Μέσα από τραγικά ιστορικά γεγονότα ο Αντρέ Μπρινκ γράφει το μυθιστόρημα «Η άλλη πλευρά της σιωπής», που τσακίζει κόκαλα...

Αφορμή, μια παλινδρομική ανταπόκριση ανάμεσα σε Ευρώπη και Αφρική στις αρχές του 20ού αιώνα, που αφορούσε τη μοίρα των εκατοντάδων γυναικών και κοριτσιών που μεταφέρθηκαν από τη Γερμανία στην αποικία της, στη Νοτιοδυτική Αφρική. Φουρνιές από απελπισμένες νεαρές, που ονειρεύονταν πιο ανθρώπινες συνθήκες ζωής και μεταφέρθηκαν εκεί, για να καλύψουν τις ανάγκες του γερμανικού ανδρικού πληθυσμού για γάμο, για αναπαραγωγή ή για μια «φθηνή» σεξουαλική πράξη. Ο συγγραφέας εστιάζει στη Χάνα Χ., μια κοπελίτσα που έζησε σε ορφανοτροφείο και έχει υποστεί κάθε δυνατή εκμετάλλευση στα σπίτια που αυτό το ίδρυμα την έστελνε να δουλέψει. Ονειρεύεται μια πιο φωτεινή ζωή, αλλά το πλοίο της ελπίδας μετατρέπεται σε κόλαση για την άμοιρη νεαρή. Παραμορφωμένη και ακρωτηριασμένη από τον αξιωματικό που τόλμησε ν' αποκρούσει πάνω στο τρένο, η Χάνα Χ. θα εγκλειστεί στο Φράουεστάιν, ίδρυμα - φυλακή - μπορντέλο, μέσα στην καρδιά της αφρικανικής ερήμου. Μια διαδοχή από απαράδεκτα για την πιο στοιχειώδη ανθρώπινη συνείδηση αίσχη, θα την οδηγήσουν στην πιο απίστευτη εξέγερση ενάντια στο πανίσχυρο γερμανικό Ράιχ. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Χατζηνικολή» σε μετάφραση Γιώργου Κυριαζή.

Ενας αποτυχημένος γάμος, μια δυνατή φιλία, ένας εφηβικός έρωτας, που ποτέ δεν έσβησε, αλλά και ο Βόλος πρωταγωνιστούν στο νέο βιβλίο του Τάσου Αυγερινού «Η δεύτερη άνοιξη», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή».

Πρόκειται για ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, άρτια δομημένο και καλογραμμένο. Λιτό και ευρηματικό ταυτόχρονα. Ο συγγραφέας καταφέρνει, με μεγάλη άνεση αλλά και μαεστρία, να αφηγηθεί μια καθημερινή οικογενειακή ιστορία και να την κάνει μοναδική. Κι αυτό γιατί ρίχνει άπλετο φως στην ανεξερεύνητη ανθρώπινη, σκοτεινή ενίοτε, ψυχή. Στην ουσία «ακτινογραφεί» τις ανθρώπινες σκέψεις και σχέσεις. Και τις εξηγεί χωρίς όμως να τις δικαιολογεί. Κι ενώ μοιάζει φαινομενικά απλό, δεν είναι. Αντιθέτως μάλλον είναι τρομερά δύσκολο από το να ερμηνευτεί ορθά η ανθρώπινη συμπεριφορά. Η υποταγμένη και άτολμη γυναίκα, ο άξεστος και ακαλλιέργητος σύζυγός της, η μοναχική γυναίκα που προσπαθεί να πείσει ακόμη και την καλύτερή της φίλη ότι η μοναξιά είναι δική της επιλογή, η κόρη που μελαγχολικά και διακριτικά παρατηρεί το ναυάγιο της συμβίωσης των γονιών της, ο σατανικός τύπος, το ανθρωπόμορφο φίδι που είναι έτοιμος να επωφεληθεί τη δυστυχία του άλλου και τέλος ο σωστός, ο συνεπής στις ιδέες αλλά και στον έρωτα άνδρας. Ολοι αυτοί οι τόσο διαφορετικοί ανθρώπινοι τύποι ζουν ή συναντιούνται στο Βόλο, μα πίσω από τον καθένα υπάρχει πάντα ένα παρελθόν, ένα «διότι» που έχει καθορίσει το χαρακτήρα του, τη συμπεριφορά του και κατά συνέπεια το μέλλον του. Ο Ηράκλειτος έλεγε πώς το μέλλον του ανθρώπου είναι ο ίδιος του ο χαρακτήρας. Ο Τάσος Αυγερινός συμμερίζεται αυτή την άποψη, μόνο που πάει λίγο παραπέρα. Στο παρόν... Ψάχνει στο παρελθόν που θα καθορίσει το μέλλον, χωρίς όμως να του διαφεύγει το παρόν που, άλλωστε, «ανήκει» και στους δύο χρόνους. Εν ολίγοις πρόκειται για ένα εξαιρετικό κοινωνικό μυθιστόρημα που διαβάζεται απνευστί.

Κάποιες παιδικές «μανίες» δείχνουν, πολλές φορές, στοιχεία του εσωτερικού κόσμου των παιδιών, αλλά και πλευρές του χαρακτήρα τους. Ετσι, ο γεμάτος ενέργεια και φαντασία μικρός «Κοκκινούλης» του Μάκη Τσίτα, έχει «πάθος» με ένα χρώμα που δε θα μπορούσε να είναι άλλο, από το κόκκινο! Φοράει κόκκινα ρούχα, τρώει ντοματόσουπα, ζωγραφίζει με κόκκινες μπογιές, θέλει να γίνει πυροσβέστης. Ζει περιπέτειες με τον «κρυφό» του φίλο ινδιάνο, επονομαζόμενο «Κόκκινο Ζαρκάδι»...

Διασχίζοντας μέσα από τον απλό - αλλά με νόημα - λόγο του συγγραφέα, τον κόσμο του μικρού πρωταγωνιστή, η εικονογράφηση της Ντανιέλας Σταματιάδη, είναι καταλυτική. «Γεμίζει» με δράση, ένταση και χρώμα στα σχέδιά της, το σκηνικό της ιστορίας, που σε κάθε σελίδα της φιλοξενεί και ένα πραγματικό έργο τέχνης! Από τις εκδόσεις «ΚΑΣΤΩΡ».

Αφήσαμε πίσω, έστω και για λίγο, το σπιτικό μας και τις δουλιές μας για να πάμε να ξεκουραστούμε. Να ξεγελάσουμε την καθημερινότητα, τις επαναλήψεις, τις σκοτούρες και τα προβλήματα, πηγαίνοντας σε μέρη που νομίζαμε ότι δε θα τα συναντούσαμε και δε θα μας συναντούσαν. Αραγε πόσοι από μας τα κατάφεραν; Πάντως και οι απατηλοί νικητές αυτής της κούρσας, σίγουρα ήξεραν φεύγοντας, ότι όλα αυτά απ' τα οποία τρέχαμε να ξεφύγουμε, τελικά θα μας προσπερνούσαν πάνω στο νήμα και τροπαιοφόρα θα μας κούναγαν κοροϊδευτικά το χέρι. Για άλλη μια φορά, μας άφησαν στιγμιαία να τα προσπεράσουμε, για να αγγίξουμε τη χαρά του νικητή. Μια χαρά που λίγο κρατά αφού μας περιμένουν, όπως κάθε χρόνο, όχι να τα προσπεράσουμε αλλά να τα αντιμετωπίσουμε...

Ο Σεπτέμβρης είναι εδώ, η δουλιά ξανάρχισε, τα σχολειά σε λίγο ανοίγουν και εμείς οι κάτοικοι της πρωτεύουσας πάμε να οπλιστούμε συνδυάζοντας το «τερπνόν μετά του ωφελίμου». Με μια βόλτα εδώ κοντά στο Μαραθώνα. Να ρίξουμε μια βουτιά, αφού ο καιρός το επιτρέπει ακόμα και να συνεχίσουμε με μια γρήγορη περιήγηση στα αξιοθέατα που είναι πολλά και προσφέρουν όμορφες εικόνες αλλά και γνώσεις. Να σταθούμε μπροστά στα αινιγματικά Κυκλαδικά ειδώλια, ψυχοπομποί στον κάτω κόσμο, που τις γραμμές τους ακολούθησαν πέντε χιλιάδες χρόνια μετά ο Αμεντέο Μοντιλιάνι και ο Κονσταντίν Μπρανκούζι, έργα κλασικά, που δίδαξαν λιτότητα και αφαίρεση στον Πάμπλο Πικάσο.

Μην ξεχνάμε ότι η περιοχή του Μαραθώνα συνδυάζει ένα τοπίο γραφικό και εύφορο με ένα βαρύ ιστορικό και πολιτισμικό παρελθόν. Είναι ο τόπος της Νίκης των Αθηναίων το 490 π.Χ. εναντίον των Περσών, ο τόπος που γέννησε το αγώνισμα του Μαραθώνιου Δρόμου απ' τη διαδρομή που έκανε ο Φειδιππίδης, τρέχοντας απ' το Μαραθώνα μέχρι την Αθήνα για να ανακοινώσει τη νίκη των Αθηναίων στη Μάχη του Μαραθώνα και η αφετηρία χιλιάδων φιλειρηνιστών που πορεύονται στα βήματα του Γρηγόρη Λαμπράκη.

Εμείς θα φτάσουμε στην περιοχή διασχίζοντας τη Λίμνη μέσω του φράγματος αφού μάθουμε δυο λόγια γι' αυτό.

Η Αθήνα και τα περίχωρά της υδρεύονταν πριν από τη λειτουργία της Λίμνης από το Αδριάνειο υδραγωγείο που κατασκευάστηκε τον 2ο αιώνα μ.Χ. και από μερικά ιδιωτικά φρεάτια. Το 1925 άρχισαν τα έργα στην περιοχή τα οποία σήμερα υδρεύουν την πρωτεύουσα. Κατασκευάστηκε τεχνητή λίμνη στη συμβολή των χειμάρρων Χαράδρου και Βαρνάβα. Το φράγμα του Μαραθώνα, εκτός από την τεχνική του αρτιότητα έχει ιδιαίτερη γοητεία, γιατί είναι το μόνο σε ολόκληρο τον κόσμο επενδεδυμένο με το πασίγνωστο Πεντελικό μάρμαρο. Η διάβαση κατά μήκος της κορυφής του έχει πλάτος 4,5 μέτρα και μήκος 285. Το φράγμα έχει πλάτος 48 μέτρα στη βάση του και το ύψος του είναι 54 μέτρα. Στο χαμηλότερο σημείο υπάρχει από πεντελικό μάρμαρο αντίγραφο του θησαυρού των Αθηναίων στους Δελφούς.

Η λίμνη δέχεται τα νερά μιας έκτασης 132 τετραγωνικών χιλιομέτρων και το ανώτερο βάθος της είναι 50 μέτρα.

Συνεχίζουμε και φθάνουμε στο Σχινιά, για τη βουτιά που λέγαμε, αφού θυμίσουμε λίγα πράγματα για το σημείο. Το πευκοδάσος του Σχινιά το προτιμούν πολλοί για τις καλοκαιρινές σύντομες αποδράσεις. Αυτό το κάποτε μοναδικό παραθαλάσσιο δάσος, και ο υγροβιότοπος έχουν υποστεί τα πάνδεινα (όπως έχει καταγραφεί πολλές φορές από το «Ρ»), για τους Ολυμπιακούς Αγώνες αλλά και παλιότερα. Ωστόσο, αποτελεί μια από τις πιο πολυσύχναστες παραλίες της Αττικής.

Στο Τσέπι, στο δρόμο για του Μουσείο Μαραθώνα υπάρχει νεκροταφείο της πρωτοελλαδικής περιόδου (2500 π.Χ.). Οι τάφοι είναι ορθογώνιοι και κυκλικοί, ο καθένας με είσοδο και χωριστό περίβολο.

Πλούσιο, με ενδιαφέρουσες συλλογές και εκθέματα είναι το Αρχαιολογικό Μουσείο της περιοχής. Αξίζει να θαυμάσουμε κεραμικά από τη Νεολιθική έως και την Κλασική εποχή, ευρήματα από τον τύμβο και το τρόπαιο της μάχης του Μαραθώνα, επιτύμβια ανάγλυφα, ανάγλυφα πορτρέτα και επιγραφές, αγάλματα και τόσα άλλα σπουδαία εκθέματα.

Στον περίβολο του Μουσείου Μαραθώνος (περιοχή Βρανά) βρίσκεται ο Κλασικός Τύμβος (ο ονομαζόμενος Τύμβος Πλαταιέων), που έχει διαμέτρο 30 μ. και ύψους 3 μ. Περιλαμβάνει 11 ανδρικές και μια παιδική ταφή.

Στον Αρνό, σε απόσταση περίπου 400 μ. από το Μουσείο Μαραθώνα είναι ο Θολωτός Μυκηναϊκός Τάφος με διάμετρο και ύψος 7 μέτρων.

Στην περιοχή Μπρεξίζα υπάρχει αιγυπτιακό ιερό από το οποίο σώζονται ο περίβολος, το πρόπυλο, η πλακόστρωτη οδός και τα θεμέλια του ναού. Προβλέπεται η δημιουργία ενός μνημειακού συνόλου, όπου θα πάρουν τη θέση τους αντίγραφα των υπερφυσικών αιγυπτιαζόντων αγαλμάτων και του υπερθύρου, που βρίσκονται στο Μουσείο Μαραθώνος και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Ας μην ξεχάσουμε να περάσουμε κι από τον Τύμβο των Μαραθωνομάχων που έχει διάμετρο περίπου 50 μέτρα και κάλυψε τα απανθρακωμένα λείψανα των 192 νεκρών Αθηναίων.

Αν ο ελεύθερος χρόνος μας ήταν περισσότερος, σίγουρα θα επιλέγαμε να παραμείνουμε κι άλλο για να εξερευνήσουμε και τη γύρω περιοχή. Θα πίναμε κι ένα καφεδάκι ή θα τρώγαμε σε κάποιο ταβερνάκι με προσιτές τιμές. Ομως οι υποχρεώσεις τρέχουν, κι εμείς πίσω απ' αυτές... Πάντως, γυρίζουμε «χορτάτοι», μετά από όσα θαυμάσαμε, συζητήσαμε και μάθαμε γι' αυτά, με την υπόσχεση ότι θα επανέλθουμε να γνωρίσουμε κι άλλο την αττική γη.