Τετάρτη 5 Φλεβάρη 2025
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
«ΩΝΑΣΕΙΑ ΣΧΟΛΕΙΑ»
Απάντηση η διεκδίκηση σύγχρονου δημόσιου - δωρεάν σχολείου για όλους

Οι δυναμικές, μαζικές και με συμμετοχή όλης της εκπαιδευτικής κοινότητας κινητοποιήσεις που ξεδιπλώθηκαν το προηγούμενο διάστημα, με αφορμή τη συζήτηση στη Βουλή επί της Σύμβασης για τα «Ωνάσεια Σχολεία», γκρέμισαν το αφήγημα της κυβέρνησης, η οποία προσπαθεί να πλασάρει σαν «ίσες ευκαιρίες» την ένταση της ταξικής κατηγοριοποίησης. Από τις λαϊκές συνοικίες - «περιοχές που αντιμετωπίζουν οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις», σύμφωνα με την κυβέρνηση - προβλήθηκε συλλογικά και μαχητικά η διεκδίκηση σύγχρονης Εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά.

Το επόμενο διάστημα αναμένεται να ανακοινωθούν τα πρώτα από τη λίστα των σχολείων που περιλαμβάνει η Σύμβαση με το Ιδρυμα Ωνάση, τα οποία θα λειτουργήσουν την επόμενη σχολική χρονιά, και οι φορείς δηλώνουν «επί ποδός». Εχει άλλωστε ξεκαθαριστεί μέσα από συσκέψεις και κινητοποιήσεις ότι η ψήφιση του νόμου από τη Βουλή δεν θα σταματήσει τον αγώνα για να μπορούν τα παιδιά να πηγαίνουν στο σχολείο της γειτονιάς τους, να μην πεταχτούν έξω τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, τα προσφυγόπουλα και μεταναστόπουλα, όσοι δεν θα μπορούν να ανταποκριθούν στις εξετάσεις που θα εξασφαλίζουν μια θέση στο Γυμνάσιο - Λύκειο για λίγους.

Η προσπάθεια της κυβέρνησης να επιβάλει τις προτεραιότητές της με το «τυράκι» της αναβάθμισης έφερε στην επιφάνεια - μέσα από την κινητοποίηση της εκπαιδευτικής κοινότητας - τον αντιεκπαιδευτικό χαρακτήρα της πολιτικής της. Ανοιξε ακόμα πιο πλατιά, πέρα από τα όρια των περιοχών όπου θα λειτουργήσουν «Ωνάσεια», τη συζήτηση για τα προβλήματα των σχολείων - των σχολείων για τους πολλούς - αλλά και για την πορεία ταξικής κατηγοριοποίησης όπου οδηγεί η πολιτική της. Με τα ίδια τα φροντιστήρια που έσπευσαν να διαφημίσουν προετοιμασία για εισαγωγή στα νέα σχολεία - μοντέλα, δείχνοντας ότι η τσέπη των γονιών θα την καθορίσει. Με μία ακόμα κατηγορία «αναβαθμισμένων» σχολείων να προστίθεται δίπλα στα ιδιωτικά, στα Πρότυπα, στα Πειραματικά. Με τη διεθνή εμπειρία από ανάλογα εγχειρήματα να δείχνει τις ολέθριες συνέπειες για τα μορφωτικά δικαιώματα.

Σε συνέχεια της κοινής δράσης, το ΔΣ της Ομοσπονδίας Γονέων Αττικής απευθύνεται σε γονείς και εκπαιδευτικούς με κείμενο συλλογής υπογραφών στο οποίο μεταξύ άλλων δηλώνεται: «Θέλουμε ουσιαστική αναβάθμιση όλων των σχολείων για όλα τα παιδιά. Δεν δεχόμαστε να σπρώχνονται 12 χρονών παιδιά σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον για να αποδείξουν ότι "δικαιούνται" ένα καλύτερο σχολείο, κάτι που θα πρέπει να είναι δικαίωμα για όλα τα παιδιά. Δεν δεχόμαστε εκατοντάδες μαθητές και μαθήτριες που εξορίζονται από το σχολείο της γειτονιάς τους να στοιβάζονται σε όμορα σχολεία τα οποία είναι ήδη κορεσμένα, με 27άρια τμήματα και προκάτ αίθουσες, και επιπλέον θα πρέπει να μετακινούνται εκτός γεωγραφικών ορίων. Αρνούμαστε ένα ιδιωτικό ίδρυμα να καθορίζει την εκπαιδευτική διαδικασία, να παραχωρεί μέχρι και άλλο τίτλο σπουδών, και οι όροι της σύμβασής που αυτό καθορίζει να είναι ακόμα και πάνω από τη νομοθεσία που διέπει όλα τα σχολεία!».

Καταλήψεις και κινητοποιήσεις σε Θεσσαλονίκη και Εύοσμο

Στο μεταξύ, σε καταλήψεις έχουν προχωρήσει οι μαθητές των σχολείων που προορίζονται να λειτουργήσουν ως «Ωνάσεια» σε Θεσσαλονίκη και Εύοσμο.

Οι μαθητές του 16ου ΓΕΛ Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του αγώνα τους παρευρέθηκαν το απόγευμα της Δευτέρας στην κινητοποίηση στο δημαρχείο Θεσσαλονίκης η οποία οργανώθηκε από την Α' ΕΛΜΕ και την Ομοσπονδία Γονέων. Από τη Δευτέρα προχώρησαν σε κατάληψη και οι μαθητές στο 6ο Γυμνάσιο και στο 3ο ΓΕΛ Ευόσμου.

Την ίδια στιγμή, οι γονείς και οι μαθητές βρίσκονται αντιμέτωποι με τις «αντιφάσεις» από τις υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας.

Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρει ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων του 6ου Γυμνασίου Ευόσμου, που με ανακοίνωσή του ενημέρωσε τους γονείς για την επίσκεψη υπηρεσιακών παραγόντων στο σχολικό συγκρότημα. Οπως αναφέρει ο Σύλλογος, ο διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ανήγγειλε ότι οι υπόγειες αίθουσες στα σχολεία δεν είναι παράνομες και ότι μπορούν να λειτουργήσουν όλα τα τμήματα με 30 και πλέον μαθητές...

Σύμφωνα με την ίδια ενημέρωση, από την άλλη, ο σύμβουλος ανήγγειλε ότι όντως δεν υπάρχουν κενές θέσεις στα σχολεία του δήμου για κανέναν μαθητή από αυτούς που θα μείνουν χωρίς σχολική στέγη - γι' αυτό θα μισθωθούν ιδιωτικά ταξί ή λεωφορεία, και αν δεν μισθωθούν υπάρχει η αστική συγκοινωνία για να μεταφέρει τους μαθητές σε γειτονικούς δήμους... Την ίδια στιγμή ο περιφερειακός διευθυντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας επιμένει ότι υπάρχουν 400 κενές θέσεις για όλα τα παιδιά στον δήμο. Οι διευθυντές των υπόλοιπων Γυμνασίων όμως επιμένουν ότι δεν υπάρχει ούτε μία κενή θέση...

Ολα τα παραπάνω έρχονται να επιβεβαιώσουν τις καταγγελίες μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών ότι την ώρα που λείπουν 200 αίθουσες από τα σχολεία του δήμου Κορδελιού - Ευόσμου, κυβέρνηση και δήμος προωθούν την κατάργηση δύο σχολείων και τον διασκορπισμό των μαθητών σε άλλους δήμους.

Στον εμπαιγμό των παραγόντων του υπουργείου Παιδείας και των υπηρεσιών του οι γονείς απαντούν δηλώνοντας ότι ο αγώνας θα συνεχιστεί.

  • Η Ενωση Συλλόγων Γονέων Μαθητών Δήμου Ηρακλείου καλεί όλους τους ενδιαφερόμενους (γονείς, μαθητές, καθηγητές) σε ανοιχτή ενημερωτική σύσκεψη σχετικά με τα «Ωνάσεια Σχολεία» σήμερα Τετάρτη στις 18.00, στο 10ο Γενικό Λύκειο στα Δειλινά.
Στο σημερινό 4σέλιδο «Νεολαία» μπορούμε να βρούμε:
  • «Ωνάσεια Σχολεία»: Απάντηση η διεκδίκηση σύγχρονου δημόσιου δωρεάν σχολείου για όλους
  • Δυναμική απάντηση των εκπαιδευτικών σωματείων στα νέα πειθαρχικά
  • Για τον πολύπαθο χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης
  • Ο «δεκάλογος» της ΕΕ για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια επιβεβαιώνει τις θέσεις του ΚΚΕ
  • Αποσπάσματα από την ομιλία της Κ. Τσότρα σε εκδήλωση της ΚΟΒ Περάματος του ΚΚΕ για τη «νεανική παραβατικότητα»
Ενισχυτικά μαθήματα από Φοιτητικούς Συλλόγους

Καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη η εξεταστική στις Σχολές, δεκάδες φοιτητικοί σύλλογοι σε όλη τη χώρα διοργανώνουν ενισχυτικά μαθήματα, καθώς οι φοιτητές και φοιτήτριες, πέρα από την πίεση των εξετάσεων, ειδικά φέτος είναι αντιμέτωποι με τις απειλές της κυβέρνησης για διαγραφές.

Τα ενισχυτικά μαθήματα, στα οποία είναι σημαντική η προσέλευση, γίνονται με τη στήριξη μεταπτυχιακών φοιτητών και μελών ΔΕΠ που αναγνωρίζουν πως αυτό που απαιτείται είναι στήριξη και όχι διαγραφές των φοιτητών που προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, αυτό δηλαδή που διατρανώνουν με πολύμορφη δράση οι Φοιτητικοί Σύλλογοι, που αποτυπώνεται στο κοινό ψήφισμα 120 Φοιτητικών Συλλόγων από όλη τη χώρα.

«Οι φοιτητές δεν είμαστε "λιμνάζοντες" αλλά "αβοήθητοι"», δηλώνουν φέρνοντας την κυβέρνηση μπροστά στις ευθύνες της για την απουσία φοιτητικής μέριμνας, τις ελλείψεις, όπως για την έλλειψη στήριξης την οποία βιώνουν έντονα οι πρωτοετείς, για τους οποίους δεν υπάρχει καμία ακαδημαϊκή πρόβλεψη για υποστήριξή τους κατά τη μετάβαση στη βαθμίδα της Ανώτατης Εκπαίδευσης, οι φοιτητές και οι φοιτήτριες που αναγκάζονται να εργάζονται παράλληλα με τις σπουδές τους κ.ά.

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Εκδήλωση της ΚΝΕ για τον εργάσιμο χρόνο

Εκδήλωση με θέμα «Δουλεύουμε για να ζούμε! Δεν ζούμε για να δουλεύουμε! Με το ΚΚΕ οι ανάγκες μας μπροστά!» πραγματοποιεί η Οργάνωση Περιοχής Κεντρικής Μακεδονίας της ΚΝΕ το Σάββατο 8 Φλεβάρη στη Θεσσαλονίκη, στις 7 μ.μ. στην αίθουσα του 4ου ορόφου της ΕΔΟΘ (Π. Κορομηλά 51). Θα μιλήσει ο Θανάσης Χρηστίδης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ.

ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
Αμεση απάντηση στα νέα πειθαρχικά

Παράσταση διαμαρτυρίας χτες στη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Β' Αθήνας

«Κάτω τα χέρια από τους εκπαιδευτικούς που αγωνίζονται για μόρφωση και δωρεάν Παιδεία. Τα πειθαρχικά και οι διώξεις απεργών δεν θα περάσουν!».

Τα παραπάνω, αποτυπωμένα στο γιγαντοπανό που αναρτήθηκε στα γραφεία της Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Β' Αθήνας από τον Σύλλογο Εκπαιδευτικών «Γ. Σεφέρης», συμπυκνώνουν τη στάση που συλλογικά κρατούν οι εκπαιδευτικοί απέναντι στην προσπάθεια του υπουργείου Παιδείας να επιβάλει με πειθαρχικά συμβούλια την αντιεκπαιδευτική πολιτική.

Η Διεύθυνση Εκπαίδευσης έστειλε κλήσεις για πειθαρχικά σε νεοδιόριστους που - υλοποιώντας συλλογικές αποφάσεις - αντιστέκονται στις πιέσεις για «αξιολόγηση» και ασκούν το απεργιακό τους δικαίωμα. Η απάντηση που πήρε χτες ήταν η παρουσία σωματείων εκπαιδευτικών, μαζί με νεοδιόριστους, δηλώνοντας για μια ακόμα φορά ότι ο αγώνας ενάντια στην περαιτέρω κατηγοριοποίηση σχολείων, εκπαιδευτικών, μαθητών συνεχίζεται. Οτι η διεκδίκηση ενός καλύτερου σχολείου για όλα τα παιδιά εντείνεται, ότι η αλληλεγγύη σε κάθε διωκόμενο και διωκόμενη δυναμώνει.

Σε μια άμεση αντίδραση στις κλήσεις σε πειθαρχικά, ύστερα από κάλεσμα των Συλλόγων Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης «Γ. Σεφέρης», Αμαρουσίου και «Περικλής», το μεσημέρι πραγματοποιήθηκε κινητοποίηση στη Διεύθυνση. Από νωρίς ο Σύλλογος «Γ. Σεφέρης» είχε προχωρήσει σε παράσταση διαμαρτυρίας ενάντια στην απαράδεκτη εξέλιξη, που έρχεται μετά από αντίστοιχες κλήσεις νεοδιόριστων και σε άλλες περιοχές της χώρας. Στη διάρκειά της αναδείχθηκε η πρόκληση από πλευράς υπουργείου να επιδίδεται σε πειθαρχικά και διώξεις τη στιγμή που τα προβλήματα στις υποδομές και στη στελέχωση των σχολείων είναι εκρηκτικά, καθώς αναμετρούνται με τη λειψή χρηματοδότηση, τις συγχωνεύσεις τμημάτων, τις μετακινήσεις εκπαιδευτικών από σχολείο σε σχολείο και από γειτονιά σε γειτονιά.


Τονίστηκε για μια ακόμα φορά ότι οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν υποπέσει σε πειθαρχικό παράπτωμα. Συμμετέχουν σε μια απεργία που έχει προκηρυχθεί από την Ομοσπονδία τους και μέσα από τη στάση τους ενάντια στην επιβολή της «αξιολόγησης» υπερασπίζονται την παιδαγωγική τους υπόσταση, το δικαίωμα στην ισότιμη μόρφωση, το ίδιο το απεργιακό δικαίωμα. Και ξεκαθαρίστηκε πως η μάχη αυτή, που δίνεται τέσσερα χρόνια τώρα, θα συνεχιστεί μέχρι τέλος. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια μιας νεοδιόριστης εκπαιδευτικού που πήρε τον λόγο στη συγκέντρωση: «Η τακτική αυτή μας εξοργίζει και μας πεισμώνει για να συνεχίσουμε τον αγώνα μας. Είμαστε εδώ, υπερασπιζόμαστε τον παιδαγωγικό μας ρόλο, το δικαίωμά μας στην απεργία, και φροντίζουμε όχι μόνο να κρατήσουμε όρθιο το σχολείο αλλά και να φτιάξουμε τα σχολεία που αξίζουν σε εμάς και στα παιδιά μας. Είμαι χαρούμενη σήμερα που έλαβα αυτήν την κλήση!».

Στην κινητοποίηση παρευρέθηκαν ο πρόεδρος και αντιπροσωπεία του ΔΣ της ΔΟΕ.

Χτες κανένας δεν παρέλαβε πειθαρχικά, καθώς όπως σχολίαζαν οι συγκεντρωμένοι ο διευθυντής Εκπαίδευσης προτίμησε να κλείσει τη Διεύθυνση, ώστε να μην έρθει αντιμέτωπος με τα σωματεία. Οι Σύλλογοι Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης προχωρούν σε νέα κινητοποίηση αύριο Πέμπτη, συνεχίζοντας να απαντούν συλλογικά, όπως έκαναν σε όλη τη χώρα οι εκπαιδευτικοί την περασμένη Παρασκευή, μέρα δράσης ενάντια στις διώξεις και στα πειθαρχικά.

Για τον πολύπαθο χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης

Κάθε χρόνο, με κάθε νόμο και κάθε άλλη ευκαιρία, η κυβέρνηση επαναλαμβάνει τις υποσχέσεις περί «αναβάθμισης» της τεχνικοεπαγγελματικής εκπαίδευσης, και διαρκώς «κλίνει» σε όλες τις πτώσεις την ανάγκη σύνδεσης με την αγορά... Ομως οι χιλιάδες σπουδαστές του χώρου συνεχίζουν να βιώνουν την υποβάθμιση, την ανεργία, την ετεροαπασχόληση κ.λπ.

«Εδώ και έναν χρόνο γίνονται πολύ συστηματικές προσπάθειες χαρτογράφησης όλου του πεδίου, σε όλη την επικράτεια», είπε προχθές στη Βουλή η αρμόδια υφυπουργός, Ιωάννα Λυτρίβη, και πρόσθεσε: «Ξέρουμε πολύ καλά ότι η ειδοποιός διαφορά της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και η προστιθέμενη αξία της είναι το ότι μπορεί οι ειδικότητες να αλλάζουν, να έχουμε τροφοδότηση από τις επιχειρήσεις για το τι θέλει η αγορά και αυτό ουσιαστικά εμείς να μπορούμε να το μετασχηματίσουμε ευέλικτα και να το δούμε να αλλάζει, προκειμένου να το παρέχουμε στους καταρτιζόμενούς μας».

Τα παραπάνω η υφυπουργός τα είπε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου, σε Ερώτηση που κατέθεσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Στ. Παραστατίδης, εγκαλώντας ουσιαστικά την κυβέρνηση γιατί δεν έχει εφαρμόσει τους δυο προηγούμενους αντιδραστικούς νόμους για την τεχνικοεπαγγελματική εκπαίδευση και γιατί δεν έφτιαξε τα campuses που υποσχέθηκε με λειτουργία Εργαστηριακών Κέντρων, ΕΠΑΛ και ΣΑΕΚ στις ίδιες υποδομές. Κλασική περίπτωση «αντιπολίτευσης», δηλαδή, που ζητά επιτάχυνση του αντιδραστικού κυβερνητικού έργου!

Ο πολύπαθος αυτός χώρος, των ΕΠΑΛ, των ΣΑΕΚ (πρώην ΙΕΚ), των ΕΣΚ έχει ζήσει αλλεπάλληλες δομικές αλλαγές μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Κάθε κυβέρνηση που έρχεται, θέλοντας να τιμήσει τον βασικό της σπόνσορα, που είναι το μεγάλο κεφάλαιο, κάνει και μια αλλαγή.

***

Σε αυτό το παζλ έρχεται τώρα να προστεθεί και η εξαγγελία για τις Επαγγελματικές Ακαδημίες, που θα μπορούν να ιδρύουν απευθείας οι επιχειρήσεις χωρίς κόστος, αφού το Δημόσιο θα τους εξασφαλίζει κτίριο, θα τους πληρώνει το εκπαιδευτικό προσωπικό και οι ίδιες οι επιχειρήσεις θα αξιοποιούν τον εξοπλισμό που ήδη έχουν και θα απολαμβάνουν φθηνό και αποδοτικό εργατικό δυναμικό από την πρακτική άσκηση των καταρτιζόμενων. Κι όλα αυτά - μαντέψτε! - θα 'ρθουν πάλι με το επιχείρημα της σύνδεσης της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την αγορά. Λες και μέχρι τώρα δεν είναι συνδεδεμένη με την αγορά εργασίας, λες και στέκεται στον αέρα...!

Καπιταλιστική αγορά όμως σημαίνει επένδυση κεφαλαίων εκεί που υπάρχει μεγάλο κέρδος. Σημαίνει αγοραπωλησία εμπορευμάτων και μέσα σ' αυτά και της εργατικής δύναμης, που ως εμπόρευμα πρέπει να πουλιέται όσο πιο φθηνά γίνεται. Σημαίνει όμως και αναρχία, που προκύπτει από τους διαφορετικούς και συχνά αντικρουόμενους αστικούς σχεδιασμούς, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να υπάρχει ουσιαστικός προγραμματισμός για τους αποφοίτους κάθε κλάδου, ειδικότητας, επιστημονικού τομέα, και έτσι να «περισσεύουν» για το καπιταλιστικό σύστημα. Κι αυτό το «περίσσευμα»... ανθρώπων συμβάλλει στην πτώση του μέσου μισθού, πιέζει για προσαρμογή των απαιτήσεων προς τα κάτω.

Ετσι εξηγείται αυτό που συμβαίνει κατά κόρον στον χώρο της επαγγελματικής εκπαίδευσης, μια σειρά ειδικότητες να φτιάχνονται «στο πόδι» για τις ανάγκες της αγοράς και τελικά να προσλαμβάνονται ελάχιστοι απόφοιτοι. Σ' αυτό το πνεύμα ακριβώς θα λειτουργήσουν και οι Επαγγελματικές Ακαδημίες, αφού στο νομοσχέδιο θα προβλέπεται πως οι συμβάσεις με τις εταιρείες, ομίλους κ.λπ. θα είναι εξαετούς διάρκειας, δείχνοντας έτσι και τον πρόσκαιρο χαρακτήρα της κατάρτισης. Γιατί θέλουν τη νεολαία ακόμα πιο φθηνή και αποδοτική εργατική δύναμη, χωρίς δικαιώματα, δηλαδή να μπορεί να δουλεύει στα νέα μέσα παραγωγής αποδοτικά για το κεφάλαιο, αλλά να βρίσκεται συνεχώς στο κυνήγι προσόντων και στην επανακατάρτιση.

Αυτός είναι ο φαύλος κύκλος της επαγγελματικής εκπαίδευσης της συνδεδεμένης με την καπιταλιστική αγορά εργασίας, δηλαδή με τα συμφέροντα συγκεκριμένων καπιταλιστών. Και ακριβώς στο έδαφος αυτής της οικονομίας, η πολιτική όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων δεν μπορεί και δεν θέλει τελικά να επιλύσει τα προβλήματα των σπουδαστών π.χ. για τα προγράμματα σπουδών που υστερούν, τις προβληματικές υποδομές κ.λπ. Η «αναβάθμισή τους» είναι μόνο στα λόγια, δεν έχει να κάνει με ουσιαστική αναβάθμιση σπουδών και πτυχία με αξία, που να αποτελούν τη μοναδική προϋπόθεση για το επάγγελμα.


Γ.

ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
Αναστάτωση σε Δημοτικό Σχολείο από καπνούς στον λέβητα θέρμανσης

Εντονη αναστάτωση προκλήθηκε χθες στη σχολική κοινότητα του 40ού Δημοτικού Σχολείου στο Ηράκλειο Κρήτης, όταν άρχισαν να βγαίνουν έντονοι καπνοί από τον λέβητα θέρμανσης του σχολικού συγκροτήματος. Αμεσα σήμανε συναγερμός στους εκπαιδευτικούς του σχολείου και κλήθηκε η Πυροσβεστική. Διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχε ενεργή εστία φωτιάς, αλλά μόνο καπνοί. Για προληπτικούς λόγους αποφασίστηκε η εκκένωση του σχολικού κτιρίου, μέχρι να ολοκληρωθεί η επιθεώρηση από τις αρχές. Μετά τη διαπίστωση ότι δεν υπήρχε κίνδυνος, οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί επέστρεψαν στις αίθουσες και το πρόγραμμα των μαθημάτων συνεχίστηκε.

Ο Δημήτρης Δουλουφάκης, δημοτικός σύμβουλος Ηρακλείου με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» και πρόεδρος της Ενωσης Γονέων, είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον αντιδήμαρχο Παιδείας ζητώντας ενημέρωση για το περιστατικό και άμεση διερεύνηση των αιτιών του, ενώ παράλληλα ανέδειξε τη διαχρονική πολιτική υποσυντήρησης των σχολικών κτιρίων, που βάζει καθημερινά σε κίνδυνο τη ζωή και την ασφάλεια εκατοντάδων παιδιών.

Πρόσφατα εξάλλου είναι αντίστοιχα περιστατικά σε σχολεία, που φέρνουν καθημερινά στην επιφάνεια τους κινδύνους για την ανθρώπινη ζωή από την πολιτική που βάζει στο ζύγι του «κόστους - οφέλους» τις ανάγκες και την ασφάλεια των μαθητών. Από την έκρηξη στο λεβητοστάσιο στις Σέρρες, που οδήγησε στον τραγικό θάνατο ενός μικρού μαθητή, μέχρι τον λέβητα που πήρε φωτιά σε σχολείο στην Κατερίνη πριν λίγες μέρες, τα σχεδόν καθημερινά περιστατικά με τις πτώσεις σοβάδων στις σχολικές αίθουσες, κ.λπ.

Ο «δεκάλογος» της ΕΕ για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια επιβεβαιώνει τις θέσεις του ΚΚΕ

Ο νόμος - έκτρωμα του Πιερρακάκη για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, τον οποίο οι νέοι και οι νέες έχουν απορρίψει κατηγορηματικά, μεταξύ άλλων παρουσίαζε την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ) ως τον ρυθμιστή της νέας αγοράς που είναι προ των πυλών. Ετσι, στην «Ετήσια Εκθεση για την Ανώτατη Εκπαίδευση» η ΕΘΑΑΕ αφιερώνει εκτενές κείμενο για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και σε αυτό φιγουράρει ο «δεκάλογος» της Ευρωπαϊκής Ενωσης Ιδιωτικής Ανώτατης Εκπαίδευσης (EUPHE). Σύμφωνα με την έκθεση, ο «δεκάλογος» της EUPHE «υπογραμμίζει τη σημασία της ιδιωτικής Ανώτατης Εκπαίδευσης για την Ευρώπη».

Στην πραγματικότητα αποτελεί ένα εγκώμιο στα ιδιωτικά πανεπιστήμια και στην «επιχειρηματική ελευθερία» ιδιωτών να βγάζουν κέρδη «πατώντας» στην ανάγκη για μόρφωση. Μια κοινωνική ανάγκη που δεν διασφαλίζεται ως δικαίωμα στα παιδιά των λαϊκών οικογενειών, το οποίο πρέπει να παρέχεται δωρεάν, αποκλειστικά και μόνο με ευθύνη της πολιτείας.

Δεν θα εξαντληθεί σε αυτό το άρθρο σημείο - σημείο το σύνολο του «δεκαλόγου», αλλά θα αναφερθούμε σε κάποια χαρακτηριστικά στοιχεία που σκιαγραφούν το τοπίο που διαμορφώνει στην Ανώτατη Εκπαίδευση η λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην ΕΕ, σε μια περίοδο που η κυβέρνηση ΝΔ και το ΥΠΑΙΘ διαφημίζουν την έλευση ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας και με την υπογραφή της Σύμβασης της Λισαβόνας αναβαθμίζουν τα ιδιωτικά κολέγια.

Η μόρφωση είναι δικαίωμα για όλους ή ευκαιρία για όσους μπορούν να την αγοράσουν;

Σύμφωνα με το πρώτο σημείο του «δεκαλόγου», «η μη κρατική Ανώτατη Εκπαίδευση είναι η έκφραση μιας ελεύθερης, δημοκρατικής (...) κοινωνίας», ενώ παρακάτω αναφέρεται πως «η υψηλή ποιότητα στην Ανώτατη Εκπαίδευση απαιτεί τη δυναμική και το επιχειρηματικό πνεύμα του ιδιωτικού τομέα». Αλήθεια, για ποια ελευθερία μιλάνε; Το είχε «διευκρινίσει» η Κομισιόν απαντώντας σε Ερώτηση της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ που εξέφραζε την αντίθεση του κόσμου των πανεπιστημίων με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Είχε πει λοιπόν ότι τα ιδιωτικά πανεπιστήμια είναι σε πλήρη συμφωνία «με τις διατάξεις του Χάρτη σχετικά με την ακαδημαϊκή ελευθερία, την ελευθερία ίδρυσης ιδρυμάτων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και την επιχειρηματική ελευθερία». Σε απλά Ελληνικά, όταν η ΕΕ μιλά για «επιχειρηματική ελευθερία» εννοεί την ελευθερία για κάποιους λίγους να κάνουν μπίζνες, με εμπόριο πτυχίων και ελπίδων, όσο οι πολλοί θα αγοράζουν γνώση «με το κομμάτι», ανάλογα με το πόσο αντέχει η τσέπη της οικογένειάς τους, εξωθώντας τους, έχουν - δεν έχουν, να πληρώσουν και να πέσουν στα νύχια των τραπεζών και των φοιτητικών δανείων.

Οσο για το αν το «επιχειρηματικό πνεύμα του ιδιωτικού τομέα» είναι κάτι θετικό για την Ανώτατη Εκπαίδευση, δεν χρειάζεται να πάμε μακριά... Βλέπουμε ήδη τα τραγικά αποτελέσματα αυτής της επιχειρηματικής λειτουργίας και στα δημόσια πανεπιστήμιά μας. Ολα αυτά τα χρόνια, που με διαδοχικούς νόμους όλων των κυβερνήσεων, ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΣΥΡΙΖΑ, τα πανεπιστήμια οδηγούνται να προσομοιάζουν όλο και περισσότερο με επιχειρήσεις (ενδεικτικό είναι ότι σύμφωνα με την ίδια έκθεση, στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια το 40% της χρηματοδότησης προέρχεται από ιδιωτικούς πόρους, δηλαδή δίδακτρα, ιδιωτικές χορηγίες, έσοδα από επιχειρηματική δράση, απορρόφηση κονδυλίων από ερευνητικά προγράμματα), τίποτα δεν βελτιώθηκε. Αντιθέτως, αυτή ακριβώς η λειτουργία τους, η εμπορευματοποίηση των σπουδών μας, είναι υπεύθυνη για τη χαμηλή ποιότητα έως και επικινδυνότητα των υποδομών των πανεπιστημίων, για τις τεράστιες ελλείψεις σε διδακτικό και διοικητικό προσωπικό, για την υποβάθμιση έως ανυπαρξία της φοιτητικής μέριμνας. Αυτή ακριβώς η λειτουργία τους είναι που αναγκάζει τη λαϊκή οικογένεια να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη για τις σπουδές των παιδιών της στα δημόσια πανεπιστήμια. Το 2019, τα λαϊκά νοικοκυριά πλήρωσαν από την τσέπη τους 329 εκατ. ευρώ για Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Αυτά τα προβλήματα θα γιγαντωθούν στη χώρα μας εφόσον ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια, γιατί η συνύπαρξη δημόσιου - ιδιωτικού αποβαίνει πάντα σε βάρος των αναγκών του λαού, που ικανοποιείται σε μεγάλο βαθμό από τις δημόσιες δομές. Το δόγμα του ανταγωνισμού οδηγεί στο να υποβαθμίζονται και να υποστελεχώνονται όλο και περισσότερο οι δωρεάν παροχές που προσφέρει. Ετσι, μεταξύ άλλων αρνητικών αποτελεσμάτων, οδηγείται πληθυσμός προς τις ιδιωτικές δομές. Αυτό αποδεικνύουν τα στοιχεία της Γιούροστατ που παρατίθενται στην έκθεση: Μέσα σε μια πενταετία το ποσοστό φοίτησης σε ιδιωτικά πανεπιστήμια στις χώρες της ΕΕ αυξήθηκε κατά 7% (2017: 17%, 2022: 24%). Ενδεικτικά, η EUPHE εκπροσωπεί περισσότερα από 700 ιδιωτικά πανεπιστήμια χωρών της ΕΕ.

Αυτό είναι ένα ακόμα στοιχείο που επιβεβαιώνει ότι η τοποθέτηση των κομμάτων της σοσιαλδημοκρατίας, που σε σχέση με την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων έλεγαν πως το πρόβλημα είναι ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δήθεν δεν ακολουθεί τα «ευρωπαϊκά πρότυπα» για την Ανώτατη Εκπαίδευση, είναι κάλπικη και αποπροσανατολιστική. Γιατί είναι η ίδια η στρατηγική και οι κατευθύνσεις της ΕΕ, τις οποίες υπογράφουν, υπερασπίζονται και υλοποιούν όλα τα κόμματα πλην ΚΚΕ, που στερούν από εκατομμύρια νέους και νέες το δικαίωμα στη μόρφωση και το μετατρέπουν σε πανάκριβο εμπόρευμα για λίγους.

Πανεπιστήμιο της αγοράς...

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι αναφορές στον «δεκάλογο» για «πολυφωνία, ποικιλομορφία» και «ευρύ φάσμα προγραμμάτων», που δίνουν «προσόντα και δεξιότητες» στα σημεία 2, 3 και 4, αφορούν όμως πάντα «τις απαιτήσεις της κοινωνίας (σ.σ. θα δούμε κατά πόσο ισχύει) και της βιομηχανίας». Αλήθεια είναι βέβαια το ότι είναι προσανατολισμένη στις ανάγκες της βιομηχανίας - ή, καλύτερα, του συνόλου της παραγωγής - όλη η Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, ως αναπόσπαστο κομμάτι του μηχανισμού του κεφαλαίου, ο οποίος πρέπει να παράγει αποφοίτους και Ερευνα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες του. Αυτό δεν αποτελεί ιδιομορφία των ιδιωτικών, αφού και τα δημόσια ιδρύματα, με τη λογική της αυτοχρηματοδότησης και της ανταποδοτικότητας των επενδύσεων, γίνονται ολοένα περισσότερο προσανατολισμένα στις ανάγκες των επενδυτών, προσαρμόζοντας ανάλογα και την Ερευνα και τα προγράμματα σπουδών. Προφανώς όμως αποκτά νέες διαστάσεις στα ιδιωτικά, αφού εξαρχής από την ίδρυσή τους εμπλέκονται σε αυτά ιδιωτικά συμφέροντα, τα οποία έχουν συγκεκριμένη στόχευση για την κατεύθυνση που θα πάρει η ακαδημαϊκή δραστηριότητα, εξυπηρετώντας κάθε φορά τις ανάγκες των ομίλων τους.

Εδώ όμως πρέπει να σταθούμε στο εξής: Η «ποικιλομορφία» και η «πολυφωνία», το «ευρύ φάσμα προγραμμάτων» και οι «δεξιότητες», ούτε αφορούν τη βελτίωση της επαγγελματικής προοπτικής και της δυνατότητας επιλογής που έχουν οι φοιτητές, ούτε ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας, αφού δεν αποτελούν αυτές το κριτήριο με το οποίο διαμορφώνονται, αλλά το κέρδος. Χαρακτηριστικά για το τελευταίο είναι η ιδιωτική σχολή για «influencers» που έχει ιδρυθεί στην Ιρλανδία και τα πολυάριθμα παραδείγματα απαξίωσης ολόκληρων κοινωνικά αναγκαίων επιστημονικών αντικειμένων, καθώς επίσης η ενίσχυση άλλων, επειδή τα πρώτα δεν βρίσκουν ιδιωτική χρηματοδότηση, δεν είναι τόσο κερδοφόρα. Πρόκειται λοιπόν για τη δημιουργία μιας σειράς από προγράμματα που είναι είτε κομμένα και ραμμένα στις ανάγκες της καπιταλιστικής αγοράς είτε εντελώς κενά πραγματικού περιεχομένου, που αποτελούν απλά εύκολες πηγές κερδοφορίας γι' αυτούς που τα ίδρυσαν.

Συμβαίνει όμως και κάτι παραπάνω: Με την αύξηση των παρεχόμενων προγραμμάτων σπουδών μιας σειράς ιδιωτικών πανεπιστημίων και την εξίσωση πολλών από τα πτυχία τους με τα δημόσια εντείνεται ο κατακερματισμός των επιστημονικών αντικειμένων, αποσπώνται περισσότερες γνώσεις από τα προγράμματα σπουδών και κατ' επέκταση δικαιώματα από το πτυχίο, έτσι που εν τέλει δικαιολογείται η «ισοδυναμία». Παράλληλα, οι απαραίτητες επιστημονικές γνώσεις και τα αντίστοιχα δικαιώματα που εξαιρέθηκαν μεταφέρονται σε ξεχωριστά προγράμματα μετεκπαίδευσης, ή γίνονται το αντικείμενο μιας ιδιωτικής σχολής. Ετσι, στο όνομα της «διά βίου μάθησης» οι φοιτητές μετατρέπονται - με δική τους οικονομική επιβάρυνση και, φυσικά, με την πολυδιαφημισμένη «ατομική ευθύνη» στις επιλογές τους - σε κυνηγούς δεξιοτήτων.

Αυτό ήδη συμβαίνει στη χώρα μας, με χαρακτηριστικό ότι το 90% των φοιτητών επιλέγει - πιο σωστά αναγκάζεται, καθώς είναι απαραίτητο για τη δουλειά του - να κάνει μεταπτυχιακό και το 40% να κάνει δύο μεταπτυχιακά, τα περισσότερα εκ των οποίων έχουν ήδη δίδακτρα. Με την εγκαινίαση κάθε λογής ιδιωτικών, που ήδη πριν ιδρυθούν έχουν εξισωθεί με τα δημόσια, αυτό το γεγονός μόνο θα ενταθεί. «Ποικιλομορφία» λοιπόν στον τρόπο που θα κερδοφορούν οι όμιλοι στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, αλλά «μονόδρομος» η χειροτέρευση της κατάστασης για τους φοιτητές.

...ή πανεπιστήμιο για τις ανάγκες της κοινωνικής πλειοψηφίας;

Τα παραπάνω στοιχεία επαληθεύουν για άλλη μια φορά την πρόταση του ΚΚΕ για το πανεπιστήμιο των σύγχρονων αναγκών και δυνατοτήτων, καθώς και τα δίκαια αιτήματα στον αγώνα που έδωσε μαζί με τον κόσμο των πανεπιστημίων ενάντια στο νομοσχέδιο. Η επιδίωξη της κερδοφορίας, ο αγοραίος ανταγωνισμός και η επιχειρηματική δραστηριότητα μεταξύ των ΑΕΙ, που θα ενταθούν με την ίδρυση των ιδιωτικών παραρτημάτων, σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ευνοήσουν το επίπεδο της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, να αναβαθμίσουν ποιοτικά την Παιδεία, να καλύψουν τις ανάγκες για δημόσιες και δωρεάν σπουδές, για πτυχία με αξία, όπως διεκδικούν χιλιάδες φοιτήτριες και φοιτητές.

Οταν απελευθερωθούν η Επιστήμη και η Ερευνα από το κυνήγι του κέρδους, όταν περάσουν στην υπηρεσία των πολλών, τότε μόνο θα μπορούν να σχεδιάζονται και να αξιοποιούνται με συνειδητό στόχο την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών, την πολύπλευρη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Τώρα λοιπόν είναι η ώρα να ενισχυθεί η σύγκρουση με τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης και της ΕΕ στον χώρο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, βάζοντας μπροστά το πραγματικά αναγκαίο και σύγχρονο, στη βάση των σημερινών δυνατοτήτων.

Ο δρόμος για να προβάλει ακόμα πιο ξεκάθαρα αυτή η διέξοδος, για να μπουν στο προσκήνιο οι πραγματικές ανάγκες των φοιτητών, για να δυναμώσει το ρεύμα αμφισβήτησης της κυρίαρχης πολιτικής, η οποία πλήττει τις σπουδές και τη ζωή μας, είναι ο δρόμος του αγώνα. Εκεί που συναντήθηκαν και συναντιούνται καθημερινά με τις θέσεις του ΚΚΕ χιλιάδες νέοι, φοιτητές και εργαζόμενοι, εκεί που δυναμώνει η μόνη ρεαλιστική απάντηση στα σημερινά αδιέξοδα του συστήματος, η πάλη για μια κοινωνία όπου το πανεπιστήμιο, η παραγωγή συνολικά, θα υπηρετεί την κοινωνική πλειοψηφία.


Γιάννης ΓΑΛΙΑΤΣΑΤΟΣ
Επικεφαλής της Φοιτητικής Επιτροπής του ΚΣ της ΚΝΕ

Το ΚΚΕ παλεύει για μέτρα στήριξης της οικογένειας και των παιδιών από τη γέννηση μέχρι την ενηλικίωσή τους

Αποσπάσματα από την ομιλία της Κ. Τσότρα σε εκδήλωση της ΚΟΒ Περάματος του ΚΚΕ

Σε συνέχεια της δημοσίευσης στον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακου» 1-2/2/2025, δημοσιεύουμε εκτενή αποσπάσματα από την ομιλία της Κωνσταντίνας Τσότρα, μέλους του Τμήματος της ΚΕ του ΚΚΕ για την Ισοτιμία και τη Χειραφέτηση της γυναίκας, σε εκδήλωση της ΚΟΒ Περάματος του ΚΚΕ, με τίτλο: «Παραβατικότητα ανηλίκων - "Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω" - πάλη για την κοινωνία της προστασίας και ευημερίας όλων των ανήλικων παιδιών».

***

«Η αρχή και το τέλος είναι οι γονείς», «η επίδραση της οικογένειας είναι η καθοριστική», «η οικογένεια έχει χάσει τις αξίες της», «οι γονείς δεν βάζουν όρια στα παιδιά».

Τους τελευταίους μήνες, που η συζήτηση για το ζήτημα της νεανικής παραβατικότητας βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα, μόνιμη επωδός και κατακλείδα είναι η άποψη ότι κύρια υπαίτιος είναι η οικογένεια, ότι φταίνε οι γονείς που δεν μεγαλώνουν «σωστά» τα παιδιά τους.

Αποκορύφωμα είναι οι ποινές που προβλέπονται για τους γονείς στο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε στη Βουλή.

Αυτή η συζήτηση ανακυκλώνεται, τη συναντάμε και ανάμεσα στους γονείς, στους συλλόγους γονέων, στα σχολεία και αλλού.

Είναι, όμως, έτσι στην πραγματικότητα;

Οικογένεια και γονική σχέση

Η προφανής πλευρά του ζητήματος είναι ότι σύσσωμο το αστικό κράτος με όλους του τους μηχανισμούς επιλέγει να πετάξει την μπάλα στην εξέδρα, ικανοποιώντας ταυτόχρονα δυο σκοπούς: Από τη μια βγαίνει από το κάδρο η σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία ως γενεσιουργός αιτία και της νεανικής παραβατικής βίαιης συμπεριφοράς, και από την άλλη απαλλάσσεται το ίδιο το αστικό κράτος από την ευθύνη για την ουσιαστική μελέτη του φαινομένου και τη λήψη κοινωνικών μέτρων πρόληψης και αντιμετώπισης.

Αφετηρία για την τοποθέτηση του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι η αντίληψή μας συνολικά για τη γονική σχέση, δηλαδή τη σχέση γονιού - παιδιού, ως σύνθετο κοινωνικό ζήτημα, που στηρίζεται στην ερμηνεία και την ανάλυσή μας για τον θεσμό της οικογένειας ως ιστορικού - κοινωνικού φαινομένου.

Για το ΚΚΕ η οικογένεια είναι μια ιστορικά διαμορφωμένη μορφή κοινωνικής συμβίωσης, η οποία έχει στη βάση της την αναπαραγωγή του είδους. Η εξέλιξή της συμβαδίζει με την κοινωνική εξέλιξη. Οι σχέσεις που συνδέονται με την αναπαραγωγή της νέας ζωής, δηλαδή ο γάμος, η οικογένεια, η σχέση γονιών - παιδιών, έχουν κοινωνικό χαρακτήρα και καθορίζονται από το επίπεδο της παραγωγικής δυνατότητας της κοινωνίας, τις κυρίαρχες σχέσεις παραγωγής και κατανομής, χωρίς να παραγνωρίζουμε και μια σχετικά αυτοτελή αλληλεπίδραση της οικογένειας με άλλες πλευρές της κοινωνικής ζωής, όπως είναι τα έθιμα, η θρησκεία κ.ά.

Σε όλα τα εκμεταλλευτικά συστήματα για τις άρχουσες τάξεις κύριος σκοπός της οικογένειας και του γάμου ήταν και είναι η εξασφάλιση κληρονόμων, ενώ για τις εκμεταλλευόμενες τάξεις η ευθύνη της ανατροφής της επόμενης φουρνιάς εργατικής δύναμης. Αυτό ισχύει και για τη σύγχρονη εργατική τάξη. Στη σύγχρονη καπιταλιστική κοινωνία η οικογένεια παραμένει η μορφή κοινωνικής συμβίωσης που πρωταρχικά βιώνει το βρέφος, το νήπιο.

Ωστόσο, είναι μύθος η αστική θέση ότι η οικογένεια είναι ο βασικός θεσμός διαπαιδαγώγησης του παιδιού. Οι διαπαιδαγωγητικές θέσεις και ικανότητες των γονιών - καθώς και άλλων μελών της οικογένειας (γιαγιάδων, παππούδων, θείων κ.λπ.) - είναι αποτέλεσμα του υπάρχοντος συστήματος, με την ταξική του διαίρεση, τον χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος, την αναπαραγωγή παραδόσεων, θρησκευτικών επιδράσεων κ.λπ. Η γονεϊκότητα, ως συμβολή των γονιών στη φροντίδα και την ανατροφή των παιδιών, δεν είναι μία ουδέτερη έννοια, αποσπασμένη από τις κυρίαρχες οικονομικές, κοινωνικές σχέσεις. Αρα, καθοριστικός παράγοντας είναι «σε τι κόσμο» μεγαλώνουν τα παιδιά και με τι όρους, πρώτα από όλα οικονομικούς - κοινωνικούς.

Οταν και οι δύο γονείς είναι εργατοϋπάλληλοι, αυτοαπασχολούμενοι, το χαμηλό εργατικό εισόδημα, ο καταναγκασμός της εργασίας, που επιδρά αρνητικά στην καθημερινή ρουτίνα, στις κοινωνικές συνήθειες, διαμορφώνοντας μία ζωή - λάστιχο, έχουν αρνητική αντανάκλαση και στη ρύθμιση των σχέσεων των γονιών με τα παιδιά.

Ταυτόχρονα, η γονική σχέση και η ευθύνη στη φροντίδα και κοινωνικοποίηση του παιδιού υποτάσσεται στην κυρίαρχη ιδεολογία, που διατρέχει όλους τους μηχανισμούς κοινωνικοποίησης του παιδιού.

Στη συζήτηση στα διάφορα αστικά ΜΜΕ γίνεται αναφορά στην ηθικοπλαστική λειτουργία της οικογένειας, σε αυτό που ονοματίζουν «αξίες» δηλαδή, χωρίς να υπολογίζεται ότι η ίδια η οικογένεια είναι θεσμός της καθορισμένης, δεδομένης κοινωνίας. Μέσα από όλα τα κανάλια του καπιταλιστικού συστήματος και του αστικού κράτους διοχετεύονται αξίες, ιδέες, αναπαράγονται «πρότυπα» σχέσεων και συμπεριφοράς με επίκεντρο τον ατομισμό, την εγωκεντρική στάση, το κυνήγι της δήθεν εύκολης απόκτησης εισοδήματος με τον τζόγο, την εμπορευματοποίηση του σώματος, ειδικά του γυναικείου, προωθούνται μέσα «απόδρασης από την πραγματικότητα» όπως η χρήση ναρκωτικών, η εξάρτηση από αλκοόλ, το διαδίκτυο κ.ά.

Το μερίδιο ευθύνης που αναλογεί στους γονείς σχετίζεται και με τη συνειδητοποίηση από τους ίδιους τους γονείς της εργατικής - λαϊκής οικογένειας της κοινωνικής τους θέσης, της σχέσης τους με το οργανωμένο εργατικό - λαϊκό κίνημα.

Σημαντικός παράγοντας είναι η κοινή προσπάθεια και των δύο γονιών για την εξασφάλιση της γονικής σχέσης με το παιδί, αφήνοντας στην άκρη τις διαφωνίες τους, που σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αφορούν και την απόφασή τους να μη συμβιώνουν.

Η κατάκτηση μιας τέτοιας σχέσης μεταξύ των γονιών και στις σχέσεις τους με το παιδί δεν είναι μία εύκολη υπόθεση. Η συναινετική στάση των δύο γονιών απέναντι στο ζήτημα της γονικής μέριμνας μπορεί να επηρεάζεται αρνητικά από δυσκολίες, που έχουν πηγή τα εργασιακά και οικονομικά προβλήματα, τις απότομες εναλλαγές στις συνθήκες ζωής και εργασίας. Το αποτέλεσμα των παθογόνων σχέσεων μεταξύ γονιών επιδρά στη διαμόρφωση αρνητικών βιωμάτων στην κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού.

Πρόκειται για πρωτοφανές φαινόμενο;

Η άποψη, επίσης, που με έναν τρόπο αποτυπώνεται στη δημόσια συζήτηση, ότι πρόκειται για ένα πρωτοφανές φαινόμενο, ότι είναι η σύγχρονη οικογένεια που ειδικά πάσχει και ανατρέφει παραβατικά, βίαια παιδιά, ενώ παλιά η οικογένεια είχε αξίες κ.λπ., δεν επιβεβαιώνεται.

Η νεανική παραβατικότητα εμφανίζεται οξυμένη σε διάφορες περιόδους της ανθρώπινης ιστορίας των εκμεταλλευτικών κοινωνιών και σε κάθε φάση συνδέεται με την κοινωνική θέση των γονιών, από την οποία εξαρτάται κι αυτή των παιδιών και των εφήβων. Αυτό καθορίζει και τον τρόπο ζωής των οικογενειών τους, τις αντιλήψεις και τις παιδαγωγικές δυνατότητες της οικογένειας στις δοσμένες ιστορικά κοινωνικές - οικονομικές συνθήκες.

Για παράδειγμα, στην πρώτη περίοδο του καπιταλισμού, με τη μαζική και χωρίς προϋποθέσεις μετακίνηση αγροτικών πληθυσμών στις πόλεις, τη διαμόρφωση γυναικείου εργατικού δυναμικού, εμφανίστηκε έντονα και η παιδική εργασία από τη νηπιακή ακόμα ηλικία, σε απάνθρωπες συνθήκες στη μεταποίηση, στους κλάδους της κλωστοϋφαντουργίας. Τα παραμελημένα, ορφανά παιδιά στρατολογούνταν για ένα κομμάτι ψωμί και μια υπόγεια στέγη από οργανωμένες εγκληματικές συμμορίες, που τα χρησιμοποιούσαν στην οργανωμένη επαιτεία ή κλοπή. Είναι χαρακτηριστική η αποτύπωση εκείνης της περιόδου στη λογοτεχνία, ας θυμηθούμε τα έργα του Ντίκενς.

Επίσης, η παραβατικότητα των παιδιών ως κοινωνικό ζήτημα εμφανίζεται οξυμένο σε περιόδους μετά από μεγάλους καταστροφικούς πολέμους, με τον τεράστιο αριθμό ορφανών παιδιών που βρέθηκαν στους δρόμους των πόλεων ή των προσφυγόπουλων, αλλά και ως συνέπεια εκδήλωσης μεγάλων καπιταλιστικών οικονομικών κρίσεων.

Ακόμα, οι θεωρίες που μιλούν για «βιολογική, έμφυτη ρίζα» της βίας είναι πλήρως αντιεπιστημονικές και αντιδραστικές, αποπροσανατολιστικές, αποκόβοντας τη νεανική παραβατικότητα από τους κοινωνικούς παράγοντες υπόθαλψής της.

Το ίδιο και η μηχανιστική προσέγγιση ότι η αποκλειστική ευθύνη βαραίνει τους γονείς. Γιατί, αν και είναι επιστημονικά καταγεγραμμένο ότι η ποιοτική σχέση γονέων - παιδιού μπορεί να συμβάλει στην εδραίωση της ικανότητας του παιδιού να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, ιδιαίτερα τα αρνητικά, να αναπτύσσει ψυχική ανθεκτικότητα, να είναι λιγότερο επιρρεπές σε παρορμητικές και βίαιες συμπεριφορές, είναι επίσης επιστημονικά καταγεγραμμένο ότι η οικοδόμηση αυτής της σχέσης απαιτεί πρώτα απ' όλα εκπαίδευση των γονιών και βέβαια απαιτούμενο χρόνο.

Τα άθλια, άστατα ωράρια εργασίας εμποδίζουν τους γονείς να συμμετέχουν ενεργά στις δραστηριότητες των παιδιών, στο παιχνίδι, ώστε να εντοπίσουν έγκαιρα τις αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά τους, να ξέρουν τι τα απασχολεί. Το άγχος, ο θυμός, η ανία, η εντατικοποίηση, η ανασφάλεια, η έλλειψη ικανοποίησης από την εργασία, σε τελική ανάλυση η βία της εκμετάλλευσης «μεταφέρονται» στην οικογένεια, μολύνουν τη σχέση με το παιδί. Οδηγούν, εκτός από την έλλειψη απαιτούμενου χρόνου, και σε απώλεια διάθεσης, υπομονής. Στη χειρότερη περίπτωση, η σύγχρονη αντιδραστικοποίηση της καπιταλιστικής κοινωνίας οδηγεί σε φαινόμενα παραμέλησης, βίας, σεξουαλικής και άλλης κακοποίησης των παιδιών από τους γονείς τους ή μέλη του συγγενικού περιβάλλοντος.

Στο επίκεντρο το παιδί και οι ανάγκες του

Η ψυχική, σωματική και πνευματική υγεία και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών δεν μπορεί να εξασφαλιστεί από ένα σύστημα που μετρά τις ανάγκες των παιδιών με τον γνώμονα του «κόστους - οφέλους» από τη σκοπιά της καπιταλιστικής ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας. Η ολοκληρωμένη αντιμετώπιση του ζητήματος προϋποθέτει την κατάργηση της εκμεταλλευτικής οικονομικής βάσης, τη διαμόρφωση κράτους θεμελίωσης της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα συγκεντρωμένα μέσα παραγωγής και στον επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό της κοινωνικής παραγωγής και των κοινωνικών υπηρεσιών.

Η πραγματική ποιοτική αναβάθμιση της σχέσης γονιών - παιδιού δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα αν δεν ξεριζωθούν όλα εκείνα τα εμπόδια που βάζουν οι σημερινές εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής, ιδιοκτησίας, το σύνολο των κοινωνικών σχέσεων. Αν δεν φύγει από τη μέση το καθημερινό άγχος της επιβίωσης. Αν δεν μειωθεί ο υποχρεωτικός χρόνος εργασίας και δεν υπάρξει σταθερός ημερήσιος ελεύθερος χρόνος για όλες και όλους. Αποτελεί προϋπόθεση να πλαισιωθεί η παιδική προστασία και στήριξη με μια σειρά δωρεάν, κρατικές υπηρεσίες Υγείας - Παιδείας - Πρόνοιας - Πολιτισμού - Αθλητισμού, που θα απαλλάσσουν τους γονείς από όσα στην πραγματικότητα δεν μπορούν να έχουν στην ευθύνη τους.

Στον σοσιαλισμό διαμορφώνεται το υπόβαθρο για μεγαλύτερη συναντίληψη σε θέματα αρχών, καθώς δεν υπάρχουν οι οικονομικοί παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στις σχέσεις μεταξύ των δύο γονιών.

Τα παιδιά, η οικογένεια και η γονική σχέση στηρίζονται από ένα δίκτυο κοινωνικών υπηρεσιών και υποδομών, αποκλειστικά δωρεάν, που το περιεχόμενό τους εδράζεται στις νέες σοσιαλιστικές - κομμουνιστικές σχέσεις. Εξασφαλίζεται με κοινωνική κρατική ευθύνη δωρεάν πρόσβαση στη σύγχρονη επιστημονική γνώση, που θα βοηθήσει τους γονείς να κατανοούν τις λειτουργίες ανάπτυξης του παιδιού και να ανταποκρίνονται με επάρκεια στις ανάγκες κάθε αναπτυξιακού σταδίου, στις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε παιδιού.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ