Σε άρθρο στον «Ριζοσπάστη», στις 4/10/2018, αναφέρθηκαν συγκεκριμένα παραδείγματα φαινομένων νοθείας στο εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα που πολλαπλασιάζονται:

Στη Φθιώτιδα, το Νοέμβρη του 2016, η πλειοψηφία του ΔΣ του Εργατικού Κέντρου (ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ) το διέλυσε ώστε να αποφύγει πρόστιμο εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ από το ΣΔΟΕ, για σωρεία παρατυπιών σε επιδοτούμενα σεμινάρια κατάρτισης που οργάνωνε η ίδια. Οταν δημιουργήθηκε το Εργατικό Κέντρο Λαμίας, με κάλεσμα σε όλα τα σωματεία να γίνουν μέλη του, οι ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ συγκρότησαν διασπαστικό Εργατικό Κέντρο με καινούριο ΑΦΜ («Εργατικό Κέντρο Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας»), κόντρα στο Εργατικό Κέντρο Λαμίας.

Η «Ενωση Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων και Σούπερ Μάρκετ Αθηνών» αποτελεί μηχανισμό εργοδοτικής παρέμβασης στο συνδικαλιστικό κίνημα, μέσω των διευθυντών των επιχειρήσεων, με πρωταγωνιστές τους συνδικαλιστές του ΣΥΡΙΖΑ και με τη στήριξη της ΔΑΚΕ, χωρίς καμία δράση και βέβαια χωρίς μαζικές διαδικασίες. Ουσιαστικά, αποτελεί εργαλείο παραγωγής αντιπροσώπων στην Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων, στο Εργατικό Κέντρο Αθήνας, στη ΓΣΕΕ, διαμορφώνοντας συσχετισμούς.

Το Εργατικό Κέντρο Πάτρας, ένα σωματείο πανελλαδικής εμβέλειας, με επικεφαλής τον εκπρόσωπο του Γραφείου Τύπου της ΓΣΕΕ, που είναι πρόεδρος ΑΕ ενοικίασης εργαζομένων, χωρίς μαζική δράση, με αφανείς διαδικασίες στις αρχαιρεσίες, επίσης ήταν μηχανισμός παραγωγής αντιπροσώπων, που ενίσχυε το όργιο νοθείας στο οποίο επιδιδόταν η προηγούμενη σάπια πλειοψηφία της διοίκησης, συγκροτώντας έναν ακόμη αντεργατικό μηχανισμό.

Αλλο παράδειγμα είναι το Εργατικό Κέντρο Κατερίνης, όπου η απερχόμενη διοίκηση (πλειοψηφία ΠΑΣΚΕ) κινητοποίησε τα ΜΑΤ για να πραγματοποιήσει νόθο «συνέδριο», αποκλείοντας τους νόμιμα εκλεγμένους αντιπροσώπους του Σωματείου Ιδιωτικών Υπαλλήλων Πιερίας. Στο Εργατικό Κέντρο Τρικάλων, σωματείο της Καλαμπάκας εμφάνισε πολλαπλάσιους ψηφίσαντες από τους εργαζόμενους του χώρου.

Θα μπορούσαν να αναφερθούν άπειρα παραδείγματα τέτοιων ενεργειών νοθείας για παραγωγή διοικήσεων και αντιπροσώπων στα συνέδρια των δευτεροβάθμιων οργανώσεων και της ΓΣΕΕ, από τις δυνάμεις του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού.

Επιδίωξη του συγκεκριμένου κειμένου είναι να «δώσουμε» τις βαθύτερες αιτίες αυτής της δράσης, ότι δηλαδή δεν πρόκειται για συγκυριακές ενέργειες.

Σκοπός τους είναι η ενίσχυση του ρόλου της ΓΣΕΕ ως μηχανισμού διαμόρφωσης ενός νέου συνδικαλιστικού «προτύπου», πιο στενά διασυνδεδεμένου με το αστικό κράτος και την εργοδοσία, και μάλιστα σε συνθήκες στήριξης των προσπαθειών καπιταλιστικής ανάκαμψης. Δηλαδή - επί της ουσίας - μηχανισμού αποτροπής ανάπτυξης της διεκδικητικής συνδικαλιστικής δράσης, αποτροπής της συμμετοχής των εργαζομένων στην πάλη, ο οποίος θα περνά ακόμα πιο αποτελεσματικά την πολιτική των επιχειρηματικών ομίλων στο συνδικαλιστικό κίνημα.

Το «μέλλον της εργασίας» και ο «ρόλος του συνδικαλιστικού κινήματος» βρέθηκαν στο επίκεντρο εκδήλωσης του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ και του ΚΑΝΕΠ/ΓΣΕΕ στις 2 Οκτώβρη.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης διοργανώθηκαν πάνελ με θέματα «Το μέλλον της εργασίας και ο ρόλος του συνδικαλιστικού κινήματος σε συνθήκες κρίσης» και «Συνδικάτα και πολιτικό σύστημα».

Η ΓΣΕΕ και τα επιτελεία της έδωσαν ένα ξερό δελτίο Τύπου, χωρίς ομιλίες κ.λπ.

Υπήρξε όμως ρεπορτάζ από το ΑΠΕ-ΜΠΕ, που αναπαράχθηκε και σύμφωνα με το οποίο:

Α. Στο πρώτο πάνελ τονίστηκε ότι «πρωταρχικός ρόλος των συνδικάτων στο μέλλον θα πρέπει να είναι νέοι τρόποι δράσης, κυρίως μέσα στους χώρους εργασίας, και να υπάρξει αναθεώρηση των σχέσεων με τα κόμματα».

Β. Στο δεύτερο πάνελ, «ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ Γιάννης Παναγόπουλος ανέφερε ότι τα συνδικάτα θα υπάρχουν (...) και επισήμανε ότι πρέπει να βρεθεί τρόπος ώστε τα συνδικάτα να συνεννοούνται και να είναι πολιτικοποιημένα αλλά όχι κομματικοποιημένα. Εκανε λόγο για αυτόνομη στρατηγική που δεν θα ποδηγετείται από κανένα κόμμα».

Η διερεύνηση της σχέσης των συνδικάτων με το αστικό πολιτικό σύστημα δεν τίθεται για πρώτη φορά. Ο συνδυασμός της διερεύνησης αυτής της σχέσης με το μέλλον του συνδικαλιστικού κινήματος παραπέμπει σε δρομολόγηση αλλαγής του ρόλου και του χαρακτήρα των συνδικάτων, εγκαταλείποντας οριστικά τη διεκδικητική πάλη. Τα περί «συνεννόησης» που αναφέρονται στο παραπάνω απόσπασμα αφορούν ουσιαστικά τη «συνεννόηση» με την εργοδοσία, το κράτος, τις κυβερνήσεις, τα κόμματα του κεφαλαίου, και προφανώς υπονοεί την αντιμετώπιση της διαπάλης γραμμών μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα, δηλαδή την απομόνωση της ταξικής γραμμής, στο όνομα της «αποκομματικοποίησης».

Εξάλλου, η άποψη του προέδρου της ΓΣΕΕ «τα συνδικάτα να είναι πολιτικοποιημένα αλλά όχι κομματικοποιημένα», να έχουν «αυτόνομη στρατηγική που δεν θα ποδηγετείται από κανένα κόμμα», είναι το λιγότερο υποκριτική, αφού ο ίδιος είναι σημαίνον στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, όπως και τα άλλα στελέχη της πλειοψηφίας της ΓΣΕΕ είναι στελέχη του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ.

Εκτός των άλλων, η άποψη που εκπροσωπούν οι συνδικαλιστές αυτών των πολιτικών δυνάμεων στην πλειοψηφία της διοίκησης της ΓΣΕΕ, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις, εκφράζει ως κοινή στρατηγική τη στήριξη της καπιταλιστικής ανάκαμψης.

Μόνο η ψήφιση των μνημονίων απ' όλα αυτά τα κόμματα αρκεί για του λόγου το αληθές.

Ποιο είναι λοιπόν το ταξικό ζήτημα που προωθούν στην πράξη, αλλά το παρουσιάζουν καμουφλαρισμένο με το «όχι κομματικοποιημένα συνδικάτα»; Οτι τραβούν τα συνδικάτα στην αστικοποίηση, τα τραβούν να γίνονται εξαρτήματα του κεφαλαίου, να υπηρετούν τη στρατηγική του.

Θέλουν επομένως τα συνδικάτα στεγανοποιημένα από την επίδραση της μόνης πολιτικής που πραγματικά υπηρετεί τα συμφέροντα της εργατικής τάξης, της πολιτικής του ΚΚΕ. Και κραυγάζουν το παμπάλαιο - από τη γέννηση του εργατικού κινήματος - αστικό σύνθημα «έξω τα κόμματα από τα συνδικάτα». Που σημαίνει: Εξω το ΚΚΕ. Αυτήν την πολιτικοποίηση θέλουν.

Θα αναφερθούμε σε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα προς επίρρωση των παραπάνω.

1. Το Ινστιτούτο Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ εκδίδει ετήσιες εκθέσεις - μελέτες με θέμα «Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση». Σε όλες επιβεβαιώνει τη σταθερή προσήλωση της ΓΣΕΕ στην παραγωγή και προώθηση στρατηγικής ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας.

Για παράδειγμα, στην έκθεση του 2017 γράφει: «Σκοπός της έκθεσης είναι να αναδείξει τη σημασία άσκησης οικονομικής πολιτικής η οποία θα χαρακτηρίζεται από αναπτυξιακό πραγματισμό. Επίσης, να καταθέσει στον δημόσιο διάλογο ιδέες και προτάσεις για την παραγωγική αναδόμηση της οικονομίας και τη δημιουργία ενός βιώσιμου μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης, το οποίο θα στηρίζει τη δημοσιονομική, τη μακροοικονομική και τη χρηματοπιστωτική συνοχή της οικονομίας και το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και γενικότερα της ελληνικής κοινωνίας».

Τι λέει με απλά λόγια; Οτι σκοπός τους είναι να προβάλουν μια πολιτική ανάπτυξης της καπιταλιστικής οικονομίας, βιώσιμης, δηλαδή πολιτική για συνεχή αναπαραγωγή κερδών και κεφαλαίου διευρυμένα και συνεχώς, άποψη βεβαίως ουτοπική, αφού η ανάπτυξη και η κρίση είναι αναπόσπαστες από την καπιταλιστική οικονομία.

Σε αντίθεση με όσα υποστηρίζει το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ, η καπιταλιστική ανάπτυξη, δηλαδή το κυνήγι όλο και μεγαλύτερων και πιο ανταγωνιστικών κερδών, σημαίνει ένταση της εκμετάλλευσης, της σχετικής και απόλυτης εξαθλίωσης των εργαζομένων. Η ικανοποίηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών είναι εμπόδιο στο στόχο της ανάκαμψης των κερδών, στους στόχους της ανταγωνιστικότητας. Κατά συνέπεια, η περίφημη «συνοχή της ελληνικής κοινωνίας» σημαίνει απλά υποταγή των εργαζομένων στους στόχους του κεφαλαίου για κέρδη και αποδοχή των συνθηκών εκμετάλλευσής τους.

2. Στην επιστολή της για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ) προς τον ΣΕΒ και τις άλλες εργοδοτικές οργανώσεις (Δεκέμβρης 2017), η ΓΣΕΕ, εκφράζοντας συνοπτικά τη στρατηγική της για την καπιταλιστική ανάπτυξη, αναφέρει:

«Η ποιοτικά και ποσοτικά ανεπαρκής κλαδική διάρθρωση του παραγωγικού συστήματος (...) είχε, και συνεχίζει να έχει, αδυναμία συσσώρευσης κεφαλαίου σε κλάδους και δραστηριότητες που βελτιώνουν την παραγωγικότητα και διαμορφώνουν διατηρήσιμες συνθήκες υψηλής απασχόλησης και διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας».

Δηλαδή, η πλειοψηφία της ΓΣΕΕ «καίγεται» για τη συσσώρευση κεφαλαίου, την ανταγωνιστικότητα, και όχι για τη ζωή των εργαζομένων. Και συνεχίζει:

«Οι επιδόσεις και οι προοπτικές της οικονομίας πρέπει να στηρίζονται στον διττό ρόλο των ροών εισοδήματος. Οι ροές εισοδήματος στηρίζουν την αγοραστική δύναμη και την οικονομική δραστηριότητα, δηλαδή προσδιορίζουν τη λειτουργία του πραγματικού τομέα της οικονομίας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας (...)

Η σταθεροποίηση της οικονομίας και η βιώσιμη έξοδός της από την κρίση πρέπει να είναι ολιστική και να λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις τόσο στον πραγματικό όσο και στον χρηματοπιστωτικό τομέα της οικονομίας, αλλά και την κατάσταση της αγοράς εργασίας (...)

Η ελληνική οικονομία έχει ανάγκη από μια νέα οικονομική και αναπτυξιακή κουλτούρα, η οποία θα έχει ως βάση τη διασύνδεση των δημοσιονομικών, των χρηματοπιστωτικών και των μακροοικονομικών επιδόσεων της οικονομίας με τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά του μοντέλου ανάπτυξης, ειδικά με την παραγωγική ικανότητα και δυναμική της χώρας, καθώς και την απασχόληση και το ρυθμιστικό πλαίσιο της αγοράς εργασίας».

Επομένως, η ΓΣΕΕ δεν αρκείται μόνο σε γενικές κατευθύνσεις αλλά ασχολείται και με λεπτομέρειες, λες και θα ασκήσει η ίδια κυβερνητική πολιτική. Αποδεικνύει λοιπόν ότι η στρατηγική του κεφαλαίου απαιτεί συστράτευση «σε όλη τη γραμμή», ότι τα περιθώρια ευελιξίας είναι πάρα πολύ στενά. Ετσι, αναπαράγει θέσεις εργοδοτικών οργανώσεων, σοσιαλδημοκρατικών ιδρυμάτων, όπως του γνωστού «Levy», κ.λπ. Η αντίληψη ότι οι ανάγκες της εργατικής τάξης ικανοποιούνται μέσα από την ανάπτυξη των κερδών του κεφαλαίου, την οποία προβάλλει η ΓΣΕΕ, είναι η απογείωση του «κοινωνικού εταιρισμού», αφού στην ουσία οι διαφορές και οι όποιες αντιθέσεις ανάμεσα στην εργασία και το κεφάλαιο «εξαφανίζονται» ή αποκτούν πάρα πολύ μικρή σημασία. Σημαίνουν ουσιαστικά πλήρη άρνηση της ταξικής πάλης.

Ακόμα και αιτήματα όπως αύξηση του κατώτατου μισθού τα εντάσσει στο πλαίσιο του στόχου της ενίσχυσης της καπιταλιστικής οικονομίας, ως μέσο γι' αυτόν το σκοπό και μέσω της διαβούλευσης με την εργοδοσία, απεμπολώντας το μοναδικό αποτελεσματικό όπλο των εργατών, τη διεκδικητική πάλη.

Σχετικά με την ΕΓΣΣΕ, η δήλωση Παναγόπουλου ότι δεν «νομιμοποιεί» την κυβέρνηση να αποφασίζει, δεν αλλάζει την ουσία της συμμετοχής της ΓΣΕΕ στη διαδικασία διαβούλευσης που προβλέπει ο νόμος Βρούτση, ο οποίος έγινε νόμος Βρούτση - Αχτσιόγλου και προβλέπει μισθούς σύμφωνα με την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα, το ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας (αύξηση του ΑΕΠ), το επίπεδο της ανεργίας και της απασχόλησης. Αυτό επιβεβαιώνει αποστέλλοντας στους εμπλεκόμενους την έκθεση του ΙΝΕ/ΓΣΕΕ για την Ελληνική Οικονομία και την Απασχόληση. Αυτήν τη διαδικασία την έχουν αποφασίσει το 2008, με τη «Μόνιμη Επιτροπή διαλόγου με την ονομασία "Βήμα διαλόγου"», περιέχεται δε στην τότε ΕΓΣΣΕ.

Αλλωστε, και τα κριτήρια τα διαμορφώνουν η Τράπεζα της Ελλάδας, η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία, ο ΟΑΕΔ, το Ινστιτούτο Εργασίας των ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ, το Ινστιτούτο ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ, το ΙΟΒΕ, το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ, το Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ) και ο ΟΜΕΔ, όλοι οι οργανισμοί που διαμορφώνουν πολιτική υπέρ του κεφαλαίου.

Πώς συμφώνησαν να διαβουλεύονται για την υπογραφή της ΕΓΣΣΕ του 2018;

1. Ο ΣΕΒ στην επιστολή «προς τους προέδρους των κοινωνικών εταίρων», των ΓΣΕΕ - ΓΣΕΒΕΕ - ΕΣΕΕ - ΣΕΤΕ, με θέμα «Προτεινόμενα αντικείμενα προς συζήτηση ενόψει της νέας ΕΓΣΣΕ 2018», ανέφερε:

«Στο πλαίσιο των επικείμενων συναντήσεών μας για τη διαπραγμάτευση της ΕΓΣΣΕ του 2018 (...) θα ενεργοποιήσει το Βήμα Συνεργασίας, σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 8 της ΕΓΣΣΕ 2008».

Τι λέει το άρθρο 8 της ΕΓΣΣΕ του 2008;

«Τα συμβαλλόμενα στην ΕΓΣΣΕ μέρη συστήνουν Μόνιμη Επιτροπή διαλόγου με την ονομασία "Βήμα διαλόγου".

Σκοπός της Επιτροπής είναι η μελέτη, επεξεργασία και διαβούλευση σε θέματα και προβλήματα της αγοράς εργασίας και σε ευρύτερα ζητήματα οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής, με προοπτική την κατά το δυνατόν εξεύρεση κοινά αποδεκτών θέσεων.

Η σύσταση της Επιτροπής εκτιμάται ότι θα είναι χρήσιμη λόγω της ολοένα διευρυνόμενης συμμετοχής των μερών στις κοινωνικές εξελίξεις (...) Ο μεταξύ τους διάλογος κρίνεται σκόπιμο να επεκτείνεται χρονικά πέραν της περιόδου των συλλογικών διαπραγματεύσεων για την εκάστοτε ΕΓΣΣΕ».

Ηδη λοιπόν η εργοδοτική - κυβερνητική πλειοψηφία της ΓΣΕΕ έχει συμφωνήσει από το 2008 να δρα από κοινού με τους καπιταλιστές για την ανάπτυξη της καπιταλιστικής οικονομίας. Σ' αυτήν εντάσσει και την ΕΓΣΣΕ. Ο ΣΕΒ σ' αυτό το πλαίσιο προτείνει διαβούλευση και προτάσσει την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και τη διαμόρφωση ΕΓΣΣΕ ανάλογα με τις «αντοχές των επιχειρήσεων», την ανταγωνιστικότητα κ.λπ.

2. Επίσης, η ΓΣΕΕ με τον ΣΕΒ και τις άλλες εργοδοτικές οργανώσεις, το 2014, υπέγραψαν ΕΓΣΣΕ συναποφασίζοντας ότι:

«Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν να παρέμβουν στο σχεδιασμό και την υλοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς της Προγραμματικής Περιόδου 2014 - 2020, με τη σύναψη μιας Εθνικής Προγραμματικής Συμφωνίας για την οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της Ελλάδας και τη συγκρότηση δικτύου συνεργασίας μεταξύ τους, στη βάση των παρακάτω θεματικών ενοτήτων:

1. Απασχόληση - Εκπαίδευση - Κατάρτιση

2. Κοινωνική Προστασία

3. Ανταγωνιστικότητα

4. Επιχειρηματικότητα - Καινοτομία

Τέλος, τα μέρη συμφωνούν να επεξεργαστούν πρόταση σύμπραξής τους με τον ΟΑΕΔ με στόχο τη συντονισμένη οργάνωση δράσεων σχετικά με την απασχόληση των νέων (π.χ. μαθητεία, πρακτική άσκηση, εγγύηση για τη νεολαία, νεανική επιχειρηματικότητα κ.λπ.)».

Δεν είναι μόνο αυτά που αποκαλύπτουν το ρόλο της ΓΣΕΕ ως μηχανισμού της εργοδοσίας.

Για παράδειγμα, τον Ιούνη του 2017 έκανε σεμινάρια σε συνδικαλιστικά στελέχη με θέμα «Ικανότητα διαχείρισης συγκρούσεων στο χώρο εργασίας».

Να τι ανέφερε στην εξαγγελία του σεμιναρίου: «Ο χώρος εργασίας είναι ένας ανθρώπινος χώρος, όπου δεν επιλέγουμε πάντα τους ανθρώπους με τους οποίους θα συνεργαστούμε. Η διαφορετικότητα σε αντιλήψεις, τρόπους και συμπεριφορές δημιουργεί πολλές φορές το έδαφος για αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις. Εάν θέλετε (...) να μπορέσετε να τις διαχειριστείτε, τότε παρακολουθήστε το πρόγραμμα "Ικανότητα διαχείρισης συγκρούσεων στο χώρο εργασίας", σας αφορά».

Επομένως, εκπαιδεύουν τα συνδικαλιστικά στελέχη να παρεμβαίνουν πυροσβεστικά, αποτρέποντας την ανάπτυξη διεκδικητικής πάλης σε επίπεδο επιχείρησης, συγκαλύπτοντας τις ταξικές αιτίες των συγκρούσεων και την εκμετάλλευση που τις προκαλεί. Τέτοια συνδικαλιστικά στελέχη εκπαιδεύουν.

Το ζήτημα της σχέσης της ΓΣΕΕ με το αστικό πολιτικό σύστημα το άνοιξε δημόσια ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, μιλώντας σε συνέδριο της ΓΣΕΒΕΕ με θέμα «Ο ρόλος των κοινωνικών εταίρων στην εμβάθυνση της οικονομικής δημοκρατίας».

Απευθυνόμενος στην εργοδοσία στο σύνολό της, μίλησε ως καθαρόαιμος εκπρόσωπος του κεφαλαίου, βάζοντας το ερώτημα:

«Πότε μια καπιταλιστική οικονομία μπορεί να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά; Οταν το κεφάλαιο και η εργασία μοιράζονται ίσα μερίδια διαπραγμάτευσης και υπερασπίζονται ελεύθερα τα συμφέροντα που εκπροσωπούν; `Η όταν υπάρχει ταξική πόλωση και σύγκρουση;».

Αναγορεύεται προκλητικά εξολοθρευτής των ταξικών αγώνων για την ικανοποίηση των αναγκών της εργατικής τάξης, μιλώντας ξεδιάντροπα για ταφόπλακα στην πάλη.

Δεν είναι τυχαία λοιπόν η στάση τους στον απεργοκτόνο νόμο της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ το Γενάρη 2018, που όχι μόνο δεν κήρυξαν απεργία, έτσι για τα μάτια του κόσμου όπως συνήθιζαν να κάνουν, αλλά καμιάς μορφής κινητοποίηση.

Στην ίδια ομιλία πρόβαλε την ανάγκη ποιοτικής και θεσμικής αναβάθμισης του «κοινωνικού διαλόγου», λέγοντας ότι στην «επιδιωκόμενη κοινωνική συναίνεση (...) το πεδίο της οικονομικής δημοκρατίας ήταν περιορισμένο».

Είναι σαφές ότι ο εργοδοτικός - κυβερνητικός συνδικαλισμός «διεκδικεί ρόλο» στην επεξεργασία και προώθηση της πολιτικής στήριξης της καπιταλιστικής ανάπτυξης, εξασφαλίζοντας την «κοινωνική συναίνεση».

Και πρότεινε «τη μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο διαπραγμάτευσης, όπου το αντικείμενο θα είναι όχι μόνο στοιχεία της αγοράς εργασίας, αλλά η ίδια η οικονομία στο σύνολό της», λέγοντας: «Η διαχείριση της οικονομίας και η προστασία της δημοκρατίας δεν μπορεί να αφήνονται στα χέρια των κομμάτων και των θεσμών που ασκούν οικονομική πολιτική και σε άτυπες διαδικασίες λήψης αποφάσεων που υπονομεύουν τη δημοκρατική λειτουργία της χώρας».

Πρότεινε επίσης την «περαιτέρω πολιτικοποίηση του ρόλου των κοινωνικών εταίρων», που «είναι ίσως αναπόφευκτη για την προστασία της δημοκρατίας, με αύξηση των πεδίων κοινωνικού διαλόγου, με παρεμβάσεις στο εύρος του συνόλου της οικονομίας (...) μονόδρομος για τη χώρα μας, εφόσον θέλουμε να προστατεύσουμε τη δημοκρατία μας».

Ο πρόεδρος της ΓΣΕΕ, ως υπερασπιστής της αστικής δημοκρατίας και του καπιταλισμού, απαιτεί θεσμικό ρόλο για τη ΓΣΕΕ στο αστικό πολιτικό σύστημα, μέσω της θεσμοθέτησης του «κοινωνικού διαλόγου», άρα και της ΓΣΕΕ, στο πολιτικό σύστημα.

Αναφέρονται σε ένα εργατικό συνδικαλιστικό κίνημα ολοκληρωτικά ενσωματωμένο και οργανικά - πολιτικά ενταγμένο στο σύστημα της εκμετάλλευσης, να συμβάλλει στην επεξεργασία και εφαρμογή πολιτικής έντασης της εκμετάλλευσης, για τη διευρυνόμενη ανάπτυξη κερδών και κεφαλαίου. Αλλωστε, γι' αυτό υπάρχουν πρότυπα από το πώς δρουν τα συνδικάτα σε κράτη της ΕΕ.

Είναι σαφές ότι στο συνδικαλιστικό κίνημα της εργατικής τάξης συγκρούονται δύο γραμμές, η μια που έχει ως κριτήριό της την καπιταλιστική «ανάπτυξη», την «ανάκαμψη της οικονομίας», και η άλλη που έχει ως κριτήριο την ανάκτηση απωλειών και τις σύγχρονες εργατικές - λαϊκές ανάγκες. Στην ουσία συγκρούονται δύο διαφορετικές στρατηγικές, αυτή της ανάπτυξης για το κεφάλαιο και αυτή της ανάπτυξης για την εργατική τάξη, για το λαό, που βεβαίως σημαίνει και σύγκρουση με την καπιταλιστική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, και που αντικειμενικά συνδέεται με την πάλη για να περάσει ο πλούτος στα χέρια των εργαζομένων.

Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι αυτοί που ευθύνονται για την κατάντια του συνδικαλιστικού κινήματος, τα φαινόμενα διαφθοράς, εκφυλισμού, τις νοθείες κ.λπ. είναι οι ίδιοι που σε κάθε φάση - και στην ανάπτυξη, και στην κρίση, και τώρα στην πορεία ανάκαμψης - στήριξαν τη στρατηγική του κεφαλαίου. Αυτήν τη στρατηγική μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα υπηρετούν οι δυνάμεις που πλειοψηφούν στη διοίκηση της ΓΣΕΕ, εκφράζοντας τις θέσεις του ταξικού εχθρού των εργαζομένων.

Οσο είναι καιρός, οι εργαζόμενοι να εγκαταλείψουν τις δυνάμεις του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού και τους ηγέτες του, που αναβαθμίζονται, αναζητώντας θεσμικό ρόλο στο σάπιο αστικό πολιτικό σύστημα για να γίνεται αποτελεσματικότερη η πολιτική της εκμετάλλευσης. Να αλλάξουν τους συσχετισμούς στα συνδικάτα, ενισχύοντας τις ταξικές δυνάμεις, που παλεύουν αδιάλλακτα και αταλάντευτα ενάντια σε εργοδοσία, κράτος και τους διεθνείς συμμάχους τους, για την κάλυψη των αναγκών των εργατικών οικογενειών. Που παλεύουν κόντρα σε θεούς και δαίμονες για να πάρει κεφάλι, να γίνει πανίσχυρος ο ταξικός προσανατολισμός, το περιεχόμενο πάλης.

Είναι κρίσιμο ζήτημα η συμπόρευση καινούργιων δυνάμεων με το ΠΑΜΕ. Σ' αυτόν το δρόμο καλούμε κάθε τίμιο συνδικαλιστή να συμβάλει ώστε οι εργατικές διεκδικήσεις να αντιστοιχηθούν με τις σημερινές και αυριανές ανάγκες και απαιτήσεις των πραγματικών συμφερόντων της εργατικής τάξης, σε ρότα αντεπίθεσης, σύγκρουσης και ρήξης με τον ταξικό εχθρό.

Ο «Ριζοσπάστης», με αφορμή την επέτειο της εισόδου της Ελλάδας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου στις 28 Οκτωβρίου 1940, ξεκινάει σήμερα τη δημοσίευση σειράς σχετικών άρθρων και αφιερωμάτων.

Πρόκειται για ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα αυτού του πολέμου. Από την πλευρά της αστικής ιστοριογραφίας το ζήτημα του δεύτερου μετώπου (απόβαση των Αγγλοαμερικανών στη Νορμανδία) παρουσιάζεται ως εκείνο το γεγονός που έκρινε την έκβαση του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Συνειδητά διαστρεβλώνοντας και ουσιαστικά αντιστρέφοντας τα ιστορικά δεδομένα επιχειρούν να υποβαθμίσουν το ρόλο μεγάλων μαχών που έδωσε ο Σοβιετικός Κόκκινος Στρατός (Στάλινγκραντ, Κουρσκ κ.α.) και που χάρη σ' αυτές συντελέστηκε η στροφή στην πορεία του πολέμου σε βάρος των δυνάμεων του Αξονα στην Ευρώπη.

Επίσης, αποσιωπάται το γεγονός ότι η απόβαση στη Νορμανδία (Ιούνης 1944) έγινε τη στιγμή που ο γερμανικός στρατός βρισκόταν ήδη επί ενάμιση χρόνο σε συνεχή υποχώρηση, ενώ τον Ιούνη του 1944 είχε σχεδόν εγκαταλείψει τη Σοβιετική Ενωση καταδιωκόμενος από τον Κόκκινο Στρατό.

Δίχως να είναι γνωστό ολόκληρο το παρασκήνιο του «δευτέρου μετώπου», με σειρά ντοκουμέντων τεκμηριώνεται το εξής γεγονός: Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας όχι μόνο δεν βιάζονταν να ανοίξουν το δεύτερο μέτωπο στη Δ. Ευρώπη, αλλά, παρότι διέθεταν επαρκείς στρατιωτικές δυνάμεις, σκόπιμα καθυστερούσαν, αναμένοντας την εξέλιξη στο Ανατολικό Μέτωπο.

Αυτή η στάση των ΗΠΑ - Μ. Βρετανίας ήταν φυσική απόρροια του χαρακτήρα τους ως καπιταλιστικών κρατών. Η αντιπαράθεση καπιταλισμού - σοσιαλισμού συνεχιζόταν και στον πόλεμο «υπογείως». Οι ΗΠΑ - Μ. Βρετανία, για να νικήσουν τους ανταγωνιστές τους Γερμανο-ιταλούς και Ιάπωνες ιμπεριαλιστές στο μοίρασμα της λείας, είχαν υποχρεωθεί λόγω του συσχετισμού δυνάμεων να συμπράξουν τελικά με την ΕΣΣΔ, παρότι επιδίωξή τους ήταν η αμοιβαία αποδυνάμωση τόσο της Γερμανίας όσο και της ΕΣΣΔ.

Από την πλευρά της, η σοβιετική ηγεσία πίεζε τις ΗΠΑ - Μ. Βρετανία (και σωστά έκανε) να ανοίξουν το δεύτερο μέτωπο το γρηγορότερο, απαιτώντας να δείξουν συνέπεια στα μεταξύ τους συμφωνημένα.

Ας παρακολουθήσουμε τα σχετικά με το δεύτερο μέτωπο καθώς και το ρόλο της ΕΣΣΔ στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, με βάση ορισμένα αποσπάσματα και ιστορικές πηγές που περιέχονται στο υπό έκδοση Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, περιόδου 1918 - 1949, που θα κυκλοφορήσει στις 25 Νοέμβρη.

Στις 18 Ιούλη 1941, ο Στάλιν απέστειλε μήνυμα προς τον Τσόρτσιλ, στο οποίο τόνιζε την ανάγκη να δημιουργηθεί μέτωπο κατά της Γερμανίας στη Βόρεια Γαλλία και στην Αρκτική (υπουργείο Εξωτερικών της ΕΣΣΔ, «Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Η αλληλογραφία Στάλιν - Τσόρτσιλ - Ρούζβελτ - Τρούμαν», τόμ. Α΄, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1957, σελ. 15). Το αίτημα του ανοίγματος δεύτερου μετώπου ο Στάλιν έθετε επιτακτικά σε όλες τις μετέπειτα επικοινωνίες του με τον Τσόρτσιλ, τόσο το 1941, όσο και τον Ιούλη και Αύγουστο του 1942.

(...) Στις 12 του Δεκέμβρη, ο Τσόρτσιλ απάντησε στον Στάλιν: «...Εις το μήνυμά Σας της 6 Δεκέμβρη ερωτάτε ιδιαιτέρως περί του δευτέρου μετώπου διά το 1943. Δεν είμαι εις θέσιν να απαντήσω επί της ερωτήσεως αυτής παρά μόνον από κοινού με τον Πρόεδρον των Ηνωμένων Πολιτειών (...) Εγώ διατηρώ συνεχώς επαφήν με τον Πρόεδρον διά να γνωρίζω τι είναι δυνατόν να γίνει» (ό.π. σελ. 99).

Στις 16 Φλεβάρη 1943, ο Στάλιν απέστειλε νέο μήνυμα προς τον Τσόρτσιλ (...) Τα γεγονότα έδειχναν ότι η αμερικανοβρετανική πλευρά κωλυσιεργούσε. Στις 15 Μάρτη 1943, ο Στάλιν απάντησε επιθετικά στον Τσόρτσιλ:

«...Αι αγγλοαμερικανικαί επιχειρήσεις εις την Βόρειαν Αφρικήν όχι μόνον δεν επισπεύδονται, αλλά αναβάλλονται διά το τέλος Απρίλη. Μάλιστα, και αυτή η προθεσμία δεν αναφέρεται ως εντελώς οριστική (...) Εν τω μεταξύ, η Γερμανία επρόλαβε να μεταφέρη από την Δύσιν εναντίον των σοβιετικών στρατευμάτων 36 μεραρχίες (...) Θεωρώ σπουδαίον ζήτημα την επιτάχυνσιν του δευτέρου μετώπου (...) Οπως θα ενθυμήσθε (...) την εθεωρούσατε δυνατήν ακόμη διά το 1942 και εν πάση περιπτώσει όχι βραδύτερον από την άνοιξιν του έτους τούτου (...) Η αοριστία των δηλώσεών Σας (...) προκαλεί εις εμέ ανησυχίας, τας οποίας δεν δύναμαι να αποσιωπήσω» (ό.π. σελ. 127 - 128).

Στις 11 Ιούνη 1943, ακολούθησε νέο μήνυμα του Στάλιν προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Φραγκλίνο Ρούζβελτ: «...Τον Μάιον του 1943, Σεις και ο κ. Τσώρτσιλ λαμβάνετε απόφασιν που αναβάλλει την αγγλο-αμερικανικήν εισβολήν εις την Δυτικήν Ευρώπην, διά την άνοιξιν του 1944. Δηλαδή το άνοιγμα του δευτέρου μετώπου εις την Δυτικήν Ευρώπην, αναβληθέν ήδη μίαν φοράν από το 1942 διά το 1943, αναβάλλεται και πάλιν διά την άνοιξιν τώρα του 1944...» (ό.π. σελ. 157 - 158).

Ακολούθησε νέα, σε έντονο ύφος ανταπάντηση του Στάλιν (24 Ιούνη 1943), δίχως το θέμα να λήξει εδώ: «...Η Σοβιετική Κυβέρνησις δεν δύναται να παραδεχθή παρομοίαν αδιαφορίαν έναντι των ζωτικών συμφερόντων της...» (ό.π. σελ. 165).

(...) Στις 10 Ιούλη 1943 άρχισε στη Νότια Σικελία η απόβαση στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ και της Μ. Βρετανίας, που είχε αποφασιστεί στη Διάσκεψη της Καζαμπλάνκα (14 - 23 Γενάρη 1943) ανάμεσα στους Τσόρτσιλ - Ρούζβελτ.

(...) Στις 17 Αυγούστου συνήλθε η Διάσκεψη του Κεμπέκ (Ρούζβελτ - Τσόρτσιλ) που διήρκεσε έως τις 25 Αυγούστου. Σε αυτήν αποφασίστηκε να αναβληθεί το άνοιγμα του δεύτερου μετώπου και ν' αρχίσει επίθεση στην ηπειρωτική Ιταλία.

(...) Στις 28 Νοέμβρη - 1 Δεκέμβρη 1943 πραγματοποιήθηκε η Διάσκεψη της Τεχεράνης. Ο Τσόρτσιλ αρνιόταν να ορίσει ακριβή ημερομηνία της απόβασης στη Γαλλία. Η ΕΣΣΔ αντιτάχθηκε και επέμεινε στο γρήγορο άνοιγμα του δεύτερου μετώπου στη Δυτ. Ευρώπη, θέση με την οποία συμφώνησαν και οι ΗΠΑ (Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ, Παγκόσμια Ιστορία, τόμ. Ι1 - Ι2, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1965, σελ. 410).

Τελικά, η απόβαση των αγγλοαμερικανικών στρατευμάτων στη Νορμανδία ξεκίνησε τη νύχτα της 5ηςπρος 6ηΙούνη 1944. Οταν έγινε, είχε προηγηθεί η απελευθέρωση σχεδόν ολόκληρης της Σοβιετικής Ενωσης από τον Κόκκινο Στρατό, που ετοιμαζόταν να προελάσει προς Ρουμανία, Πολωνία, Βουλγαρία και σε άλλες χώρες, με προορισμό το Βερολίνο.

Από τις 30 Σεπτέμβρη 1941 έως τις 20 Απρίλη 1942 διεξήχθη η μάχη της Μόσχας. Η πρώτη περίοδος της μάχης (αμυντικής) τελείωσε στις 4 Δεκέμβρη και η δεύτερη (της αντεπίθεσης) ξεκίνησε στις 7 προς 8 Γενάρη 1942 (Συλλογικό, Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 22ος, εκδ. «Ακάδημος», Αθήνα, 1981, σελ. 537).

Σημειώνεται ότι παραμονές της μάχης της Μόσχας, πέρα από την προετοιμασία του Κόκκινου Στρατού, συγκροτήθηκαν μέσα σε λίγες μέρες από κατοίκους της πόλης 12 μεραρχίες εθνοφρουράς, συνολικής δύναμης 160 χιλιάδων μαχητών. Περίπου 10 χιλιάδες εντάχθηκαν στα εθελοντικά αντιαρματικά σώματα, στην περίπτωση που τα γερμανικά τανκς έμπαιναν στη Μόσχα. Ακόμα, 450 χιλιάδες δούλευαν μέρα και νύχτα στα οχυρωματικά έργα (ό.π. σελ. 538).

Η ήττα των χιτλερικών στις προσβάσεις της Μόσχας και η πετυχημένη αντεπίθεση του Κόκκινου Στρατού το χειμώνα του 1941 - 1942 είχαν τεράστια στρατιωτικο-πολιτική και διεθνή σημασία. Η συντριβή των χιτλερικών στρατευμάτων στα πρόθυρα της Μόσχας ήταν το αποφασιστικό στρατιωτικο-πολιτικό γεγονός του πρώτου χρόνου του γερμανο-σοβιετικού πολέμου, η πρώτη μεγάλη ήττα των χιτλερικών στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το χιτλερικό σχέδιο του «κεραυνοβόλου» πολέμου κατέρρευσε ολοκληρωτικά και διαψεύστηκε ο μύθος για το αήττητο του γερμανικού στρατού. Η ΕΣΣΔ, που είχε δεχτεί τα ισχυρότερα πλήγματα της γερμανικής πολεμικής μηχανής και σήκωνε το μεγαλύτερο βάρος του πολέμου, μπήκε στην πρωτοπορία της ιστορικής πάλης των λαών κατά του Αξονα.

Μεγάλη ήταν η συμβολή των παρτιζάνικων σοβιετικών δυνάμεων. Λιγότερο από ένα μήνα μετά την εισβολή στην ΕΣΣΔ, η ΚΕ του ΚΚ(μπ) εξέδωσε απόφαση (18 Ιούλη 1941) για την οργάνωση της αντίστασης στις κατεχόμενες περιοχές, τη συγκρότηση παράνομων κομματικών και κομσομόλικων οργανώσεων, παρτιζάνικων ομάδων, στις πόλεις και την ύπαιθρο. Τα παρτιζάνικα σώματα ιδρύθηκαν με σχέδιο που περιλάμβανε τη διατήρηση δυνάμεων του τακτικού στρατού, αλλά και μεμονωμένων στρατιωτικών στα μετόπισθεν του εχθρού. Ηδη από την άνοιξη του 1942 είχαν δημιουργηθεί από τη δράση των παρτιζάνων ελεύθερες περιοχές έκτασης πολλών τετραγωνικών χιλιομέτρων, καθηλώνοντας 22 - 24 εχθρικές μεραρχίες. Εως το τέλος του πολέμου οι Σοβιετικοί παρτιζάνοι συγκέντρωναν πάνω από 1.000.000 μαχητές και μαχήτριες σε 6.200 αντάρτικα σώματα και παράνομες ομάδες («Ριζοσπάστης», 3-5-2015).

(...) Η δράση των παρτιζάνικων ομάδων ήταν πολύμορφη. Εσωζαν Σοβιετικούς πολίτες από γερμανικές εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, εξόντωναν διορισμένους από τις κατοχικές αρχές δημάρχους, κοινοτάρχες και αστυνομικούς, ανατίναζαν σιδηροδρομικές γραμμές για την παρεμπόδιση του εχθρού, διενεργούσαν σειρά σαμποτάζ, απέτρεπαν τη μεταφορά Σοβιετικών πολιτών στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, συγκέντρωναν τρόφιμα, φάρμακα και ιματισμό για το λαό που υπέφερε, οργάνωναν δίκτυα πληροφόρησης και απόσπασης μυστικών του εχθρού καθώς και ομάδες αυτοάμυνας κ.ά.

Στις 19 Νοέμβρη 1942 μπήκε σε εφαρμογή το σοβιετικό σχέδιο αντεπίθεσης στην περιοχή του Στάλινγκραντ. Οι τρομακτικές μάχες που ακολούθησαν τέλειωσαν στις 2 Φλεβάρη 1943, με τη συντριβή των γερμανικών στρατευμάτων και των συμμάχων τους και την παράδοση της στρατιάς του Φον Πάουλους.

Σε αυτό το διάστημα, «κολλημένος» στα ραδιόφωνα ο κόσμος παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα τις μάχες που διεξάγονταν στη στέπα, αλλά και για κάθε δρόμο, κάθε τετράγωνο, για κάθε σπίτι, για κάθε όροφο πολυκατοικίας, για κάθε δωμάτιο και σκαλοπάτι. Το σύνθημα του σοβιετικού λαού και στρατού «Ούτε ένα βήμα πίσω!», που περικλειόταν στη Διαταγή 227 του Ι. Β. Στάλιν ως Προέδρου της Κρατικής Επιτροπής Αμυνας της ΕΣΣΔ (28 Ιούλη 1942), έγινε πραγματικότητα (Robert Geoffrey, «Stalin's Wars: From World War to Cold War». 1939 - 1953, εκδ. Yale University Press, London, 2006, σελ. 132).

Στους δυόμισι μήνες που διήρκεσαν οι μάχες στο Βόλγα, τα γερμανικά και τα συμμαχικά τους στρατεύματα είχαν απώλειες πάνω από 800.000 άντρες, 2.000 άρματα μάχης και αυτοκινούμενα πυροβόλα, πάνω από 10.000 πυροβόλα και όλμους, σχεδόν 2.000 αεροπλάνα και πάνω από 70.000 αυτοκίνητα (Ακαδημία Επιστημών ΕΣΣΔ, Παγκόσμια Ιστορία, τόμ. Ι1 - Ι2, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1965, σελ. 296).

Ισχυρό βοηθητικό στήριγμα του Κόκκινου Στρατού ήταν ο σοβιετικός πληθυσμός των περιοχών και οι Οργανώσεις του ΚΚ Μπολσεβίκων και της Κομσομόλ. Δίπλα τους έδωσαν τη μάχη και πολλοί αλλοεθνείς μαχητές. Μόνο στη Λευκορωσία διακρίθηκαν για την παρτιζάνικη δράση τους 703 Πολωνοί, 184 Σλοβάκοι, 33 Τσέχοι, 25 Γερμανοί, 24 Ισπανοί, 14 Γάλλοι κ.ά. Βοήθησαν στον εφοδιασμό με τρόφιμα και άλλα εφόδια. Δούλευαν στην κατασκευή αεροδρομίων, πορθμείων, δρόμων, στη μεταφορά πυρομαχικών και στην επιδιόρθωση φθαρμένου πολεμικού υλικού, μέσα στις φοβερές συνθήκες του ρωσικού χειμώνα.

Η εργατική τάξη της Σοβιετικής Ενωσης, ταυτόχρονα με τη σκληρή δουλειά της για τον εφοδιασμό του Κόκκινου Στρατού, έλυσε σε μικρό χρονικό διάστημα πολλά προβλήματα της παραγωγής, όπως το πρόβλημα της αύξησης των ενεργειακών δυνατοτήτων της ΕΣΣΔ.

Η στροφή που σημειώθηκε στην πορεία του πολέμου, με τη μεγαλειώδη νίκη του Κόκκινου Στρατού επί του γερμανικού στο Στάλινγκραντ, έγινε αμετάστρεπτη μετά και από τη συντριβή των γερμανικών στρατευμάτων στο Κουρσκ (5 Ιούλη - 23 Αυγούστου 1943), όπου διεξήχθη η μεγαλύτερη στην ιστορία μάχη τεθωρακισμένων αρμάτων (Συλλογικό, «Ο μεγάλος πατριωτικός πόλεμος», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1985, σελ. 155).

Η Σοβιετική Ενωση αντιμετώπισε τις δυνάμεις του Αξονα στην ηπειρωτική Ευρώπη μόνη της επί 2 ολόκληρα χρόνια. Στο Λένινγκραντ, λαός και στρατός παρέμειναν αλύγιστοι υπερασπιστές της πόλης κατά την πλέον αιματηρή πολιορκία στην Ιστορία, που κράτησε 872 μέρες και κόστισε τη ζωή σε πάνω από 1.000.000 Σοβιετικούς πολίτες. Σε αυτό το διάστημα ο γερμανικός στρατός έριξε πάνω στο Λένινγκραντ περισσότερες από 5.000 ωρολογιακές και 100.000 εμπρηστικές βόμβες, καθώς και 150.000 περίπου βλήματα πυροβολικού. Καταστράφηκαν πάνω από 3.000 κτίρια. Το πρώτο ρήγμα στον αποκλεισμό του Λένινγκραντ έγινε στις 18 Γενάρη 1943, ενώ στις 27 Γενάρη 1944 λύθηκε η πολιορκία (Συλλογικό, Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 19ος, εκδ. «Ακάδημος», Αθήνα, 1980, σελ. 410).

Η απελευθέρωση της Σοβιετικής Ενωσης συντελέστηκε κυρίως με τη λαμπρή επιτυχία των στρατευμάτων της στη χειμωνιάτικη εκστρατεία του 1943 - 1944. Στη διάρκειά της σημειώθηκαν οι μεγάλες νίκες της ΕΣΣΔ στην Κριμαία (9 Απρίλη - 12 Μάη 1944), στη δεξιά όχθη του Δνείπερου (24 Δεκέμβρη 1943 - 17 Απρίλη 1944) και αλλού (Συλλογικό, «Ο μεγάλος πατριωτικός πόλεμος», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1985, σελ. 182-183).

Ιδιαίτερη ήταν η προσφορά των Σοβιετικών αιχμαλώτων, έγκλειστων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, που συνέχιζαν, μαζί με άλλους κομμουνιστές κρατούμενους, να αγωνίζονται παρά τις εξοντωτικές συνθήκες - οργανώνοντας παράνομες ομάδες αντίστασης, δολιοφθορές στην παραγωγή, αποδράσεις, ακόμα και εξεγέρσεις. Η παράνομη οργάνωση των κρατουμένων στο Νταχάου, με επικεφαλής διεθνή επιτροπή, οργάνωσε εξέγερση στις 28 Απρίλη 1945, μια μέρα πριν φτάσουν τα αμερικανικά στρατεύματα, και έτσι ματαιώθηκε το ναζιστικό σχέδιο εξόντωσης των επιζώντων κρατουμένων (Συλλογικό, Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 24ος, εκδ. «Ακάδημος», Αθήνα, 1981, σελ. 553).

Επίσης, στο Μπούχενβαλντ είχε συγκροτηθεί δίκτυο 178 παράνομων ομάδων (56 από Σοβιετικούς κρατούμενους) με επικεφαλής τον κομμουνιστή Μπ. Μπάρτελ (ό.π. σελ. 362).Αντίστοιχες οργανώσεις υπήρχαν ακόμα στο Αουσβιτς (με επικεφαλής τους αξιωματικούς του Κόκκινου Στρατού Α. Λεμπέντεφ και Φ. Σκίμπα) κ.α.

Η ΕΣΣΔ σήκωσε το κύριο βάρος του πολέμου, τόσο από την άποψη των θυσιών της σε έμψυχο δυναμικό και άψυχο υλικό, όσο και από την άποψη της συμβολής της στη στρατιωτική συντριβή του Αξονα. Ακόμα και όταν ξεκίνησε η εκστρατεία των ΗΠΑ - Βρετανίας κατά της Ιταλίας (τον Ιούλη 1943), η κατανομή των γερμανικών δυνάμεων ήταν 257 μεραρχίες στο ανατολικό μέτωπο και μόλις 26 στην Ιταλία. Ακόμα και μετά την απόβαση στη Νορμανδία ο Αξονας συνέχισε να διατηρεί στο ανατολικό μέτωπο περίπου τετραπλάσιες δυνάμεις απ' ό,τι στο δυτικό (56 - 75 μεραρχίες της Βέρμαχτ στο δυτικό μέτωπο, έναντι 190 - 270 Μεραρχιών που διατηρούσε στο ανατολικό μέτωπο) (ό.π. σελ. 430).

Στις 7 Απρίλη 1945 ο Ι. Β. Στάλιν έγραψε προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ρούζβελτ:

«Είναι δύσκολον να συμφωνήση κανείς με την γνώμην ότι η μη προβολή αντιστάσεως από μέρους των Γερμανών εις το δυτικόν μέτωπον εξηγείται μόνον από το γεγονός ότι ούτοι συνετρίβησαν. Οι Γερμανοί έχουν εις το ανατολικόν μέτωπον 147 μεραρχίας. Θα ημπορούσαν χωρίς να ζημιώσουν την υπόθεσίν τους να αποσπάσουν από το ανατολικόν μέτωπον 15 - 20 μεραρχίας και να τας μεταφέρουν προς βοήθειαν των στρατευμάτων τους εις το δυτικόν μέτωπον. Εν τούτοις οι Γερμανοί δεν το έκαμαν. Συνεχίζουν να μάχωνται με λύσσαν εναντίον των Ρώσων διά κάποιον πολύ ολίγον γνωστόν σιδηροδρομικόν σταθμόν Ζεμλιάνιτσα εις την Τσεχοσλοβακίαν, που τους χρειάζεται τόσον όσον και εις τον πεθαμένον τα καταπλάσματα, εξ άλλου όμως παραδίδουν χωρίς καμμίαν αντίστασιν τόσον σπουδαίας πόλεις εις το κέντρον της Γερμανίας όπως το Οσναμπρουκ, το Μανχάιμ, το Κάσσελ. Θα παραδεχθήτε ότι η συμπεριφορά αυτή των Γερμανών είναι κάτι περισσότερον από περίεργος και ακατανόητος» (υπουργείο Εξωτερικών της ΕΣΣΔ, «Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Η αλληλογραφία Στάλιν - Τσώρτσιλ - Ρούζβελτ - Τρούμαν», τόμ. Α΄, εκδ. «Μέλισσα», Αθήνα, 1957, σελ. 378-379).

Η ΕΣΣΔ είχε 20.000.000 νεκρούς σε μάχιμο και άμαχο πληθυσμό, ενώ συνολικά τα θύματα υπολογίζονται σε περίπου 30 εκατομμύρια μαζί με τους ανάπηρους και τους τραυματίες. Οι νεκροί της Βρετανίας έφτασαν τους 375.000 και των ΗΠΑ τους 405.000 (Συλλογικό, «60 χρόνια από τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Επος και Διδάγματα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2005, σελ. 23).

Την ίδια στιγμή, στο ανατολικό μέτωπο η Βέρμαχτ είχε απώλειες περίπου 10.000.000 άντρες, δηλαδή σχεδόν το 77% των συνολικών απωλειών της στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (Συλλογικό, Μεγάλη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 26ος, εκδ. «Ακάδημος», Αθήνα, 1982, σελ. 430).

Από τα 260 δισ. δολάρια του συνολικού ύψους των ζημιών που υπέστη η ευρωπαϊκή ήπειρος στη διάρκεια του πολέμου, τα 128 δισ. δολάρια αναλογούσαν στην ΕΣΣΔ: Σε σωρούς ερειπίων μετατράπηκαν 1.710 πόλεις της ΕΣΣΔ. Ακόμα, κάηκαν 70.000 χωριά και κεφαλοχώρια. Καταστράφηκαν ολοκληρωτικά ή εν μέρει 32.000 βιομηχανικές επιχειρήσεις και 65.000 χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών. Καταληστεύθηκαν 98.000 κολχόζ, 5.000 σοβχόζ και Μηχανοτρακτερικοί Σταθμοί, χιλιάδες νοσοκομεία, σχολεία, μουσεία, ανώτερα ιδρύματα και βιβλιοθήκες (Συλλογικό, «60 χρόνια από τη μεγάλη Αντιφασιστική Νίκη των Λαών. Επος και Διδάγματα», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2005, σελ. 23.).

Η εποποιία της Σοβιετικής Ενωσης συντελέστηκε πάνω και χάρη στην ύπαρξη ισχυρών βάθρων που είχαν οικοδομηθεί μέσα σε πολύ λίγα χρόνια ύστερα από την Οκτωβριανή Επανάσταση και τα ερείπια του εμφύλιου ταξικού πολέμου που την ακολούθησε. Αυτές οι προϋποθέσεις της νίκης ήταν:

α) Η σοσιαλιστική οικονομία: Ο Κόκκινος Στρατός δεν θα μπορούσε να σταθεί αν δεν «πατούσε» γερά στις βάσεις μιας πανίσχυρης πολεμικής οικονομίας, που έγινε δυνατό να οικοδομηθεί χάρη στο ρόλο της εργατικής σοβιετικής εξουσίας, στα πλεονεκτήματα που προσφέρουν η κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας, θεμελιώδης προϋπόθεση και για την ταχύτατη προσαρμογή της σοσιαλιστικής οικονομίας σε συνθήκες αμυντικού πολέμου. Χάρη στο σοσιαλιστικό χαρακτήρα της οικονομίας, η ΕΣΣΔ έγινε η πιο ισχυρή βιομηχανικά χώρα της Ευρώπης (Ουίλιαμ Ζ. Φόστερ, «Ιστορία των τριών Διεθνών», εκδ. «Γνώσεις», Αθήνα, χ.χ., σελ. 532).

Αποτελεί προπαγανδιστικό τέχνασμα ο ισχυρισμός ότι η ΕΣΣΔ μπόρεσε να νικήσει στηριγμένη κυρίως στη βοήθεια που της δόθηκε από τις ΗΠΑ, Μ. Βρετανία και Καναδά. Η βοήθεια που δόθηκε, πέρα από το γεγονός ότι ήταν με τη μορφή του δανεισμού, που επιβάρυνε τη σοβιετική οικονομία, σε καμιά περίπτωση δεν υπήρξε καθοριστική.

β) Ο ρόλος του Κόμματος: Με την έναρξη της εισβολής το Κομμουνιστικό Κόμμα της ΕΣΣΔ μετατράπηκε σε συλλογικό οργανωτή και καθοδηγητή της αμυντικής πολεμικής προσπάθειας, τόσο στην πρώτη γραμμή όσο και στα μετόπισθεν.

Μόνο τον πρώτο χρόνο του πολέμου εντάχθηκαν στον Κόκκινο Στρατό και Ναυτικό περίπου 1.000.000 μέλη του Κόμματος και 2.000.000 μέλη της Νεολαίας του. Σχεδόν το 1/3 των μελών της Κεντρικής Επιτροπής βρισκόταν στο μέτωπο. Συνολικά το ποσοστό του κομματικού δυναμικού που εντάχθηκε στις στρατιωτικές και παραγωγικές ανάγκες του πολέμου έφτασε το 81,8%. Ενας στους δύο άνδρες και γυναίκες των σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων προς το τέλος του πολέμου ήταν οργανωμένος κομμουνιστής και κομσομόλος. Σύμφωνα με άλλη πηγή, στις αρχές του 1945 στον Κόκκινο Στρατό και στο Στόλο υπήρχαν 3.325.000 κομμουνιστές, ή σχεδόν το 60% της συνολικής δύναμης του Κόμματος (Συλλογικό, «Ιστορία του ΚΚΣΕ», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1976, σελ. 615).

Μεγάλη ήταν και η συμβολή όλων των εθνοτήτων και εθνικοτήτων της ΕΣΣΔ. Αντιπρόσωποι εκατό εθνοτήτων και εθνικοτήτων τιμήθηκαν με την ανώτατη τιμή του «Ηρωα της Σοβιετικής Ενωσης».

Στους πρώτους 6 μήνες του πολέμου το Κόμμα είχε πάνω από 500.000 νεκρούς, ενώ έως το 1945 είχαν δώσει τη ζωή τους περίπου 3.000.000 κομμουνιστές και κομμουνίστριες.

Οι οικότροφοι των εστιών δίνουμε έναν καθημερινό αγώνα για να καταφέρουμε να σπουδάσουμε, να ανταποκριθούμε στο κόστος σπουδών, να αντιμετωπίσουμε την εγκατάλειψη και υποβάθμιση των εστιών από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ και τις διοικήσεις.

Ακούμε την κυβέρνηση να μιλά για μια δήθεν δίκαιη ανάπτυξη, για το «τέλος των μνημονίων», για «στήριξη των αδύναμων». Η πραγματικότητα όμως που ζούμε, η εκρηκτική κατάσταση στις εστίες πανελλαδικά κάνουν στάχτη την κοροϊδία.

Το ζήτημα της στέγασης έχει μετατραπεί σε ατομική ευθύνη. Χιλιάδες φοιτητές, που σπουδάζουν μακριά από τα σπίτια τους, μένουν εκτός εστίας. Πανελλαδικά, καλύπτεται λιγότερο από το 9% των φοιτητών και πολλά ιδρύματα δεν διαθέτουν καν εστία. Αυτήν την περίοδο με την εξέταση των αιτήσεων στις εστίες εκατοντάδες φοιτητές πετιούνται έξω είτε λόγω των απαράδεκτων κριτηρίων είτε λόγω έλλειψης δωματίων.

Χαρακτηριστικά τα παραδείγματα στις εστίες του ΑΠΘ στη Θεσσαλονίκη, όπου από τους 298 φοιτητές που έκαναν αίτηση, δεκτοί έγιναν μόνο οι 120! Στις εστίες του Ιόνιου Πανεπιστημίου από την αρχή της χρονιάς, η Φοιτητική Μέριμνα έχει πετάξει στο δρόμο όλους τους εστιακούς φοιτητές, ενώ έπειτα από κινητοποιήσεις, οι φοιτητές κατάφεραν να δεσμεύσουν τις πρυτανικές αρχές ότι θα μπορούν να μείνουν στα ξενοδοχεία 54 εστιακοί και θα λειτουργήσει κανονικά η εστία των πρωτοετών. Το ίδιο και στις φοιτητικές εστίες της Ξάνθης, όπου πολλοί φοιτητές έλειπαν από τις λίστες των δικαιούχων. Να σημειωθεί ότι στις περισσότερες εστίες πανελλαδικά δεν έχουν γίνει ακόμα εισδοχές πρωτοετών! Πράγμα που σημαίνει ότι θα ενταθεί το ζήτημα το επόμενο διάστημα. Οσοι μένουν απέξω αναγκάζονται να στραφούν στο νοίκι, που φέτος έχει εκτοξευθεί σε πολλές περιοχές, φορτώνοντας και άλλα βάρη στις λαϊκές οικογένειες.

Τα προβλήματα όμως δεν σταματάνε εδώ! Η κυβέρνηση, συνεχίζοντας την πολιτική των προηγούμενων, διατηρεί τους απαράδεκτους πετσοκομμένους προϋπολογισμούς με αποτέλεσμα να παρατηρούνται τεράστιες ελλείψεις σε αναλώσιμα, υλικά, πλυντήρια και στεγνωτήρια! Την ίδια στιγμή, οι εργολάβοι έχουν βάλει στο χέρι τη συντήρηση, τη σίτιση, τη φύλαξη, την καθαριότητα των περισσότερων εστιών με «χρυσά συμβόλαια». Πατώντας πάνω στις δικές μας ανάγκες και στη στυγνή εκμετάλλευση των εργαζομένων, βγάζουν εκατομμύρια! Δεν διστάζουν μάλιστα όταν δεν βγαίνουν οι μπίζνες, να σηκώνονται να φεύγουν αφήνοντας τους οικότροφους νηστικούς και τους εργαζόμενους απλήρωτους, όπως έγινε πέρσι το χειμώνα. Φέτος προωθούν τη σίτιση μέσω κέτερινγκ ώστε να απασχολούν λιγότερους, υποβαθμίζοντας βέβαια την ποιότητα και την ποσότητα του φαγητού. Η συντήρηση σε όλες τις εστίες υπολειτουργεί, με τους οικότροφους να μένουμε χωρίς ζεστό νερό και θέρμανση. Η μετακίνηση κοστίζει ακριβά ενώ σε αρκετές περιπτώσεις τα δρομολόγια είναι ελάχιστα.

Σε αυτές τις συνθήκες ζούνε χιλιάδες εστιακοί σε πολλές εστίες της χώρας. Σε εστίες ακατάλληλες, υπέργηρες, χωρίς στοιχειώδεις υποδομές.

Η συνειδητή εγκατάλειψη των εστιών είναι η μια πλευρά του νομίσματος. Η άλλη είναι η εμπορευματοποίηση που προχωράει βήμα βήμα. Στις εστίες του ΑΠΘ, φοιτητές δίνουν 30 ευρώ για την εγγραφή τους και 5 ευρώ το μήνα (60 ευρώ το χρόνο). Στις εστίες της Κοζάνης και της Φλώρινας οι φοιτητές αναγκάζονται να δίνουν εγγύηση 200 - 300 ευρώ το χρόνο. Στη Λάρισα πληρώνουν 150 ευρώ το δίκλινο και 400 ευρώ το μονόκλινο κ.ο.κ. Την ίδια στιγμή πέφτουν στο τραπέζι προτάσεις από κυβέρνηση και ΔΑΠ για επιβολή ενοικίων σε όλες τις εστίες, για ενοικίασή τους σε τρίτους κάθε καλοκαίρι, Χριστούγεννα, Πάσχα! Σε κάποιες εστίες γίνεται ήδη! Στην Κέρκυρα, για παράδειγμα, κάθε Πάσχα και καλοκαίρι διώχνουν τους οικότροφους για να μείνουν μέσα τουρίστες!

Εχει τεράστια ευθύνη η κυβέρνηση που διατηρεί αυτήν την τραγική κατάσταση και θεωρεί τους εστιακούς φοιτητές «κόστος»! Που προσπαθεί με κάθε τρόπο να κάνει μπίζνες πάνω στα συντρίμμια που αφήνει η πολιτική της. Πουλάει μάλιστα το παραμύθι ότι διαθέτει «μακροπρόθεσμο σχέδιο για τις εστίες», για να εφησυχάσει, την ώρα που εδώ και 3,5 χρόνια διατηρεί και ενισχύει το υπάρχον καθεστώς.

Τεράστια κατάκτηση και παρακαταθήκη των εστιακών φοιτητών είναι η ίδρυση του Πανελλαδικού Συντονιστικού 11 Συλλόγων Οικότροφων, που έδωσε άλλη δυναμική στον αγώνα μας. Μαζικοποιήθηκαν οι διαδικασίες των συλλόγων, περισσότεροι εστιακοί μπήκαν στον αγώνα, μπλοκάραμε αντιδραστικές αλλαγές, την περαιτέρω υποβάθμιση των εστιών μας.

Στις 22 και 23 Οκτώβρη οι οικότροφοι θα είμαστε στο δρόμο! Το διήμερο δράσης για τη φοιτητική μέριμνα που καλεί το Πανελλαδικό Συντονιστικό μπορεί να αποτελέσει την πρώτη απάντηση για το φετινό ακαδημαϊκό έτος! Καλούμε όλους τους συλλόγους οικότροφων, τους φοιτητικούς και σπουδαστικούς συλλόγους να στηρίξουν αυτήν την προσπάθεια. Οι δράσεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά και στην Αθήνα στις 23 Οκτώβρη στο υπουργείο Παιδείας, μαζί με τους οικότροφους της Λάρισας, της Χαλκίδας και δεκάδες συλλόγους από τη Θεσσαλία, τη Στερεά και την Αττική, μπορούν να αποτελέσουν ηχηρό μήνυμα ότι οι φοιτητές όχι μόνο δεν συμβιβάζονται με την υπάρχουσα κατάσταση, όχι μόνο δεν τσιμπάνε στα παραμύθια της κυβέρνησης, αλλά και ότι διεκδικούν και δεν πάνε βήμα πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες τους!