα αντιαεροπορικά, και ξεφόρτωναν τις βόμβες με κλειστά μάτια! Φεύγοντας οι Γερμανοί κατακτητές κατέστρεψαν τις εγκαταστάσεις του λιμανιού κι εκεί είδα για πρώτη φορά μία μικρή μπετονιέρα που φέρανε μαζί τους οι Αγγλοι που ανέκαθεν ...νοιάζονταν για εμάς!».


«Αποψις λιμένος Πειραιώς», ιστορική φωτογραφία
«Αποψις λιμένος Πειραιώς», ιστορική φωτογραφία

Το Πασαλιμάνι το 1928
Το Πασαλιμάνι το 1928

Η ακτή Τζελέπη το 1935
Η ακτή Τζελέπη το 1935

Καρτ ποστάλ με γενική άποψη του Πειραιά, στο οποίο αναγράφεται: «Εύχεται υμίν το 1907 αίσιον»...
Καρτ ποστάλ με γενική άποψη του Πειραιά, στο οποίο αναγράφεται: «Εύχεται υμίν το 1907 αίσιον»...

Επιμέλεια:
Ελένη ΑΡΓΥΡΙΟΥ

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟ ΤΑΧΥΔΡΟΜΕΙΟ
«Τρελή» αρχιτεκτονική

Στο Βιετνάμ
Στο Βιετνάμ
Το αισθητικό αποτέλεσμα κοιτάζοντας αυτά τα κτίρια, δε θα το κρίνουμε εμείς. Το σίγουρο είναι ότι ξεχωρίζουν και αποτελούν «γροθιά» στη συμβατική αρχιτεκτονική. Κοινώς: Σαν τη μύγα μες στο γάλα...


Στη Ρωσία
Στη Ρωσία

Στη Γερμανία
Στη Γερμανία

Στην Ταϊβάν
Στην Ταϊβάν


Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ