Ο δημοφιλής συγγραφέας Αντρέα Καμιλιέρι, αιφνιδιάζει ακόμα μια φορά τον αναγνώστη με το καινούργιο του μυθιστόρημα: «Η εξαφάνιση του Πατό», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Καστανιώτη».

Η ιστορία διαδραματίζεται στην πόλη που ο ίδιος έχει επινοήσει, στη Βιγκάτα της Σικελίας το 1890, δηλαδή έναν αιώνα σχεδόν πριν «εμφανιστεί» ο ήρωάς του, ο επιθεωρητής Μονταλμπάνο. Οπως εξομολογείται ο συγγραφέας σε μια σημείωση που υπάρχει στο τέλος του βιβλίου η ιδέα του γεννήθηκε από τις λιγοστές γραμμές του Λεονάρντο Σάσα («Στον καθένα αυτό που του αξίζει»):

«Πριν από πενήντα χρόνια, κατά τη διάρκεια της Ταφής, δηλαδή των κατά Ντ 'Οριολ Παθών του Χριστού, ο Αντόνιο Πατό, που έπαιζε το ρόλο του Ιούδα, είχε εξαφανιστεί, όπως απαιτούσε ο ρόλος, στην καταπακτή που, όπως ήδη είχε συμβεί καμιά εκατοστή φορές στις πρόβες και στις παραστάσεις, είχε ανοίξει στην ώρα της: μόνο που (κι αυτό το απαιτούσε ο ρόλος) από εκείνη τη στιγμή κανείς δεν έμαθε ποτέ τίποτε γι' αυτόν. Και το γεγονός έγινε κωμικό, που δήλωνε μυστηριώδεις εξαφανίσεις ανθρώπων ή αντικειμένων».

Αυτές οι φράσεις καρφώθηκαν στο μυαλό του Καμιλιέρι, ο οποίος για να απαλλαγεί από την ιδέα του κατέφυγε στη γνωστή μέθοδο της εκτόνωσης, γράφοντας ένα σύντομο διήγημα και ένα ακόμη συντομότερο κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα La Stampa. Μάταια η προσπάθεια. Η ιστορία του Πατό και οι λόγοι της εξαφάνισής του, όχι μονάχα εξακολουθούσε να υπάρχει μέσα του αλλά άρχισε και γίνεται απαιτητική, ζητώντας ...μεγαλύτερο χώρο. Με ένα απολαυστικό χιουμοριστικό, ευρηματικό και πρωτότυπο τρόπο ο Αντρέα Καμιλιέρι, αναπλάθει μια εποχή και τους ανθρώπους της.

Μια εποχή μακρινή αλλά και τόσο κοντινή που μοιάζει πολύ με τη σημερινή.

Τα ίδια πάθη κυριεύουν τους ανθρώπους, «ανεπανάληπτοι» έρωτες που συνεχώς επαναλαμβάνονται, η θρησκοληψία, η ανοησία, η ευμετάβλητη «κοινή γνώμη», η οποία καθοδηγείται από τον κοσμικό αστικό Τύπο μαζί με την αιώνια κατεργαριά και την υποκρισία, πλαισιώνουν τη ζωή του ερωτευμένου πρωταγωνιστή του βιβλίου. Ποιος είναι ο λόγος που εξαφανίστηκε ο ευφυής λογιστής Πατό; Αναζητήστε τη γυναίκα, που λένε και οι Γάλλοι. Μα ποιος μπορεί να αφανίσει για πάντα έναν τόσο ικανό και έξυπνο άνθρωπο; Αναζητήστε τη Μαφία! Πρόκειται για ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα.

Ενα διηγηματικό περίπατο στο χτες της Κορίνθου, με οδηγό τον φίλο της στήλης, συγγραφέα Βαγγέλη Μηνιώτη, θα κάνουμε σήμερα. Το κείμενο ήρθε στην εφημερίδα πριν τις μεγάλες φωτιές που δέχτηκε (και) αυτό το μέρος. Η περιοχή της αρχαίας Κορίνθου, δεν είναι πια όπως ήταν κάποτε, γεγονός που κάνει την αφήγηση ακόμα πιο επίκαιρη...

«Την Κόρινθο, δυο βήματα σήμερα από την Αθήνα και μακριά, πολύ μακριά, μια φορά κι έναν καιρό, όπως λένε στα παραμύθια, γνώρισα παιδί πηγαίνοντας στην Κυλλήνη για να γλιτώσω από τη φοβερή πείνα που είχε πέσει σα χολέρα στην πολιτεία κι έστελνε τους ανθρώπους... στον άλλο κόσμο. Ανάμεσά τους και παιδιά που παίζαμε μαζί στις αλάνες, γιατί δεν είχαν να φάνε, όπως κι εγώ. Από φόβο μην πάθουνε και τα παιδιά τους τα ίδια, οι γονείς μου, μας έβαλαν στο ψαροκάικο ενός συγγενή μας που έφερνε λεμόνια στα Λεμονάδικα του Πειραιά κι αφού ξεφόρτωσε πήρε το δρόμο της επιστροφής στο παράλιο χωριό, μαζί κι εμάς. Ευτυχώς η διόρυξη του ισθμού... είχε προηγηθεί της δικής μας επίσκεψης! Και μας δόθηκε η ευκαιρία να θαυμάσουμε το πολύ σπουδαίο έργο, που απάλλαξε τους ναυτικούς και τους ταξιδευτές από τις φουρτούνες του Καβομαλιά! Πράγματι, για να πάει κανείς από τη θάλασσα στην Κόρινθο, πριν έπρεπε να κάνει το γύρο του... κόσμου!

Πρώτος είχε την ιδέα διάβασης από το Σαρωνικό κόλπο στον Κορινθιακό ο τύραννος Περίανδρος, που άλειψε το δρόμο με λίπος και τραβούσε το πλοίο από τη μία πλευρά να το πάει στην άλλη με τη γνωστή από την αρχαιότητα «δι' ολκό». Ακολούθησαν κι άλλες απόπειρες και τελικά το τεράστιο έργο ανέλαβε να πραγματοποιήσει ο Καποδίστριας. Για την ιστορία της Κορίνθου τι να πρωτοπεί κανείς; Θα μπορούσε να γεμίσει ατέλειωτες σελίδες, την προσπερνάμε λοιπόν κι ερχόμαστε στο σήμερα. Κι όταν λέμε σήμερα εννοούμε αρκετές δεκαετίες πριν το ψαροκάικο που μας γλίτωσε από την εξοντωτική κατοχική πείνα του 1941 και σε ό,τι ακολούθησε με επίκεντρο την πόλη αυτή, στην οποία βρισκόμαστε καθ' οδόν!

Η Κόρινθος θα 'λεγε κανείς ότι είναι το χολ της Πελοποννήσου, όπου και να θελήσει να πάει κανείς, από αυτή θα περάσει, ακόμη και στην Αλβανία! Τη γνώρισα σε καλούς και κακούς καιρούς. Πλούσια η γη της κι οι αμπελώνες της έδιναν απασχόληση και σε ξένους εργάτες με την περίφημη κορινθιακή σταφίδα που αφθονούσε παντού. Ετυχε να εκπαιδευτώ σα νεοσύλλεκτος μέσα σ' αυτούς και να δροσίσω τα στεγνά χείλη μου με τις τσαμπίδες που απομένουν μετά τον τρύγο.`

Ηταν κατακαλόκαιρο, όλα τα κακά μού συνέβησαν το μήνα Αύγουστο: Το μπλόκο της Κοκκινιάς, που γλίτωσα κυριολεκτικά από του Χάρου τα δόντια και την ομηρία, μια ύπουλη πάθηση και η στράτευσή μου σ' ένα κέντρο εκπαιδεύσεως χωρίς νερό! Με βυτιοφόρα προσπαθούσαν να ξεδιψάσουν χιλιάδες φαντάρων που τρέχανε πίσω από τα βρυσάκια τους να πάρουν λίγο νερό στο παγούρι τους. Ζέστη αφόρητη, η άμμος του στρατοπέδου καυτή και το νερό, όνειρο θερινής νυκτός. Εκείνο όμως που κομμάτιαζε την ψυχή ήταν οι εκτελέσεις λίγα μέτρα μακριά μας καθότι το τακτικό στρατοδικείο έβγαζε τακτικά καταδικαστικές σε θάνατο αποφάσεις σε αγωνιστές.

Η κατάσταση από την έλλειψη του νερού είχε γίνει αφόρητη, οι βρύσες το προσφέρανε στάλα στάλα κι εκτός από τη δίψα να 'χεις ν' αντιμετωπίσεις και την απλυσιά. Σκέφτηκα να κάνω τον άρρωστο για να με βγάλει ο γιατρός μια μέρα "ελεύθερο" υπηρεσίας για να ξεδιψάσω και να κάνω καθαριότητα, σύμφωνα με τους κανονισμούς, όμως οι ασθενείς πρέπει να βρίσκονται στο κρεβάτι τους κι εγώ πιάστηκα να πλένω κάλτσες! Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να με κλείσουν στο κρατητήριο μαζί μ' άλλους παραβάτες, ως το βράδυ και μετά μας ανάγκασαν να ξεφορτώσουμε φορτηγά αυτοκίνητα με αλεύρι και να τα μεταφέρουμε στον εφοδιασμό. Ξεθεωμένοι από την κούραση με τον ιδρώτα να 'χει ζυμωθεί με το αλεύρι, ζήσαμε μια κατάσταση άνευ προηγουμένης και, πού να βρεθεί νερό να ξελασπωθεί κανείς; Ηταν σα να μας είχαν... σοβαντίσει! Και το πρωί ασκήσεις! Κι ενώ τα φανταράκια, ιδιαίτερα οι τιμωρημένοι, βίωναν μια τέτοια κατάσταση, ήταν πρόκληση απέναντί τους το Λουτράκι, όπου κάποιοι άλλοι απολάμβαναν της ψυχής τους τα αγαθά. Τουλάχιστον να μπορούσαμε κι εμείς να χορταίναμε με νερό Λουτρακίου...

Τη σημερινή Κόρινθο λίγο πολύ τη γνωρίζουν οι πάντες, αφού θέλοντας και μη θα την προσπεράσουν για να πάνε σ' άλλους τόπους, εντός κι εκτός της ελληνικής επικράτειας. Τι να λέμε τώρα; Για τον πλούσιο παραθαλάσσιο κάμπο και τα εξαίσιας ομορφιάς βουνά της Κορινθίας; Είναι τυχεροί που βρέθηκαν σ' αυτόν τον τόπο οι Κορίνθιοι, που ήταν δακτυλοδεικτούμενοι στην αρχαιότητα για την ευημερία και τα γλέντια τους, εξ ου και το ρηθέν: "Ου παντός πλειν ες Κόρινθον"»...

Για όσους αγαπούν το θεατρικό λόγο, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις «ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΗ» δύο τόμοι με όλα τα θεατρικά έργα της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ υπό τον τίτλο «ΘΕΑΤΡΟ I και II». Η συγγραφέας (1903-1987) υπήρξε η πρώτη γυναίκα μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας, με διεθνή αναγνώριση. Γεννήθηκε στις Βρυξέλλες, μεγάλωσε στη Λίλλη και μορφώθηκε κατ' οίκον με έμφαση στις ξένες γλώσσες, τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά. Ταξίδεψε στη Μαύρη Θάλασσα το 1935, με συντροφιά τον Ανδρέα Εμπειρίκο. Γνωστή και η συνεργασία της με τον Κ. Θ. Δημαρά, με αφορμή την ποίηση του Καβάφη, που πρώτη αυτή έκανε γνωστό στη Γαλλία. Αλλωστε, το έργο της Γιουρσενάρ είναι συνυφασμένο με την ελληνική και ανθρωπιστική αντίληψη. Η ίδια έδινε έμφαση στους αγώνες για την ειρήνη και τα ανθρωπιστικά ιδεώδη.

Ο πρώτος τόμος της έκδοσης (μετάφραση Τερέζα Παναγιώτου) περιέχει τα ακόλουθα έργα:

«Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι» όπου αφηγείται μια απόπειρα εναντίον του Μουσολίνι, το έτος XI της φασιστικής Ρώμης.

«Η μικρή Γοργόνα», μία ποιητική παραλλαγή του μύθου του Αντερσεν. Στα τρία μέρη της, η μικρή Γοργόνα, λαβωμένη από έρωτα για το Δανό πρίγκιπα, ζει θυσίες και το σπαραγμό του έρωτα των ανθρώπων.

«Διάλογος στο Βάλτο», ένα μονόπρακτο για τον εγκλεισμό μιας πατρικίας στον πύργο του έλους της Μαρένα, από τον ανελέητο σύζυγό της. Μια ιστορία εμπνευσμένη από τον ιταλικό μεσαίωνα.

Τα έργα του δεύτερου τόμου (μετάφραση Ιωάννα Χατζηνικολή)εμπνέονται από τους ελληνικούς μύθους της αρχαιότητας:

«Ηλέκτρα ή η πτώση των προσωπείων», έργο που πραγματεύεται τις δυσδιάκριτες όψεις του δίπτυχου Δικαιοσύνη - Εκδίκηση. Απέδωσε δικαιοσύνη ο Ορέστης ή έγινε πατροκτόνος; Η μανία της Ηλέκτρας ήταν αποκλειστικά καρπός μιας εκδίκησης;

Το «Μυστήριο της Αλκηστης», ένα δράμα που κινείται γύρω από το τρίπτυχο έρωτας, θυσία και θάνατος με συμβολική δύναμη και, τέλος, το «Ποιος δεν έχει το Μινώταυρό του;», μια μικρή κωμωδία, κάπου ανάμεσα στην όπερα και στην όπερα-μπούφα.