Αύριο ανακοινώνονται οι βάσεις εισαγωγής στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Αγωνία τέλος για χιλιάδες απόφοιτους του Λυκείου. Κάποιοι θα εισαχθούν και άλλοι θα μείνουν απέξω. Κάποιοι θα χαρούν και άλλοι θα στενοχωρηθούν. Για τους επιτυχόντες, ένας νέος δρόμος ανοίγεται μπροστά τους. Αγνωστος, εν πολλοίς, αλλά, ούτως ή άλλως, ενδιαφέρων. Για τους «αποτυχόντες», υπάρχει η δεύτερη ευκαιρία κι άλλες διέξοδοι. Αλλωστε, στα δεκαοχτώ του χρόνια ο άνθρωπος βρίσκεται ακόμα στην αρχή και δεν μπορεί παρά να είναι αισιόδοξος. Η επιτυχία αποτελεί δικαίωση των κόπων κι επιβεβαίωση της προσωπικής αξίας. Ομως και η «αποτυχία», εν προκειμένω, δεν είναι ένδειξη κατωτερότητας, αλλά περισσότερο αποτέλεσμα εξωγενών παραγόντων, που σχετίζονται με τη λειτουργία και το ρόλο του εκπαιδευτικού συστήματος, τις ανισότητες που δημιουργεί και τα ταξικά εμπόδια που θέτει.

Το ζητούμενο, σε κάθε περίπτωση, είναι η μόρφωση. Κι αυτή δεν είναι υπόθεση μόνο του πανεπιστημίου. Δεν είναι αποθήκευση αποσπασματικών γνώσεων, απόκτηση δεξιοτήτων, διασφάλιση επαγγελματικών ικανοτήτων. Μορφωμένος δεν είναι όποιος απλώς μαθαίνει κι ειδικεύεται. Δε φτάνει η φοίτηση, δεν αρκεί το πτυχίο. Μόρφωση σημαίνει και καλλιέργεια ψυχής, ευγένεια χαρακτήρα, ανοιχτό μυαλό. Και, δυστυχώς, η παιδεία στη χώρα μας, όχι μόνο δεν εξασφαλίζει αυτή τη μόρφωση, αλλά την αντιμάχεται κιόλας. Επιχειρεί να φτιάξει νέους χωρίς ξεχωριστή προσωπικότητα, ομοιόμορφα αντίγραφα ο ένας του άλλου κι όλοι «καθ' εικόνα και ομοίωσιν» των προτύπων που προβάλλει το καπιταλιστικό σύστημα. Αυτούς χρειάζεται η άρχουσα τάξη για να συνεχίσει να διαφεντεύει.

Οσοι, λοιπόν, περάσουν, φέτος, τις πύλες των πανεπιστημίων πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι ο αγώνας συνεχίζεται. Μαζί με τους παλιότερους συναδέλφους τους χρειάζεται να εντείνουν την πάλη για την εξασφάλιση της ουσιαστικής μόρφωσης και την ανατροπή του εκπαιδευτικού συστήματος, που παράγει «αμόρφωτους κλώνους». Αλλά και για την αλλαγή του κόσμου. Γιατί δεν αρμόζει στο νέο φοιτητή η σημερινή πανεπιστημιακή μιζέρια, δεν πρέπει να του αρκεί η εξασφάλιση ενός πτυχίου και το βόλεμα σε μια δουλιά. Ο νέος οφείλει ν' αναζητά το καινούριο και να βιώνει το επαναστατικό κι όχι να συντηρεί και να διαιωνίζει το απαρχαιωμένο, εκμεταλλευτικό καπιταλιστικό σύστημα. Δε δικαιούται ν' αδιαφορεί για το μέλλον της νεολαίας, της πατρίδας, της οικουμένης.

Πολλές οι δυσκολίες του αγώνα στη σημερινή εποχή της κρίσης των ιδεών και των ιδανικών, της υποχώρησης των αξιών και των οραμάτων, της απογοήτευσης και της μοιρολατρίας. Ομως, τώρα χρειαζόμαστε τους νέους να μπουν μπροστά και «να γυρίζουν ανάποδα τον ντουνιά». Και, παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια, υπάρχουν οι δυνατότητες και οι προοπτικές. Γιατί όσο κι αν είναι ενισχυμένος και πανίσχυρος ο καπιταλισμός, δεν είναι απρόσβλητος κι ανίκητος. «Λίγα είναι τα ψωμιά του» κι ας ισχυρίζεται ότι θα μείνει για πάντα. Μόνο που όπως έλεγε ο Μαγιακόφσκι «το μέλλον δε θα 'ρθει από μονάχο του έτσι νέτο - σκέτο, αν δεν πάρουμε μέτρα κι εμείς». Κι όσο πιο γρήγορα εξαφανιστεί από προσώπου Γης ο καπιταλισμός, τόσο καλύτερα για την ανθρωπότητα...